Kua Fiafia a Iehova ke he Fakafili Tonu
Kua Fiafia a Iehova ke he Fakafili Tonu
‘Ko au ko Iehova, kua fiafia au ke he fakafili tonu.’—ISAIA 61:8.
1, 2. (a) Ko e heigoa e kakano he tau kupu “fakafili tonu” mo e “nakai fakafili tonu”? (e) Ko e heigoa ne talahau he Tohi Tapu hagaao ki a Iehova mo e aga he fakafili tonu haana?
KO E fakafili tonu kua fakamaama ko e ‘aga nakai fakamailoga tagata, kua tonu, ti felauaki mo e mahani tututonu mo e mitaki.’ Ko e nakai fakafili tonu kua lauia e aga nakai tonu, fili tagata, kelea, mo e fakapakia noa e falu.
2 Teitei ke 3,500 e tau tau he mole, ne tohi e Mose hagaao ke he Pule Katoatoa he Lagi mo e Lalolagi, ko Iehova: ‘Kua fakafili tonu hana tau puhala oti. Ko e Atua kua fakamoli, nakai ha ha ia ia ha mahani nakai fakafili tonu.’ (Teutaronome 32:4) He fitu e senetenari he mole, ne omoomoi he Atua a Isaia ke fakamau hifo e tau kupu nei: ‘Ko au ko Iehova, kua fiafia au ke he fakafili tonu.’ (Isaia 61:8) Ti he senetenari fakamua, ne talahau e Paulo: “Ha ha he Atua e mahani hepehepe [po ke, nakai fakafili tonu] kia? Aua ia.” (Roma 9:14) Ke he senetenari ia ni, ne fakapuloa e Peteru: “Nakai fakamailoga tagata e Atua. Ka ko e tau tagata he tau motu oti kana ne matakutaku kia ia mo e mahani tututonu, kua talia ai e ia.” (Gahua 10:34, 35) E, ‘kua fiafia a Iehova ke he fakafili tonu.’—Salamo 37:28; Malaki 3:6.
Malolō e Nakai Fakafili Tonu
3. Kamata fēfē e nakai fakafili tonu he lalolagi?
3 Ko e fakafili tonu ko e aga ne nakai mahuiga he vahā nei. Kua maeke ia tautolu ke matematekelea he tau gahua he nakai fakafili tonu ke he tau tutūaga oti he tagata—he gahuaaga ha tautolu, he aoga, he tau fehagaiaga ha tautolu mo e tau tagata fakatufono, mo e falu puhala—pihia foki i loto he magafaoa. Ka e mooli, kua nakai foou e tau nakai fakafili tonu pihia. Ne tupu ai ke he magafaoa tagata he magaaho ne totoko e tau matua fakamua ha tautolu ati holifono ai, ha ko e fakaohoohoaga he mena moui fakaagaaga fakafualoto ne eke mo Satani ko e Tiapolo. Kua nakai tonu ma Atamu, Eva, mo Satani ke fakaaoga fakahehē e mena foaki noa homo ue atu ne foaki e Iehova ki a lautolu, ko e atāina ke fifili. Ti ko e tau gahua hehē ha lautolu ka fakahiku ke matematekelea lahi mo e mamate katoa ai e magafaoa tagata.—Kenese 3:1-6; Roma 5:12; Heperu 2:14.
4. Kua fiha ia e leva he eke e nakai fakafili tonu mo vala he fakamauaga tuai he tagata?
4 Kavi ke 6,000 e tau tau tali mai he totokoaga i Etena, kua eke e nakai fakafili tonu mo vala he fakatokatokaaga he tagata. To amanaki pihia ai ha ko Satani ko e atua he lalolagi nai. (2 Korinito 4:4) Ko ia ko e pikopiko mo e matua he pikopiko, ko e fatipiko mo e totoko ki a Iehova. (Ioane 8:44) Ne taute tumau e ia e nakai fakafili tonu kelea muitui. Ke fakatai ki ai, ha ko e fakaohoohoaga kelea muitui foki ha Satani ato Fakapuke e vahā a Noa, ne mailoga he Atua “kua lahi ni e mahani kelea he tau tagata ke he lalolagi; ko e tau fatuakiloto oti foki he tau manatu he tau loto ha lautolu, ko e kelea hokoia ni ke he tau aho oti kana.” (Kenese 6:5) Ko e tuaga ia kua malolō agaia he vahā a Iesu. Ne pehē a ia: “[Kua] lata ke he aho hana kelea ni,” kakano ko e tau lekua fakamatematekelea he aho tuga e nakai fakafili tonu. (Mataio 6:34) Ne talahau fakatonu he Tohi Tapu: “Kua oi fakalataha mo e mamahi fanau fakalataha e tau mena oti ne eke kua hoko ni ke he vaha nai.”—Roma 8:22.
5. Ko e ha nukua mua atu e nakai fakafili tonu he vahā ha tautolu ke he vahā i tuai?
5 Ati tutupu e tau mena kelea ne fua mai he tau nakai fakafili tonu kelea muitui ke he fakamauaga tuai katoa he tagata. Kua mua atu e kelea mogonei he tau tutūaga ke he vahā i tuai. Ko e ha? Ha kua ha ha e fakatokaaga nakai mahani Atua nei he “tau aho fakamui” ke he loga e tau hogofulu tau, ti hane tutupu ai ke he ‘tau aho uka’ he tata atu ai ke he fakaotiaga. Ne talahau tuai he Tohi Tapu ko e vahā nei to “ofaofa he tau tagata a lautolu ni, to velevele koloa, to hula noa, to fakatokoluga, to vagahau kelea, . . . to nakai fakaaue, to mahani kelea, to nakai fai fakaalofa to nakai fia loto mafola, to tauamuamu, to nakai taofi e tau manako he tino, to mahani favale, nakai loto ke he mitaki, to afo tagata, to mahani fakahanoa, to fakatokoluga.” (2 Timoteo 3:1-5) Ko e tau aga kelea pihia ne takitaki atu ke he tau vahega kehekehe he nakai fakafili tonu.
6, 7. Ko e heigoa e tau nakai fakafili tonu ne matematekelea ai e magafaoa tagata he vahā nei?
6 He tau teau tau kua mole ne malikiti hake e nakai fakafili tonu ke he mena ne nakaila pihia ia fakamua. Ko e taha kakano, kua mua atu e loga e tau felakutaki he tau ia. Ke fakatai ki ai, ne fuafua he falu tagata fakamau tala tuai ko e katoa he tau tagata ne mamate hokoia he Felakutaki II he Lalolagi kua kavi ke 50 e miliona ke he 60 e miliona, laulahi ko e tau tagata noa—tau taane, tau fifine, mo e fanau. Tali mai he oti e felakutaki ia, ne totou miliona foki ne kelipopo he tau latau kehekehe, ti ko e laulahi ne mamate ko e tau tagata noa agaia. Ko Satani ne fakaohooho e nakai fakafili tonu pihia ha kua ita lahi a ia he iloa to nakai leva ti fakamahaikava e Iehova a ia. Ne talahau pehēnei he perofetaaga he Tohi Tapu: “Kua hifo kia mutolu e tiapolo kua ita lahi, ha kua iloa e ia kua tote hana vaha.”—Fakakiteaga 12:12.
7 Ko e tupe ne fakamole ke he tau mena fakakautau he lalolagi katoa ko e kavi he mogonei ke tuliona e tau talā (US) he tau tau takitaha. Kua totou teau miliona e tagata ne nakai moua e tau koloa kua lata ma e moui, ti manamanatu la ke he tau mena aoga ka moua kaeke ke fakaaoga e tupe ia ke he tau mena ke moua e mafola. Ti kavi ke taha e piliona tagata ne temotemoai lahi e kai, ka kua loga lahi mahaki he falu. Hagaao ke he hokotaki he Tau Motu Kaufakalataha, kavi ke lima e miliona he tau tama ne mamate he lauia he hoge ke he tau tau takitaha. Ko e nakai fakafili tonu ha ia! Taha mena foki, manamanatu la ke he tokologa he tau tama mukemuke ne mamate he fakatō tama. Kua fuafua ke kavi 40 e miliona ke he 60 e miliona he lalolagi katoa he tau tau oti! Ko e fakafili tonu kelea lahi mahaki ha ia!
8. Ha e fe hokoia e puhala ka tamai e fakafili tonu mooli ma e tau tagata?
8 Kua nakai moua he tau tagata ne pule e tau tali ke he tau lekua kehekehe ne malaia ai e tau tagata he vahā nei; to nakai laukauka foki ha ko e tau laliaga he tau tagata. Ne talahau tuai he Kupu he Atua he vahā ha tautolu “ko e tau tagata mahani kelea mo e tau tagata kua fakavai, to tolomaki atu a lautolu ke au atu he kelea, kua fakahehe atu ti fakaheheina foki a lautolu.” (2 Timoteo 3:13) Kua eke e nakai fakafili tonu mo vala he fakatokaaga he moui he tau aho takitaha ati nakai maeke he tau tagata ke utakehe ai. Ko e Atua ni he fakafili tonu ne kua maeke ke utakehe ai. Ko ia ni hokoia ka utakehe a Satani, tau temoni, mo e tau tagata mahani kelea muitui.—Ieremia 10:23, 24.
Maama e Kakano ne Tupetupe Ai
9, 10. Ko e ha ne lolelole ai e loto ha Asafo?
9 He vahā kua mole, ne tuahā foki e tau tagata tohia Tohi Tapu ko e ha ne nakaila lalago mai e Atua ke he tau lekua he tagata ti tamai e fakafili tonu mo e tututonu mooli. Ke fakatai ki ai, kia onoono atu ke he taha tagata he tau vahā Tohi Tapu. Ne fakakite he mataulu he Salamo 73 e higoa a Asafo, ke hagaao ke he tagata Levi talahaua ne lologo he magaaho ne pule e Patuiki ko Tavita po ke ke he tau tagata lologo he magafaoa ne iki ai a Asafo. Ne fati e Asafo mo e ohi haana e tau lologo loga ne fakaaoga he tau tagata he tapuakiaga. Ka e, he taha vahā he haana moui, ne lolelole fakaagaaga a ia ne tohi e salamo nei. Ne kitia e ia e monuina he tau tagata mahani kelea, ti mailoga e ia kua tuga ke mauokafua tumau e tau momoui ha lautolu, ti kua nakai hokotia ke he ha matematekelea lahi.
10 Ne totou e tautolu: “Kua mahekeheke na au kia lautolu ne goagoa; ne kitekite au ke he monuina he tau tagata mahani kelea. Ha kua nakai matematekelea a lautolu ke hoko ke he mate; ti lalahi ni ha lautolu a tau tino. Ko e matematekelea he tau tagata nakai hoko ia kia lautolu, nakai malaia a lautolu tuga ne falu a tagata.” (Salamo 73:2-8) Ka e fai magaaho ne mailoga ai he tagata tohia Tohi Tapu nukua hehē e onoonoaga kelea pihia. (Salamo 73:15, 16) Ne lali e salamo ke hiki e manamanatuaga haana, ka e nakai maama katoatoa e ia ko e ha ne tuga kua nakai fakahala e tau tagata kelea he taute e hehē, ka e matematekelea e tau tagata mahani hakohako.
11. Ko e heigoa ne maama he salamo ko Asafo?
11 Fakahiku, ne maama he tagata tua fakamooli ia e tau mena ka tutupu ke he tau tagata mahani kelea—to fakahiku ke fakahako e Iehova e tau matalekua ia. (Salamo 73:17-19) Ne tohia e Tavita: “Kia talifaki a koe kia Iehova, mo e tumau ke he hana puhala; ti fakamatalahi e ia a koe ke eke māu e motu; to kitia e koe e tau tagata mahani kelea kua mahakava.”—Salamo 37:9, 11, 34.
12. (a) Ko e heigoa e finagalo a Iehova hagaao ke he mahani kelea mo e nakai fakafili tonu? (e) Fēfē e logonaaga haau ke he tali ia hagaao ke he lekua he nakai fakafili tonu?
12 Kua moolioli, ko e finagalo ha Iehova ke utakehe e mahani kelea ti pihia mo e nakai fakafili tonu he lalolagi nei he magaaho kotofa ni haana. Ko e mena haia ne kua lata he tau Kerisiano fakamooli ke fakamanatu tumau ki a lautolu ni. To utakehe e Iehova a lautolu ne totoko e finagalo haana, mo e to palepale e ia a lautolu ne moui fakalautatai ki ai. “Kua kitekite mai hana na fofoga, kua kamatamata e fanau he tagata he hana tau tuamata. To kamatamata e Iehova a ia ne tututonu; ka kua vihiatia he hana finagalo e tagata ne mahani kelea, katoa mo ia kua fiafia ke he favale. To fakato mai e ia poke uha ki luga he tau tagata mahani kelea e tau hele, ko e afi mo e taio, mo e matagi ke huhunu ai; . . . Ha kua tututonu a Iehova, to fiafia a ia ke he tututonu.”—Salamo 11:4-7.
Ko e Lalolagi Foou he Fakafili Tonu
13, 14. Ko e ha ka hufia e lalolagi foou he mahani tututonu mo e fakafili tonu?
13 He magaaho ka moumou e Iehova e fakatokaaga nakai tonu nei ne ha ha i lalo he pule ha Satani, to tamai e Ia e lalolagi foou kua homo ue atu. To pule ai e Kautu he Atua he lagi, ne fakaako e Iesu e tau tutaki haana ke liogi ki ai. Ko e mahani kelea mo e nakai fakafili tonu to hukui he mahani tututonu mo e fakafili tonu, ko e magaaho a ia ka moua e tali katoatoa he liogi: “Kia hoko mai hau a kautu. Kia eke hau a finagalo ke he lalolagi, tuga ne eke ke he lagi.”—Mataio 6:10.
14 Ne talamai he Tohi Tapu ki a tautolu e puhala pule ke amanaki a tautolu ki ai, ko e pule ne manako lahi e tau tagata loto tututonu ki ai mogonei. To fakamooli katoatoa mogoia e Salamo 145:16: “Kua fakamafola e koe [Iehova ko e Atua] hāu a lima, mo e fakamakona e manako he tau mena momoui oti.” Mua atu, ne pehē e Isaia 32:1: “Kitiala, to pule e patuiki [Keriso Iesu i luga he lagi] ha ko e mahani tututonu, to pule foki e tau iki [tau hukui he Keriso he lalolagi] ha ko e [fakafili] tonu.” Hagaao ke he Patuiki ko Iesu Keriso, ne talahau tuai he Isaia 9:7: “Nakai fai mena ke liu mai ai e lilifu he hana pule, mo e mafola he hana pule ke he nofoaiki a Tavita mo e hana kautu, ke fakatu ai, mo e fakamau ke he fakafiliaga mo e mahani tututonu, ke kamata mai he vaha nai ke hoko ke he tukulagi; to eke ai e tau mena ia ke he fakamalolo a Iehova Sapaota.” Kua kitia nakai e koe a koe hane nofo i lalo he pule tututonu ia?
15. Ko e heigoa ka taute e Iehova ma e tau tagata he lalolagi foou?
15 He lalolagi foou he Atua, to nakai fai kakano a tautolu ke liu talahau e tau kupu ia Fakamatalaaga 4:1: “Ti liu manatu ai au ke he tau mahani favale oti kua eke i lalo he lā; kitiala foki e tau hihina mata ha lautolu ne pehia he favale, kua nakai ha ha i ai taha foki ke fakamafana a lautolu; ne lima malolo foki a lautolu ne favale kia lautolu; ka e nakai ha ha i ai taha ke fakamafana a lautolu.” Mooli, ha ko e tau loto manamanatu nakai mitaki katoatoa ha tautolu, kua uka ke manamanatu ke he tuaga homo ue atu he lalolagi foou ia he tututonu. To nakai ha ha ai e mahani kelea; ka e to pukeina e tau aho oti he tau mena mitaki. E, to fakahakohako e Iehova e tau mena kua hehē, ti taute ke he puhala ne mahomo atu ke he mena ne amanaki a tautolu ki ai. Kua latatonu ai ia Iehova ko e Atua ke omoomoi e aposetolo ko Peteru ke tohia: “[Kua] fakatalitali a tautolu ke he lagi fou mo e lalolagi fou, tuga ne hana talahaua mai, ke nofo ai e tututonu”!—2 Peteru 3:13.
16. Kua fakatū fēfē e “lagi fou,” mo e ko e puhala fe kua tauteute e “lalolagi fou” he vahā nei?
16 Mooli, ko e “lagi fou,” ko e fakatufono he Atua i luga he lagi he tau lima he Keriso, ne kua fakatū tuai. Ko lautolu ka fakakatoatoa e vala uho he “lalolagi fou,” ko e fakatokaaga he lalolagi foou he tau tagata mahani hakohako, hane fakapotopoto he tau aho fakamui nei. Kua teitei tuai a lautolu ke hoko ke he fitu e miliona, kavi ke 235 e motu mo e kavi ke 100,000 e fakapotopotoaga. Ti kua ako he tau miliona nei e tau puhala tututonu mo e fakafili tonu ha Iehova, mo e ko e fua, kua olioli e lautolu he lalolagi katoa e kaufakalatahaaga ne pipi aki e fakaalofa faka-Kerisiano. Ko e kaufakalataha ha lautolu nukua talahaua mo e mauokafua tali mai he fakamauaga tala he lalolagi, ko e kaufakalataha ne mua ue atu ke he mena ne iloa he tau tagata ha Satani. Ko e fakaalofa mo e kaufakalataha pihia ko e ata he tau mena mitaki ue atu ka hohoko mai he lalolagi foou he Atua, ka pule ai e tututonu mo e fakafili tonu.—Isaia 2:2-4; Ioane 13:34, 35; Kolose 3:14.
To Kaumahala e Totoko ha Satani
17. Ko e ha ka kaumahala mooli e totokoaga fakahiku ha Satani ke he tau tagata ha Iehova?
17 Ko Satani mo e tau tutaki haana to nakai leva ti totoko atu ke he tau tagata tapuaki ha Iehova he lali ke fakaotioti a lautolu. (Esekielu 38:14-23) To eke ai mo vala he mena ne fakahigoa e Iesu ko e ‘matematekelea lahi, ne nakai pihia taha mena tali mai he kamataaga he lalolagi, kua hoko ni ke he vaha nai; ti nakai tuai pihia foki.’ (Mataio 24:21) To kautū nakai e totoko ha Satani? Nakai. Ne fakamafana he Kupu he Atua a tautolu: “Kua fiafia a Iehova ke he [“fakafili tonu,” NW]; nakai tiaki foki e ia hana tau tagata tapu; kua leoleo e ia a lautolu tukulagi; ka e fakaotioti ni e fanau he tau tagata mahani kelea. To eke ni e motu ma e tau tagata tututonu, to nonofo muatua ai a lautolu.”—Salamo 37:28, 29.
18. (a) To tali atu fēfē e Atua ke he totokoaga ha Satani hane hoko mai ke he tau tagata Haana? (e) Ko e ha kua mitaki ke liu a koe ke totou e vala tala nei ne fakavē ke he Tohi Tapu hagaao ke he kautūaga he fakafili tonu?
18 Ko e totoko ha Satani mo e matakau haana ke he tau fekafekau ha Iehova ko e matematekelea fakahiku. Ne talahau tuai e Iehova puhala ia Sakaria: “Ko ia kua piki atu kia mutolu, kua piki atu ai a ia ke he alito mata he [haaku] fofoga.” (Sakaria 2:8) Tuga kua hohoka he taha tagata e alito mata a Iehova aki e matalima. To tali mafiti mai a ia mo e utakehe e tau tagata mahani kelea. Ko e tau fekafekau ha Iehova ko e tau tagata ne mua atu e fakaalofa, kaufakalataha, loto mafola, mo e omaoma ke he tau matafakatufono he lalolagi. Ti ko e totoko pihia ki a lautolu kua nakai lata, mo e nakai fakafili tonu. To nakai ni tokanoa foki e ia ne ‘fiafia ke he fakafili tonu.’ He lalago e ia a lautolu ka fua mai e fakaotiaga tukulagi he tau fī he tau tagata haana, ke he kautūaga he fakafili tonu, mo e ke he fakamouiaga ha lautolu ne tapuaki ke he Atua mooli tokotaha. Ko e magaaho ofoofogia ha a ia ne tata lahi i mua ha tautolu!—Tau Fakatai 2:21, 22.
To Tali Fēfē e Koe?
• Ko e ha kua malolō lahi e nakai fakafili tonu?
• To fakahako fēfē e Iehova e lekua he nakai fakafili tonu he lalolagi?
• Ko e heigoa ne aamotia a koe he fakaakoaga nei hagaao ke he kautūaga he fakafili tonu?
[Tau Hūhū he Fakaakoaga]
[Fakatino he lau 9]
Ne lahi mahaki e mahani kelea ato Fakapuke, ti kua mua atu ke he “tau aho fakamui” nei
[Fakatino he lau 10, 11]
He lalolagi foou he Atua, to hukui he fakafili tonu mo e tututonu e mahani kelea