Skip to content

Skip to table of contents

Tulakonzya Kugwasigwa Kwiinda Mukuliyumya Mumapenzi

Tulakonzya Kugwasigwa Kwiinda Mukuliyumya Mumapenzi

Tulakonzya Kugwasigwa Kwiinda Mukuliyumya Mumapenzi

“Tulaamba kuti, Mbasicoolwe bakakatila.”—JAKOBO 5:11.

1, 2. Ncinzi citondezya kuti Jehova kunyina naakakanzide kuti bantu kabapenga?

KUNYINA muntu uukkwene uukuyanda kupenga; awalo Mulengi wesu, Jehova Leza kunyina nayandide kuti bantu kabapenga. Eeci tulakonzya kucibona notulanga-langa Jwi lyakwe ndyaakasololela akubona cakacitika naakazwa akulenga mwaalumi amwanakazi. Cakusaanguna, Leza wakalenga mwaalumi. “Jehova Leza wakabumba muntu. Wakamubumbya bulongo bwaansi, wamufulida mumpemu zyakwe muuya wabuumi, nkabela mpawo muntu wakaba muumi.” (Matalikilo 2:7) Adamu wakalilondokede mumbazu zyoonse, alimwi tanaakeelede kuciswa naa kufwa.

2 Ino mbuti kujatikizya bukkale bwa Adamu? “Jehova Leza wakalima muunda kujwe ku-Edeni, nkabela mpempawo mpaakabika oyo muntu ngwaakabumba. Elyo Jehova Leza wakameneka mpoonya awo anyika misamu yoonse iiebeka kumeso amisamu mibotu yakulya.” (Matalikilo 2:8, 9) Masimpe, Adamu wakajisi munzi mubotu cini-cini. Kwakanyina kupenga mu Edeni.

3. Nzintu nzi banabukwetene bakusaanguna nzyobakali kulangila?

3 Ku Matalikilo 2:18 twaambilwa kuti: “Jehova Leza wakati, Tacili cibotu kuti muntu akale alike pe. Atumucitile sikumugwasya uumweelede.” Mpoonya Jehova wakatalika kulengela Adamu mukaintu uulondokede, kabajisi bulangizi bwakupona buumi bwamumukwasyi bwalukkomano. (Matalikilo 2:21-23) Ibbaibbele litwaambila kuti: “Leza wakabalongezya. Leza wakabaambila kuti, Amuzyalisye, muvule, muzuzye nyika akwiibombya.” (Matalikilo 1:28) Banabubili bakusaanguna bakajisi coolwe cakutandabula Paradaiso yamu Edeni kusikila mukuya kwaciindi, nyika yoonse noyakali kuyooba paradaiso. Alimwi bakali kuyoozyala bana bakkomene, ibatakali kunoopenga. Taaliboteli kaka matalikilo aayo!—Matalikilo 1:31.

Kupenga Kwatalika

4. Ncinzi cisalede kujatikizya bantu twalanga bukkale bwabo kuzwa kaindi?

4 Nokuba boobo, twalanga mbobapona bantu kuzwa kaindi, tacidoonekwi pe kuti kuli cimwi cakalubila cipati. Kwacitika zintu zibyaabi, alimwi bantu bapenga citaambiki. Mumyaanda yamyaka yainda, boonse baluzubo lwa Adamu a Eva bali kuciswa, bali kucembaala, alimwi muciindi bali kufwa. Kunyina abuniini nyika noinga yaambwa kuti ngu paradaiso iizwide bantu bakkomene. Ibukkale buliko bulaambwa cakululama kapati ku Ba-Roma 8:22 kuti: “Kusikila sunu zilenge zyoonse zilatongela akumyongwa antoomwe.”

5. Mbuti bazyali besu bakusaanguna mbobakajatikizidwe mukutalisya kupenga kwabantu?

5 Tali Jehova pe wakatalisya kupenga kupati kwaliko kwaciindi cilamfwu kapati. (2 Samuele 22:31) Bantu balijisi lubazu mobeelede kutongookwa. “Balibolede; milimo yabo ilasesemya.” (Intembauzyo 14:1) Bazyali besu bakusaanguna bakapedwe zintu zibotu zyoonse kumatalikilo. Cilikke cakali kuyandika kutegwa zintu zibotu zizumanane nkumvwida Leza, pele Adamu a Eva bakasala kuzangila Jehova. Mbwaanga bazyali besu bakusaanguna bakamukaka Jehova, kunyina nobakacili kunooli bantu balondokede. Bakali kuyoofwuluka kusikila mane bafwa. Ikutalondoka ooko twakakukona.—Matalikilo 3:17-19; Ba-Roma 5:12.

6. Ndubazu nzi ndwaakajisi Saatani mukutalisya kupenga?

6 Uumbi wakajatikizidwe mukutalisya kupenga koonse ncilenge camuuya cakazooba Saatani Diabolosi. Cilenge eeci cakalipedwe nguzu zyakulisalila cakucita. Nokuba boobo, tiicakazibelesya kabotu nguzu eezi akaambo kakuyanda kukombwa. Pele Jehova alikke nguuyelede kukombwa, ikutali zilenge zyakwe. Ngu Saatani wakayunga ba Adamu a Eva kuyanda kuzangila Jehova, mbuli kuti mukucita boobo bakali ‘kuyooba mbuli Leza, ibantu bazi bubotu abubi mbobubede.’—Matalikilo 3:5.

Jehova Alikke Nguujisi Nguzu Zyakweendelezya

7. Ncinzi ncozitondezya izyacitika akaambo kakuzangila Jehova?

7 Imapenzi aacitika akaambo kabuzangi atondezya kuti alikke Jehova Mwami Wakoonse-koonse nguujisi nguzu zyakweendelezya alimwi akuti ibweendelezi bwakwe bulikke mbobululeme. Izyuulu zyamyaka yainda zyatondezya kuti Saatani, iwakaba “mwami wenyika ino,” watalisya bweendelezi bubi, butaluleme alimwi bwabulwani, ibutayandiki naaceya. (Johane 12:31) Alimwi ibweendelezi bubyaabi bwabantu beendelezegwa a Saatani ibwatola ciindi cilamfwu bwatondezya kuti tabakonzyi kweendelezya mubululami. (Jeremiya 10:23) Aboobo, ibweendelezi buli boonse mbobanga beezeezya bantu kunze lyabweendelezi bwa Jehova tabukonzyi kuzwidilila pe. Izyacitika mubukkale bwabantu zyatondezya kuti aaya mmasimpe.

8. Mmakanze nzi ngajisi Jehova kujatikizya bweendelezi bwabantu boonse, alimwi mbuti mbwayoowazuzikizya?

8 Lino mbwaanga Jehova wali balekede bantu kwazyuulu zyamyaka zinji kuti basoleke kulyeendelezya beni katanjilili, uliluzi ikunyonyoona bweendelezi boonse anyika akubikka mfwulumende yakwe. Ibusinsimi bujatikizya ceeci bwaamba kuti: “Mumazuba aabaami abo [bweendelezi bwabantu], Leza wakujulu uyoobusya bwami [imfwulumende yakwe yakujulu yeendelezegwa a Kristo] butakooyoonyonyoonwa abuniini . . . Buyoopwayaula akumanisya mami aya oonse, alimwi bwalo buyooima nji kukabe kutamani.” (Daniele 2:44) Bweendelezi bwamadaimona alimwi abwabantu buyoomana, alimwi bulikke Bwami bwa Leza bwakujulu mbobunooliko akweendelezya nyika. Kristo unooli Mwami, alimwi uyoolela antoomwe abantu basyomeka bali 144,000 ibakagusigwa anyika.—Ciyubunuzyo 14:1.

Kugwasigwa Kwiinda Mukupenga

9, 10. Mbuti Jesu mbwaakagwasigwa kuzintu nzyaakapenga?

9 Cili kabotu ikulanga-langa zyeelelo zyabaabo ibayooyendelezya mu Bwami bwakujulu. Cakusaanguna, Kristo Jesu wakatondezya mbwayelela mumulimo wakwe kali Mwami. Wakakkala a Jehova kwamyaka iitabaliki kacita kuyanda kwa Bausyi, kali “mufuzi” wa Leza. (Tusimpi 8:22-31, BT) Jehova naakamwaambila kuti aboole anyika, cakulisungula Jesu wakamvwida. Kali anyika, Jesu wakabikkila maanu kukwaambila bamwi kujatikizya bweendelezi a Bwami bwa Jehova. Jesu ncikozyanyo citaliboteli kulindiswe cakulibombya cakumaninina kubweendelezi oobo.—Matayo 4:17; 6:9.

10 Jesu wakapenzegwa, mane lumwi wakajaigwa. Naakali kucita mulimo wakwe, wakabona kuti bunji bwabantu bakali kweetezya citaambiki. Sena kuli mbocakamugwasya kubona ciimo cabantu cili boobo alimwi akupenga lwakwe mwini? Inzya. Ilugwalo lwa Ba-Hebrayo 5:8 lwaamba kuti: “Nekuba kuti wali Mwana a-Leza, pele wakaiya kumvwa mumapenzi aakwe.” Izyakamucitikila Jesu kali anyika zyakamupa kuba muntu uubikkila maanu kapati alimwi silweetelelo. Wakalibonena bwini mbobakapengede kapati bantu. Wakali kukonzya kubeetelela ibapengede alimwi akukonzya kuziba kabotu ncuujatikizya mulimo wakwe wakubagwasya. Amubone mbwaakacitondezya eeci mwaapostolo Paulo mubbuku ndyaakalembela bana Hebrayo naakati: “Ncaakeelela muzintu zyoonse kuti aelane abanabakwabo, kuti akabe Mupaizi Mupati, uuli aluzyalo, uusyomeka kuzintu zyoonse zya-Leza, kuti atuulile bantu cipaizyo cazibi. Awalo mbubonya mbwaakalimvwida mwini kusunkwa akupenga, ncobeni inga ulakonzya kubagwasya abo abasunkwa.” “Wesu tali Mupaizi Mupati uutakonzya kutweetelela mukulengauka kwesu, pele ngonguwe oyo uwakasunkwa mbubonya mbuli ndiswe, nekubaboobo taakwe naakacita cibi. Nkaambo kaako, atuswene cakutayoowa kucuuno caluzyalo, kuti tukatambule lweetelelo akujana luzyalo lutugwasya muciindi ncotubula.”—Ba-Hebrayo 2:17, 18; 4:14-16; Matayo 9:36; 11:28-30.

11. Mbuti nzyobacitikilwa anyika aabo bayooba bami abapaizi mboziyoobagwasya kabali beendelezi?

11 Zintu nzimunya zilakonzya kwaambwa kujatikizya baabo bali 144,000 ‘bakagusigwa’ anyika kutegwa babe beendelezinyina a Kristo Jesu mu Bwami bwakujulu. (Ciyubunuzyo 14:4) Boonse bakazyalwa kabali bantu anyika, bakakomena munyika iizwide mapenzi, alimwi lwabo bakapenga. Ibanji bakapenzegwa, alimwi bamwi mane bakajaigwa akaambo kakusyomeka kuli Jehova alimwi akulisungula kutobela Jesu. Pele ‘tiibakafwa bweeme kubumboni bwa Mwami wabo, bakapenga akaambo kamakani mabotu.’ (2 Timoteo 1:8) Izyakabacitikila anyika nzezibapa kuti beelele kapati kubeteka bantu kuzwa kujulu. Baiya kuba basilweetelelo abasiluse kapati alimwi akulisungula kugwasya bantu.—Ciyubunuzyo 5:10; 14:2-5; 20:6.

Lukkomano Lwabaabo Balangila Kuyoopona Anyika

12, 13. Mbuti aabo bajisi bulangizi bwakupona anyika mbobanga bagwasigwa akupenga?

12 Sena kupenga kuliko lino inga kwabagwasya munzila iili yoonse aabo ibalangila kuyoopona kukabe kutamani anyika yaparadaiso iinyina malwazi, buumba, alimwi alufwu? Kunyina muntu uulombozya macise akutongela ziboola akaambo kakupenga. Pele notuliyumya mukupenga ooko, ibube bubotu mbotujisi bulasumbula alimwi tuba alukkomano.

13 Amulange-lange ncolyaamba Jwi lya Leza kujatikizya ceeci noliti: “Nekuba kuti mwapenzegwa nkaambo kabululami, mulaba basicoolwe.” * “Na mwasampaulwa nkaambo kazina lya-Kristo, elyo muli basicoolwe.” (1 Petro 3:14; 4:14) “Muli acoolwe nibazoomutukila akumupenzya akumutamikizya zintu zibi zyoonse zyakubeja nkaambo kandime. Amukondwe akusekelela, nkaambo bulumbu bwanu bwakujulu mbupati.” (Matayo 5:11, 12) “Ngusicoolwe oyo muntu uukakatila mumasukusyo, nkaambo na wabonwa kuti muyumu, ulapegwa musini wabuumi.”—Jakobo 1:12.

14. Mmuunzila nzi kupenga mbokubapa kukkomana bakombi ba Jehova?

14 Ibwini mbwakuti teensi kupenga kwini nkotuliyumya ikutupa kukkomana. Ilukkomano, ikukkutila, zilaboola akaambo kakuziba kuti tulapenga akaambo kakucita kuyanda kwa Jehova alimwi akutobela cikozyanyo ca Jesu. Mucikozyanyo, mumwaanda wamyaka wakusaanguna, bamwi akati kabaapostolo bakaangwa akutolwa kunkuta mpati yaba Juda alimwi akubwentelwa kubuleya akaambo kakukambauka makani aajatikizya Jesu Kristo. Bakakwibbaulwa amane bakalekwa. Ino bakalimvwa buti? Icibalo camu Bbaibbele caamba kuti “bakazwa mulubeta balabotelwa akuti kwakategwa baleelede kunyansigwa nkaambo kezina lyakwe.” (Incito 5:17-41) Tiibakabotelwa akaambo kakuumwa alimwi akucisa kwaziwaalwa nzyobakajisi. Bakalikkomene, nkaambo bakaziba kuti eeci cakacitika akaambo kakuti tiibakaleka kusyomeka kuli Jehova alimwi bakali kutobela mumikondo ya Jesu.—Incito 16:25; 2 Ba-Korinto 12:10; 1 Petro 4:13.

15. Mbuti kuliyumya mukupenga lino mbokunga kwatugwasya kumbele?

15 Ikuti twaliyumya notukazigwa akupenzegwa katujisi mizeezo mibotu, kucita boobo inga kwatupa kuba alukakatilo. Eeci inga catugwasya kuliyumya mukupenga kumbi kunga kwatucitikila kumbele. Tubala kuti: “Bakwesu, amuyeeye kuti ncoolwe cipati na mwasikilwa masukusyo aamisyobo misyobo, nkaambo mulizi kuti kusukusigwa kwalusyomo lwanu nkokuleta lukakatilo.” (Jakobo 1:2, 3) Mbubwenya buyo, ilugwalo lwa Ba-Roma 5:3-5 lutwaambila kuti: “Atutangale mumafwabi esu, nkaambo tulizi kuti mafwabi alaleta lukakatilo, alwalo lukakatilo lulaleta ziimbo zisunke, azyalo ziimbo zisunke zilaleta bulangizi, nkabela bulangizi tabuusyi bweeme.” Aboobo mbotuzumanana lyoonse kuliyumya mumasukusyo oonse akaambo kabukkale bwesu bwa Bunakristo, tunoolibambilide kuliyumya mumasukusyo aambi mubweende bwazintu oobu bubyaabi.

Jehova Uyoopa Bulumbu

16. Ncinzi Jehova ncayoocitila bami abapaizi bakumbele iciyooba bulumbu bwakupenga kwabo?

16 Neliba leelyo notunyonyookelwa zintu zyakumubili akaambo kakukazigwa naa kupenzegwa nkotucitikilwa akaambo kakukakatila kubukkale bwa Bunakristo, tulakonzya kukkalwa moyo nkaambo tulizi kuti Jehova uyootupa bulumbu bupati. Mucikozyanyo, kuli bamwi ibakajisi bulangizi bwakuya kujulu, imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Mwakali kumweta-mweta nomwakali kunyangwa lubono lwanu, nkaambo kakuti mwakalizi kuti mulijisi lubono lumbi lubotu lutamani” lwakuba beendelezi mu Bwami bwa Leza. (Ba-Hebrayo 10:34) Alimwi amuluyeeyele buyo lukondo ndobanoojisi eelyo kwiinda mukusololelwa a Jehova a Kristo nobayootola lubazu mukupa zilongezyo zitaliboteli kubantu bakkala anyika munyika impya. Aboobo aliluzi kapati kaka majwi aamwaapostolo Paulo ngaakalembela Banakristo basyomeka aakuti: “Ndayeeya kuti mapenzi aaciindi ecino taakwe makani kumeso aabulemu mbutuzooyubunwidwa.”—Ba-Roma 8:18.

17. Ncinzi Jehova ncayoocitila baabo bajisi bulangizi bwakupona anyika ibamubelekela cakusyomeka lino?

17 Mbubwenya buyo, kufwumbwa naa ninzi nzyobasweekelwa naa kuliimya acaali lino aabo ibajisi bulangizi bwakupona anyika akaambo kakubelekela Jehova, uyoobapa bulumbu bupati muzintu nzyayoobacitila kumbele. Uyoobapa buumi bulondokede alimwi butamani anyika yaparadaiso. Munyika mpya eeyo, Jehova “uyoosindula misozi yoonse kumeso aabo, takukooyooba limbi lufu, nikuba kuomoka nikuba kulila nikuba kuciswa.” (Ciyubunuzyo 21:4) Taciliboteli kaka cisyomezyo eeci! Taakwe cintu ncotwaaba munyika eeyi akaambo kakubelekela Jehova cikonzya kutolezya kubuumi butaliboteli bulangilwa, oobo mbwayoopa babelesi bakwe basyomeka ibaliyumya nobapenga.

18. Ncisyomezyo nzi cuumbulizya ncatupa Jehova mu Jwi lyakwe?

18 Kufwumbwa kupenga nkotulangilwa kuliyumya kumbele takukatulesyi kujana buumi butamani bwalukkomano munyika ya Leza impya. Ikupenga koonse kuyoonjililwa busena abukkale butaliboteli munyika mpya. Ibbuku lya Isaya 65:17, 18 litwaambila kuti: “Zyakusaanguna tazikooyooibalukwa limbi nikuba kuyeeyegwa. Pele amukondwe akusekelela lyoonse nkaambo kaceeci ncinsi lenge.” Aboobo cakali kweelela kuti Jakobo imunyina Jesu aambe kuti: “Tulaamba kuti, Mbasicoolwe bakakatila.” (Jakobo 5:11) Inzya, ikuti naa twaliyumya cakusyomeka mukupenga kwamazuba aano, tulakonzya kugwasigwa lino alimwi akumbele.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 13 Ibbala lya Cigiliki lyakuti ma·kaʹri·os lisandulwidwe kuti “basicoolwe” naa “balilelekedwe” muma Bbaibbele aa Chitonga, pele bbala liluzi kapati ndyakuti “balikkomene.”

Inga Mwaingula Buti?

• Mbuti bantu mbobakatalika kupenga?

• Nimpindu nzi nzyokunga kwaleta kupenga kubeendelezi abalelwa banyika bakumbele?

• Nkaambo nzi ncotukonzya kukkomana lino nokuba kuti tulapenga?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Cifwanikiso icili apeeji 18]

Bazyali besu bakusaanguna bakali kukonzya kupona buumi butaliboteli lyoonse

[Cifwanikiso icili apeeji 20]

Ikulibonena kupenga kwakagwasya Jesu kuba Mwami a Mupaizi Mupati mubotu

[Cifwanikiso icili apeeji 22]

Ibaapostolo ‘bakabotelwa kuti kwakategwa beelede kunyansigwa’ nkaambo kalusyomo lwabo