Mwa Kona ku Tiyela Bumaswe

MUTU ni mutu a kile a ezwa maswe nako ye ñwi mwa bupilo. Nihaike lika ze ñwi ze maswe lu li nahananga fela, ze ñwi za ezahalanga luli.

Lu utwanga hahulu butuku ha lu ezwa maswe mi mane lu kona ni ku fokola kwa moya. Lu kana lwa tabela hahulu ku eza se siñwi ka za teñi. Kabakalañi? Kabakala kuli Jehova Mulimu, yena Mubupi wa luna “ya si na bumaswe,” u suñile kalemeno ka ku tabela katulo ye lukile ku luna. (Deuteronoma 32:4; Genese 1:26) Kono fokuñwi lu kana lu sa ezwi hande. Munna ya butali na ize: “Na lemuha ze eziwa kaufela ku nyandisa ba bañwi mwatas’a lizazi. Mi na bona mioko ya ba ba nyandiswa, ni kuli ha ba na ya ba yemela. Banyandisi bona, mata ki a bona; bale, ha ku na ya ba yemela.” (Muekelesia 4:1) Kono cwale lu kona ku tiyela cwañi bumaswe?

Bumaswe Ki Nto Mañi Luli?

Bumaswe ki ku sa eza nto ye lukile. Lu kona ku ziba cwañi ze lukile luli? Ki Mubupi wa luna fela ya na ni tukelo ya ku toma milao ya se si lukile ni se si maswe. U bata kuli mutu ya tabela ku “zamaya ka milao ya bupilo” a si ke a eza “bumaswe.” (Ezekiele 33:15) Kacwalo Jehova ha na bupile mutu wa pili, na suñile lizwalo ku yena ilikuli a kone ku taluhanya se sinde ku se si maswe. (Maroma 2:14, 15) Mi mwa Linzwi la hae, yona Bibele, Jehova u file milao ye bonisa mwa ku zibela lika ze nde ni ze maswe.

Ku cwañi haiba lu ikutwa kuli ha lu si ka eziwa hande? Lu tokwa ku nyakisisa taba yeo kuli lu bone nji ha lu si ka ezwa hande luli. Ka mutala, mu nyakisise ze ne ezahezi ku mupolofita wa Muheberu wa libizo la Jonasi. Jehova na mu lumile ku yo lemusa batu ba kwa Ninive ka za sinyeho ye ne tuha i ba wela. Sapili Jonasi na sabezi ku sili mi na si ka eza za na bulelezwi. Kono hasamulaho, a ya kwa Ninive mi a yo lemusa batu ba kwateñi ka za sinyeho ye ne taha. Batu ba baka, mi Jehova a tokwa ku ba timeza ni ku timeza munzi wa bona. Jonasi na ikutwile cwañi ha bona cwalo? “Taba yeo ya swabisa Jonasi hahulu, a nyema mo ku maswe.” (Jonasi 4:1) Na ikutwile kuli Jehova na si ka eza hande ni hanyinyani.

Kaniti luli Jehova, yena ya ziba ze mwa lipilu za batu ni ya “lata niti ni katulo,” na si ka fosa ni hanyinyani. (Samu 33:5) Jonasi na swanela fela ku ziba kuli katulo ya Jehova ne i zamaelela ni likuka za hae ze lukile.  Haiba lu ikutwa kuli ha lu si ka eziwa hande, lu swanela ku ipuza kuli, ‘Kana ni Jehova kona mwa ngela taba ye cwana?’

Ba Ne Ba Talimani ni Bumaswe

Mwa Bibele ku na ni litaba ze ñata za batu ba ne ba ezizwe maswe. Lu kona ku ituta ze ñata ku bona ka ku nyakisisa mo ne ba tiyezi miinelo ye t’ata. Ka mutala, Josefa na lekisizwe sina mutanga mwa Egepita ki bahulwani ba hae ba ne ba mu utwela muna. Kwa Egepita, musal’a muñ’a hae na likile ku pepeza Josefa kuli a lobale ni yena, mi Josefa ha na hanile, musali yo na pumile kuli Josefa na bata ku mu swala likalala. Kabakaleo, Josefa a lengiwa mwa tolongo. Nihakulicwalo, tumelo ya hae ne i si ka fola. Na si ka tuhelela taba yeo ku mu fokolisa kamba ku mu tuhelisa ku ba ni tumelo ku Jehova.—Genese 37:18-28; 39:4-20; Samu 105:17-19.

Munna yo muñwi ya na si ka ezwa hande ki Nabote. Na ezizwe ka lunya ki Jezabele, musal’a Mulena Akabe wa Isilaele. Akabe na bata simu ya Nabote ya na siyezwi sina sanda ili ye ne li bukaufi ni ndu ya hae. Nabote n’a hanile ku lekisa mulena simu ya hae kakuli Maisilaele ne ba laezwi ku sa faniseleza sanda sa bona ku mutu u sili. (Livitike 25:23) Musal’a Akabe ya maswe a mano utwa cwalo, a lukisa kuli lipaki za buhata li tame Nabote taba ya kuli na lwahile Mulimu ni mulena. Mi Nabote ni bana ba hae ba bulaiwa. Nabote u swanela ku ba ya na swabile hahulu ku bona batu ha ba nopaka macwe ni ku mu pobaula!—1 Malena 21:1-14; 2 Malena 9:26.

Kono bumaswe bo ne bu ezizwe kwa banna bao ha bu fiti bumaswe bo ne bu ezizwe ku Kreste Jesu. Na bulailwe kabakala ku tamiwa litaba za buhata ni ku zekiswa a si na mulatu. Mubusisi wa Muroma ya na talima taba ya hae na palezwi ku yemela taba ya na izibela hande kuli ki ya niti. (Joani  18:38-40) Kaniti, Satani na ezize nto ye maswe ka ku fitisisa ku Kreste Jesu!

Kana mitala ye i bonisa kuli Jehova ha na taba ni bumaswe bo bu eziwa? Batili! Jehova na sa ngi litaba zeo inge mo ba kona ku li ngela batu. (Isaya 55:8, 9) Bakeñisa kuli Josefa na lekisizwe mwa butanga, na konile ku punyusa lubasi lwa hae. Na filwe situlo sa ku ba muzamaisi wa lico mwa Egepita pili lukupwe lo lutuna lo ne lu amile lubasi lwa hae lu si ka ba teñi kale. Kambesi kuli Jehova na tuhelezi kuli Josefa a eziwe maswe kambe Josefa na si ke a pika tolongo. Ha na li mwa tolongo na file taluso ya litolo za banna ba babeli ba na li ni bona, mi yo muñwi wa bona na izo bulela za Josefa ku Faro, mi hamulaho Josefa a ketiwa ku ba muzamaisi wa lico.—Genese 40:1; 41:9-14; 45:4-8.

Nabote bo? Lu likeni hape ku nga taba yeo sina mwa na i ngela Jehova. Bakeñisa kuli Jehova wa kona ku zusa batu kwa bafu, na nga fela inge kuli Nabote na sa pila, nihaike batu ne ba kona ku iponela situpu sa hae. (1 Malena 21:19; Luka 20:37, 38) Nihaike kuli Nabote u na ni ku libelela ku fitela Jehova a mu zusa kwa bafu, ku swana inge kuli u ka libelela ka nakonyana bakeñisa kuli ba ba shwile ha ku na se ba ziba. (Muekelesia 9:5) Mi Jehova hape na otile Akabe ni ba ndu ya hae kabakala ze ne ezizwe ku Nabote.—2 Malena 9:21, 24, 26, 35, 36; 10:1-11; Joani 5:28, 29.

Haili Jesu yena na shwile. Kono Mulimu a mu zusa kwa bafu mi a mu fa situlo se si pahami “fahalimw’a bunduna kaufela, ni puso, ni mata, ni bulena, ni mabizo kaufela a’ ka bizwa.” (Maefese 1:20, 21) Ku si na taba kuli Satani na ezize maswe Kreste Jesu, Jehova na file Mwan’a hae mupuzo. Jesu na ziba kuli Jehova na kona ku mu sileleza kuli a si ke a tamiwa ka nzila ye si ka luka ha na ka lata. Kono Kreste na ziba hape kuli Jehova na ka taleleza Mañolo ni ku felisa bumaswe kaufela ka nako ya hae.

Ki niti kuli Satani ni balateleli ba hae ne ba nyandisize batu ba ba lukile, kono Jehova na ezize se siñwi ka za teñi mi u ka felisa bumaswe kwapili. Kacwalo lu tokwa ku libelela nako yeo Mulimu a ka felisa bumaswe kaufela.—Deuteronoma 25:16; Maroma 12:17-19.

Libaka Jehova Ha Kona ku Tuhelela Bumaswe

Jehova u tuhelelanga lika ze ñwi kuli li ezahale ka mabaka a mañwi. A kana a tuhelela bumaswe kuli lu kone ku ituta nto ye ñwi. Nihakulicwalo, ‘Mulimu ha koni ku lika mutu ka bumaswe.’ (Jakobo 1:13) Niteñi a kana a tuhelela batanga ba hae ku ipumana mwa miinelo ye t’ata, mi a kana a ba tusa ku itiisa. Bibele i lu taluseza kuli: “Mulimu wa sishemo kaufela . . . u ka mi eza ba ba petehile, a mi tiise, a mi fe mata, a mi tome.”—1 Pitrosi 5:10.

Hape Jehova a kana a tuhelela bumaswe ilikuli a tuse lifosi ku baka. Lisunda li sikai fela ku zwa fa bulaelwa Jesu, Majuda ba bañwi ba ne ba teelelize ku Pitrosi “ba tabeha mwa lipilu.” Ba amuhela linzwi la Mulimu mi ba kolobezwa.—Likezo 2:36-42.

Ki niti kuli haki batu kaufela ba ba eza bumaswe ba ba ka baka. Ba bañwi ba kana ba cinela ku eza lika ze maswe. Kono Liproverbia 29:1 i li: “Mutu ya nyazwa hañata mi a ikomeleza mulala, u ka lobeha kapili-pili, ku si na se si ka tusa.” Kaniti Jehova u ka timeza batu ba ba zwelapili ku eza lika ze maswe.—Muekelesia 8:11-13.

Ku kana kwa ba t’ata ku tiyela bumaswe, kono Jehova wa kona ku lu tusa ku bu tiyela. Mi u ka felisa bumaswe kaufela bo lu talimani ni bona mwa lifasi le li maswe le. Mi u lu sepisize mupuzo wa bupilo bo bu sa feli mwa lifasi le linca mo “ku ka yaha ku luka.”—2 Pitrosi 3:13.

[Siswaniso se si fa likepe 16, 17]

Nabote na ikutwile cwañi ha na ezizwe maswe?