Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Zeova nonga tɩrlem

A Zeova nonga tɩrlem

A Zeova nonga tɩrlem

“Mam yaa [a Zeova]. Mam nonga tɩrlem.”—EZAI 61:8.

1, 2. a) Nin-tɩrg yaa nin-bʋg buudu, tɩ ned sẽn pa tɩrg yaa nin-bʋg buudu? b) Bõe la Biiblã yet a Zeova la a tɩrlmã zugu?

NED sẽn yaa tɩrg yaa ned sẽn pa bakd neb n sõngdẽ, ned sẽn maand sẽn zems la sẽn yaa sõma. La ned sẽn pa tɩrg yaa wẽgda, ned sẽn bakd neb n sõngdẽ la sẽn tʋmd tʋʋm kɛg tɩ namsd a taabã.

2 Sẽn na maan yʋʋm 3500 woto, a Moiiz ra gʋls n goma ãndũniyã fãa Naab a Zeova yell n yeele: “Bãmb soaya fãa yaa tɩrse. Bãmb yaa Wẽnnaam sẽn maand sɩda, n ka maand wẽng ye.” (Tõodo 32:4) Yʋʋm kobs-yopoe rẽ loogr poore, Wẽnnaam vẽenega a Ezai t’a gʋls gom-kãensã: ‘Mam yaa a Zeova. Mam nonga tɩrlem.’ (Ezai 61:8) Pipi kiris-nebã wakatẽ, a Poll me soka woto: “Wẽnnaam maanda sẽn ka neer bɩ? Ayo, ka woto ye.” (Rom dãmba 9:14) Yaa wakat kãng me la a Pɩɛɛr sẽn gʋls goam nins sẽn pʋgdã. A yeela woto: “Wẽnnaam ka tũusd neb ye. La buud fãa sʋka, ned ninga sẽn zoet bãmba la sẽn maand tɩrga, yẽ soab tata bãmb yam.” (Tʋʋma 10:34, 35) Vẽenega, a Zeova sɩd “nonga tɩrlem.”—Yɩɩl Sõamyã 37:28; Malaki 3:6.

Tʋʋm kɛgã piuugame

3. Sɩnga wãn tɩ tʋʋm kɛgã wa beẽ?

3 Rũndã-rũndã, neb wʋsg pa nong tɩrlem ye. D sẽn yaa a soab fãa, la sẽn yaẽ zĩig ning fãa, b tõe n wẽg-d lame. Wala makre, d tʋʋm zĩigẽ, d lekollẽ la kãdensẽ. Baa d roagdb meng tõe n wẽg-d lame. Yaa sɩd tɩ rẽ pa sɩng rũndã ye. Tʋʋm kɛgã sɩnga hal wakat ning pipi raoã ne a pagã sẽn sak n kelg malɛk ning sẽn lebg Sʋɩtãanã, n bao n na n soog b mensã. Wẽnnaam sẽn naan a Ãdem ne a Hawa la malɛk ning sẽn lebg Sʋɩtãanã n kõ-b tõog tɩ b tõe n yãk yam n maan b sẽn datã yaa bõn-sõngo. La b sẽn yãk yam n kɩɩs Wẽnnaam noorã, b maana kɛgre. Yaa kɛgr ning b sẽn maanã n kɩt tɩ ãdem-biisã fãa namsd wʋsg la b kiidẽ wã.—Sɩngre 3:1-6; Rom dãmba 5:12; Hebre dãmba 2:14.

4. Yaa hal sẽn na maan yʋʋm a wãn masã la tʋʋm kɛg maand ãdem-biisã sʋka?

4 Sẽn na maan yʋʋm 6000 woto masã, b sẽn kɩɩs Wẽnnaam Edɛnnã tɛka, tʋʋm kɛg wʋsg n maand ãdem-biisã sʋka. Woto pa lingr ye. Bala yaa a Sʋɩtãan la dũni kãngã wẽnnaam. (2 Korẽnt dãmba 4:4) A yaa ziri ba la ziri yagda, tẽn-kãn-neda, la Wẽnnaam kɩɩsda. (Zã 8:44) Wakat buud fãa, a yɩɩ sabab tɩ tʋʋm kɛg wʋsg zĩndi. Wala makre, a Nowe wakatẽ wã, nand tɩ sãoong sa-kãsengã ni, yaa a Sʋɩtãan n yɩ sabab tɩ wẽnemã ra piuug tẽngã zugã. Wẽnnaam yãa rẽ n yeel woto: “Ninsaalbã wẽng yaa wʋsg dũniya zugu, la wakat fãa, ninsaalba yam ne b sũy tagsg fãa yaa wẽng bala.” (Sɩngre 6:5) A Zezi wakatẽ wã me ra yaa woto. A ra yeelame tɩ “daar fãa tara a meng yell tɩ seke,” rat n yeel tɩ daar fãa tara a zu-loeese, tɩ yel-kɛgã be zu-loe-kãens sʋka. (Matɩe 6:34) Biiblã sẽn yeel tɩ ‘bõn-naandsã fãa wẽeda sir n namsd wa pag sẽn dat n dog tɩ ta masã’ wã sɩd zemsa kɛpɩ.—Rom dãmba 8:22.

5. Bõe yĩng tɩ tʋʋm kɛgã yɩɩd pĩndã?

5 Dẽnd ãdem-biisã sẽn be tẽng zug tɛka, tʋʋm wẽns wʋsg la b maand n wẽgd neba. La rũndã-rũndã wẽnem yɩɩda pĩndã. Bõe yĩnga? Bala sẽn kolg yʋʋm koabg woto masã, dũni wẽn-kãngã bee a yaoolem day wakate. Yaa a sãoongã sẽn kolgdã yĩng n kɩt tɩ ‘tood beẽ’ wã. Biiblã ra pĩnd n togsame tɩ wakat kãnga, “nebã na n yɩɩ beed dãmba, ligd noangdba, wilg-m-mens rãmba, tɩtaam dãmba, Wẽnnaam tʋʋsdba, . . . zɩ-beoog rãmba, nin-zaalse, neb sẽn ka tar nimbãan-zoeere la sũ-to-neba, tẽn-kãn-neba, neb sẽn ka tar yõk-m-menga, pʋto-rãmba, nin-sõamyã kisgdba, zãmb dãmba, neb sẽn ka gũusda, la wuk-m-mens rãmba.” (2 Tɩmote 3:1-5) Nebã sẽn tar manesem wẽns a woto wã kɩtame tɩ tʋʋm kɛg buud toor-toor maandẽ.

6, 7. Yel- kɛg bʋs n namsd ninsaalbã rũndã-rũndã?

6 Yʋʋm koabg ning sẽn nan loogã pʋgẽ, tʋʋm kɛgã sõor sẽn yɩ wʋsg to-to wã pa tall to ye. Yʋʋm kãensã pʋgẽ, zabã sõor sɩd yɩɩ wʋsgo. Wala makre, kʋdemd yel-mitbã bilgdame tɩ neb sẽn ki dũni gill zabr a yiib-n-soabã pʋgẽ sõor dat n maana neb milyõ 50 n digd 60. B wʋsg ra yaa pagba, rap la kamb sẽn da pa sodaase. Zab-kãng poor tɛk n tar n watẽ, neb milyõ rãmb me n ki zab a taab pʋsẽ tɩ wʋsg me yɩ nin-zaalse. Yaa a Sʋɩtãan n kɩtd tɩ kɛg a woto maandẽ wã, bala a sũur puuda wʋsg a sẽn mi tɩ ka la bilfu, a Zeova na n sãam-a lame wã. Biiblã ra pĩnd n goma rẽ yell n yeel woto: ‘Sʋɩtãanã sigame n wa yãmb nengẽ, la a sũ-puugrã yaa kãseng a sẽn bãng t’a wakat yaa bilfã yĩnga.’—Wilgri 12:12.

7 Rũndã-rũndã, yʋʋmd fãa, yaa sẽn na ta dolaarã ligd milyõ tus-kobs la tẽnsã yiisd n daad zab-teedo. La na maan neb milyõ ka tɛk n yaool n namsd n pa tar dɩɩb la ro-gãas ye. Tags-y n ges-y b sẽn da tõe n dɩk ligd kãng n sõng nin-kãensã to-to wã. Sẽn na maan neb milyaar n pa tõe n paam n dɩ tɩ sek-ba, tɩ neb a taab yaool n tarẽ tɩ loog nugu. Nasiõzĩni wã rapoor a yembr wilgame tɩ yʋʋmd fãa, sẽn na maan kamb milyõ a nu n kiid komã yĩnga. Wẽgb tek woto! Rẽ toor sẽn ka be, tags-y n ges-y kamb sõor ning pʋsã yiisg sẽn kʋʋdã. B bilgame tɩ yʋʋmd fãa, dũniyã gill zugu, yaa pʋs milyõ 40 n digd 60 la b yiisda! Wẽnem le yɩɩd woto sɩda?

8. Yaa wãn to bal la b tõe n kɩt tɩ wẽnemã sa?

8 Tẽnsã nanambs pa mi b sẽn na maaneg n welg yɛl nins sẽn namsd nin-buiidã ye. Baa b sẽn maand to-to fãa me, b pa tol n tõe n yã yɛlã tɩɩm ye. Wẽnnaam Gomdã ra pĩnd n togsame tɩ ‘nin-wẽnsã ne zãmb dãmb na n maana wẽng n paase, n belg neb a taabã la bãmb mens na n paama belgre.’ (2 Tɩmote 3:13) Masã, tʋʋm kɛgã tolg n piuugame hal tɩ ned baa a ye pa tõe n kɩt tɩ b sa ye. Yaa Wẽnnaam bal sẽn yaa tɩrlem soabã n tõe n welg yel-kãngã. Yaa yẽ bal n tõe n menes a Sʋɩtãan ne zĩn dãmbã la nin-wẽnsã fãa.—Zeremi 10:23, 24.

Bao n wʋm wẽnemã sẽn pa satã võor zemsame

9, 10. Bõe n kɩt tɩ Yɩɩl Sõamyã 73 soabã gʋlsdã wa koms raoodo?

9 Pĩnd wẽndẽ, Biiblã gʋlsdb kẽer meng tʋlg n na n bãnga Wẽnnaam sẽn nan pa kẽes a toog ãdem-biisã yɛlẽ n kɩt tɩ tɩrlem zĩndã võore. Bɩ d gom nin-kãens ned a ye yelle. Yɩɩl Sõamyã 73 soabã gʋlsda. Yɩɩlã sɩngrẽ, b gʋlsame t’a Azaf yɩɩlle. Rẽ tõe n dat n wilgame tɩ yaa yẽ n gʋls-a. La tõe me tɩ yaa a roogã rãmb sẽn da yaa na-yirã yɩɩn-yɩɩndbã nin-yend n gʋls-a. A Azaf yɩɩ Levi buudã nin-kãseng sẽn yɩ yɩɩn-yɩɩnd rĩm a Davɩɩd naamã wakate. Yẽ ne a kambã la a yagensã fãa gʋlsa yɩɩll wʋsg b sẽn da yɩɩnd n pẽgd Wẽnnaam. La sẽn yaa a soab fãa, yɩɩn-kãngã gʋlsdã ra wa n komsa raoodo, n dat n bas Wẽnnaam tũubu. A gesa nin-wẽnsã tarmã tɩ wõnd b vɩɩmã noom-b lame tɩ bũmb pa namsd-b ye.

10 Ad a sẽn yeele: “Mam da maanda sũ-kiir ne wuk-m-mens rãmba, mam sẽn yã nin-wẽns zu-nooga yĩnga. Tɩ bõe, bãmb ka mi sẽbgr ye, la bãmb nobame n tar pãnga. Bãmb ka paamd toog wa neb a taab ye, la bũmb ka namsd bãmb wa ninsaalb a taabã ye.” (Yɩɩl Sõamyã 73:2-8) La kaoosg zugẽ, nin-kãngã wa n bãngame t’a sẽn tagsd to-to wã pa zems ye. (Yɩɩl Sõamyã 73:15, 16) Yɩɩl-gʋlsdã makame n na n toeem yam, la baasgo, a ra ket n pa wʋmd nin-tɩrsã sẽn namsd tɩ yaool n wõnd wa nin-wẽnsã pa tar toogã võor sõma ye.

11. Bõe la yɩɩl-gʋlsd a Azaf wa n bãnge?

11 La pĩnd wẽndẽ nin-kãngã sẽn da maand Wẽnnaam daabã ne a sũur fãa wã wa n bãnga nin-wẽnsã sẽn na n baas to-to. A wa n bãngame t’a Zeova na n kaoa b bʋʋdo. (Yɩɩl Sõamyã 73:17-19) A Davɩɩd yeela woto: “Tẽ Zusoabã n tũ bãmb sore. La bãmb na n zẽka foom tɩ f soog tẽnga. Fo na n yãa nin-wẽns sãoongo.”—Yɩɩl Sõamyã 37:9, 11, 34.

12. a) Bõe la a Zeova na n maan nin-wẽnsã? b) Yãmb tagsg yaa wãn a Zeova sẽn na n welg yellã to-to wã zugu?

12 Yaa vẽeneg tɩ wakat ning a Zeova sẽn yãkã sã n ta, a na n kɩtame tɩ nin-wẽnsã la tʋʋm kɛg nins b sẽn maandã fãa sa tẽngã zugu. Kiris-nebã pa segd n yĩm dẽ lae-lae ye. Hakɩka, a Zeova na n menesa a kɩɩsdbã fasɩ la a rol neb nins fãa sẽn maand a raabã. ‘Bãmb nin getame, la bãmb nin-pagd nee ninsaalba fãa. A Zeova feesda nin-tɩrg ne nin-wẽng fãa. Bãmb kisa ned sẽn nong n maan a taab pãnga. Bãmb na n kɩtame tɩ bug-saal ni bãmb zutu. Bugum ne kidbri la tʋʋlg walem na n yɩɩ bãmb pʋɩɩre. Tɩ bõe, a Zeova yaa tɩrga, bãmb nonga tɩrlem.’ (Yɩɩl Sõamyã 11:4-7)

Dũni paalg tɩrlem sẽn na n zĩnd a pʋgẽ

13, 14. Bõe yĩng tɩ tɩrlem na n zĩnd dũni paalgã pʋgẽ?

13 A Zeova sã n wa sãam dũni wẽn-kãngã a Sʋɩtãan sẽn so wã, a na n lugla dũni paalg sẽn na n yɩ noog wʋsgo. Yaa Wẽnnaam saasẽ Rĩungã a Zezi sẽn da sagl a karen-biisã tɩ b pʋʋs tɩ wa wã, n na n dɩ naam dũni kãng zugu. Wẽnemã la tʋʋm kɛgã na n saame tɩ tɩrlem zĩndi. Rẽ la pʋʋsg ning d sẽn pʋʋsd n kotẽ tɩ Wẽnnaam ‘soolem wa t’a raabã maan dũniyã zug wa sẽn maand saasẽ’ wã na n sɩd pidsi.—Matɩe 6:10.

14 Biiblã wilgd-d-la Wẽnnaam Rĩungã naam pʋ-peelem dãmbã fãa sẽn gũud ne b sũy fãa wã sẽn na n yɩ to-to. Wakat kãnga, Yɩɩl Sõamyã 145:16 goamã na n pidsa zãng-zãnga. Yɩɩn-kãng yeta woto: “Yãmb [Wẽnnaam a Zeova] pukda y nugu, la bõn-vɩɩs fãa paamda bark tɩ seke.” Sẽn paase, Ezai 32:1 goamã me na n pidsame. Be b yeta woto: “Dẽ, dĩma [a Zezi Kirist sẽn be saasẽ wã] na n dɩɩ naam ne tɩrlem, la kom-bɛɛmba [taoor lʋɩtb nins Kiristã sẽn yãk tẽngã zugã] na n sooga soolma ne zemsgo.” Ezai 9:6 ra pĩnd n goma Rĩmã sẽn yaa a Zezi Kiristã yell n yeel woto: “Yẽ soolem paadame, la a laafɩ ka be tɛk ye, a Davɩɩd naam geere la a soolma yĩnga. Yẽ na n maan-a lame n kɩt t’a yals ne sõmblem la tɩrlem, sẽn sɩng masã, la wakat sẽn ka sɛta. Yaa Saasẽ-pãng-soaba nonglma n na n maan woto.” Rẽ yĩnga yãmb zoe n neẽ y sẽn vɩ Rĩung-kãng naamã sasa bɩ?

15. Bõe la a Zeova na n maan n kõ ãdem-biisã dũni paalgã pʋgẽ?

15 Wẽnnaam dũni paalgã pʋgẽ, bũmb ning yell b sẽn gomd Koɛɛg Soab 4:1 pʋgẽ wã pa na n ye zĩnd ye. Be b yeta woto: “Mam leb n tagsa neb nins b sẽn maand pãng dũniyã zug ka wã yelle. Gese, b sẽn namsd b rãmba nintãm yitame, la ned ka belsd bãmb ye. Bãmb namsdba tara pãnga. La ned ka belsd bãmb ye.” Yaa vẽeneg tɩ tõnd sẽn nan zɩ n yã wã yĩnga, d pa tõe n mams d yamẽ n bãng dũni paalgã pʋgẽ vɩɩm sẽn na n tall bark to-to wã fasɩ ye. La sɩd-sɩda, wẽnem la kɛgr buud fãa pa na n ye zĩnd ye. Sẽn paase, wakat fãa, yaa bõn-sõma bal la d na n paamdẽ. A Zeova sẽn na n kɩt tɩ yel-kɛgã sa to-to wã na n ling-d-la hal wʋsgo. A Zeova sẽn vẽneg tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr t’a gʋls goam nins rẽ wɛɛngẽ wã sɩd zemsa kɛpɩ. A yeela woto: “Wa sẽn zems bãmb kãabgo, tõnd gũuda yĩngr paalg la tẽn-paalga, tɩrlem sẽn na n zĩnd b pʋsẽ”!—2 Pɩɛɛr 3:13.

16. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ “yĩngr paalgã” zoe n lugl-a lame, la tɩ b sɩnga “tẽn-paalgã” neb tigisgu?

16 Sɩd me, “yĩngr paalg” kãngã sẽn yaa Wẽnnaam saasẽ goosneemã wã b sẽn bobl Kiristã zoe n luglame. “Tẽn-paalgã” yaa nin-buiid sẽn nong tɩrlem. B sɩng-b-la b tigisg yaoolem wakat kãensã pʋgẽ tɩ b na n wa vɩɩmd tẽngã zugu. Rũndã-rũndã, b zoe n taa neb milyõ a yopoe la bala, n be tẽns 235 pʋsẽ, tɩ b tigimsã sõor kolg 100000. Neb milyõ rãmb kãensã sẽn yaa kiris-nebã zãmsa a Zeova noyã tɩ kɩt tɩ dũniyã gill zugu, b nong taab tɩ zems-n-taar be b sʋka. Hal pĩnd n tãag masã, zems-n-taar ning sẽn be Wẽnnaam nin-buiidã sʋkã yaa vẽeneg nebã fãa nifẽ, t’a buud pa tol n be a Sʋɩtãan dũniyã neb sʋk ye. Nonglem la zems-n-taar ning sẽn be b sʋk rũndã-rũndã wã wilgda Wẽnnaam dũni paalgã pʋgẽ vɩɩm sẽn na n yɩ noog to-to wã, bala tɩrlem na n zĩnda be.—Ezai 2:2-4; Zã 13:34, 35; Kolos rãmba 3:14.

A Sʋɩtãan na n konga a zabrã

17. Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan na n kong a yaoolem zabr ning a sẽn na n zab ne a Zeova nin-buiidã?

17 Ka la bilfu, a Sʋɩtãan ne a poorẽ dãmbã na n kaooga zabr ne a Zeova nin-buiidã n bao n na n sãam-ba. (Ezekɩɛll 38:14-23) Zab-kãng naaga toog ning a Zezi sẽn bool tɩ ‘toog kãsenga,’ n yeel tɩ “toog sẽn yaa woto nan ka zĩnd dũniyã zug la a kõn leb n zĩnd yãoã zugẽ abada’ wã. (Matɩe 24:21) Rẽ yĩnga a Sʋɩtãan na n tõog-b lame bɩ? Abada. Wẽnnaam Gomdã wilgd-d-la vẽeneg tɩ d tõe n basa d yam rẽ wɛɛngẽ. A yet-d-la woto: “[A Zeova] nonga tɩrlem, la bãmb ka basd neb nins sẽn nong bãmba ye. Bãmb gũuda bãmb wakat sẽn ka sɛta, la nin-wẽns yagens na n sãamame. Nin-tɩrs na n sooga dũniyã la bãmb na n zĩnda a zug wakat sẽn ka sɛta.”—Yɩɩl Sõamyã 37:28, 29.

18. a) Bõe la Wẽnnaam na n maane, a Sʋɩtãan sã n wa na n zab ne a nin-buiidã? b) Bõe n yɩ yãmb noog y sẽn lebs n tẽeg Biiblã sẽn wilgd bũmb nins Wẽnnaam sẽn na n maan a tɩrlmã yĩngã?

18 Zabr ning a Sʋɩtãan ne a poorẽ dãmbã sẽn na n yik ne a Zeova nin-buiidã na n yɩɩ b zab-tɛka. A Zeova ra kɩtame t’a Zakari yeel woto: “Ned sã n sɩɩs bãmb neda, yaa wa a sẽn tuk bãmb nifu.” (Zakari 2:12) Ned sã n sɩɩs a Zeova nin-buiidã, yaa wa a soab sẽn sɩɩs a Zeova nifu. A na n yika tao-tao n menes sẽn zabd-b ne a nin-buiidã. A Zeova nin-buiidã yaa neb sẽn nong taab la b sẽn zemsd taab n yɩɩd neb a taabã fãa. Leb n yaa bãmb n baood laafɩ la b tũud pãn-soaadbã noy n yɩɩda. Woto yĩnga, a Sʋɩtãan ne a poorẽ dãmbã pa tar bʋʋm lae-lae n na n zab ne-b ye. Wẽnnaam sẽn ‘nong tɩrlem’ wʋsgã pa na n sak ye. A na n zaba a nin-buiidã yĩng n menes b bɛɛbã wakat fãa yĩnga. A tɩrlmã yĩnga, a na n fãaga neb nins fãa sẽn sak tɩ yẽ a ye bal la Wẽnde, n maand a raabã. Ka la bilf bala, d sɩd na n yãa yel-kãensã sẽn sek rabeem la sẽn na n baas neerã!—Yelbũna 2:21, 22.

Y na n leokame tɩ bõe?

• Bõe yĩng tɩ tʋʋm kɛgã piuugi?

• Wãn to la a Zeova na n kɩt tɩ kɛg nins sẽn maand dũniyã zugã fãa sa?

• Bõe n yɩ yãmb noog sõs-kãngã sẽn wilgd tɩ tʋʋm kɛgã la wẽnemã na n saame wã pʋgẽ?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 15]

Sẽn deng sãoong sa-kãsengã, wẽnemã ra yaa wʋsgo, la a yaa wʋsg rũndã-rũndã me

[Foto rãmba, seb-neng 16]

Wẽnnaam dũni paalgã pʋgẽ, wẽnemã na n saame tɩ tɩrlem zĩndi