Skip to content

Skip to table of contents

Tau Fuata—Tutuli e Tau Foliaga ne Fakalilifu e Atua

Tau Fuata—Tutuli e Tau Foliaga ne Fakalilifu e Atua

Tau Fuata​—Tutuli e Tau Foliaga ne Fakalilifu e Atua

“Kia fakamahani a koe ke he mahani Atua fakamooli ko e haau a foliaga.”​—1 TIMOTEO 4:7NW.

1, 2. (a) Ko e ha ne nava a Paulo ki a Timoteo? (e) Puhala fe he tau fuata he vahā nei kua ‘fakamahani a lautolu ke he mahani Atua fakamooli ko e ha lautolu a foliaga’?

“KUA nakai fai tagata au kua loto fakalataha mo au, ke manamanatu fakamoli a ia ke he tau mena ha mutolu. . . . Ne fekafekau a ia fakalataha mo au ha ko e tala mitaki, tuga ne tama ke he matua tane hana.” (Filipi 2:20, 22) Ne lafi he aposetolo ko Paulo e manatu mafanatia nei i loto he tohi haana ke he tau Kerisiano he senetenari fakamua i Filipi. Ko hai ne hagaao a ia ki ai? Ko Timoteo, ko e hoa fuata haana ne fakatauō mo ia he fenoga. Manamanatu la ke he mafanatia ne logona e Timoteo ha ko e fakamooliaga nei he fakaalofa mo e falanaki ha Paulo ki a ia!

2 Ko e tau fuata loto fakaagaaga tuga a Timoteo kua eke tumau mo tau koloa uho he tau tagata ha Iehova. (Salamo 110:3) He vahā nei, kua monuina e fakatokatokaaga he Atua he loga e fuata ne fekafekau ko e tau paionia, tau misionare, tau tagata ta fale ne foaki noa, mo e tau tagata he Peteli. Nava lahi foki ki a lautolu ne fakamakutu he fakalataha ke he tau gahua he fakapotopotoaga mo e leveki he falu matagahua foki. Kua moua he tau fuata ia e makona mooli mai he tutuli e tau foliaga ne fakalilifu ha tautolu a Matua he lagi, ko Iehova. Kua mooli ko lautolu kua ‘fakamahani ke he mahani Atua fakamooli ko e ha lautolu a foliaga.’​—1 Timoteo 4:7, 8.

3. Ko e heigoa e tau hūhū ka fakatutala he vala tala nei?

3 Ko e fuata tote, kua fakamakamaka nakai a koe ke moua e tau foliaga fakaagaaga pauaki? Moua e koe i fe e lagomataiaga mo e fakamalolōaga ke taute pihia? Totoko fēfē e koe e tau peehiaga he lalolagi velevele koloa nei? Ko e heigoa e tau monuina ka amanaki a koe ke helehele kaeke kua tutuli e koe e tau foliaga ne fakalilifu e Atua? O mai a tautolu ke kumi e tau tali ke he tau hūhū nei he fakatutala ke he moui mo e feua ha Timoteo.

Feakiaga ha Timoteo

4. Talahau fakakū e feua faka-Kerisiano ha Timoteo.

4 Ne moui hake a Timoteo i Luseta, ko e maaga tote i Kalatia ne pule e Roma. Ne liga feleveia fakapā a ia mo e tau mena faka-Kerisiano he vahā fuata mui he magaaho ne fakamatala a Paulo i Luseta he kavi 47 V.N. Ne mafiti a Timoteo ke higoa mitaki ke he tau matakainaga Kerisiano he matakavi ia. He liu a Paulo ki Luseta he ua e tau he mole mo e iloa e holo ki mua ha Timoteo, ne fifili e Paulo a ia mo hoa haana he gahua misionare. (Gahua 14:5-20; 16:1-3) He motua fakahaga a Timoteo, ne age ki a ia foki e tau matagahua lalahi, putoia e tau fenoga aoga lahi ke atihake e tau matakainaga. He magaaho ne tohi a Paulo ki a Timoteo mai he fale puipui i Roma he kavi 65 V.N., ko Timoteo hane fekafekau ko e motua Kerisiano i Efeso.

5. Hagaao ke he 2 Timoteo 3:14, 15, ko e heigoa e tau mena ua ne lafi ke he fifiliaga ha Timoteo ke tutuli e tau foliaga fakaagaaga?

5 Ne maaliali ai kua fifili a Timoteo ke tutuli e tau foliaga fakaagaaga. Ka ko e heigoa ne fakaohooho a ia ke taute pihia? He tohi ke uaaki ha Paulo ki a Timoteo, ne talahau e ia ua e matapatu mena. “Kia tumau a koe ke he tau mena kua ako ai e koe, mo e iloa tonuhia e koe,” he tohi e ia, “ha kua iloa e koe a ia ne fakaako atu ai kia koe, tali mai foki he vaha tote kua iloa e koe e tau Tohi Tapu.” (2 Timoteo 3:14, 15) Kia kumikumi fakamua a tautolu ke he puhala ne fakaohooho he falu Kerisiano e tau fifiliaga ha Timoteo.

Aoga Mai he Tau Fakaohoohoaga Mitaki

6. Ko e heigoa e fakamahaniaga ne moua e Timoteo, ti talia fēfē e ia?

6 Ne feaki hake a Timoteo he kaina ne mavehevehe fakalotu. Ko e tagata Heleni e matua taane haana, mo e matua fifine ko Eunike, mo e tupuna fifine haana ko Loi ne tutupu mai i Iutaia. (Gahua 16:1) Ne fakaako e Eunike mo Loi a Timoteo ke he tau kupu mooli he tau Tohiaga Tapu Heperu tali mai he vahā tote haana. He mole e liliuina faka-Kerisiano ha laua, ne nakai fakauaua kua lagomatai e laua a Timoteo ke iloa tonuhia mo e talitonu ke he tau fakaakoaga faka-Kerisiano. Maaliali ai, ne fakaaoga katoatoa e Timoteo e fakamahaniaga mitaki lahi nei. Ne talahau e Paulo: “Kua manatu foki au ke he tua fakamoli ha ha ia koe, ne ha ia Loi fakamua ko e matua fifine he matua fifine hau, katoa mo Eunike ko e hau a matua fifine, ka ko e haku a taofi ha ha ia koe foki.”​—2 Timoteo 1:5.

7. Ko e heigoa e monuina ne olioli he tokologa he tau fuata ikiiki, mo e aoga fēfē e mena nei ki a lautolu?

7 He vahā nei, kua tokologa e fuata ne monuina ha ko e tau matua mo e tau tupuna ne matakutaku Atua, tuga a Loi mo Eunike, ne mailoga e aoga he tau foliaga fakaagaaga. Ma e fakatai, ne manatu agaia e Samira e tau fakatutalaaga loloa haana mo e tau matua haana he fuata mui a ia. “Ne fakaako e Mami mo Tete au ke moua e onoonoaga ha Iehova ke he tau mena mo e taute e gahua fakamatala mo mena fakamua haaku,” he talahau e ia. “Ne fakaohooho tumau e laua au ke tutuli e fekafekau mau.” Ne talia fiafia e Samira e fakamalolōaga he tau matua haana ti kua olioli mogonei ke he kotofaaga ke fekafekau ko e taha he magafaoa Peteli he motu haana. Ka fakamalolō he tau matua haau a koe ke hagaaki ke he tau foliaga fakaagaaga, kia manamanatu fakalahi ke he tomatomaaga ha laua. Kua loto a laua ke he tau mena mitaki ma haau.​—Tau Fakatai 1:5.

8. Aoga fēfē a Timoteo mai he lafi mo e tau kapitiga Kerisiano ne atihake?

8 Kua aoga foki ma haau ke kumi e lafiaga mo e tau kapitiga atihake i loto he fakamatakainaga faka-Kerisiano. Ko Timoteo ne iloa lahi he tau motua Kerisiano he fakapotopotoaga haana mo lautolu foki i Ikonio ne kavi ke he 30 e kilomita he mamao. (Gahua 16:1, 2) Ne feaki e ia e kapitiga tata mo Paulo, ko e tagata ne to lahi e malolō. (Filipi 3:14) Ne fakakite he tau tohi ha Paulo ne kua talia fiafia e Timoteo e fakatonuaga mo e mafiti ke muitua ke he tau fakafifitakiaga he tua. (1 Korinito 4:17; 1 Timoteo 4:6, 12-16) Ne tohi e Paulo: “Kua iloa mitaki e koe haku a kupu, ko e haku a mahani, mo e tau mena kua foli ki ai, ko e haku a tua foki, ko e fakamanavalahi, ko e fakaalofa, mo e fakauka.” (2 Timoteo 3:10) E, ne muitua lahi a Timoteo ke he fakafifitakiaga ha Paulo. Tatai foki, kaeke ke fakatata atu a koe ki a lautolu kua malolō fakaagaaga i loto he fakapotopotoaga, to lagomatai a koe ke feaki e tau foliaga aoga fakaagaaga.​—2 Timoteo 2:20–22.

Fakaako “e Tau Tohi Tapu”

9. Lafi ke he fifili he tau lafiaga hako, ko e heigoa haau ka taute ke ‘fakamahani ke he mahani Atua mo haau a foliaga’?

9 Kua hokotia ni kia ke he tau foliaga fakaagaaga ha kua fifili e tau lafiaga hako? Nakai. Tuga a Timoteo, kua lata ia koe ke kumikumi fakahokulo “e tau Tohi Tapu.” Liga nakai mahuiga e fakaakoaga ki a koe, ka e manatu ko Timoteo ne kua lata ia ia ke ‘fakamahani ke he mahani Atua fakamooli ko e haana a foliaga.’ Ne fa loga e mahina ne fakamahani e tau tagata sipote ke maeke ke hokotia ke he foliaga ha lautolu. Tatai ai, ke hokotia ke he tau foliaga fakaagaaga kua lata ke foaki noa mo e lali fakamakamaka. (1 Timoteo 4:7, 8, 10) ‘Ka e maeke fēfē,’ he liga hūhū e koe, ‘ke fakaako ke he Tohi Tapu ka lagomatai au ke hokotia ke he tau foliaga haaku?’ To fakatutala a tautolu ke he tolu e puhala.

10, 11. Ko e ha ne omoomoi he tau Tohiaga Tapu a koe ke hokotia ke he tau foliaga fakaagaaga haau? Talahau e fakatai.

10 Fakamua, to foaki he tau Tohiaga Tapu ki a koe e omoomoiaga hako. Kua fakakite mai i ai e aga homo ue atu he Matua ha tautolu he lagi, haana fakaalofa mua ue atu ki a tautolu, mo e tau monuina tukulagi ne fakatoka ma e tau fekafekau tua fakamooli haana. (Amosa 3:7; Ioane 3:16; Roma 15:4) He tupu fakahaga e iloilo haau hagaao ki a Iehova, to pihia foki e fakaalofa haau ki a ia mo e manako ke tukulele e moui haau ki a ia.

11 Loga e fuata ikiiki Kerisiano ne pehē kua aoga lahi ke fakatumau ke fakaako fakatagata e Tohi Tapu ke lagomatai a lautolu ke taute e kupu mooli ma lautolu ni. Ma e fakatai, ne feaki hake a Adele he kaina Kerisiano ka e nakai fakatoka ha foliaga fakaagaaga. “Ne uta he tau matua haaku au ke he Fale he Kautu,” he talahau e ia, “ka e nakai taute e au e fakaako fakatagata po ke fanogonogo he tau feleveiaaga.” He mole e papatiso e taokete haana, ne kamata agataha a Adele ke fakamakutu ke he kupu mooli. “Ne kamata au ke totou e Tohi Tapu katoa. Ne totou e au e vala tote ti tohi hifo e talahauaga hagaao ke he vala ne totou laia e au. Ne toka oti agaia e tau fakamauaga ia haaku. Ne totou e au e Tohi Tapu he taha e tau.” Ko e fua, ne omoomoi a Adele ke tukulele e moui haana ki a Iehova. Ti pete he matulituli lahi e tino haana, kua paionia, po ke ko e tagata fakamatala mau a ia mogonei.

12, 13. (a) He fakaako e Tohi Tapu, ko e heigoa e tau hikiaga ka lagomatai e fuata tote ke taute, ti taute fēfē? (e) Talahau e tau fifitakiaga he iloilo kua aoga ne ha ha he Kupu he Atua.

12 Ke uaaki, to lagomatai he Tohi Tapu a koe ke taute e tau hikiaga kua lata ke he aga fakatagata haau. Ne tala age a Paulo ki a Timoteo ko e “tau Tohi Tapu” kua “aoga ai ni ke fakaako ai, ke fakatonu ai, ke akonaki ai, ke fakailoilo ai foki ke he tututonu. Kia katoatoa ai e mitaki he tagata he Atua, kia taute ni a ia ke he tau gahua mitaki oti kana.” (2 Timoteo 3:16, 17) He manamanatu hokulo tumau ke he tau tala he Kupu he Atua mo e fakagahua e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu, to fakaatā e koe e agaaga he Atua ke hakahaka e aga haau. To feaki e koe e tau aga aoga, tuga e mahani fakatokolalo, fakauka, gahua malolō, mo e fakaalofa mooli ke he tau matakainaga Kerisiano. (1 Timoteo 4:15) Ne moua e Timoteo e tau aga nei ati aoga lahi a ia ki a Paulo mo e ke he tau fakapotopotoaga ne fekafekau a Timoteo ki ai.​—Filipi 2:20-22.

13 Ke toluaki, ko e Kupu he Atua ko e tanakiaga he iloilo kua aoga. (Salamo 1:1-3; 19:7; 2 Timoteo 2:7; 3:15) To lagomatai ai a koe ke fifili fakailoilo e tau kapitiga, fifili e tau fakafiafiaaga atihake, mo e fehagai ke he falu paleko loga. (Kenese 34:1, 2; Salamo 119:37; 1 Korinito 7:36) Ko e taute e tau fifiliaga pulotu mogonei kua aoga ke hokotia a koe ke he tau foliaga fakaagaaga haau.

“Tau ke he Tau Mitaki”

14. Ko e ha ne nakai mukamuka e tutuli he tau foliaga fakaagaaga?

14 Ko e tuku fakamua e tau foliaga ne fakalilifu a Iehova ko e puhala kua mua atu e pulotu ka ko e mena nakai mukamuka. Ma e fakatai, ka hoko ke fifili e feua, liga feleveia a koe mo e peehi lahi mai he tau magafaoa, tau atu taha, mo e tau faiaoga loto mitaki ne talitonu ko e tau fakaakoaga tokoluga mo e feua totogi lahi e tau kei ke he kautūaga mo e fiafia mooli. (Roma 12:2) Tuga a Timoteo, kua lata ia koe ke “tau e tau mitaki kua lata mo e tua” ke maeke ke “toto e moui tukulagi” ne tuku atu e Iehova ki a koe.​—1 Timoteo 6:12; 2 Timoteo 3:12.

15. Ko e heigoa e totokoaga ne liga fehagai mo Timoteo?

15 Ka nakai talia he tau tagata nakai talitonu he magafaoa e tau fifiliaga haau, to vevela pauaki e kamatamata. Ne liga fakamakamaka foki a Timoteo ke kautū mai he totokoaga pihia. Hagaao ke he taha tohi, ne liga mai e magafaoa ha Timoteo he “vahega tagata fakaako tokoluga mo e mautū.” Ne liga amanaki lahi e matua taane haana ke foli a ia ke he fakaakoaga tokoluga mo e ke matutaki atu e pisinisi he magafaoa. * Manamanatu la ke he tali he matua taane ha Timoteo he iloa kua talia e Timoteo e tau mena hagahaga kelea mo e nakai tokotoko mitaki fakatupe he gahua misionare mo Paulo!

16. Fehagai fēfē e taha fuata mo e totokoaga he matua?

16 Kua fehagai foki e tau fuata ikiiki Kerisiano he vahā nei mo e tau paleko pihia foki. Ko Matthew ne gahua he la ofisa he Tau Fakamoli a Iehova ne liu manatu: “Magaaho ne kamata au ke gahua paionia, ne ita lahi mahaki e matua taane haaku. Ne manatu a ia “ne moumou” e au e tau fakaakoaga haaku ha kua gahua fakameā a au ke lagomatai e fekafekauaga haaku. Ne fa vaiga e ia au mo e fakamanatu mai e tupe lahi ka moua ane mai moua e au taha gahua tupe tumau.” Fehagai fēfē a Matthew mo e totokoaga ia? “Ne fakatumau au ke muitua fakalahi e setulu he totou Tohi Tapu mo e liogi tumau, mua atu he tau magaaho ne fa mukamuka au ke hogohogo manava.” Kua palepale ai e fakamakamaka ha Matthew. Fai magaaho he mole, ne mitaki fakahaga e fakafetuiaga haana mo e matua taane. Kua tata lahi foki a Matthew ki a Iehova. “Kua kitia e au a Iehova ne leveki, fakamalolō, mo e puipui mai au neke taute e tau fifiliaga kelea,” he talahau e Matthew. “Liga nakai logona e au e tau mena nei ane mai nakai foli au ke he tau foliaga fakaagaaga.”

Hagaaki Tumau ke he Tau Foliaga Fakaagaaga

17. Puhala fe ne liga nakai mailoga he falu kua fakalolelole ai ki a lautolu ne manamanatu ke taute e fekafekauaga mau? (Mataio 16:22)

17 Ko e paleko nakai maaliali he tutuli he tau foliaga fakaagaaga haau na liga hau ni he tau matakainaga talitonu. ‘Ko e ha ne paionia ai?’ he liga hūhū he falu. ‘Maeke ia koe ke hagahaga mitaki e moui ti fakalataha agaia ke he gahua fakamatala. Fano ke kumi taha gahua mitaki mo e taute a koe ke tokotoko mitaki fakatupe.’ Ne liga mitaki e fakatonuaga nei, ka kua fakamahani mooli nakai a koe ke he mahani Atua ko e foliaga haau kaeke ke taute pihia e koe?

18, 19. (a) Hagaaki tumau fēfē a koe ke he tau foliaga fakaagaaga haau? (e) Fakamaama e tau foakiaga haau ko e fuata, hane taute ke lata mo e Kautu.

18 Ne pihia foki e manatu he falu Kerisiano he vahā a Timoteo. (1 Timoteo 6:17) Ke lagomatai a Timoteo ke hagaaki e mata haana ke he tau foliaga fakaagaaga, ne fakamalolō e Paulo a ia he pehē: “Nakai fakai ha tagata tau kua tau mo e fakalavelave e ia a ia ke he tau mena he mouiaga nai, kia fakafiafia e ia a ia ne fifili a ia ke eke mo tagata tau.” (2 Timoteo 2:4) Ko e tagata tau ne hagaaki katoatoa ke tau to nakai fakatauhele he tutuli e tau mena fakamotu. Ko e moui haana mo e moui he falu kua falanaki ke he mautali tumau haana ke taute e tau poakiaga he takitaki kau. Ha ko e tagata tau a koe i lalo hifo he Keriso, kua lata ke loto katoatoa pihia foki mo e kalo mai he lavelave teao he tutuli e tau koloa fakatino ne liga taofi mai a koe he taute katoatoa haau a fekafekauaga ke fakamoui tagata.​—Mataio 6:24; 1 Timoteo 4:16; 2 Timoteo 4:2, 5.

19 He nakai foli a koe ke moui fiafia, kia feaki e aga foaki noa. “Kia fakauka a koe ke he tau mena ke mamahi ai, tuga ne tagata tau mitaki a Iesu Keriso.” (2 Timoteo 2:3) He fakatauō mo Paulo, ne ako e Timoteo e mena galo he loto fakaaue he tau tutūaga uka lahi mahaki foki. (Filipi 4:11, 12; 1 Timoteo 6:6-8) Maeke ia koe ke taute pihia. Kua makai nakai a koe ke foaki noa ke lata mo e Kautu?

Tau Monuina Mogonei mo e Anoiha

20, 21. (a) Fakamaama falu monuina ka moua he tutuli e tau foliaga fakaagaaga. (e) Ko e heigoa haau kua fifili ke taute?

20 Kavi ke he 15 e tau ne gahua tata a Timoteo mo Paulo. Ne kitia mata e Timoteo e tau fakapotopotoaga foou ne fakatū he folafola e tala mitaki ke teitei kaputia oti e faahi tokelau he matakavi he Metiteraneani. Ne mua atu e fiafia mo e makona e moui haana ke he ha mena ka liga moua ane mai fifili e ia e moui “mitaki.” He tutuli e tau foliaga fakaagaaga, to helehele foki e koe e tau monuina uho fakaagaaga. To fakatata atu a koe ki a Iehova mo e moua e fakaalofa mo e fakalilifu he tau matakainaga Kerisiano. He nakai mamahi mo e hogohogo manava he tutuli ke mautū fakatino, to olioli e koe e fiafia mooli he foaki fakamokoi. Ka e mua atu e uho ke he tau mena oti kana, to “toto atu e [koe] ke he moui tukulagi”​—ko e moui nakai fai fakaotiaga he lalolagi parataiso.​—1 Timoteo 6:9, 10, 17-19; Gahua 20:35.

21 Ti ka nakai la taute pihia e koe, kua fakamalolō mafanatia e mautolu a koe ke kamata fakamafiti ke fakamahani ke he mahani Atua fakamooli ko e haau a foliaga. Kia fakatata atu ki a lautolu he fakapotopotoaga ne maeke ke lagomatai a koe ke hokotia ke he tau foliaga fakaagaaga haau, mo e kumi e takitakiaga ha lautolu. Tuku fakamua e fakaako fakatagata tumau he Kupu he Atua. Kia eketaha ke totoko e aga velevele koloa he lalolagi nei. Ti manatu tumau ko e Atua ne “foaki fakalahi mai e tau mena oti ke fiafia ai” a tautolu nukua mavehe ki a koe to moua e koe e tau monuina lahi mogonei mo e anoiha kaeke ke fifili e koe e tau foliaga ne fakalilifu a ia.​—1 Timoteo 6:17.

[Matahui Tala]

^ para. 15 Ne uho e fakaakoaga ke he tau tagata Heleni. Ko Plutarch he atuhau a Timoteo, ne tohi: “Ke moua e fakaakoaga mitaki ko e punaaga mo e vaka a ia he tau mena mitaki oti kana. . . . Ko e mena anei, ne talahau e au, ne takitaki atu mo e lagomatai ke he mahani mitaki lahi mo e ke he fiafia. . . . Ko e tau mena mitaki oti ne toe ko e tau mena he tagata, mo e fakateaga, mo e nakai aoga ke manamanatu lahi a tautolu ki ai.”​—Moralia, I, “The Education of Children.”

Manatu Nakai e Koe?

• Moua he tau fuata ikiiki i fe e lagomatai ke hokotia ke he tau foliaga fakaagaaga?

• Ko e ha kua aoga lahi e fakaako fakamakutu ke he Tohi Tapu?

• Maeke fēfē he tau fuata ke totoko e fakaohoohoaga he velevele koloa he lalolagi nei?

• Ko e heigoa e tau monuina ne moua he kumi e tau foliaga fakaagaaga?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 28]

Ne tutuli e Timoteo e tau foliaga mitaki

[Tau Fakatino he lau 29]

Ko e heigoa e tau fakaohoohoaga mitaki ne lagomatai a Timoteo?

[Tau Fakatino he lau 30]

Kua foli nakai a koe ke he tau foliaga fakaagaaga?