Makpel Lapud Pananisia tan Maridios a Takot
Makpel Lapud Pananisia tan Maridios a Takot
“Manpabiskeg ka tan manpabayani ka a maong . . . Si Jehova a Dios mo wala ed sika.”—JOSUE 1:9.
1, 2. (a) Diad punto de bista na too, wala kasi so ilalo na Israel a manbiktorya sumpad saray taga-Canaan? (b) Anton panamaseguro so naawat nen Josue?
NEN 1473 B.C.E., akaparaan la so nasyon na Israel ya onloob ed Insipan a Dalin. Nipaakar ed saray kairapan a kidungetan da, oniay impanonot nen Moises ed totoo: “Ombatak [kayo] ed Jordan ed sayan agew, pian onloob [kayo] a manalin ed saray nasyon ya angkakabaleg tan makapanyari nen [sikayon] dili, syudades ira ya angkakabaleg tan sakurong na anggad’man ed tawen. Sakey a katooan ya abalbaleg tan atagey ya anak na saray Enaceos, . . . tan say nipaakar ed sikara nadngelan [yo] la ya asalsalita, Siopa so makatalindeg ed arap na saray anak nen Enac?” (Deuteronomio 9:1, 2) On, bantog irayan higanten mibabakal! Niarum ni, akinlongan a maong iray armada na arum a taga-Canaan, a sikaray de-kabayoan tan aka-karwahe a saray dalig na saratan et walaan na balatyang iran gamlang.—Uko-ukom 4:13.
2 Diad biek a dapag, say Israel et sakey a nasyon na saray aripen tan kaykayari ran nanteyengteyeng ed kalawakan ed loob na 40 a taon. Kanian, diad punto de bista na too et singa imposible so pambiktorya ra. Ingen, si Moises so walaan na pananisia; ‘nanenengneng’ to a si Jehova so mangiwawanwan ed sikara. (Hebreos 11:27) “Si Jehova a Dios mo sikato so manbaliksat ed arap mo,” so imbaga nen Moises ed totoo to. “Sikato so mamuyak ed sikara tan sikato so mamaabeba ed sikara ed arap mo.” (Deuteronomio 9:3; Salmo 33:16, 17) Kayari na impatey nen Moises, pinaseguroan nen Jehova si Josue a sikatoy tulongan To, a kuan to: “Onalagey ka, ombaliw ka ed sayan Jordan, sika, tan amin so sayan baley, angga ed dalin ya iter ko ed sikara, ed saray anak ni na Israel. Anggapo so siopaman a too a makatalindeg ed arap mo ed amin na saray agew na bilay mo. Singa wala ak nen saman ed Moises, ontan met wala ak sika.”—Josue 1:2, 5.
3. Anto so akatulong ed si Josue pian nawalaan na pananisia tan inkakpel?
3 Pian nagamoran so tulong tan panangigiya nen Jehova, nepeg a basaen tan dalepdepen nen Josue so Ganggan na Dios tan iyaplika to itan. “Dia ed ontan nagawam so dalan mo a maaligwas, tan dia ed ontan maong so kasumpalan mo,” so inkuan nen Jehova. “Agko ta ingganggan ed sika? Manpabiskeg ka tan manpabayani ka a maong; agka antakot, tan agka napunaw: ta si Jehova a Dios mo wala ed sika ed anggan iner a laen mo.” (Josue 1:8, 9) Lapud dinengel nen Josue so Dios, sikato so akapanpakpel, binmiskeg, tan tinmalona. Balet, agdinmengel so maslak ed kapanaonan to. Bilang resulta, sikara so agtinmalona, tan inatey ira ed kalawakan.
Saray Totoon Andian na Pananisia tan Inkakpel
4, 5. (a) Panon a nikompara so awawey na samploran espiya ed awawey di Josue tan Caleb? (b) Anto so inkiwas nen Jehova ed kakulangan na pananisia na totoo?
4 Apataplon taon ed asasakbay sanen primeron akaasingger so Israel diad Canaan, imbaki nen Moises so 12 lalaki pian man-espiya ed satan a dalin. Say samplora et sinmempet a natatakot. Oniay inkelyaw da: “Amin a totoo anengneng mi a pulos ya atatagey ya inalageyan. Tan diman mi anengneng so saray al-alan ya anak nen Enac, a nanlapu ed saray al-alan: et kapadpara mi duron ed kanengnengan mi ed sikara.” Kasin higante ditan so “amin a totoo,” ya aliwa labat a saray Enaceos? Andi. Kasin saray Enaceos (odino Anakim) et poli na saramay Nefilim sakbay na Delap? Siempre andi! Balet, lapud ontan iran panamikewet, kinmayat so pirmin takot diad interon kampo. Nilabay ni ingen na totoo so ompawil ed Ehipto, diad dalin ya inkaaripenan da!—Numeros 13:31–14:4.
5 Balet, duara ed saray espiya, si Josue tan Caleb, so magunaet a linmoob ed Insipan a Dalin. Saray taga-Canaan et “onkana ed sikatayo a tinapay,” so inkuan da. “Say sekder da naekal ed sikara, et si Jehova ibaan to itayo: agkayo ontakot ed sikara.” (Numeros 14:9) Kasin anggapoy basiyan na positibon panmoria di Josue tan Caleb? Wala. Kaiba so interon nasyon, anengneng da so impangiyabeba nen Jehova ed mabiskeg ya Ehipto tan ed dirios na satan diad panamegley na Samploran Salot. Insan anengneng da so impangilener nen Jehova ed si Faraon tan say puersa-militar to diad Ambalangan Dayat. (Salmo 136:15) Mabitar ya agnikatunongan imay takot ya impatnag na samploran espiya tan saramay naimpluensyaan da. “Panon kabayag so agda panisia ed siak, lapu ed saray amin a tanda a ginawak ed saray nanleleetan da?” so imbaga nen Jehova sanen imbalikas to so inkasakitan to.—Numeros 14:11.
6. Diad anton paraan a mansiglaotan so inkakpel tan pananisia, tan panon iyan napatnagan ed modernon panaon?
6 Imbalikas nen Jehova so manunan sengegan na problema—say inkapayakot na totoo so pakapatnagan na kakulangan day pananisia. On, say pananisia tan inkakpel so maapit a mansiglaotan, a maapit a tuloy kanian oniay insulat nen apostol Juan nipaakar ed Kristianon kongregasyon tan say espiritual a pankaabigan da: “Saya so pananalo a manaeg ed mundo, salanti say pananisia tayo.” (1 Juan 5:4) Natan, lapud pananisia a singa ed impatnag di Josue tan Caleb, say maong a balita so nipupulong la ed sankamundoan panamegley na masulok ya anemiran milyon a Tasi nen Jehova, malangwer tan matatken, mabiskeg tan maletey. Sayan mabiskeg tan makpel ya armada so agnapareen na siopaman a kabusol.—Roma 8:31.
‘Ag-Onsesener’
7. Anto so kabaliksan na “onsener”?
7 Saray lingkor nen Jehova natan so makpel a mangipupulong ed maong a balita lapud mipadpara so kanonotan da ed si apostol Pablo, ya oniay insulat to: “Aliwa kami ya iba na saray onsener pian pakabalangan; noag ingen iba na saray walaan na pananisia ed kilalaban na kamarerwa.” (Hebreos 10:39) Say “onsener,” unong ya asalambit nen Pablo, so agmankabaliksan na pakaeksperiensya labat na temporaryon takot, lapud dakel a matoor a lingkor na Dios so panapanaon a makakalikna na takot. (1 Samuel 21:12; 1 Arari 19:1-4) Imbes, mankabaliksan itan na “onatras, onsuko,” magmaliw a “mapaulyan ed panamemben ed katuaan,” so insalaysay na sakey a diksionaryo na Biblia. Inyarum ni na satan a say “onsener” so nayarin piguratibon salita ya imbase ed “pangiyabeba ed layag na bapor ta pian ontantan itan” nipaakar ed serbisyo ed Dios. Siempre, saramay walaan na mabiskeg a pananisia so agmannonot ya “ontantan” sano onlesa iray kairapan—balanglan satan et panamasegsegang, sakit, odino arum nin subok. Imbes, sikara so mantultuloy a manlingkor ed si Jehova, ya amta ran iyaansakit to iran maong tan amta to iray limitasyon da. (Salmo 55:22; 103:14) Kasin walaan kayo na ontan a klase na pananisia?
8, 9. (a) Panon a pinabiskeg nen Jehova so pananisia na saray inmunan Kristiano? (b) Anto so gawaen tayo ta pian napabiskeg so pananisia tayo?
8 Aminsan et alikna na saray apostol a kinmulang ira na pananisia, kanian oniay imbaga ra ed si Jesus: “Aruman mo so pananisia mi.” (Lucas 17:5) Naebatan so masimoon a kerew da, nagkalalo la nen Pentecostes 33 C.E., sanen sinmabi so insipan a masanton espiritu ed saray babangatan tan naikdan ira na mas aralem a pakatalos ed Salita tan gagala na Dios. (Juan 14:26; Gawa 2:1-4) Lapud apabiskeg so pananisia ra, ginmapo iray babangatan ed kampanyan panagpulong ya anggaman ed isusumpa et nitarok da so maong a balita ed “amin a pinalsa ed leksab na tawen.”—Colosas 1:23; Gawa 1:8; 28:22.
9 Ta pian napabiskeg so pananisia tayo tan mantultuloy itayo ed ministeryo tayo, nepeg met ya aralen tan dalepdepen tayo so Kasulatan tan manpikasi tayo parad masanton espiritu. No ipurek tayo so salita na Dios ed nonot tan puso tayo—a singa si Josue, Caleb, tan saray akadkaunan Kristianon babangatan—nawalaan itayo na pananisia a mangiter ed sikatayo na nakaukolan ya inkakpel ta pian makapansungdo itayo ed espiritual a pibabakal tayo tan manbiktorya itayo.—Roma 10:17.
Pananisia—Aliwa Labat a Panisia
10. Anto so lalanoren na tuan pananisia?
10 Unong ed walan impatnag la na saramay nansiansian matoor nensaman, say pananisia a manresulta ed panagpakpel tan panagsungdo so aglambengat mangilaktip ed basta panisia ed Dios. (Santiago 2:19) Kakaukolanen na satan a kabaten tayo si Jehova bilang persona tan nawalaan itayo na sigpot a kompiyansa ed sikato. (Salmo 78:5-8; Uliran 3:5, 6) Kabaliksan na satan a manisia itayo diad interon puso tayo a say pangunor ed saray ganggan tan prinsipyo na Dios so pakagunggonaan tayon maong. (Isaias 48:17, 18) Lalanoren met na pananisia so pakawalaan na sigpot a kompiyansa a sumpalen nen Jehova so amin a sipan to tan magmaliw a “mananumang ed saray mananap ed sikato.”—Hebreos 11:1, 6; Isaias 55:11.
11. Panon ya abendisyonan si Josue tan Caleb lapud pananisia tan inkakpel da?
11 Say ontan a pananisia so mantultuloy ya ombiskeg. Ombulaslas itan legan ya iyaaplika tayo so katuaan ed kabibilay tayo, “tawayan” iray gunggona, “nanengneng” iray ebat ed saray pikakasi tayo tan, diad arum a paraan et natebek tayo so pangiwawanwan nen Jehova ed bilay tayo. (Salmo 34:8; 1 Juan 5:14, 15) Makaseguro itayo a lalon binmiskeg so pananisia nen Josue tan Caleb sanen naeksperiensya ra so kamaongan na Dios. (Josue 23:14) Konsideraen pa irayan punto: Akaliktar ira ed 40-taon ya impanteyengteyeng ed kalawakan, unong ya insipan na Dios ed sikara. (Numeros 14:27-30; 32:11, 12) Sikara so aktibon akibiang ed anem-taon ya impangubkob ed Canaan. Diad saginonor et nanggayagaan da so andukey a bilay tan maong a bunigas tan naawat da ni ingen iray tawir dan dili. Agaylay pananumang nen Jehova ed saramay matoor tan makpel a manlilingkor ed sikato!—Josue 14:6, 9-14; 19:49, 50; 24:29.
12. Panon ya ‘iyaabalbaleg nen Jehova so salita to’?
12 Say maaron-kaabigan na Dios ed si Josue tan Caleb so mangipanonot ed sikatayo nipaakar ed saray salita na salmista: “Sika pinaabalbaleg mo so salitam ya alabas nen say amin a ngaran mo.” (Salmo 138:2) Sano usaren nen Jehova so ngaran to pian garantiyaan so sakey a sipan, ‘niyabalbaleg’ odino nitandoro so kasumpalan na satan a sipan lapud palumbasan na satan so amin ya iilaloan. (Efeso 3:20) On, agbalot dismayaen nen Jehova iramay ‘manliliga’ odino manliliket ed sikato.—Salmo 37:3, 4.
Sakey a Too a ‘Pinaliket Ton Maong so Dios’
13, 14. Akin a kinaukolan nen Enoc so pananisia tan inkakpel?
13 Dakel so naaralan tayo nipaakar ed pananisia tan inkakpel no konsideraen tayo so alimbawan impatnag na sananey nin tasi sakbay na saray Kristiano—si Enoc. Sakbay ni ingen a sikatoy nampropesiya, maseguron amta la nen Enoc a nasubok so pananisia tan inkakpel to. Panon ya ontan? Lapud sinalambit la nen Jehova diad Eden a walay gulaan, odino busolan, a nagawa ed baetan na saramay manlilingkor ed Dios tan saramay manlilingkor ed si Satanas a Diablo. (Genesis 3:15) Amta met nen Enoc a sayan gulaan so agawa ed akadkaunan awaran na too sanen pinatey nen Cain so agi ton si Abel. On, say ama ra, si Adan, so nambilay la na ngalngali 310 a taon sanen nianak si Enoc.—Genesis 5:3-18.
14 Ingen, anggaman ed saratan ya impormasyon, si Enoc so makpel ya ‘akiulop-ulop ed tuan Dios’ tan kinondena to so “ganagana a bengatla ya ambelat ya ag-agamil” a sinalita na totoo sumpad si Jehova. (Genesis 5:22; Judas 14, 15) Say makpel a talindeg nen Enoc parad tuan panagdayew so mapatnag ya amawalay dakel a binmusol ed sikato, ya ameligro ed bilay to. Diad sayan agawa, inliktar nen Jehova so propeta to manlapud ot-ot na ipapatey. Kayarin nipaamta ed si Enoc ya “apaliket ton maong so Dios,” sikato so “inyalis” nen Jehova manlapud bilay ya inyan to ed ipapatey, a nayarin legan a sankanengneng to so sakey a mapropetikon pasingawey.—Hebreos 11:5, 13 NW; Genesis 5:24.
15. Anton maabig ya alimbawa so impatnag nen Enoc parad saray lingkor nen Jehova natan?
15 Kayari na impanalambit nen Pablo ed inkiyalis nen Enoc, indanet to lamet so kaimportantian na pananisia, a kuan to: “Et no anggapo so pananisia agnayarin paliketen [so Dios].” (Hebreos 11:6) On, lapud pananisia et akapanpakpel si Enoc a mankurang a kaiba si Jehova tan ed impangiyabawag to na mensahe na panangukom na Dios ed agmaridios a mundo. Diad saya, impatnag nen Enoc so maabig ya alimbawa ed sikatayo. Walaan itayo na mipadparan kimey a gawaen ed mundon sumpa ed tuan panagdayew tan napno na amin a nengneng na kaugsan.—Salmo 92:7; Mateo 24:14; Apocalipsis 12:17.
Inkakpel Lapud Maridios a Takot
16, 17. Siopa si Obadias, tan antoran kipapasen so inkidungetan to?
16 Nilikud ed pananisia, wala ni so sananey a kalidad a mamapawala na inkakpel, salanti, say mapagalang a takot ed Dios. Konsideraen tayo natan so matalonggaring ya alimbawa na sakey a matakot-ed-Dios a too a nambilay ed panaon nen propeta Elias tan si Arin Ahab, a nanuley ed amianen a panarian na Israel. Legan na uley nen Ahab, say amianen a panarian so malaklaknab a naimpluensyaan na panagdayew ed Baal. Diad tua, 450 a propeta nen Baal tan 400 a propeta na sagradon lusek, a simbolo na kayarian na laki, so ‘mamangan ed dulang nen Jezabel,’ say asawa nen Ahab.—1 Arari 16:30-33; 18:19.
17 Say maruksan kabusol nen Jehova, si Jezabel, so nanggunaet a maneral ed tuan panagdayew diad bansa ra. Impapatey to so arum ed saray propeta nen Jehova tan sinali to ni ingen ya ipapatey si Elias, a lapud panangidirehi na Dios et akaliktar ed imbeltang to ed Jordan. (1 Arari 17:1-3; 18:13) Naisip yo kasi no panon kairap so pangitandoro na puron panagdayew diad amianen a panarian nensaman? Mas mairap ni, panon to no mantratrabaho kayo ed mismon palasyo na ari? Ontan so kipapasen ya inkidungetan na matakot ed Dios a si Obadias, * say mayurdomo ed sankaabungan nen Ahab.—1 Arari 18:3.
18. Anto so nikadkaduma ed si Obadias bilang managdayew ed si Jehova?
18 Anggapoy duaruwa, si Obadias so maal-alwar tan makabat ed panagdayew to ed si Jehova. Siansia, agto akikompromiso. Diad tua, oniay ibabaga ed sikatayo na 1 Arari 18:3: ‘Si Obadias et mapalalon tinmakot ed si Jehova.’ On, nikadkaduma so takot nen Obadias ed Dios! Bilang resulta, sayan maabig a takot so angiter ed sikato na alay abig ya inkakpel, lapud nipatnag to itan kayarin tampol na impamatey nen Jezabel ed saray propeta nen Jehova.
19. Anto so ginawa nen Obadias a pakapatnagan na inkakpel to?
19 Oniay nabasa tayo: “Agawa nensaman so ontan sanen si Jezabel insian to so saray pomaparles nen Jehova, a si Obadias angala na sanlasus a pomaparles, tan inyamot to ra a tunggal limamplo dia ed ungib, tan tinagano to ra ed tinapay tan danum.” (1 Arari 18:4) Singa nayarin naisip yo, say masekreton pamakan ed sanlasus a too so mapeligron tuloy a kimey. Aglambengat pinaliisan nen Obadias so pakaerel ed sikato nen Ahab tan Jezabel noagta pinaliisan to met so pakalikas ed sikato na 850 a propetan mabetbet ed palasyo. Nilikud ni ed saratan, dakel niray palson managdayew ed Israel, manlapud dumaralos anggad priprinsipe, a maseguron manganamot ed antokaman a pankanawnawan mangiwalwal ed si Obadias ta pian abobonan ira na ari tan reyna. Anggaman kuan, diad mismon arapan na amin na sarayan managtalintao, si Obadias so makpel ya angasikaso ed saray pankaukolan na saray propeta nen Jehova. Agaylan biskeg so nagawaan na takot ed Dios!
20. Panon ya akatulong ed si Obadias so takot to ed Dios, tan panon a makatulong ed sikayo so alimbawa to?
20 Lapud impatnag nen Obadias so inkakpel to diad panamegley na maridios a takot, sikatoy mapatnag a sinalimbengan nen Jehova manlapud kakabusol to. Oniay imbaga na Uliran 29:25: “Say takot [ed] too mantarok na kalot; balet anggan siopa ya ipasen to so ilalo to ed Jehova nilaban.” Ordinaryo labat a too si Obadias; sikato so tinmakot a naerel tan napapatey, a singa sikatayo met. (1 Arari 18:7-9, 12) Balet, lapud maridios a takot et sikato so akapampakpel pian natalonaan so antokaman a takot ed too a nayarin alikna to nensaman. Si Obadias so maabig ya alimbawa parad sikatayon amin, nagkalalo la ed saramay napepeligro so kawayangan da odino bilay da ni ingen lapud pandadayew da ed si Jehova. (Mateo 24:9) On, komon ta pambanikelan tayon amin so manlingkor ed si Jehova tekep na “galang tan takot.”—Hebreos 12:28.
21. Anto so ikonsidera ed ontumbok ya artikulo?
21 Aliwa labat a say kalidad a pananisia tan maridios a takot so mamapakpel ed sikatayo; say aro so lalon mangiter na puersa. “Ag-itayo inikdan na Dios na espiritu na katakotan; noag say pakayari tan say aro tan say maong a linawa.” (2 Timoteo 1:7) Diad ontumbok ya artikulo, naamtaan tayo no panon a makatulong ed sikatayo so aro pian makpel a makapanlingkor ed si Jehova legan na sarayan maatap iran kaunoran ya agew.—2 Timoteo 3:1.
[Paimano ed leksab]
^ par. 17 Aliwan si propeta Obadias.
Kasin Naebatan Yo?
• Anto so akatulong ed si Josue tan si Caleb pian makapanpakpel ira?
• Anto so laktipen na tuan pananisia?
• Akin ya andi-takot si Enoc ya angiyabawag ed mensahe na panangukom na Dios?
• Panon a makatulong so maridios a takot pian lalon makapanpakpel?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 16, 17]
Ingganggan nen Jehova si Josue: “Manpabiskeg ka tan manpabayani ka a maong”
[Litrato ed pahina 18]
Inasikaso tan sinalimbengan nen Obadias iray propeta na Dios
[Saray litrato ed pahina 19]
Si Enoc so makpel ya angiyabawag ed salita na Dios