Saray Pabitar ed Libro na Eclesiastes
Say Salita nen Jehova et Mabilay
Saray Pabitar ed Libro na Eclesiastes
“SAY too a nianak ed bii, daiset so saray agew to, tan napno ed gonigon,” so imbalikas na patriarkan si Job. (Job 14:1) Agaylan importante ya agtayo daraken so antikey a bilay tayo ed andi-kakanaan iran kapagaan tan gegemtan! Antoran gegemtan so nepeg tayon pangusaran ed panaon, biskeg tan kaykayarian tayo? Dinan iray nepeg a paliisan? Saray salita na kakabatan a nirekord ed libro na Biblia ya Eclesiastes so mangiiter na napanmatalkan a giya ed sayan pamaakaran. Say mensahe na saratan so “mangibiig ed saray nonot tan saray getma na puso” tan makatulong ed pakawalaan tayo na makabkabaliksan a bilay.—Hebreos 4:12.
Say libro na Eclesiastes, ya insulat na sakey a lakin bantog lapud kakabatan to, salanti, si Arin Solomon na kadaanan ya Israel, so mankarga na praktikal a simbawa ed no antoy peteg a makana ed bilay tan no antoy agmakana. Lapud sinaglawi nen Solomon so pigara ed saray proyekton impaalagey to, maseguron say impangisulat to ed Eclesiastes et sanen asumpal iratan a proyekto tan antis na inkasipa to manlapud tuan panagdayew. (Nehemias 13:26) Kanian, say panaon na impangisulat ed saratan et antis na 1000 B.C.E., diad pansamposampot na 40 taon ya uley nen Solomon.
DINAN SO ALIWAN KAAPAAN?
“Amin sikato so kaapaan,” so inkuan na managtipon, a nantepet: “Anto so tubo na too ed amin a kimey to a kimeyan to ed leksab na banwa?” (Eclesiastes 1:2, 3) Saray balikas a “kaapaan” tan “leksab na banwa” so maminpigan nabasa ed Eclesiastes. Say Hebreon salita parad “kaapaan” so literal a mankabaliksan na “ingas” odino “sengaw” tan mangisusuheri na inkaandi kakanaan, agpermanente, odino andian na manbayag a kablian. Say balikas a “leksab na banwa” so mankabaliksan na “diad sayan dalin” odino “diad sayan mundo.” Kanian, amin a bengatla—salanti, amin a gegemtanen na totoo a mangibabaliwala ed linawa na Dios—so kaapaan.
“Dangkaan mo so salim sano onla ka ed abung na Dios,” so inkuan nen Solomon, “ta say yaasingger a pandengel sikato so magmaong.” (Eclesiastes 5:1) Aliwan kaapaan so pibiang ed tuan panagdayew ed si Jehova a Dios. Diad tua, say pangasikaso ed siglaotan tayo ed sikato so tombok ed pakawalaan na makabkabaliksan a bilay.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
1:4-10—Diad anton dalan a “makapasawa” odino makapakesaw iray natural a sikulo? Say managtipon so analambit na talora labat ed manuna iran bengatla ya onkukurang pian posible so pambilay diad dalin—say banwa, say siplog na dagem, tan say sikulo na danum. Diad tua, dakdakel iray natural a sikulo, tan saratan so komplikadon maong. Nayarian na sakey ya usaren so interon bilay to diad panaral ed saratan ingen agto nin siansia sigpot a natalosan iratan. Peteg a makapakesaw itan. Makapadismaya met no ikompara tayo so kinatikey na bilay tayo ed agmanganggan pakaulit-ulit na sarayan sikulo. Anggan saray sagpot a mandiskobre na balo iran bengatla et makapakesaw. Diad tua, apawala iray balon imbension lapud impangiyaplika labat ed saray prinsipyo ya inletneg na tuan Dios tan nausar la ed impamalsa.
2:1, 2—Akin a say panelek et atukoy ya ‘inkaatiwel’? Nayarin ontulong ed sikatayo so panelek pian nalingwanan a magano iray problema tayo, tan say panliket et mamakiwas ed sikatayo pian agtayo masyadon pampagaan iray problema tayo. Anggaman ontan, agpaandien na panelek iray kairapan tayo. Kanian, say panggegemtan ed liket panamegley na panelek so atukoy ya ‘inkaatiwel.’
3:11—Anto so ginawa na Dios a “marakep ed panaon to”? Arum ed saray ginawa nen Jehova a Dios a “marakep,” odino matukoy tan makagunggona, ed dugan panaon et say impamalsa to ed si Adan tan Eva, say sipanan panamegley na kabunlalakaw, say impisipanan ed si Abraham, say Davidikon sipanan, say isabi na Mesias, tan say inkitrono nen Jesu-Kristo bilang Ari na Panarian na Dios. Anggaman ontan, wala ni gawaen nen Jehova a “marakep” ed magano lan arapen. Makapanmatalek itayo a say matunong a balon mundo so ontua ed dugan panaon to.—2 Pedro 3:13.
3:15b, NW—Panon a “say tuan Dios so mantutultuloy a manaanap ed samay uusilan”? “Samay uusilan” so nayarin ontukoy ed bengabengatlan gagala na Dios a gawaen. Bangta say paulit-ulit iran sikulo na kianak tan ipatey tan say bakal tan kareenan et nayarin mangipalikna ed too ya anggapoy pakayari to tan sengegan itan na panisip ton naynay labat lan naulit iray nagagawa ed awaran, sarag na tuan Dios balet a gawaen tan sumpalen so amin a labay Ton gawaen. (Eclesiastes 3:1-10, 15a) “Samay uusilan” so nayarin ontukoy met ed saray matunong, a mabetbet ya aatakien na saray marelmeng. Diad sayan pantalos, itultuloy nen Jehova ya anapen so matunong iran totoo pian “ompatnag a mabiskeg” ed biang da.—2 Awaran 16:9.
5:9—Panon a “say tubo na dalin sikato so nipaakar ed amin”? Amin a manaayam ed dalin so akadepende ed “tubo na dalin”—saray napapawala na dalin. Agnipuera so sakey ya ari. Pian naawat na ari so ani na uma to, kaukolan a sikatoy naasikaso diad impasyan pankimey na ariripen ton dumaralos.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
1:15. Maapa so pangusar ed panaon tan biskeg diad panalin ipetek so panaglames tan ag-inkahustisya a naiimatonan tayo natan. Say Panarian na Dios lambengat so makapangekal na karelmengan.—Daniel 2:44.
2:4-11. Saray aktibidad a misiglaotan ed kultura a singa say arkitektura, panaghardin, tan musika, ontan met ed maluhon panagbilay so “panguusil ed dagem” lapud agnapagmaliw na saratan a peteg a makabkabaliksan so bilay nisay mangitarok iratan na maandon liket.
2:12-16. Say kakabatan ed inkalapagan so walaan na bentaha ed inkaatiw lapud makatulong itan ed panolbar ed pigaran problema. Balet, no nipaakar ed ipapatey, anggapoy bentaha na kakabatan na too. Tan anggan say sakey et binmantog lapud walaan na ontan a kakabatan, sikato so nalingwanan lanlamang.
2:24; 3:12, 13, 22. Aliwan makapuy so panggayaga tayo ed saray bunga na impansagpot tayo.
2:26. Say maridios a kakabatan, a mangitarok na liket, so niiter ed ‘sakey a toon makapaliket ed si Jehova.’ Imposible so pakagamor ed sayan kakabatan no anggapoy maong a siglaotan ed Dios.
3:16, 17. Aliwan realistiko ya ilaloan a walan naynay so inkahustisya odino inkatunong ed amin a situasyon. Imbes a naaburido nipaakar ed say nagagawa ed mundo natan, nepeg ya alagaren tayo si Jehova a mangipetek ed saray bengabengatla.
4:4. Say impasyan panagtrabaho ya atekepan na inkadunong so makapenek. Balet, say impasyan panagtrabaho pian nadaeg labat so arum et mangiyalibansa na kompetisyon tan pansengegan na panamusol tan panimon. Say impasyan kimey tayo ed Kristianon ministeryo so nepeg a lapud duga iran motibo.
4:7-12. Mas importante ni iray pisisiglaotan ed too nen saray materyal a kaykayarian tan agnepeg a salatan itan na say panggegemtan na kaykayamanan.
4:13. Aliwan naynay a nagamoran so respeto lapud posisyon tan edad. Nepeg ya onkiwas a makabat iramay walad responsablin posisyon.
4:15, 16. ‘Say ugaw, a komadua’—say onsublay ya ari—so diad primero et nayarin suportaan na ‘amin a baley a nasasakopan to,’ balet diad saginonor et ‘ag-ira manliket ed sikato.’ Peteg, mabetbet a temporaryo labat so inkabantog.
5:2. Saray pikakasi tayo so nepeg a ninonot a maong tan mapagalang, aliwan masalita.
5:3-7. Say alabas a panagpaga ed materyal a kaykayarian so mamakiwas ed sakey a manugagep nipaakar ed sinisiblet iran interes. Satan met so agmamareen ed nonot na sakey, a mankugkugip no labi, kanian agla ingen makaugip na maitlep. Say dakel a salita so manggawa ed sakey a too ya ompatnag a makulangkulang ed arum tan sengegan itan na bengatbengat a pansipan to ed Dios. Say ‘itakot ed Dios’ so mangamper ed sikatayo a manggawa ed dinanman ed sarayan bengatla.
6:1-9. Antoy nagunggona ed saray kayamanan, dayew, andukey a bilay, tan anggan sakey a baleg a pamilya no saray sirkumstansya et mangaamper ed sikatayon napanggayagaan iratan? Tan “magmaong so pakanengneng na saray mata,” odino pangawat ed saray katuaan, nen say “panakarakar na pilalek [odino pilalek na kamarerwa],” salanti, say panggugunaet a gamoran iray pilalek balet ta imposiblin peneken. Say sankaabigan a paraan na pambilay sirin, et diad pankontento ed walan “pantagano tan kawesen” legan a panggagayagaan iray makanakanan bengatla ed bilay tan iyaapasakey so pamasiansia ed maapit a siglaotan ed si Jehova.—1 Timoteo 6:8.
SIMBAWA ED MAKABAT
Panon tayon naalwaran so maong a ngaran, odino reputasyon, tayo? Anto so nepeg ya awawey tayo ed saray totoon manuley tan ed saray ag-inkahustisya a naiimatonan tayo? Lapud saray inatey et anggapo lay amta ra, panon so nepeg a pangusar tayo ed bilay tayo natan? Diad anton paraan a makabat a nausar na saray kalangweran so panaon tan biskeg da? Say maabig a simbawa na managtipon ed saraya tan arum niran bengatla so nirekord parad sikatayo diad saray kapitulo 7 anggad 12 na Eclesiastes.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
7:19—Panon a mas mabiskeg so kakabatan nen saray “samploran manuley”? Sano nausar a piguratibo ed Biblia, say bilang a samplora so mangirerepresenta na inkakompleto. Say labay ya ibaga nen Solomon et nagkalautlan makasalimbeng so kakabatan nen say kompleton bilang na saray sundalon mamabantay ed sakey a syudad.
10:2—Antoy kabaliksan na say puso na sakey et wala’d “kawanan a lima to” odino “ed kawigi to”? Lapud say kawanan a lima so mabetbet a manutukoy ed maabig a posisyon, say puso na too a wala’d kawanan a lima to so mankabaliksan a say puso to so mamapakiwas ed sikaton manggaway maong. Balet, no satan et mamakiwas ed sakey ya indibidual pian manggawa na makapuy, say puso to so nibagan wala’d kawigi a lima to.
10:15—Panon a ‘say sagpot na saray maatiw so mamakapuy ed balang sakey ed sikara’? No say sakey et kulang na maong a pakatebek, say impasyan kimey to so agmamawala na antokaman a peteg a makagunggona. Sikatoy agnapenek manlapud satan. Say ontan ya andi-tundan panagsagpot so mamakapuy odino mamakesaw labat ed sikato.
11:7, 8—Anto so kabaliksan na balikas a: “Petepeteg say liwawa sikato so masamit, tan makapaliket a bengatla nipaakar ed saray mata so inengneng ed banwa.” Say liwawa tan say banwa so mamaliket ed saray mabilay. Ipapabitar dia nen Solomon a marakep so manbilay tan sikatayo so nepeg a “manliket” antis a saray agew na kabilungetan odino itatatken so mangekal na biskeg tayo.
11:10—Akin a kaapaan so “inkaugaw tan katayatdang na bilay”? Saraya so kaapaan no agsuston nausar lapud, singa say sengaw, saray agew na kabiskegan legan na kalangweran so magangganon onlabas.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
7:6. Say panelek ed agmatukoy a panaon so makapaingongot tan andi-kakanaan a singa say pantalakitik na napopoolan a sabisabit ed silong na banga. Nepeg a paliisan tayo so ontan a panelek.
7:21, 22. Agtayo nepeg a pampagaan a maong ed no antoy ibaga na arum nipaakar ed sikatayo.
8:2, 3; 10:4. Sano sikatayoy kritikoen odino ipetek na superbaysor odino amo tayo, makabat so pansiansian kalmado. Magmaong iya nen say “maganat ya ompaway a manlapu ed arap to,” salanti, say bengatbengat ya iyekal ed trabaho.
8:8; 9:5-10, 12. Nayarin ag-ilaloan so panampot na bilay tayo a singa saray sira a naerel ed sakey ya iket odino saray manok a nakalotan. Niarum ni, anggapo so makayarin mamuger ed pakaandi na puersa na bilay diad ipapatey, nisay walay nipaliis ed pibabakal na patey sumpad katooan. Kanian, nepeg ya agtayo daraken so panaon ed andi-kakanaan. Labay nen Jehova a pablien tayo so bilay tan panggayagaan itan diad makagunggonan paraan. Pian nagawaan iya, nepeg tayon iyuna ed bilay tayo so panaglingkor ed si Jehova.
8:16, 17. Agnatalosan so interon laknab na amin a bengatlan ginawa na Dios tan say inabuloyan ton nagawa diad limog na katooan, anggan manpuyat tayo ni ingen a manisip ed satan. Say pampaga nipaakar ed amin ya agawan lingo so mangekal labat na panggayaga tayo ed bilay.
9:16-18. Nepeg a pablien so kakabatan anggano say karaklan et agmangaapresya ed satan. Mas lablabayen ni so kalmado iran salita na sakey a makabat a too nen saray maksil ya eyag na sakey a makulangkulang.
10:1. Nepeg a maalwar itayo ed panagsalita tan kiwakiwas tayo. Anggan sakey labat a kaatiwan, a singa say isanok, sakey a kiwas na agsuston panangusar na saray de-alkohol, odino sakey ya agawa a mangilalanor ed marutak ya agamil ed sekso, so magenap lan maneral ed maong a reputasyon na sakey a rerespetoen a too.
10:5-11, NW. Agnepeg a pangimonan so sakey ya agmakanepegan a too a walad atagey a posisyon. Say aliwan epektibon panagtrabaho anggan diad sakey a simplin kimey so mamawala na makapuy iran pansumpalan. Imbes, say pamayubo ed abilidad a “mangusar ed kakabatan pian ontalona,” so makagunggona. Agaylan importante a magmaliw itayon epektibo ed panagpulong na Panarian tan panaggaway-babangatan a kimey!
11:1, 2. Nepeg ya agamilen tayo so impapuson inkamabunlok. Satan so mamawala met na inkamabunlok.—Lucas 6:38.
11:3-6. Saray agpakaseguroan ed bilay so agnepeg a manggawa’d sikatayon agmakadesisyon.
11:9; 12:1-7. Saray kalangweran so walaan na eebatan ed si Jehova. Kanian, nepeg ya usaren da so panaon tan kaksilan da diad serbisyo ed Dios antis a naupot so biskeg da lapud itatatken.
“SARAY SALITA NA MAKABAT” A MANGIGIYA ED SIKATAYO
Panon so nepeg a panmoria tayo ed “saray makapaliket a salsalita” ya inanap tan insulat na managtipon? Diad pisunian ed “dakerakel a libro” na kakabatan na too, “saray salita na makabat sikara so singa panikil; tan singa saray pasak a nipasak so saray salita na saray kakatawan na saray tipon, a sikara so niiter a manlapu ed sakey a pastol.” (Eclesiastes 12:10-12) Saray niiter a salita na kakabatan manlapud samay “sakey a pastol,” si Jehova, so makapaligen ed bilay tayo.
Say pangiyaplika ed makabat a simbawan naromog ed libro na Eclesiastes so peteg ya ontulong ed sikatayon nawalaan na makabkabaliksan tan maliket a bilay. Sikatayo met so apaseguroan a: “Maong naani [pansumpalan] ed saray antakot ed Dios.” Kanian, komon ta mabiskeg so determinasyon tayon ‘takotan so Dios, tan unoren so saray ganggan to.’—Eclesiastes 8:12; 12:13.
[Litrato ed pahina 15]
Sakey ed saray alay dakep a gaway-lima na Dios so magmaliw a tudtua ed dugan panaon to
[Litrato ed pahina 16]
Kabiangan ed saray regalo na Dios so tagano, inumen, tan pakanengneng ed kamaongan na amin ya impasyan kimey tayo