Σχεδιασμός Χωρίς Σχεδιαστή;

ΣΧΕΔΟΝ 150 χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο Κάρολος Δαρβίνος εξέφρασε την άποψη ότι η φυσική επιλογή αιτιολογεί την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία της ζωής. Ωστόσο, η θεωρία του περί εξέλιξης και οι σύγχρονες παραλλαγές της έχουν δεχτεί επίθεση πρόσφατα από όσους πιστεύουν ότι η εκπληκτική ακρίβεια που χαρακτηρίζει τη δομή των ζωντανών οργανισμών υποδεικνύει σχεδιασμό με συγκεκριμένο σκοπό. Μάλιστα κάποιοι έγκριτοι επιστήμονες δεν δέχονται την άποψη ότι η ποικιλία των ειδών που βλέπουμε στη γη προήλθε μέσω εξέλιξης.

Μερικοί τέτοιοι επιστήμονες προβάλλουν ένα αντεπιχείρημα—που είναι γνωστό ως ευφυής σχεδιασμός—ισχυριζόμενοι ότι η ύπαρξη σχεδιασμού στη δημιουργία υποστηρίζεται ακράδαντα από τη βιολογία, τα μαθηματικά και την κοινή λογική. Επιδιώκουν να συμπεριληφθεί η μελέτη αυτής της άποψης στη διδακτέα ύλη των θετικών επιστημών στα σχολεία. Οι αποκαλούμενοι πόλεμοι της εξέλιξης μαίνονται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά παρόμοιες τάσεις αναφέρεται ότι έχουν εμφανιστεί στην Αγγλία, στην Ολλανδία, στο Πακιστάν, στη Σερβία και στην Τουρκία.

Μια Παράλειψη που Προβληματίζει

Ωστόσο, υπάρχει συνήθως μια ολοφάνερη παράλειψη στην προσεκτικά διατυπωμένη υπεράσπιση του ευφυούς σχεδιασμού. Πρόκειται για την απουσία αναφοράς σε κάποιον σχεδιαστή. Πιστεύετε ότι νοείται σχεδιασμός χωρίς σχεδιαστή; Οι υποστηρικτές του ευφυούς σχεδιασμού «δεν δηλώνουν με σαφήνεια ποιος ή τι μπορεί να είναι αυτός ο σχεδιαστής», ανέφερε Το Περιοδικό της Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times Magazine). Η συγγραφέας Κλόντια Γουάλις δήλωσε ότι οι υπέρμαχοι του ευφυούς σχεδιασμού «προσέχουν να μην κάνουν καμία αναφορά στον Θεό». Το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek) σχολίασε ότι «ο ευφυής σχεδιασμός δεν έχει να πει τίποτα για την ύπαρξη και την ταυτότητα του σχεδιαστή».

Μπορείτε να αντιληφθείτε, όμως, ότι είναι μάταιο να προσπαθεί κάποιος να αποφύγει το ζήτημα του σχεδιαστή. Πώς θα μπορούσε η εξήγηση για την ύπαρξη σχεδίου στο σύμπαν και στην ίδια τη ζωή να είναι ολοκληρωμένη αν η ύπαρξη και η ταυτότητα του σχεδιαστή έμεναν κρυμμένες ή δεν εξετάζονταν καν;

Σε κάποιον βαθμό, η αντιπαράθεση σχετικά με το αν πρέπει να αναγνωρίζουμε την ύπαρξη σχεδιαστή ή όχι περιστρέφεται γύρω από τα εξής ερωτήματα: Θα εμπόδιζε η αποδοχή της ύπαρξης υπερανθρώπινου σχεδιαστή την πρόοδο της επιστήμης και της διανόησης; Μήπως η ύπαρξη ευφυούς σχεδιαστή επιβάλλεται μόνο όταν δεν προσφέρεται καμία άλλη εξήγηση; Και είναι πράγματι λογικό να συμπεράνουμε από το σχέδιο ότι υπάρχει σχεδιαστής; Το ακόλουθο άρθρο θα εξετάσει αυτά καθώς και παρεμφερή ερωτήματα.

[Εικόνες στη σελίδα 3]

Ο Κάρολος Δαρβίνος πίστευε ότι η φυσική επιλογή αιτιολογεί την πολυπλοκότητα της ζωής

[Ευχαριστίες]

Darwin: From a photograph by Mrs. J. M. Cameron/U.S. National Archives photo