Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bua tshinyi kulekela dinekesha?

Bua tshinyi kulekela dinekesha?

Bua tshinyi kulekela dinekesha?

YEHOWA ke tshilejilu tshitambe buimpe tshia muntu udi wenza malu ne nkatshinkatshi. ‘Mudimu wende wonso udi muakane,’ ne buakane buende kabutu bua malu makole to, bualu butu anu ne luse. (Dutelonome 32:4) Dinanga diende kaditu disambuka mêyi, bualu utu wenza malu umvuangana ne mikenji yende mipuangane. (Musambu 89:14; 103:13, 14) Baledi betu ba kumpala bavua bafukibue bikale benza malu onso ne nkatshinkatshi. Kabavua banekesha mu dienza dia malu to. Kadi dibuela dia mpekatu mu bantu diakalua ne ‘dinyanguka’ anyi bubi budi bufikishe ku dijimija dienza malu ne nkatshinkatshi.​—Dutelonome 32:5.

Tshilejilu: Ukadiku muendeshe mashinyi anyi dikalu dikale ne ndundu muenze dipondo dinene anyi? Kakuyi mpata, dipondo edi divua dienda dikuzankula ne difuanyike kukukebela njiwu. Ndundu wa nunku bidi bikengela kumulongolola bua kalu kunyanguka bikole anyi kufua. Bia muomumue, bubi butudi bapiane budi butusaka bua kuenza malu adi kaayi makanangane. Tuetu balekele mapanga aa adi bu mapondo adiunda, luendu lutudi tuenza batangile ku muoyo wa tshiendelele ludi mua kuikala ne minyikunyiku ya bungi, ne ludi mene mua kulua lua njiwu.

Imue misangu ngikadilu yetu mimpe, mamanya etu bidi mua kutufikisha ku dinekesha. Tshilejilu, nansha muvua Mikenji ya Mose ilomba bena Isalele bua kuela malenda ku nzembe ya bilamba, Bafalese ba mu matuku a Yezu ‘bakadiundisha mibanga ya [bivualu] biabu’ kupitshisha, bualu bavua basue kuikala batapuluke ne bakuabu. Tshipatshila tshiabu tshivua tshia kumueneka bansantu kupita binabu.​—Matayo 23:5; Nomba 15:38-40.

Lelu bamue bantu batu benza muabu muonso bua kudizangika, bafika mene ne ku dibungamija bakuabu. Bualu ebu budi mua kuikala bu lubila ludibu bela ne muoyo mujima ne: “Ntangilayi! Meme panyi ndi kampanda!” Kadi kunekesha mu mvuadilu, mu ngikadilu ne mu bienzedi kakuena mua kukumbaja majinga malelela a muena Kristo to.

Kumona mudimu ne meji makanyine

Nansha tuetu bikale banganyi anyi basombele muaba kayi, kuenza mudimu muimpe mbualu budi buambuluisha bua muoyo wetu kuikalawu ne tshipatshila. Yehowa uvua mutufuke bua tupete disanka mu dienza mudimu wa nunku. (Genese 2:15) Ke bualu kayi Bible udi ukandika lulengu. Mupostolo Paulo wakambilamu ne: ‘Bikala muntu kayi witabuja kuenza mudimu, kadi biende tshintu.’ (2 Tesalonike 3:10) Bushuwa, kuikala ne lulengu bua kuenza mudimu kudi mua kufikisha ku bupele ne ku dipangila dia disanka ne ku dibengibua kudi Nzambi.

Bantu ba bungi batu banekesha, badivuija bobu nkayabu bapika ba mudimu wabu. Badi bumbuka kumbelu pa dinda ne bapingana kushòò, pamuapa bela meji ne: badi benza mudimu eu bua diakalenga dia mêku abu. Kadi mêku abu adi mua kuikala atata bua mushindu eu udibu badifile ku mudimu. Mamu mukuabu muena bayende utu wenza mêba a bungi ku mudimu udi wamba ne: “Ndi mua kuitaba bua kufila bintu bionso bia mushinga bidi mu nzubu eu bua mpete diakalenga dia kumona bayanyi muaba eu muikale netu meme ne bana batudi balele.” Bantu badi benza mudimu mupitepite bungi badi ne bua kuela meji bikole bua tshivua Mukalenge Solomo mudimuenene pakambaye ne: ‘Pashishe, ngakatangila midimu yonso yakenza bianza bianyi, ne lutatu lungakadi nalu; monayi, malu onso akadi patupu bu kuipata kua lupepele.’​—Muambi 2:11.

Bushuwa, tudi ne bua kuepuka dinekesha pa bidi bitangila mudimu: katuyi tuulengulula anyi tuwenza mupitepite. Tudi mua kuikala benji ba mudimu ba tshisumi, kadi tuikale bavuluke ne: kulua bapika ba mudimu nekutupangishe disanka ne malu makuabu a bungi.​—Muambi 4:5, 6.

Tuepuke dinekesha mu mushindu utudi tuangata masanka

Bible ukavua mumanyishe bua tshikondo tshietu etshi ne: ‘Bantu nebikale banangi ba masanka, kabayi banangi ba Nzambi.’ (2 Timote 3:2, 4) Dikeba masanka ndilue tshimue tshia ku bintu bidi Satana utamba kusesuisha nabi bantu kudi Nzambi. Didifila mu manaya bu mudi manaya a njiwu ya bungi anu bua kudisankisha didi dienda ditangalaka bikole. Bungi bua manaya a nunku ne bua baenji budi anu buenda buvula bikole. Bua tshinyi bantu badi benda baananga bikole nunku? Bu mudi bantu ba bungi kabayi banyisha nsombelu wabu wa ku dituku dionso, badi bakeba bualu budi mua kutamba kubasankisha. Kadi kulama disanka edi kudi kulomba kuvudija bungi bua njiwu idi mua kubakuata. Bena Kristo ba meji makane badi bepuka manaya a njiwu bua kunemeka muoyo ne Muufidi.​—Musambu 36:9.

Pavua Nzambi mufuke bantu babidi ba kumpala, mmuaba kayi uvuaye mubateke? Uvua mubateke mu budimi bua Edene, dîna didi diumvuija “Disanka” mu muakulu wa ku ntuadijilu. (Genese 2:8) Bushuwa, nsombelu wa disanka anyi udi usankisha uvua munkatshi mua malu avua Yehowa mulongoluele bantu.

Yezu wakashiya tshilejilu tshilenga tshia mushindu muakanyine wa kumona disanka. Uvua mudifile bikole mu dienza disua dia Yehowa ne kavuaku muanji kulekela kulonda mikenji ne mêyi ende to. Uvua wambuluisha bakengi nansha pavuaye mupungile. (Matayo 14:13, 14) Bulelela, Yezu uvua witaba pavua bantu bamubikila bua kuya kudia ku nzubu yabu ne mu nsombelu wende uvua ukeba mpunga wa kuikisha. Bushuwa, uvua mumanye ne: bamue baluishi bende bavua bamutangila ne dîsu dibi bualu uvua wenza malu aa. Bakamuamba ne: ‘Yeye udi muena mudi, udi mukuatshiki wa maluvu.’ (Luka 7:34; 10:38; 11:37) Kadi Yezu kavua witaba ne: kuikala ne lulamatu lulelela nkubenga disanka dionso to.

Bulelela, tudi tuleja mutudi ne meji patudi tuepuka dinekesha dionso mu malu a manaya. Kuvuija manaya bualu bua kumpala mu nsombelu wetu kakuena mua kutupetesha disanka dilelela to. Kudi mua kutufikisha ku dilengulula malu adi ne mushinga wa bungi bu mudi malanda etu ne Nzambi. Kadi, katuena ne bua kudipangisha masanka onso anyi kubipisha bakuabu badi ne disanka mu nsombelu wabu mu mushindu muakanyine.​—Muambi 2:24; 3:1-4.

Peta disanka mu dikala ne nsombelu wa nkatshinkatshi

Muyidi Yakobo wakafunda ne: “Buonso buetu tudi tulenduka mu malu a bungi.” (Yakobo 3:2) Tudi mua kumona mudi mêyi aa atukumbanyina patudi tudienzeja bua kuepuka dinekesha. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kuikala ne nkatshinkatshi? Bushuwa, tudi ne bua kuikala bamanye ngikadilu mimpe ne bilema bitudi nabi. Kadi kumona malu mushindu eu ki nkupepele to. Tudi mua kufika ku dinekesha katuyi bamanye to. Nenku mbimpe tuetu kushala pabuipi ne bena Kristo bakuabu bakole mu nyuma ne kuteleja mibelu yabu mifila ne nkatshinkatshi. (Galatia 6:1) Tudi mua kulomba mibelu eyi kudi mulunda utudi tueyemena anyi kudi mukulu udi ne dimanya divule mu tshisumbu. Mibelu eyi pamue ne Bible muine bidi mua kuikala bu ‘lumuenu’ lutudi mua kuditangilamu bua kumona mushindu utudi tumueneka ku mêsu kua Yehowa.​—Yakobo 1:22-25.

Diakalenga, nsombelu wa malu manekeshe ki mmuenze bu muonji mutuela mu nshingu utudi katuyi mua kukopokamu to. Tuetu badienzeje ne muoyo mujima ne Yehowa yeye mutuambuluishe, tudi mua kupeta nkatshinkatshi ne kulua bantu ba disanka. Nenku malanda etu ne bana betu bena Kristo adi mua kulengela, ne tudi mene mua kulua bilejilu bilenga bua bantu batudi tuyisha. Kupita bionso: netutambe kuidikija bimpe menemene Yehowa Nzambi wetu wa dinanga utu wenza malu ne nkatshinkatshi.​—Efeso 5:1.

[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 28]

© Greg Epperson/​age fotostock