E Mea Inangaro na Iehova te Tu Tika
E Mea Inangaro na Iehova te Tu Tika
‘Ko au ko Iehova tei inangaro i te tu tika.’—ISAIA 61:8.
1, 2. (a) Eaa te aiteanga o te au tuatua e e “tu tika” e te “tu tika kore”? (e) Eaa ta te Pipiria e akakite maira no runga ia Iehova e tona tu tika?
KUA akatakaia te tu tika ‘ei tu papakitai kore, tu tau, te rave anga i tei tau ki te tu meitaki e te tu akono tau.’ Ko te tu tika kore, te o maira te tu tau kore, papakitai, kino, te akatupuanga i te mamae tau kore ki etai ke.
2 Vaitata atu ki tetai 3,500 mataiti i topa, kua tata a Mose no runga i te Ngateitei i te Ao Katoa e Pini Ua Ake, ko Iehova e: ‘Tei tika katoa tona au aerenga; e Atua tuatua-mou, e te tika ra.’ (Deuteronomi 32:4) I tetai itu anere mataiti e tere atu i muri mai, kua akauru te Atua ia Isaia kia rekoti i teia au tuatua nei e: ‘Ko au ko Iehova tei inangaro i te tu tika.’ (Isaia 61:8) E oti i te anere mataiti mua, kua karanga a Paulo e: ‘E tu-tika kore aina ta te Atua? Auraka rava ïa.’ (Roma 9:14) E i roto i taua anere mataiti rai, kua karanga a Petero e: “Kare te Atua e akono i te tu o te tangata: Ko te mataku ra iaia, e ko te rave i te tuatua-tika, i te pa enua ravarai, ko tei kiteia mai ïa e ia.” (Angaanga 10:34, 35) Ae, ‘e mea inangaro na Iehova te tu tika.’—Salamo 37:28; Malaki 3:6.
Te Kitea Nei te Tu Tika Kore
3. Akapeea te tu tika kore i te akamataanga i runga nei i te enua?
3 Kare te tu tika e kitea roa ia ana i teia tuatau. E taii ana tatou ki te au angaanga tika kore i roto i te au turanga ravarai o te taiate—i ta tatou ngai angaanga, i te apii, i ta tatou rave anga ma te au mana akaaere, e pera katoa i tetai atu au mataara—i roto katoa i te pirianga pamiri. E tika rai, kare te reira au tu tika kore i te apinga ou. Kua tupu te reira ki te pamiri tangata i te meameaau anga to tatou nga metua mua e kua aati i te ture, tei akanauruia e te vaerua ora meameaau tei riro mai e ko Satani te Tiaporo. Kua tarevake tikai a Adamu, a Eva, e Satani i te taangaanga tau kore anga i teia apinga aroa umere, ko te tu rangatira ta Iehova i oronga kia ratou. Ka akatupu ta ratou au angaanga tarevake i te mamae maata e te mate ki te pamiri katoatoa.—Genese 3:1-6; Roma 5:12; Ebera 2:14.
4. Eaa te roa o te tuatau i tupu ei te tu tika kore i roto i te tuatua enua o te tangata?
4 No etai 6,000 mataiti mei te meameaauanga i Edene, kua tupu te tu tika kore ki roto i te taiate tangata. Ka tupu rai teia no te mea ko Satani te atua o teianei ao. (2 Korinetia 4:4) E pikikaa aia e e metua no te pikikaa, tei akakino e tei patoi ia Iehova. (Ioane 8:44) E rave ua ana aia i te angaanga tika kore kino pakari tikai. Ei akaraanga, no te akakeuanga kino a Satani i mua ake i te Vaipuke i te tuatau o Noa, kua kite mai te Atua i te ‘kino maata o te tangata i te enua nei, e kua kino anake te au manako katoa, e te akakoroanga katoa o to ratou ngakau i te au rā katoa ra.’ (Genese 6:5) Kua kitea katoaia te reira turanga i te tuatau o Iesu. Kua karanga aia e: “Ko te rā ko tona uaorai kino, oti ra ua ïa,” te aiteanga ko tona uaorai au manamanata taitaia, mei te tu tika kore. (Mataio 6:34) Kua tano meitaki te Pipiria i te tuatua anga e: “Te ngunguru anake nei te au mea katoa i angaia mei te mamae anau ra e tae rava akenei i teianei rā.”—Roma 8:22.
5. Eaa ra i maata ei te au tu tika kore i to tatou tuatau i to mua ana?
5 No reira, te au apinga kino tei akatupu i te au angaanga tika kore kino pakari, kua tupu ua ana i te tuatau katoa o te tuatua enua o te tangata. I teianei kua kino roa atu te turanga i to mua ana. Eaa te tumu? No te mea no te au mataiti e manganui, tei roto teia akatereanga atua kore o te au mea nei i tona “au ra openga,” i te kite mai anga i te “au tuatau kikino tei ngata roa no te akono atu” e vaitata atura ki tona openga. Kua totou te Pipiria e i roto i teia tuatau o te tuatua enua, ka riro te au tangata “ei inangaro ia ratou uaorai, ei noinoi i te moni, ei manako iaia uaorai, ei akateitei, ei tapepe pikikaa, . . . ei akameitaki kore, ei tiratiratu kore, kare e aroa natura, kare i va no tetai ua atu koreromotu anga, ei akakino, ma te kore e akatere-uaorai, ei roto riri, ma te kore e aroa no te tu meitaki, ei pikikaa ra, ei manako pakari, ei kiia i te tu parau.” (2 Timoteo 3:1-5, NW) Te au tu kino mei tera rai, ka taki atu ki te au tu tika kore ravarai.
6, 7. Eaa te au tu tika kore mamaata tei takino i te pamiri tangata i teia tuatau nei?
6 I te au anere mataiti i topa, kua tae rava te au tu tika kore ki tetai turanga kitea koreia i to mua ana. Ko tetai tumu, e maata atu te au tamakianga tei tupu ana i roto i teia au mataiti nei. Ei akaraanga, te karanga ra tetai au tata tuatua enua e, i roto anake ua i te Tamaki II o te Ao, kua taeria te tareanga o te aronga tei mate mei etai 50 mirioni ki te 60 mirioni, te maataanga ia ratou e au tangata noa ua nei—e au tane, e au vaine, e te tamariki meitaki ua. I te openga o te reira tamakianga, e au mirioni ua atu tei matemate i roto i te au tu tamakianga tukeke, te maataanga e au tangata noa ua nei. Te akamaroiroi ra a Satani i taua tu tika kore ra no te mea e aka riri tikai tona, i te kiteanga e kare e roaia ka autu takiri a Iehova i te takore iaia. Te akakite ra te totou Pipiria i te reira i te na ko anga e: “Te aere atu na oki te Tiaporo ki raro io kotou na, ma te riri maata no te mea kua kite aia e e tuatau poto ua tona e vai nei.”—Apokalupo 12:12, NW.
7 I te au mataiti ravarai, vaitata e mei te tirioni tara Marike e pou ana i te mataiti okotai ki runga i te angaanga tamakianga. E anere ua atu te mirioni o te tangata e ngere ra i te au mea e anoanoia ra no te oraanga, no reira e akamanako ua ana i te au puapinga ta tera moni katoatoa ka oronga mai me akapouia ki runga i te aruaruanga i te au. Mei tetai pirioni ua atu tangata kare e rava ana te kai, inara ko tetai pae, e putunga ua ta ratou. Kia tau ki tetai akakiteanga a tetai akaaereanga ki te United Nations, mei tetai rima mirioni tamariki e mate ana i te au mataiti ravarai i te ngere o te kai. E tau kore tikai! E oti, e akamanako katoa ana i te au pepe e manganui tei tamateia na te titirianga pepe. Kua manakoia te tareanga mei te 40 mirioni ki te 60 mirioni i te ao katoa i te au mataiti ravarai! Mei teaa tikai te rikarika i te tu tika kore!
8. Akapeea anake ua te tu tika tikai no te au tangata ravarai e akatupuia ai?
8 Kare te au tutara tangata e kite ana i te au pauanga ki te au manamanata mamaata e tupu nei ki te au tangata ravarai i teia tuatau; e kare katoa te turanga e meitaki atu no te au tautaanga a te tangata. Kua totou te Tuatua a te Atua e, i to tatou tuatau nei “ko te au tangata kikino e te aronga pikikaa ra, e tupu rai to ratou kino, e e maata atu, i te pikikaa ua anga atu, e te pikikaa angaia mai.” (2 Timoteo 3:13) Kua riro te tu tika kore ei tuanga mou tikai no te papaanga o te oraanga i te au ra ravarai e kare e rauka i te tangata i te akaatea i te reira. Ko te Atua anake ua no te tu tika te ka rauka i te akaatea i te reira. Koia ua rai te ka rauka i te akaatea ia Satani, te au temoni, e te au tangata kino.—Ieremia 10:23, 24.
Manamanata Marama Uaia
9, 10. Eaa te tumu i taitaia ei a Asapha?
9 I te tuatau i topa, e umere katoa ana tetai aronga tata Pipiria i te tumu i kore ei te Atua i tauru iaia ki roto i te au angaanga a te tangata e te apai mai i te tu tika tikai e te tuatua tau. E akamanako ana, ei akaraanga, i tetai tangata tikai i te tuatau Pipiria. Te akakite maira te tataanga i runga ake ia Salamo 73 i te ingoa o Asapha, penei te taikuia ra i tetai tangata maata ngati Levi no te akatangi imene i te tuatau o te tutaraanga o te Ariki ko Davida me kore ki te aronga akatangi imene e ko Asapha te upoko tane. E maata te au akatangi anga imene ta Asapha e tona uanga i atu tei taangaangaia i roto i te akamorianga. Inara, i tetai tuatau i roto i tona oraanga, kua taitaia te tangata tata o teia taramo i te pae vaerua. Kua kite aia i te puapinga i te pae materia o te aronga kino, e kua kite putuputu mai aia e te mataora ra ratou i to ratou oraanga, kare roa e kite ana i te au tupuanga kino.
10 Te tatau ra tatou e: “Iaku i vareae i te aronga neneva, ka kite ei au i te meitaki o te aronga kino ra. Kare oki o ratou e mamae i te matenga: te vai maroiroi rai to ratou ririnui. Te tumatetenga o te tangata nei kare ua ia ratou; kare oki ratou i tairoia mei to etai aronga tangata.” (Salamo 73:2-8) Inara, i muri mai kua kite mai taua tangata tata Pipiria ra e kua tarevake te reira manakoanga kino. (Salamo 73:15, 16) Kua tauta te tata taramo i te taui i tona manako, inara kare aia i marama pu tikai ana i te tumu i ora ua ai te aronga kino mei te akautungaanga i na te rokoia ua ra te au tangata tuatua tika e te kino.
11. Eaa ta te tata taramo ko Asapha i marama mai?
11 I te openga iora, kua marama te reira tangata ruaine tiratiratu e eaa te ka tupu ki te aronga kino—e ka akatikatika a Iehova i te au mea i te pae openga. (Salamo 73:17-19) Kua tata a Davida e: “E tiaki atu ia Iehova, e akono tikai i tona arataa, e nana koe e akateitei kia rauka ia koe te enua: e ka kite koe i te mate o te aronga kino ra.”—Salamo 37:9, 11, 34.
12. (a) Eaa to Iehova akakoroanga no runga i te kino e te tu tika kore? (e) Eaa toou manako no runga i te pauanga ki te manamanata no te tu tika kore?
12 E mea papu tikai e, ko te akakoroanga o Iehova koia oki kia takore atu i te kino e te au tu tika kore te kapiti maira, mei te enua nei i tona tuatau tau. Ko te apinga te reira ka tau te au Kerititiano tiratiratu i te akamaaraara i te au taime ravarai. Ka akaatea a Iehova i te aronga tei patoi i tona anoano, e ka tutaki aia i te aronga te noo rotai ra ki te reira. “Te akara maira tona mata, e te timata maira tona topiri-mata i te tamariki a te tangata nei. Te timata mairā Iehova i te tangata tuatua-tika: kareka te tangata kino, e tei inangaro i te takinga-kino, kua riri roa tona ngakau iaia. E akatopa mai aia i te mura ai, e te teio, ki runga i te aronga kino ra, e te uriia maata rikarika . . . Te inangaro ra oki a Iehova tuatua-tika ra i te tuatua-tika.”—Salamo 11:4-7.
E Ao Ou no te Tu Tika
13, 14. Eaa te tuatua tau e te tu tika ka kiteaia ai i roto i te ao ou?
13 Me takore ana a Iehova i teia akatereanga tika kore o te au mea nei i raro i te akatereanga a Satani, ka apai mai Aia i tetai ao ou umere rava. Ka akatereia te reira e te Patireia o te Atua i te rangi, ta Iesu i apii atu i tana au pipi kia pure. Ka tupauia te kino e te tu tika kore ki te tuatua tau e te tu tika, i taua tuatau ra ka pau tikaiia te pure e: “Kia tae toou basileia. Kia akonoia toou anoano i te enua nei, mei tei te ao katoa na.”—Mataio 6:10.
14 Te akakite maira te Pipiria kia tatou i te tu o te tutaraanga ta tatou ka kite mai, te tutaraanga ta te aronga ngakau tika katoatoa e anoano ra i teianei. I reira e akatupu tika tikaiia a Salamo 145:16 e: “Te oora nei [te Atua, ko Iehova] i tona rima, e te akamerengo nei i te kaki o te au mea ora katoa nei.” Tei runga ravao, te karanga ra a Isaia 32:1 e: “I na, e tutara mai tetai ariki [Iesu Karaiti i te rangi] ma te tuatua-tika ra, e e tutara oki te ui ariki ra [au komono o Karaiti i te enua nei] ma te tuatua-tau.” No runga i te Ariki ko Iesu Karaiti, te totou ra a Isaia 9:6 e: “Kare e mutu te tupu anga o tona ra basileia, e tona au, e noo aia ki runga i te terono o Davida, e ki runga i tona ra basileia, ei akatinamou, e ei akamatutu i te reira, ma te tuatua-tau, e te tuatua-tika, i teianei, e tuatau ua atu. Na te maroiroi o Iehova Sabaota e rave i te reira.” Te kite ra ainei koe ia koe uaorai e noo ra i raro i te reira tutaraanga tika?
15. Eaa ta Iehova ka rave no te au tangata ravarai i roto i te ao ou?
15 I roto i to te Atua ao ou, kare a tatou tumu akaou kia tuatua i te au tuatua ta tatou i kite mai ia Koheleta 4:1 e: “Te oki ra au te akamaara ra i te au takinga-kino katoa i raveia i raro ake i te rā nei: e i na, te roi-mata o te aronga i takinga-kinoia ra, kare ra o ratou e akapumaana: e te mana oki tei te pae takinga-kino ra; kare ra o ratou e akapumaana.” E tika, ma to tatou au manako apa ua, e aka angaanga i te akamanako e mei teaa rai te manea tikai o taua ao ou tuatua tau ra. Kare te kino e kite akaouia; mari ra ka tupu te au mea meitaki i te au ra ravarai. Ae, ka akatikatika a Iehova i te au apinga pouroa tei tarevake, na te rave anga i te reira i roto i tetai tu kare rava i manakoia ana e tatou. E mea tau tikai e kua akauru te Atua ko Iehova i te apotetoro ko Petero kia tata e: “Te tatari nei ra tatou i te rangi ou e te enua ou tana i tuatua maira, i te vai tika anga o te tuatua-tika ra”!—2 Petero 3:13.
16. Akapeea te “rangi ou” i te akanooia anga, e i roto i teea tu e akapapaia nei te “enua ou” i teia tuatau?
16 E tika rai, kua akanoo ke ia ana te “rangi ou,” te kavamani a te Atua i te rangi i roto i te rima o Karaiti. Ko te aronga e ko ratou te tumuanga o te “enua ou,” e taiate ou i te enua nei o te au tangata tau, te taokotaiia nei i teia au tuatau openga. Te vaitata nei to ratou numero ki te itu mirioni, i roto i te au enua e 235 i roto i te au 100,000 putuputuanga. Te apii ra teia au mirioni i ta Iehova au ravenga tuatua tau e te tika, e ei tupuanga, te mataora nei ratou i tetai taokotaianga i te ao katoa tei akatumuia ki runga i te aroa Kerititiano. E tuke ake rai e te tinamou katoa to ratou taokotaianga i roto i te tuatua enua o te ao, e taokotaianga kare rava i kiteaia ana e te au tangata o Satani. Taua aroa ra e te taokotaianga, e au akaraanga momua te reira no te tuatau mataora ka tupu no te tuatau ki mua i roto i te ao ou o te Atua, te ka akaaereia ma te tuatua tau e te tu tika.—Isaia 2:2-4; Ioane 13:34, 35; Kolosa 3:14.
Ka Puapinga Kore ta Satani Tamaki Anga
17. Eaa i papu ei e ka puapinga kore te tamakianga openga a Satani ki runga i te iti tangata o Iehova?
17 Kare e roaia ka tanga mai a Satani e tana au pipi ki runga i te aronga akamori o Iehova i te tautaanga i te takore atu ia ratou. (Ezekiela 38:14-23) Ko te tuanga te reira ta Iesu i kapiki ei e ko te ‘mate maata tei, kare ïa mei muatangana mai i teianei ao, e tae rava akenei i teianei rā, e kare oki a muri atu.’ (Mataio 24:21) Ka autu ainei te tamakianga a Satani? Kare. Te akapapu maira te Tuatua a te Atua ia tatou e: “E mea inangaro oki na Iehova te tuatua-tau kare oki aia e akaruke i tona aronga tapu ra. E vai rai ratou e tuatau ua atu; kareka te uanga o te aronga kino ra, ka tipu keia ïa. Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.”—Salamo 37:28, 29.
18. (a) Eaa ta te Atua ka rave ki te tamakianga a Satani e aere maira ki runga i Tona iti tangata? (e) Eaa i puapinga ai noou kia uriuri i teia akakiteanga tei akatumuia ki runga i te Pipiria no runga i te autuanga o te tu tika?
18 Te tamakianga a Satani e tona nuku ki runga i te au tavini o Iehova ko te takinokinoanga opengaia. Kua totou a Iehova na roto ia Zekaria e: “Tei akatukia atu oki ia kotou ra, kua akatukia ïa i tona koringo mata nei.” (Zekaria 2:8) Mei te mea rai e te ko ra te mangamanga rima o tetai tangata i te koringo mata o Iehova. Ka ariu viviki aia e ka takore atu i te aronga e rave ra i te reira. Ko te tavini o Iehova te au tangata aroa roa atu, te taokotai, te au, e te aru i te ture, i runga nei i te enua. E no reira, e tau kore tikai e te tika kore teia tamakianga ia ratou. Kare ‘tei inangaro i te tu tika’ e akakoromaki ua rai i te reira. Tana ka rave no ratou, ka taki atu ki te takore mutu kore anga i te au enemi o tona iti tangata, no te autuanga o te tu tika, e no te akaoraanga i te aronga e akamori ra i te Atua mou anake ua. Mei teaa tikai te au tupuanga umere, e te mataora tei mua ua ake ia tatou!—Maseli 2:21, 22.
Akapeea Koe me Pau?
• Eaa te tumu i kitea maataia ai te tika kore?
• Akapeea a Iehova i te akatikatikaanga i te manamanata no te tu tika kore i te enua nei?
• Eaa taau i umere mai i roto i teia apiianga no runga i te autuanga no te tika?
[Au Uianga Apii]
[Tutu i te kapi 23]
E maata te kino i mua ake i te Vaipuke, e te maata katoa nei i teia “au ra openga”
[Tutu i te kapi 24, 25]
I roto i to te Atua ao ou, ka tupauia te kino ki te tu tika e te tuatua tau