Kuti Twanonkelamo Sana Nga Twashipikisha Amacushi
Kuti Twanonkelamo Sana Nga Twashipikisha Amacushi
“Tuletila balipaalwa abashipikisha amacushi.”—YAKOBO 5:11.
1, 2. Cinshi cilanga ukuti Yehova talefwaya abantu ukulacula?
TAKWABA umuntu umutuntulu uufwaya ukulacula; nangu fye ni Kabumba wesu, Yehova Lesa, na o tafwaya abantu balecula. Nga twabelenga mu Cebo cakwe pa fyacitike pa numa fye abumbile umwaume no mwanakashi wa kubalilapo, tulamona ukuti Kabumba wesu tafwaya tulecula. Pa kubala Lesa apangile umwaume. Baibolo itila: “Yehova Lesa abumbile umuntu ku lukungu lwa mushili, na mu myona yakwe apuutilemo umupu wa mweo; no yo muntu abe cibumbwa ca mweo.” (Ukutendeka 2:7) Adamu ali uwapwililika, kabili tali no kulalwala nangu ukufwa.
2 Nge mikalile ya kwa Adamu, bushe yali shani? Baibolo itila: “Yehova Lesa alimine ibala mu Edene, ku kabanga; no mo e mo abikile umuntu uo abumbile. Yehova Lesa ameseshe mu mushili no muti onse uo bengatemwo kumona kabili uwawama ku kulya.” (Ukutendeka 2:8, 9) Ala mwandini Adamu alikwete umwa kwikala umusuma! Talecula nangu panono.
3. Mashuko nshi ayo abantunse ba kubalilapo bakwete?
3 Pa Ukutendeka 2:18 patila: “Yehova Lesa atile, te cisuma umuntu ukuba eka; ndemucitilo wa kumwafwa uwayana nankwe.” Yehova apangile Adamu umukashi uwapwililika kabili bena na bana babo bali no kulaikala bwino ukwabula amacushi. (Ukutendeka 2:21-23) Baibolo itwalilila ukusosa ukuti: “ Lesa alibapaalile, Lesa atile kuli bene, Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde no kupanasha.” (Ukutendeka 1:28) Abantunse ba kubalilapo balikwete ishuko lya kuya balekusha ibala lya Edeni mpaka isonde lyonse lyaba Paradaise. Kabili bali no kulafyala abana aba nsansa abashali no kulacula. Ala mwandini cali no kuwama!—Ukutendeka 1:31.
Ukucula Kwatendeka
4. Nga twalolesha pa ficitika ukutula kale, cinshi twingalanda pa fyo abantunse bapitamo?
4 Nomba nga twalolesha pa fyo abantunse bapitamo ukutula kale, kuti twamona ukuti fimo fyalilubene ifyalenga ukuti abantu balecula. Ifintu fyabipa filacitika sana, kabili abantunse balacula nga nshi. Imyaka yonse iyi abana ba kwa Adamu na Efa balalwala, balakota, kabili balafwa no kufwa. Cino calo tacaba Paradaise umwikala abantu aba nsansa. Ifyo abantu bapitamo fyalilondololwa bwino sana pa Abena Roma 8:22, patila: “Ifibumbwa fyonse filetetela no kukomenwe fumo capamo ukufika na kuli nomba.”
5. Finshi ifyo abantunse ba kubalilapo bacitile ifyalenga ukuti abantunse balecula?
5 Lesa te walenga ukucula ukucitika muli iyi myaka yonse. (2 Samwele 22:31) Pa balenga ukuti kube ukucula paliba na bantunse. Baibolo itila: “Baonaika, bacite milimo iya kuselausha; takuli uucite cisuma.” (Amalumbo 14:1) Ilyo Lesa abumbile abantunse ba kubalilapo, alibapeele fyonse ifisuma ifyo balekabila. Ico balekabila fye ukucita pa kuti bengatwalilila ukulaikala bwino kuba ne cumfwila kuli Lesa, lelo Adamu na Efa basalilepo ukulaitungulula abene ukucila ukulaumfwila Yehova. Apo abafyashi besu aba kubalilapo balikeene Yehova, tabatwalilile ukuba abapwililika. Bali no kulalwala no kukota mpaka bafwa no kufwa. Na ifwe bene twalipyana ukukanapwililika.—Ukutendeka 3:17-19; Abena Roma 5:12.
6. Finshi Satana acitile ifyalenga ukuti abantunse balecula?
6 Na umbi uwalenga ukuti abantunse balecula ni malaika uwaishibikwa nomba ati Satana Kaseebanya. Satana bamupangile ukuti aleisalila ifya kucita. Lelo alifililwe ukusala bwino ifya kucita pantu alekumbwa abantu nga balepepa Lesa kabili alefwaya ukuti na o balemupepa. Nomba uo tulingile ukulapepa ni Yehova fye, te fibumbwa fyakwe iyo. Satana e watunkile Adamu na Efa ukulaitungulula abene ukucila ukulaumfwila Yehova. Alemona kwati nabo kuti ‘baba nge milungu, abaishibo busuma no bubi.’—Ukutendeka 3:5.
Yehova fye E Walinga Ukuteka
7. Bushe ificitika pa mulandu wa kupondokela Yehova filanga cinshi?
7 Ifyabipa ificitika pa mulandu wa bucipondoka bwa kwa Satana, Adamu, na Efa, filanga ukuti ni Yehova fye, Mfumu yapulishamo, e walinga ukulateka abantunse no kuti ukuteka kwakwe fye e kwalungama. Imyaka iingi nga nshi iyapita ilanga ukuti Satana, uwaishileba “kateeka wa pano calo,” ni kateka umubi, uushalungama, kabili mu mitekele yakwe mwaba fye ulukaakala kabili talenga abantu ukuba ne nsansa. (Yohane 12:31) Kabili imitekele ya bantu abatungululwa na Satana ilanga fye ukuti abantu teti bateke mu bulungami. (Yeremia 10:23) E ico, imitekele yonse iyo abantunse bengesha nga tabalefwaya ukulatungululwa na Yehova kuti yafilwa. Imyaka yonse iyi yapita ilanga fye ukuti abantu te kuti baiteke abene.
8. Cinshi Yehova akacita ku mabufumu yonse aya bantunse, kabili akafikilisha shani uku kufwaya kwakwe?
8 Apo Yehova alileka abantu ukuiteka pa myaka iingi nga nshi, calilinga ukuti akafumye iyi mitekele yonse pa calo no kupyanikapo ubuteko bwakwe. Ukusesema kumo ukulanda pa buteko bwa kwa Lesa kutila: “Mu nshiku sha shamfumu ishi [bakateka abantunse] Lesa wa mu muulu akemyo bufumu [ubufumu bwakwe ubo Kristu abapo imfumu] ubushakonaulwe umuyayaya. . . . Bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.” (Daniele 2:44) Ukuteka kwa bantunse no kusonga kwa fibanda fikapwa, Ubufumu bwa kwa Lesa fye e bukalateka icalo. Kristu e ukaba Imfumu, kabili akalateka pamo na bantu ba cishinka kuli Lesa ababa 144,000 abo basendele pa calo.—Ukusokolola 14:1.
Ukucula Kuti Kwatunonsha
9, 10. Bushe Yesu anonkelemo shani mu fintu aculileko?
9 Kuti cawama sana ukwishiba imilingo ya bakayaba ishamfumu mu Bufumu bwa mu muulu. Ica kubalilapo, Kristu Yesu alangile ukuti alilinga ukuba Imfumu. Pa myaka iingi nga nshi ali pamo na Yehova alecita ukufwaya kwa kwa Wishi, kabili ali “cibinda wa mulimo” uwa kwa Lesa. (Amapinda 8:22-31) Ilyo Yehova afwaile ukuti Yesu ese pano calo, alinakile kabili aliitemenwe ukwisa. Lintu ali pano calo abikile amano ku kushimikila abantu pali bumulopwe bwa kwa Yehova na pa Bufumu Bwakwe. Kanshi tulingile ukulapashanya Yesu pantu alanakila sana bumulopwe bwa kwa Yehova.—Mateo 4:17; 6:9.
10 Yesu balimucushishe na mu kupelako balimwipeye. Lintu alebomba umulimo wakwe pano calo, alemona amacushi yalekanalekana ayo abantunse balepitamo. Bushe ifyo aculile ne fyo amwene abantu balecula fyalimunonseshe? Ee. Pa AbaHebere 5:8 patila: “Nangu ali Mwana [wa kwa Lesa], asambilile icumfwila ku fintu aculileko.” Ifyo Yesu apitilemo ilyo ali pano calo fyamulenga ukuba sana ne cikuuku ne cililishi. Aliculile kuli fyonse ifyo abantunse baculako. Kuti alangulukilako abacula kabili kuti abomba bwino sana umulimo wakwe uwa kubalubula. Moneni ifyo umutumwa Paulo akomaile pali ici mwi buuku lya AbaHebere, atile: “Aali no kuba nga ‘bamunyina’ muli fyonse, ukuti abe shimapepo mukalamba uwa luse kabili uwa cishinka mu fya kwa Lesa, pa kuti atuule ilambo lya kukonsolwela imembu sha bantu. Apo umwine aliculile ilyo aleeshiwa, kuti ayafwa abaleeshiwa.” “Tatuli na shimapepo mukalamba, uushingalangulukilako ifya kunakuka fyesu, lelo uwaeshiwa muli fyonse nga ifwe, lelo uushaba na lubembu. E ico, tupalamine ukwabulo mwenso ku cipuna ca bufumu ica cikuuku ca bupe fye, ku kuleka tupokelele uluse no kusange cikuuku ca bupe fye ukuti twafwiwe pa nshita yalinga.”—AbaHebere 2:17, 18; 4:14-16; Mateo 9:36; 11:28-30.
11. Bushe ifyo abakaba ishamfumu na bashimapepo bapitamo ilyo bali pe sonde fibanonsha shani?
11 Ifi fine ifyo twingalanda na pali ba144,000, “abashitilwe” pano calo ukuti bayeba ishamfumu pamo na Kristu Yesu mu Bufumu bwa mu muulu. (Ukusokolola 14:4) Bonse bali bantunse pa calo, bakulile mu calo ca macushi, kabili bonse bene baliculile. Abengi balebacusha pa mulandu wa kuba Abena Kristu, e lyo bamo bena balibepeye pa mulandu wa kutwalilila ukuba ne cishinka kuli Yehova na pa mulandu wa kulakonka Kristu. Lelo, ‘tabali na nsoni ukushimika ubunte pali Shikulwibo, baculile imbila nsuma.’ (2 Timote 1:8) Ifyo bapitilemo ilyo bali pa calo fyalenga balinge ukuya ku muulu pa kuti bakapingule abantunse. Amacushi yalenga babe sana ne cililishi, icikuuku, kabili balafwaisha ukwafwa abantunse.—Ukusokolola 5:10; 14:2-5; 20:6.
Insansa Shakwata Ababa ne Subilo lya Kwikala pe Sonde
12, 13. Bushe abakwata isubilo lya kwikala pe sonde banonkelamo shani mu kucula?
12 Bushe amacushi kuti yanonsha abakwata isubilo lya kwikala pe sonde muli Paradaise umushakabe ukulwala, ubulanda, ne mfwa? Tatusekelamo mu kukalipwa tupitamo ilyo tulecula. Lelo nga twashipikisha, kuti twaba abantu basuma kabili kuti twaba ne nsansa.
13 Moneni ifyo Icebo ca kwa Lesa icapuutwamo cilanda pali ili lyashi, citila: “Nga mwaculila ubulungami, ninshi muli aba nsansa.” “Nga mwapontelwa pe shina lya kwa Kristu, muli aba nsansa.” (1 Petro 3:14; 4:14) “Muli aba nsansa ilyo abantu bamupontela no kumupakasa no kumubepesha umusango onse uwa bufi pa mulandu wandi. Sekeleleni no kwanga, pantu icilambu cenu cikalamba mu muulu.” (Mateo 5:11, 12) “Wa nsansa umuntu uushipikisha ica kwesha, pantu nga aba uwasuminishiwa akapokelela icilongwe ca bumi.”—Yakobo 1:12.
14. Cinshi cilenga abantu ba kwa Yehova ukuba ne nsansa ilyo balecula?
14 Icituletela insansa te kucula uko twingapitamo. Lelo kwishiba ukuti ico tuleculila ni co tulecita ico Lesa afwaya kabili tulepashanya Yesu. Ica kumwenako fye, mu nshita sha batumwa, abatumwa bamo balibapoosele mu cifungo e lyo pa numa babatwele ku cilye cikalamba ica baYuda kabili balibebawile pa mulandu wa kuti baleshimikila pali Yesu. Lyena balibafopawile no kubafumya mu cifungo. Bushe baumfwile shani? Baibolo itila “bafumine pa cilye ca Sanhedrini, balesekelela ico balingilwe abawamino ukusaalwilwa ishina lyakwe.” (Imilimo 5:17-41) Icalengele babe ne nsansa te kubafopaula nelyo ubukali baumfwile ilyo babafopawile, lelo icalengele kwishiba ukuti baleculila pa mulandu wa kutwalilila ukuba ne cishinka kuli Yehova no kulapashanya Yesu.—Imilimo 16:25; 2 Abena Korinti 12:10; 1 Petro 4:13.
15. Bushe ukushipikisha amesho pali ino nshita kuti kwatunonsha shani ku ntanshi?
15 Nga tuleba ne nsansa ilyo tuleshipikisha ukupakaswa no kukaanya, tukaba abashipa ica kuti tukashipikisha amesho yonse ayakalaisa pali ifwe. Baibolo itila: “Moneni ukuti ca kusekelela fye mwe bamunyinane ilyo mwaponenwa ne fya kwesha fyalekanalekana, pa kwishiba ukuti uku kweshiwa kwa citetekelo cenu kuleta ukushipikisha.” (Yakobo 1:2, 3) Na pa Abena Roma 5:3-5 patila: “Natwange na lintu tuli mu macushi, pa kwishiba ukuti ubucushi buletako ukushipikisha; ukushipikisha, nako, kuletako ukusuminishiwa; ukusuminishiwa, nako, kuletako isubilo, kabili isubilo taliseebanya iyo.” E ico, nga twatwalilila ukushipikisha amesho, tukashipikisha na mesho ayakalamba ayakesa pali ifwe muli buno bwikashi bwabipa.
Yehova Akatulambula
16. Finshi Yehova akacita pa kulambula abakaba ishamfumu na bashimapepo abaculile ilyo bali pano calo?
16 Nangu ni lintu twingalufya ifikwatwa pa mulandu wa kukaanya no kupakaswa, kuti twaba ne nsansa ukwishiba ukuti Yehova akatulambula. Ica kumwenako fye, umutumwa Paulo alembele Abena Kristu abakwete isubilo lya kuya ku muulu ukuti: ‘Mwalisekelele ilyo mwapokelwe ifikwatwa fyenu, pa kwishiba mwe bene ukuti muli ne cikwatwa icawamisha kabili icaikalilila’ ica kuba bakateka mu Bufumu bwa kwa Lesa. (AbaHebere 10:34) Elenganyeni ifyo bakaba ne nsansa ilyo Yehova na Kristu bakababomfya pa kupaala abakekala mu calo cipya. Mwandini amashiwi umutumwa Paulo alandile ku Bena Kristu ba cishinka ya cine, atile: “Ndetila ubucushi bwa pali ndakai tabuli kantu nga kubulinganya ku bukata ubukasokololwa muli ifwe.”—Abena Roma 8:18.
17. Finshi Yehova akacitila abakwata isubilo lya kwikala pa calo abamubombela mu cishinka?
17 E fyo cikaba na kubakekala pano calo, te mulandu ne fyo bengalufya nelyo ukuipusula pa mulandu wa kubombela Yehova, akabalambula mu fyo akabacitila ku ntanshi. Akabapeela ubumi bwa muyayaya muli paradaise pe sonde. Bonse abakekala mu calo cipya, Yehova ‘akabafuta ifilamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo, nangu kuloosha nangu kukuuta nangu kukalipwa tafyakabeko kabili iyo.’ (Ukusokolola 21:4) We bulayo nobe ulawama! Fyonse ifyo twingalufya nelyo ukuipusula pali ino nshita pa mulandu wa kubombela Yehova tafyakalingane no bumi ubusuma ubo akapeela ababomfi bakwe abashipikisha amacushi.
18. Bulayo nshi ubutusansamusha ubo Yehova atulaya mu Cebo cakwe?
18 Amacushi ayali yonse ayo nalimo tukapitamo ku ntanshi tayakatupoke ishuko lya kuipakisha umweo wa muyayaya mu calo cipya ica kwa Lesa nga ca kuti twashipikisha. Lesa akatulambula ukucila pa macushi yonse ayo twingapitamo pali ino nshita. Pali Esaya 65:17, 18 patila: “Ifya ntanshi tafyakebukishiwe, tafyakabukuluke mu mutima; kano kusekelela no kwanga pe pe pali ico ine ndelenga.” Kanshi Yakobo munyina wa kwa Yesu alilungike ilyo atile: “Tuletila ba nsansa abashipikisha.” (Yakobo 5:11) E ico, kanshi, nga twashipikisha amacushi, tukanonkelamo pali ino nshita na ku ntanshi.
Kuti Mwayasuka Shani?
• Cali shani pa kuti abantunse batendeke ukulacula?
• Bushe ukucula kuti kwanonsha shani abakalateka icalo na bakalaikala pa calo?
• Mulandu nshi twingabela aba nsansa pali ino nshita te mulandu na macushi ayo tupitamo?
[Amepusho]
[Icikope pe bula 27]
Abafyashi besu aba kubalilapo bali no kulaikala fye bwino
[Icikope pe bula 29]
Ukumona ifyo abantu bacula kwalenga Yesu ukulinga ukuba Imfumu kabili Shimapepo Mukalamba
[Icikope pe bula 31]
Abatumwa ‘balisekelele ico balingilwe abawamino ukusaalulwa’ pa mulandu wa citetekelo cabo