A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Thlarauvah I Awm Reng’ Ang Em?

‘Thlarauvah I Awm Reng’ Ang Em?

‘Thlarauvah I Awm Reng’ Ang Em?

“Thlarau vah awm rawh u, tichuan tisa châkna chu in zâwm dâwn lo nia.”​—⁠GALATIA 5:⁠16.

1. Engtin nge thlarau laka thil sual ti nia inhriatna avânga lungkhamna chu paih bo theih a nih?

JEHOVA thlarau thianghlim laka thil sual ti nia inhriatna avânga lungkhamna paih bo dân kawng a awm a. Chu chu tirhkoh Paula’n: “Thlarau vah awm rawh u, tichuan tisa châkna chu in zâwm dâwn lo nia,” tia a sawi anga thiltih hi a ni. (Galatia 5:16) Pathian thlarau kan inkaihhruaitîr chuan, tisa châkna ṭha lote hnehin kan awm lo vang.​—⁠Rom 8:​2-10.

2, 3. Thlarauva kan awm reng chuan, chu chuan engtin nge min nghawng ang?

2 ‘Thlarauva kan awm’ reng chuan, Pathian thiltih theihna chevêl reng chuan Jehova thu âwih tûrin min chêttîr ang a. Kan rawngbâwlnaah te, kohhranah te, inah te, leh hmun dangah te chuan Pathian mizia ang chu kan lantîr dâwn a ni. Kan nupui pasalte, kan fate, kan rinpuite, leh mi dang te kan dâwrnaah thlarau rah chu a lang chhuak ang.

3 ‘Thlarauva Pathian anga nunna’ chuan sual min bânsantîr thei a. (1 Petera 4:​1-6) Thlarau thununa kan awm chuan, ngaihdam theih loh thil sual chu kan ti lo rêng rêng ang. Thlarauva kan awm reng chuan, engtin nge kan ṭangkaipui belhchhah ang?

Pathian leh Krista Chu Hnaih Reng rawh

4, 5. Engtin nge thlarauva awmna chuan Isua kan thlîr dân chu a nghawng?

Thlarau thianghlima kan awm avângin, Pathian leh a Fapa nêna inlaichînna ṭha tak chu kan nei reng thei a. Paula chuan thlarau thilpêk chungchâng ziakin, tûn hmaa milem betu Korinth khuaa a rinpuite hnênah: “Tuman Pathian thlarauva thusawiin, ‘Isua chu ânchhe dawng a ni,’ an ti ngai lo; tin, tuman, thlarau thianghlimah chauh lo chuan, ‘Isua chu Lalpa a ni,’ an ti thei ngai lo tih ka hriattîr a che u,” tiin a hrilh a ni. (1 Korinth 12:​1-3) Isua sawichhe tûra mite chêttîrtu eng thlarau pawh chu Diabol-Setana aṭanga chhuak a ni a. Mahse, thlarau thianghlima awm Kristiante kan nih angin, Jehova’n Isua chu thihna aṭangin a kaithova, thil siam dang zawng zawng aia chungnung zâwkah a siam tih kan ring tlat a ni. (Philippi 2:​5-11) Krista tlanna inthawinaah rinna kan nei a, Isua chu kan chunga Lalpa ni tûra Pathian ruat a ni tih kan pawm a ni.

5 Kum zabi khatnaa Kristian inti ṭhenkhat chuan Isua chu tisain a lo kal tih an hnâwl a. (2 Johana 7-11) Chu thlîr dân dik lo pawmna chuan ṭhenkhat chu Messia, Isua chungchânga zirtîrna dik chu a hnâwltîr a ni. (Marka 1:​9-11; Johana 1:​1, 14) Thlarau thianghlima awmna chuan chûng kalpêngte laka tel ve lo tûrin min vênghim a. Mahse, thlarau lama harhvâng renga kan awm chauhvin, Jehova phu loh ngilneihna kan dawng chhun zawmin, ‘thutakah chuan kan awm’ reng thei a ni. (3 Johana 3, 4) Chuvângin, kan Pa vâna mi nêna inlaichînna nghet tak nei reng tûrin, kalpênna zawng zawng hnâwl chu i tum tlat ang u.

6. Thlarauva awmte hnênah Pathian thlarau chuan eng miziate nge a rah chhuah?

6 Paula chuan milem biakna leh rin hranna ang chi kalpênna chu inngaihna leh hurna ang chi “tisa thiltihte” zîngah a telh a. Mahse, ani chuan: “Krista Isua mite chuan tisa chu, a sual ngaihtuahna leh a châknate chawpin an khêngbet ta. Thlarauva nung kan nih chuan thlarauvah vêk i awm leh bawk ang u,” tiin a hrilhfiah a ni. (Galatia 5:​19-21, 24, 25) Pathian thiltihtheihna chevêl reng chuan thlarauva nung leh awmte hnênah eng miziate nge a rah chhuah? “Thlarau rah . . . chu hmangaihna te, hlimna te, remna te, dawhtheihna te, ngilneihna te, ṭhatna te, rinawmna te, thuhnuairawlhna te, insûmtheihna te a ni,” tiin Paula chuan a ziak a ni. (Galatia 5:​22, 23) Chûng thlarau rahte hmêlhmang chu i lo ngaihtuah ang u.

‘Inhmangaih Tawn Rawh U’

7. Eng nge hmangaihna chu ni a, a nihna ṭhenkhat chu eng nge ni?

7 Hmangaihna​—⁠thlarau rah pêng khat​—⁠chu mi dangte nêna inlaichînna hnai tak nêna ṭangrual, ngainatna nasa tak leh hmasial lo taka mi dangte ngaihsakna a ni fo va. Pathian chu, chu mize chhinchhiahna ber a nih a avângin, Bible chuan “Pathian chu hmangaihna a ni” a ti. Mihringte chunga Pathian leh a Fapa hmangaihna ropui tak chu Isua Krista tlanna inthawinaah a lang a ni. (1 Johana 4:8; Johana 3:16; 15:13; Rom 5:⁠8) Isua hnung zuitu kan nih angin, kan inhmangaih tawnnaa chhinchhiah kan ni a. (Johana 13:​34, 35) ‘Inhmangaih tawn tûra’ thupêk kan ni bawk. (1 Johana 3:23) Tin, Paula chuan chu hmangaihna chu a dawhtheiin, ngil a nei tih a sawi a. A îtsîk lo va, a infak lo va, a che mawi lo lo va, a nih loh leh mahni hma a sial lo. Hmangaihna chu a thinur duh lo va, sual lamah a ngaihtuah hek lo. Thutak a lâwmpui a, fel lohna chu a lâwm lo. Hmangaihna chuan engkim a tuar hrâm hrâm a, a beisei a, a tuar chhuak bawk a ni. Chu bâkah, engtikah mah a reh lo bawk.​—⁠1 Korinth 13:​4-8.

8. Engvângin nge Jehova chibai kan bûkpuite chunga hmangaihna kan lantîr ang?

8 Pathian thlarau chu keimahnia rah kan chhuahtîr chuan, chu mizia chu Pathian leh kan ṭhenawmte nêna inlaichînnaah a lang ang. (Matthaia 22:​37-39) Tirhkoh Johana chuan: “Tupawh hmangaihna nei lo apiang thihnaah a la awm reng a ni. Tupawh a unau hua chu tualthat a ni: tualthattu tumah chatuana nunna pai reng rêng an awm lo tih in hre si a,” tiin a ziak a ni. (1 Johana 3:​14, 15) Tualthattu chuan a thaha chu a huat loh chauhvin, tualtlânna khawpuiah a in humhim thei a. (Deuteronomy 19:​4, 11-13) Thlarau thianghlima kaihhruai kan nih chuan, Pathian, kan Pathian biakpui te, leh mi dangte hmangaihna kan lantîr ang.

“Jehova Chunga Hlimna Chu In Chakna A Ni”

9, 10. Hlimna chu eng nge ni a, hlim chhan tûr ṭhenkhat chu eng nge ni?

9 Hlimna chuan nasa taka lâwmna a kâwk a. Jehova chu “Pathian hlim” a ni. (1 Timothea 1:​11, NW; Sâm 104:31) A Pa duhzâwng tih chu Fapa lâwmzâwng tak a ni a. (Sâm 40:8; Hebrai 10:​7-9) Tin, “Jehova chunga hlimna chu kan chakna a ni.”​—⁠Nehemia 8:​10, NW.

10 Pathian pêk hlimna chuan harsatna te, lungngaihna te, a nih loh leh tihduhdahna te tuar chung pawha Pathian duhzâwng kan tih hian lungawina thûk tak min pe a ni. “Pathian hriatna” chuan hlimna min va pe tak êm! (Thufingte 2:​1-5) Pathian nêna kan inlaichînna hlimawm tak chu hriatna dik leh amah leh Isua tlanna inthawina kan rinnaah a innghat a ni. (1 Johana 2:​1, 2) Khawvêl pum huap inunauna dik awmchhuna tel ve chu kan hlim chhan dang pakhat a ni a. (Zephania 3:9; Hagaia 2:⁠7) Kan Lalram beiseina leh chanchin ṭha hrilnaa kan chanvo neih ropui tak chuan min tihlim bawk a. (Matthaia 6:​9, 10; 24:14) Tin, chatuana nun beiseina pawh chuan min tihlim bawk. (Johana 17:⁠3) Chutiang beiseina ropui tak kan neih avângin, hlim takin kan awm tûr a ni.​—⁠Deuteronomy 16:⁠15.

Inremin Awm La, Dawhthei Rawh

11, 12. (a) Remna chu engtin nge i sawifiah ang? (b) Pathian thlamuanna chuan kan chungah eng nghawng nge a neih?

11 Remna​—⁠thlarau rah pêng dang pakhat​—⁠hian thlamuanna neih leh lungkhamna neih loh a kâwk a. Kan Pa vâna mi chu remna Pathian a ni a: “LALPA chuan a mite chu thlamuannain mal a sâwm ang,” tih min tiam a ni. (Sâm 29:11; 1 Korinth 14:33) Isua chuan a zirtîrte chu: “Thlamuanna ka hnutchhiah a che u; keima thlamuanna ka pe a che u,” tiin a hrilh a ni. (Johana 14:27) Chu chuan engtin nge a hnung zuitute chu a ṭanpui?

12 Isua’n a zirtîrte a pêk thlamuanna, a nih loh leh remna chuan an thinlung leh rilru chu tihahdamin, an hlauhna chu a chhâwk a ni. A bîk takin an hnêna pêk tiam thlarau thianghlim an dawn hunah remna an nei a ni. (Johana 14:26) Thlarau thununna leh tûn laia kan ṭawngṭainate chhânna avângin, kan thinlung leh rilru tihahdamtu, “Pathian thlamuanna” tehkhin rual loh chu kan nei a ni. (Philippi 4:​6, 7) Chu bâkah, Jehova thlarau chuan kan rinpuite leh mi dangte nêna buaina nei lo tûr leh inrem taka awm tûrin min ṭanpui a ni.​—⁠Rom 12:18; 1 Thessalonika 5:​12, 13.

13, 14. Eng nge dawhtheihna chu ni a, engvângin nge chu chu kan lantîr ang?

13 Dawhtheihna chu inrem duhna nên a inkûngkaih a ni; chu chu thinurna emaw, sual emaw chu dinhmunin hma a sâwn beisei chunga zâwldawh taka tawrhna a nih avângin. Pathian chuan a dawhthei a. (Rom 9:​22-24) Isua pawhin he mizia hi a lantîr a ni. Paula chuan: “He mi avâng hian a ni, zahngaihna ka hmuh ni, Isua Krista chuan mi sual ber keimahah hian a dawhtheihzia zawng zawng a lantîr theih nân; tûn achina chatuana nunna hmu tûra amah la ring tûrte kawhhmuhna tûrin,” tia a ziah avângin, Isua’n he mizia a lantîr hi kan hlâwkpui thei a ni.​—⁠1 Timothea 1:⁠16.

14 He dawhtheihna mizia hian mi dangte’n ngilnei lo emaw, ngaihtuah chiang mang lo emawa thu an sawi emaw, thil an tih emaw hunah tuar hrâm hrâm tûrin min ṭanpui a. Paula chuan a Kristianpuite chu: “Dawhthei takin awm rawh u,” tiin a fuih a ni. (1 Thessalonika 5:14) Kan vai hian mi ṭha famkim lo leh thil tisual thei ṭheuh kan nih avângin, mite nêna kan indâwrnaa thil kan tihsual hunah kan chunga dawhtheihna an lantîr chu kan duh ngei a ni. Chuvâng chuan, “hlim taka . . . dawhtheihna” neih chu i tum tlat ang u.​—⁠Kolossa 1:​9-12.

Ngilneihna leh Ṭhatna Târ Lang Rawh

15. Ngilneihna chu hrilhfiah la, chu mi entîrnate chu târ lang rawh.

15 Nêlawm tak leh ṭawngkam leh thiltih ṭangkai tak hmanga mi dang ngaihsakna kan lantîr hian ngilneihna chu târ lan a ni. Jehova chuan ngil a nei a, a Fapa pawhin ngil a nei a ni. (Number 14:​17, 18; Johana 14:⁠9) Pathian leh Krista chhiahhlawhte chu ngilnei tûra beisei an ni. (Kolossa 3:12) Pathian nêna inlaichînna nei lo ṭhenkhatte pawhin “ngilneihna namên lo” an lantîr a. (Tirhkohte 27:3; 28:​2, NW) Chuvângin, ‘thlarauva kan awm reng’ chuan ngilneihna chu kan lantîr thei tih a chiang hle.

16. Eng dinhmun ṭhenkhatin nge ngilneihna lantîr tûra min chêttîr ang?

16 Mi tuemawin ṭawngkam na tak a hman vâng emaw, ngaihtuah chiang lova thil a tih vâng emawa thinur chhan tûr ṭha tak kan neih hunah pawh, ngilneihna chu lantîr theih a ni. Paula chuan: “Thinrim ula, sual erawh chu sual suh u; in thinur chu niin tlâkpui suh se; Diabola chu hmun kian hek suh u. . . . Inkhawngaih [“ngilneihna inlantîr,” NW] tawna lainatna neiin awm ula, Pathianin Kristaa a ngaidam che u ang bawkin inngaidam tawn rawh u,” a ti a. (Ephesi 4:​26, 27, 32) Fiahna tâwkte laka ngilneihna lantîr chu a âwm lehzual a ni. Kristian upa pakhatin “ṭhatna leh, felna leh, thutak” kawng pênsan hlauhawma awm mi tuemaw chu a rilru tihnat a hlauh avânga Bible ṭanchhan zilhna a pêk loh chuan, chu chu ngilneihna lantîrna a ni lo rêng rêng ang.​—⁠Ephesi 5:​8-10.

17, 18. Ṭhatna chu engtia hrilhfiah nge a nih a, he mizia hian kan nunah eng hmun nge a luah ang?

17 Ṭhatna chu mize ṭha, nungchang ṭha, a nih loh leh mi ṭha tak nihna a ni a. Pathian chu sawisêl bovin a ṭha a ni. (Sâm 25:8; Zakaria 9:17) Isua chu a ṭhain, a nungchang a mawi hle bawk. Mahse, “Zirtîrtu ṭha” tia koh a nihin, “ṭha” tia koh chu a pawm duh lo. (Marka 10:​17, 18) Hei hi Pathian chu ṭhatna entîrna ṭha ber a ni tih a hriat vâng a ni ngei ang.

18 Thil ṭha kan tihtheihna chu kan sual rochun chuan a dangbet a. (Rom 5:12) Mahse, Pathian hnêna ṭhatna min zirtîr tûra kan dîl chuan he mizia hi kan lantîr thei a ni. Paula chuan Rom khuaa a rinpuite hnênah: “Ka unaute u, nangmahni chung thu chu, nangmahni ngei ṭhatnain in khat a, finna tinrêng in ngah . . . bawk tih keimah tak pawhin dik takin ka hria,” tiin a hrilh a. (Rom 15:14) Kristian upa chu “ṭha lam duh” mi a ni tûr a ni. (Tita 1:​7, 8) Pathian thlarau kaihhruaia kan awm chuan, ṭhatna nei nia hriat kan ni ang a, Jehova chuan ‘kan thiltih ṭha’ chu a hre reng ang.​—⁠Nehemia 5:19; 13:⁠31.

“Rinna Dik Tak”

19. Hebrai 11:1 nêna inmilin, rinna chu sawifiah rawh.

19 Rinna​—⁠thlarau rah pêng pakhat ni bawk​—⁠“hi thil beiseite awm ngeia hriatna, thil hmuh lohte hriatfiahna a ni.” (Hebrai 11:⁠1) Rinna kan neih chuan, Jehova thutiamte chu a thleng famkim ngei dâwn tih kan chiang ang. Chûng thil hmuh lohte awm ngeia hriatfiahna chu a chian êm avângin, chu hriatfiahna chu rinna nêna intluk anga sawi a ni a. Entîr nân, thil siamte chuan Siamtu a awm tih min hriatfiahtîr a ni. Thlarauva kan awm pawt chuan chutiang rinna chu a ni, kan lantîr tûr chu.

20. Eng nge ‘min tihnawktu sual keimahnia bet tlat’ chu ni a, engtin nge chu mi leh tisa thiltihte chu kan pumpelh theih ang?

20 ‘Min tihnawktu sual keimahnia bet tlat’ chu rinna neih lohna hi a ni a. (Hebrai 12:​1, 2) Rinna tichhe theitu tisa thiltihte, hausak âtchilhna te, leh zirtîrna dik lo te pumpelh tûr chuan, Pathian thlarau kan rinchhan a ngai a ni. (Kolossa 2:8; 1 Timothea 6:​9, 10; 2 Timothea 4:​3-5) Pathian thlarau chuan Bible-a chhinchhiah Kristian hun hmaa a thuhretute leh mi dangte neih ang rinna chu tûn laia Jehova chhiahhlawhte a rah chhuahtîr a. (Hebrai 11:​2-40) Tin, keimahnia awm “rinna dik tak” vervêkna tel lo chuan mi dangte rinna chu a tichak thei a ni.​—⁠1 Timothea 1:5; Hebrai 13:⁠7.

Thuhnuairawlhna leh Insûmtheihna Târ Lang Rawh

21, 22. Engtin nge thuhnuairawlhna chu hrilhfiah a nih a, engvângin nge chu chu kan lantîr ang?

21 Thuhnuairawlhna chu rilru leh chêtziaa zaidamna a ni a. Pathian mizia zînga pakhat chu thuhnuairawlhna a ni. Chu chu mi thuhnuairawlh tak Isua chuan Jehova mizia chu kimchang taka a lantîr avângin kan hre thei a ni. (Matthaia 11:​28-30; Johana 1:18; 5:19) A nih chuan, Pathian chhiahhlawhte kan nih angin eng nge phût kan nih?

22 Kristiante kan nih angin, ‘mi zawng zawng laka thuhnuairawlhna tilang’ tûra beisei kan ni. (Tita 3:​1, 2) Kan rawngbâwlnaah thuhnuairawlhna kan lantîr a. Thil tisualtu Kristian chu ‘thuhnuairawlh taka’ tungding leh tûra thlarau lama mi puitlingte chu fuih an ni. (Galatia 6:⁠1) Kan vai hian inngaihtlâwmna leh thuhnuairawlhna lantîrin, Kristian inlungrualna leh remna chu kan awmtîr thei ṭheuh va. (Ephesi 4:​1-3) Thlarauva kan awm reng a, insûmtheihna kan neih reng chuan thuhnuairawlhna chu kan lantîr thei a ni.

23, 24. Insûmtheihna chu eng nge ni a, engtin nge chu chuan min ṭanpui?

23 Insûmtheihna chuan kan ngaihtuahna te, kan ṭawngkam te, leh thiltih te chu min thununtîr thei a. Jehova chu Jerusalem tiṭiautu Babulon mite a dâwrnaah a “insûm hrâm hrâm ṭhîn” a ni. (Isaia 42:14) A Fapa chuan a hrehawm tawrh chhûnga insûmtheihna lantîrin, kan tân ‘entawn tûr min hnutchhiah’ a. Tirhkoh Petera chuan a Kristianpuite chu ‘an hriatnaah chuan insûmna telh’ tûrin a fuih a ni.​—⁠1 Petera 2:​21-23; 2 Petera 1:​5-8.

24 Kristian upate chu insûmthei mi ni tûra beisei an ni a. (Tita 1:​7, 8) A dik a dik chuan, thlarau thianghlim kaihhruaia awm zawng zawngte chuan insûmtheihna an lantîr thei a; tin, nungchang bawlhhlawhna te, ṭawngkam zahmawh te, a nih loh leh Jehova duhsakna min hlohtîr thei thil engpawh an pumpelh thei a ni. Pathian thlarau chu keimahnia insûmtheihna kan rah chhuahtîr chuan, chu chu mi dangte’n kan ṭawngkam leh nungchangah an hmu ang.

Thlarauvah Awm Reng Rawh

25, 26. Engtin nge thlarauva awmna chuan tûna inlaichînna leh kan nakin hun beiseina chu a nghawng?

25 Thlarauva kan awm chuan, Lalram chanchin puang chhuaktu taima tak kan ni ang. (Tirhkohte 18:​24-26) Kawm nuam tak kan niin, a bîk takin Pathian ngaihsaktute chuan kawm nuam min ti ang. Thlarau thianghlima kaihhruai kan nih angin, Jehova kan biakpuite tân thlarau lama tichaktute kan ni ang. (Philippi 2:​1-4) Chu chu Kristian zawng zawngte nih châk chu a ni lâwm ni?

26 Setana thununna he khawvêlah hian, thlarauva awm chu a awlsam lo. (1 Johana 5:19) Amaherawhchu, tûn laia mi maktaduai têlte chu thlarauvah an awm a ni. Kan thinlung zawng zawnga Jehova kan rinchhan chuan, tûnah nun kan chênin, hmangaih taka thlarau thianghlim min Petu felna kawng chu chatuanin kan zawh thei ang.​—⁠Sâm 128:1; Thufingte 3:​5, 6. (w07 7/15)

Eng Nge I Chhânna Chu?

• Engtin nge ‘thlarauva awm’ rengna chuan Pathian leh a Fapa nêna kan inlaichînna chu a nghawng?

• Thlarau thianghlim rahah chuan eng miziate nge tel?

• Pathian thlarau rah lantîr theih dân kawng ṭhenkhat chu eng nge ni?

• Engtin nge thlarauva awmna chuan tûna nun leh kan nakin hun beiseina chu a nghawng?

[Zirlai Atâna Zawhnate]