Jehova U Lata Katulo Ye Lukile

“Na, [Muñ’a] Bupilo, ni lata ku atula ka mulao.”—ISAYA 61:8.

1, 2. (a) Lipulelo za katulo ye lukile ni sobozi li talusañi? (b) Bibele i bulelañi ka za Jehova ni kalemeno ka hae ka katulo ye lukile?

KATULO ye lukile i talusa kutokwa sobozi, ku eza ze lukile ni ku atula ka mulao. Sobozi yona i talusa ku sa atula ka mulao, ku ba ni ketululo, bumaswe, ni ku eza ba bañwi ka lunya.

² Lilimo ze bat’o eza 3,500 kwamulaho, Mushe n’a ñozi cwana ka za Jehova, yena Mubusi wa Pupo Kamukana kuli: “Linzila za hae kaufela li lukile; ki Mulimu ya sepahala, ya si na bumaswe.” (Deuteronoma 32:4) Hamulaho wa lilimo ze fitelela 700, Mulimu n’a susumelize Isaya ku ñola manzwi a, a li: “Na, [Muñ’a] Bupilo, ni lata ku atula ka mulao.” (Isaya 61:8) Ku tuha f’o, mwa miteñi ya baapositola, muapositola Paulusi n’a ize: “Kana ku na ni ku sa luka ku Mulimu? Ku si ke kwa bulelwa cwalo.” (Maroma 9:14) Mi mwa miteñi ye swana yeo, Pitrosi n’a ize: “Mulimu h’a yi ka ku keta batu; kono mwa sicaba ni sicaba, ya mu saba mi a eza se si lukile, u lumelelwa ki Yena.” (Likezo 10:34, 35) Kaniti luli, “[Muñ’a] Bupilo u lata ku atula ka mulao.”—Samu 37:28; Malaki 3:6.

Bumaswe Bu Ekezehile Hahulu

3. Bumaswe ne bu kalisize cwañi fa lifasi?

³ Batu ba bañata kacenu ha ba ezi lika ze lukile. Lu kona ku ezwa maswe kwa musebezi, kwa sikolo, ha lu sebelisana ni ba milonga, mane nihaiba mwa lubasi. Kono bumaswe ha bu si ka kalisa kacenu. Ne bu kalisize muta bashemi ba luna ba pili ne ba ipanguzi ni ku sa latelela mulao, ka ku kukuezwa ki sibupiwa sa moya se ne si kwenuhezi Mulimu, ili se ne si til’o bizwa Satani Diabulosi. Kaniti luli Adama, Eva, ni Satani ne ba si ka latelela mulao ka ku itusisa maswe mpo ya ku iketela ya n’a ba file Jehova. Likezo za bona ze maswe li tisize manyando ni lifu kwa batu kaufela.—Genese 3:1-6; Maroma 5:12; Maheberu 2:14.

4. Bumaswe bu bile teñi ka nako ye kuma kai?

⁴ Bumaswe bu bile teñi ka lilimo ze bat’o eza 6,000 ku zwa fa bukwenuheli bwa pili mwa Edeni. Taba ye ha i komokisi kakuli Satani ki yena mulimu wa lifasi le. (2 Makorinte 4:4) Ki lihata mi ki ndat’ahe lishano, ya sawana ni ku hanyeza Jehova. (Joani 8:44) Kamita u susuelize batu ku eza lika ze maswe. Ka mutala, kabakala kukuezo ya Satani pili Munda wa mwa miteñi ya Nuwe u si ka taha kale, Mulimu na boni “bumaswe bwa batu kuli ki bo butuna mwa lifasi, ni kuli mihupulo kamukana ya lipilu za bona ki ye maswe fela, ka mazazi kamukana.” (Genese 6:5) Muinelo o swana ne u zwezipili ni mwa miteñi ya Jesu. N’a ize: “Lizazi le liñwi ni le liñwi li likanwa ki ziyezi ya lona,” ili ku talusa matata a lona, a cwale ka bumaswe. (Mateu 6:34) Bibele i talusa hande muinelo wa batu ka ku nepahala ha i li: ‘Ze bupilwe kaufela li tonga hamoho, mi hamoho li utwa butuku ku fitela cwale.’—Maroma 8:22.

5. Ki kabakalañi bumaswe ha bu ekezehile hahulu kacenu ku fita nako ifi kamba ifi ya kwamulaho?

⁵ Kacwalo lika ze maswe ze tisa manyando a mañata li bile teñi ku zwa kwa makalelo. Mi bumaswe bu ekezehile hahulu kacenu ku fita nako ifi kamba ifi ya kwamulaho. Ki kabakalañi?  Kabakala kuli ka lilimo ze ñata, lifasi le li maswe le li bile mwa “mazazi a maungulelo,” mo ku tezi “linako ze tata.” Bibele ne i taluselize cimo kuli mwa linako za maungulelo, batu ne ba ka ba “baitati, ba ba lata mali, ba ba itumbaeta ni ku ikuhumusa; ikaba banyefuli, . . . ba ba si na buitumelo, ba ba hana za Mulimu; ikaba batu ba ba si na lilato la taho, ba ba na ni ñole, ba ba seba batu ka buhata, ba ba sa koni ku iswala, ba ba na ni buhali, ba ba toya batu ba bande; ikaba lishembi ni matanya, ni ba ba inuneka.” (2 Timotea 3:1-5) Mikwa ye cwalo ki yona ye tisa kuli bumaswe bu ekezehe hahulu ni ku fita.

6, 7. Ki lifi lika ze maswe hahulu ze ba ipumani ku zona batu mwa miteñi ye?

⁶ Mwa lilimo ze 100 ze felile, ku ezahezi lika ze maswe ze samba ba li bonwe. Mwa lilimo ze, ku bile ni lindwa ze ñata hahulu. Ka mutala, bocaziba ba li mwa Ndwa ya Lifasi ya Bubeli fela, ne ku bulailwe batu ba ba mwahal’a 50 ni 60 milioni, mi buñata bwa bona ne si masole, kono ne li banna, basali, ni banana ba ba si na mulatu. Hamulaho wa ndwa ye tuna yani, batu ba bañwi ba bañata-ñata ba bulailwe mwa lindwa ze ñwi, mi ni fona fo hape buñata bwa ba ba bulailwe ki batu-tu fela ba ba si na mulatu. Satani u fuzelela lika ze cwalo ze maswe kakuli u halifile, ka ku ziba kuli ona cwale-cwale fa Jehova a tuha a mu timeza. Bupolofita bwa Bibele bu li: “Diabulosi u shetumukezi ku mina a halifile maswe, ka ku ziba kuli nako ya hae ki ye nyinyani.”—Sinulo 12:12.

⁷ Ka silimo, linaha za lifasi li sinyanga pene ye eza limilioni na limilioni za madola kwa ku leka fela lilwaniso. Batu ba bañata-ñata kacenu ha ba na masheleñi a ku lekisa lika ze ba tokwa mwa bupilo; kacwalo mu nahane fela lika ze nde ze ne i ka peta pene yeo ha ne i ka itusiswa kwa lika za ngana. Batu ba ba bat’o eza 1 bilioni ha ba na hande lico, kono ba bañwi bona ba ca ku  lamba. Ba kopano ya United Nations ba kulubela kuli ka silimo banana ba ba bat’o eza 5 milioni ba bulaiwanga ki matuku a tala. B’o ki bumai luli! Mi hape mu nahane fela buñata bwa limbututu ze si na mulatu ze bulaiwanga ka ku sulula milwalo. Ku kulubelwa kuli ka silimo, basali ba bato eza 40 milioni ku isa 60 milioni ba sululanga milwalo. Ki taba kwa bumaswe!

8. Ki mañi fela ya kona ku felisa bumaswe bo ba ipumana ku bona batu?

⁸ Babusi ha ba koni ku tatulula matata a mañata a unjami batu kacenu, mi batu ha ba na ku kondisa ni ko ba ka lika ba mane. Linzwi la Mulimu ne li bulelezi cimo kuli mwa miteñi ya luna, “batu ba lunya, ba ba puma, ba ka zwelapili mwa bumaswe, inze ba puma batu, mi ba pumiwa ni bona.” (2 Timotea 3:13) Bumaswe bu ekezehile hahulu, mi batu ha ba koni ku bu felisa. Ya kona fela ku felisa bumaswe ki Mulimu ya atula ka mulao. Ki yena fela ya kona ku zwisa Satani, badimona, ni batu ba ba maswe.—Jeremia 10:23, 24.

Ku Iyakatwa Bumaswe Ha ku Si Ka Fosahala

9, 10. Ki kabakalañi Asafi ha n’a zwafile?

⁹ Mwa linako za kwamulaho, mane nihaiba bañoli ba Bibele ba bañwi ne ba ipuzanga libaka Mulimu ha na sa felisi bumaswe. Mu nge mutala wa munna yo muñwi ya bulezwi mwa Bibele. Toho ya taba ya Samu 73 i bonisa kuli samu ye ki ya Asafi, ili ku talusa kuli ne i ñozwi ki mulizi wa Mulivi ya n’a tumile hahulu mwa miteñi ya puso ya Mulena Davida, kamba balizi ba mwa lusika lwa hae. Asafi ni ba lusika lwa hae ne ba ñozi lipina ze ñata ze ne itusiswanga ka nako ya milapelo. Kono nako ye ñwi muñoli wa samu ye  n’a zwafile hahulu. A lemuha kuli ba ba maswe ne ba fumile, ni kuli ne ba kondisa mwa bupilo, ba si na matata.

¹⁰ Lu bala kuli: “Ne ni shwela baikuhumusi muna, ha ne ni bona ba ba maswe mo ba kondela. Kakuli bona ha ba zibi butata mane ku isa kwa lifu la bona; mata a bona a ya a tiya. Ha ba pili mwa manyando sina batu ba bañwi, hape ha ba natiwi sina ba bañwi.” (Samu 73:2-8) Kono hasamulaho, muñoli wa Bibele yo a lemuha kuli ku nahana cwalo ne li mafosisa. (Samu 73:15, 16) Walisamu a cinca mubonelo wa hae, nihaike n’a sa utwisisi hande libaka ba ba maswe ha ne ba bonahala kuli ne ba sa otelwi bumaswe bwa bona, ni libaka ba ba lukile ha ne ba nyanda.

11. Walisamu Asafi n’a fitile fa ku utwisisañi?

¹¹ Kono munna ya sepahala yo n’a fitile fa ku utwisisa ze ne ka tela ba ba maswe, kuli Jehova n’a ka atula ka ku luka ka ku ba ota. (Samu 73:17-19) Davida n’a ñozi kuli: “U sepe [Muñ’a] Bupilo mi u tiyele mwa nzila ya hae, mi u ka kambamiswa, ku y’o luwa naha; u ka bona ba ba maswe ha ba yundiswa.”—Samu 37:9, 11, 34.

12. (a) Jehova u ka ezañi ka za bumaswe? (b) Mu ikutwa cwañi ku ziba kuli Mulimu u ka felisa bumaswe?

¹² Kaniti luli, Jehova u ka felisa bumaswe fa lifasi ni lika ze si ka luka ze tiswa ki bumaswe, mi u ka eza cwalo ka nako ya tomile. Bakreste ba ba sepahala ba swanela ku hupulanga taba ye kamita. Jehova u ka tanyela ba ba lwanisa tato ya hae, mi u ka fuyola ba ba mu sebeleza. “Meto a hae a talima; litaku za meto a hae li tatuba bana ba batu. [Muñ’a] Bupilo u lika ya na ni niti. Kono moya wa hae u toile ya maswe, ni ya lata situhu. U ka neliseza ya maswe mashala a tuka; mulilo ni sulufula, ni moya o cisa . . . Kakuli [Muñ’a] Bupilo ki ya na ni niti, mi u lata buniti.”—Samu 11:4-7.

Lifasi Le Linca la ku Luka

13, 14. Ki kabakalañi ku luka ha ku ka ba teñi mwa lifasi le linca?

¹³ Hamulaho wa ku yundisa lifasi le li maswe le, le li busiwa ki Satani, Jehova u ka tisa lifasi le linca. Lifasi le linca leo li ka busiwa ki Mubuso wa Mulimu wa kwa lihalimu, ili wo Jesu n’a lutile balateleli ba hae kuli ba u lapelele. Bumaswe bu ka yoliwa ki ku luka, mi tapelo ye i ka alabiwa ka ku tala, ye li: “Ku tahe mubuso wa hao; se si latwa ki Wena si ezwe mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.”—Mateu 6:10.

¹⁴ Bibele i lu taluseza kuli puso ye ka ba teñi, ki puso ye ba nyolelwa batu kaufela ba ba lukile. Ka nako yeo, Samu 145:16 i ka talelezwa luli ka ku tala, ye li: “[Jehova Mulimu] u fumbutulula sata sa hao, mi ze pila kaufela za kula.” Mi hape Isaya 32:1 i li: “Mulena [Kreste Jesu kwa lihalimu] u ka busa ka ku luka, mi ni bona makwambuyu [kamba bayemeli ba Kreste ba fa lifasi] ba ka zamaisa ka mulao.” Isaya 9:7 i polofita cwana ka za Mulena Jesu Kreste kuli: “U ka hulisa mubuso, ni ku tiisa kozo ye sa feli mwa lubona lwa Davida ni mwa mubuso wa hae; u ka u zamaisa ni ku u tiisa ka likatulo ni ka mulao, cwale, ni ku ya ku ile. Ki sona s’a tukufalezwi ku eza [Muñ’a] Bupilo wa limpi.” Kana mwa ipona inze mu li teñi mwa puso yeo ya ku luka?

15. Ki lifi za ka ezeza batu Jehova mwa lifasi le linca?

¹⁵ Mwa lifasi le linca la Mulimu, ha lu na ku bulela manzwi e lu bala kwa Muekelesia  4:1, a li: “Na lemuha ze eziwa kaufela ku nyandisa ba bañwi mwatas’a lizazi. Mi na bona mioko ya ba ba nyandiswa, ni kuli ha ba na ya ba yemela. Banyandisi bona, mata ki a bona; bale, ha ku na ya ba yemela.” Kiniti kuli ka ku ba batu ba ba si ka petahala, ku t’ata ku nahana mo li ka bela luli lifasi le linca la ku luka. Ha ku na ku ba ni bumaswe, mi lu ka ikola lika ze nde ka zazi. Jehova kaniti u ka felisa bumaswe kaufela ka nzila ye lu sa koni ku libelela. Kona libaka Jehova Mulimu ha n’a susumelize muapositola Pitrosi ku ñola kuli: “Lu talimezi lihalimu le linca, ni lifasi le linca, mo ku yahile Ku Luka.”—2 Pitrosi 3:13.

16. Ki kabakalañi ha lu kona ku bulela kuli “lihalimu le linca” ki kale li tomiwa ni kuli “lifasi le linca” li sweli la lukiswa?

¹⁶ “Lihalimu le linca,” ona mulonga wa Mulimu wa kwa lihalimu o busiwa ki Kreste, u kalile kale ku busa. “Lifasi le linca,” ili batu ba ba lukile ba ba ka pila fa lifasi, ba sweli ba kubukanyiwa mwa mazazi a, a maungulelo. Kacenu le, batu bao se ba sutelela ku bo ma 7 milioni, mwa linaha ze bat’o ba 235 ni mwa liputeho ze bat’o eza 100,000. Bolule-lule ba, ba zwezipili ku ituta linzila za Jehova ze lukile, mi kona libaka ha ba swalisani hamoho ka lilato la Sikreste mwa lifasi kaufela. Swalisano ya bona ki ye samba ba i bonwe mwa lifasi, ili swalisano ye ba sa koni ku ba ni yona ba ba busiwa ki Satani. Lilato ni swalisano ye cwalo li bonisa hande mo ku ka bela mwa nako ya kwapili mwa lifasi le linca la Mulimu la ku luka.—Isaya 2:2-4; Joani 13:34, 35; Makolose 3:14.

Satani U ka Palelwa

17. Ki kabakalañi Satani ha ka palelwa ku yundisa batu ba Jehova fa ñalelwa ye tuna?

¹⁷ Satani ni balateleli ba hae ba tuha ba taseza balapeli ba Jehova ka ku bata ku ba fenya. (Ezekiele 38:14-23) Ao kona a ka ba makalelo a nako ya na bulezi Jesu kuli “ñalelwa ikaba ye tuna; la li ku simuluha lifasi, ku tisa cwale, ha ku si ka bonwa ñalelwa ye tuna cwalo, mane ni kwapili.” (Mateu 24:21) Kana Satani u ka kona ku yundisa batu ba Mulimu? Kutokwa. Linzwi la Mulimu li lu sepisa kuli: “[Muñ’a] Bupilo u lata ku atula ka mulao, mi h’a tuheli ba hae ba ba kenile; ba babalelwa ku ya ku ile. Haili lusika lwa ba ba maswe lu ka yunda. Ba ba na ni niti ba ka yola sanda sa naha, ni ku yaha mwateñi ku ya ku ile.”—Samu 37:28, 29.

18. (a) Satani ha ka taseza batu ba Jehova, Mulimu u ka nga muhato mañi? (b) Mu tusizwe cwañi ki ku nyakisisa litaba za mwa Bibele ze bonisa kuli ku luka ku ka tula?

¹⁸ Satani ni mpi ya hae ha ba ka taseza batanga ba Jehova, kona fo ba ka shangumunena buhali bwa Mulimu. Jehova n’a polofitile ka Zakaria kuli: “Ya mi ngunyuta, u ngunyuta taku ya liito la [ka].” (Zakaria 2:8) Ku ka swana sina ku swala Jehova mwa liito. Jehova u ka nga muhato kapili-pili ni ku ba tanyela. Batanga ba Jehova ki batu ba ba latana, ba ba swalisani, ba ba pila ka kozo, ni ba ba buluka milao ku fita batu kaufela. Kacwalo ku ba lwanisa i ka ba nto ye maswe, ye sa swaneli luli. Mulimu ya “lata ku atula ka mulao” ha na ku tuhelela taba ye cwalo ku ezahala kwa batu ba hae. Jehova ha ka lwanela batu ba hae, u ka timeza lila za bona ku ya ku ile, ku luka ku ka tula, mi batu kaufela ba ba lapela Mulimu a nosi wa niti ba ka piliswa. Likezahalo ze tabisa zeo, li tuha li ezahala kwapilinyana!—Liproverbia 2:21, 22.

Ne Mu Ka Alaba Cwañi?

• Ki kabakalañi bumaswe ha bu ekezehile hahulu?

• Jehova u ka feza cwañi bumaswe fa lifasi?

• Mwa taba mo, ki lisupo mañi ze mu itebuhile hahulu ze bonisa kuli ku luka ku ka tula?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 23]

Bumaswe ne bu atile pili Munda u si ka ba teñi, mi bu sa zwelapili ni mwa “mazazi a maungulelo” a

[Siswaniso se si fa likepe 24, 25]

Mwa lifasi le linca la Mulimu, bumaswe bu ka yoliwa ki ku luka