Hi Nga Vuyeriwa Hi Ku Tiyisela Loko Hi Xaniseka
Hi Nga Vuyeriwa Hi Ku Tiyisela Loko Hi Xaniseka
“Lava tiyiseleke hi va vula lava tsakeke.”—YAKOBO 5:11.
1, 2. I yini lexi kombisaka leswaku a ku nga ri xikongomelo xa Yehovha leswaku munhu a xaniseka?
A NGA kona munhu la hanyeke kahle la swi tsakelaka ku xaniseka; naswona Muvumbi wa hina Yehovha Xikwembu a nga swi lavi leswaku vanhu va xaniseka. Leswi hi nga swi vona loko hi kambisisa Rito ra yena leri huhuteriweke kutani hi xiya leswi endlekeke endzhaku ka loko a vumbe wanuna ni wansati. Xikwembu xi rhange xi vumba wanuna. “Yehovha Xikwembu a vumba munhu hi ntshuri wa misava ni ku huhutela ku hefemula ka vutomi etinhompfini takwe, hiloko munhu a va moya-xiviri lowu hanyaka.” (Genesa 2:7) Adamu a a hetisekile, kutani a a nga ta vabya kumbe ku fa.
2 Ku vuriwa yini hi swiyimo leswi Adamu a a ta hanya ehansi ka swona? “Yehovha Xikwembu a rima ntanga aEdeni hi tlhelo ra le vuxeni kutani a veka kona munhu loyi a n’wi vumbeke. Kutani Yehovha Xikwembu a endla leswaku emisaveni ku mila murhi wun’wana ni wun’wana lowu navelekaka ematihlweni ya munhu ni lowu fanelekaka ku dyiwa.” (Genesa 2:8, 9) Hakunene Adamu a a ri ni kaya lerinene ngopfu. A ku nga ri na ku xaniseka aEdeni.
3. Hi swihi swilo leswi mpatswa wo sungula wa vanhu a wu ri ni ntshembo wo va na swona?
3 Genesa 2:18 ya hi byela: “Yehovha Xikwembu a ya emahlweni a ku: ‘A hi swinene leswaku munhu a hambeta a tshama a ri yexe. Ndzi ta n’wi endlela mupfuni, a va muhetisisi wa yena.’” Yehovha u vumbele Adamu nsati la hetisekeke, leswaku va kota ku tsakela vutomi tanihi ndyangu. (Genesa 2:21-23) Bibele yi ya emahlweni yi hi byela leswi: “Xikwembu xi va katekisa, kutani Xikwembu xi ku eka vona: ‘Tswalanani mi andza, mi tata misava, mi yi fuma.’” (Genesa 1:28) Mpatswa wo sungula wa vanhu a wu ta va ni lunghelo lerikulu ro ndlandlamuxa Paradeyisi ya le Edeni, leswaku hi ku famba ka nkarhi misava hinkwayo yi va paradeyisi. Naswona a va ta veleka vana lava tsakeke, lava a va nga ta xaniseka. Mawaku masungulo yo xonga swinene!—Genesa 1:31.
Ku Xaniseka Ku Sungula
4. Hi ku ya hi matimu, i yini lexi nga le rivaleni malunghana ni vanhu?
4 Kambe, loko hi languta xiyimo xa vanhu ematin’wini hinkwawo, swi le rivaleni leswaku ku ni nchumu lowu fambeke ximatsi. Ku humelele swilo swo biha, kutani vanhu va xaniseka swinene. Eka malembe-xidzana hinkwawo, vatukulu hinkwavo va Adamu na Evha va khomiwe hi vuvabyi, va dyuhala ivi va hetelela va file. Misava leyi a hi yona nikatsongo paradeyisi leyi nga ni vanhu lava tsakeke. Xiyimo lexi xi hlamuseriwa kahle eka Varhoma 8:22: “Ntumbuluko hinkwawo wu hambeta wu konya ni ku vaviseka swin’we ku ta fika sweswi.”
5. Vatswari va hina vo sungula va hoxe xandla njhani eku vangeleni vanhu ku xaniseka?
5 Yehovha a hi yena a vangeke ku xaniseka lokukulu loku se ku nga ni malembe ku ri kona. (2 Samuwele 22:31) Ku xaniseka kun’wana vanhu va lo tivangela kona. “Va endle hi ndlela leyi onhakeke, va endle hi ndlela leyi nyenyetsaka eswiendlweni swa vona.” (Pisalema 14:1) Vatswari va hina vo sungula va nyikiwe swilo hinkwaswo leswinene eku sunguleni. Lexi a xi laveka leswaku swilo sweswo swi hambeta swi famba kahle a ku ri ku yingisa Xikwembu, kambe Adamu na Evha va hlawule ku nga lawuriwi hi Yehovha. Leswi vatswari va hina vo sungula va fularheleke Yehovha, a va nga ha ta va lava hetisekeke. A va ta hohloka kukondza va fa. Ku nga hetiseki ku tlulele na hina.—Genesa 3:17-19; Varhoma 5:12.
6. Sathana u hoxe xandla hi ndlela yihi leswaku ku va ni ku xaniseka?
6 Un’wana loyi a tlheleke a vanga ku xaniseka i xivumbiwa xa moya lexi veke Sathana Diyavulosi. A a nyikiwe ntshunxeko wo tihlawulela. Hambiswiritano, u yi tirhise hi ndlela yo biha nyiko yoleyo, a ringeta ku endla leswaku a gandzeriwa. Kambe, i Yehovha ntsena la faneleke a gandzeriwa, ku nga ri swivumbiwa swa yena. I Sathana loyi a yengeke Adamu na Evha leswaku va nga ha lavi ku lawuriwa hi Yehovha, onge hiloko a va “ta fana ni Xikwembu, [va] tiva leswinene ni leswo biha.”—Genesa 3:5.
I Yehovha Ntsena La Nga Ni Mfanelo Yo Fuma
7. Vuyelo bya ku xandzukela Yehovha byi kombisa yini?
7 Vuyelo byo biha bya ku xandzuka byi kombisa leswaku leswi Yehovha a nga Hosi ya Vuako Hinkwabyo, hi yena ntsena a nga ni mfanelo ya ku fuma naswona i vulawuri bya yena ntsena lebyi lulameke. Magidi ya malembe lama hundzeke ma swi kombisile leswaku Sathana, loyi a veke “mufumi wa misava leyi,” u sungule vulawuri byo homboloka ni bya tihanyi lebyi nga enerisiki nikatsongo. (Yohane 12:31) Vulawuri bya vanhu lava kuceteriwaka hi Sathana lebyi se byi nga ni malembe, lebyi dyisaka mbitsi byi tlhele byi kombisa leswaku a va na byona vuswikoti byo fuma hi ku lulama. (Yeremiya 10:23) Hikwalaho, vulawuri byin’wana ni byin’wana lebyi vanhu va nga anakanyaka ha byona handle ka bya Yehovha, byi nge humeleli nikatsongo. Matimu ma swi kombisile hi ku helela sweswo.
8. Hi xihi xikongomelo xa Yehovha malunghana ni vulawuri hinkwabyo bya vanhu, naswona u ta xi hetisisa njhani xikongomelo xolexo?
8 Leswi Yehovha a pfumeleleke leswaku ku hundza magidi ya malembe vanhu va ri karhi va tilawula, u ni swivangelo leswi twalaka swo herisa mimfumo yoleyo hinkwayo emisaveni kutani a yi siva hi hulumendhe ya yena n’wini. Vuprofeta lebyi vulavulaka hi mhaka leyi byi ri: “Emasikwini ya tihosi teto [vulawuri bya vanhu] Xikwembu xa le tilweni xi ta veka mfumo [hulumendhe ya xona ya le tilweni leyi nga ta va yi lawuriwa hi Kreste] lowu wu nga ta ka wu nga lovisiwi. . . . Wu ta pfotlosa kutani wu herisa mimfumo leyi hinkwayo, kambe wona wu ta tshama hilaha ku nga riki na makumu.” (Daniyele 2:44) Vulawuri bya madimona ni bya vanhu a byi nge he vi kona, kutani i Mfumo wa le tilweni ntsena wa Xikwembu lowu nga ta fuma misava. Kreste u ta va Hosi, naswona u ta fuma swin’we ni vanhu vo tshembeka va 144 000 lava hlawuriweke emisaveni.—Nhlavutelo 14:1.
Ku Vuyeriwa Eka Ku Xaniseka
9, 10. Yesu u vuyeriwe njhani eka swilo leswi a xanisekeke ha swona?
9 Swa tsakisa ku kambisisa timfanelo ta lava nga ta fuma eMfun’weni wa le tilweni. Xo sungula, Kreste Yesu u yi kombisile ndlela leyi a xi fanelekelaka ha yona xikhundlha xa yena xa ku va Hosi. U hete malembe ya ntsandza-vahlayi a ri etlhelo ka Yehovha a endla ku rhandza ka Tata wa yena, a ri “mutirhi [wa Yena] la nga ni vuswikoti.” (Swivuriso 8:22-31) Loko Yehovha a hlele leswaku a ta emisaveni, Yesu u pfumerile hi ntsako. Loko a ri laha misaveni u khomeke swinene hi ku byela van’wana malunghana ni vuhosi bya Yehovha ni Mfumo wa yena. Yesu u hi vekele xikombiso lexinene ngopfu hi ku titsongahatela vuhosi byolebyo hi ku hetiseka.—Matewu 4:17; 6:9.
10 Yesu u xanisiwile ivi eku heteleleni a dlayiwa. Hi nkarhi wa vutirheli bya yena, u swi kotile ku vona xiyimo xa vanhu lexi terisaka vusiwana. Xana Yesu u vuyeriwile hi ku vona vanhu va xaniseka ni hi ku xaniseka ka yena n’wini? Ina. Vaheveru 5:8 yi ri: “Hambileswi a a ri N’wana [wa Xikwembu], u dyondze ku yingisa eka swilo leswi a xanisekeke ha swona.” Swilo leswi humeleleke Yesu loko a ha ri laha misaveni swi n’wi endle a twisisa swinene a tlhela a va ni ntwela-vusiwana. U xi vone hi yexe xiyimo lexi vanhu a va ri eka xona. A a va twela vusiwana lava xanisekaka naswona a a byi twisisa kahle vutihlamuleri bya yena byo va pfuna. Xiya ndlela leyi muapostola Pawulo a yi kandziyisaka ha yona mhaka leyi ebukwini ya Vaheveru: “A a boheka ku fana ni ‘vamakwavo’ hi matlhelo hinkwawo, leswaku a ta va muprista lonkulu wa tintswalo ni wo tshembeka eka swilo leswi khumbaka Xikwembu, leswaku a nyikela gandzelo ra ku vuyelelana ra swidyoho swa vanhu. Hikuva leswi yena hi byakwe a xanisekeke loko a ringiwa, wa swi kota ku ta pfuna lava ringiwaka.” “Muprista lonkulu loyi hi nga na yena, a hi yena loyi a nga tsandzekaka ku hi tshandzisa eku tsaneni ka hina, kambe hi loyi a ringiweke hi tindlela hinkwato ku fana na hina, kambe yena a nga vanga na xidyoho. Hikokwalaho, a hi tshineleleni xiluvelo xa musa lowu nga faneriwiki hi ntshunxeko wo vulavula, leswaku hi ta kuma tintswalo ni musa lowu nga faneriwiki hi ta pfuneka enkarhini wa kona.”—Vaheveru 2:17, 18; 4:14-16; Matewu 9:36; 11:28-30.
11. Leswi humeleleke lava nga ta va tihosi ni vaprista loko va ha ri laha misaveni swi ta va vuyerisa njhani loko se va fuma?
11 Ku nga vuriwa leswi fanaka hi lava 144 000, lava ‘va xaviweke’ emisaveni leswaku va ya fuma swin’we na Kreste Yesu eMfun’weni wa le tilweni. (Nhlavutelo 14:4) Hinkwavo va velekiwe va ri vanhu va nyama emisaveni, va kulele emisaveni leyi teleke ku xaniseka naswona na vona va xanisekile. Vo tala va vona va xanisiwile, naswona van’wana va kale va dlayiwa hikwalaho ko tshama va tshembekile eka Yehovha ni leswi a va tiyimisele ku landzela Yesu. Kambe ‘a va khomiwanga hi tingana hi vumbhoni lebyi khumbaka Hosi ya vona, va teke xiphemu xa vona va tiyisela nhlomulo hikwalaho ka mahungu lamanene.’ (2 Timotiya 1:8) Leswi swi va humeleleke emisaveni swi va endla va swi fanelekela kahle ku avanyisa vanhu va laha misaveni vona va ri etilweni. Va dyondze ku va ni ntwela-vusiwana swinene, ku va ni musa ni ku hisekela ku pfuna vanhu.—Nhlavutelo 5:10; 14:2-5; 20:6.
Ntsako Wa Lava Nga Ni Ntshembo Wa Laha Misaveni
12, 13. Lava nga ni ntshembo wo hanya emisaveni va nga vuyeriwa njhani loko va xaniseka?
12 Xana ku xaniseka ka sweswi ku nga va vuyerisa lava nga ni ntshembo wo hanya hi masiku emisaveni leyi nga paradeyisi laha ku nga ta herisiwa vuvabyi, nhlomulo ni rifu? Maxangu lama vangiwaka hi ku xaniseka a ma tsakisi. Kambe ku tiyisela ku xaniseka swi nga antswisa vumunhu bya hina naswona swi nga hi nyika ntsako.
13 Xiya leswi Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke ri swi vulaka malunghana ni leswi: “Hambiloko mi xaniseka hikwalaho ka ku lulama, ma tsaka.” “Ma tsaka, loko mi rhukaniwa hikwalaho ka vito ra Kreste.” (1 Petro 3:14; 4:14) “Ma tsaka n’wina loko vanhu va mi rhukana ni ku mi xanisa ni ku mi hembela hi swilo hinkwaswo swo homboloka hikwalaho ka mina. Tsakani mi khana, hikuva hakelo ya n’wina i yikulu ematilweni.” (Matewu 5:11, 12) “Wa tsaka munhu la hambetaka a tiyisela ndzingo, hikuva eku amukeriweni kakwe u ta kuma harhi ya vutomi.”—Yakobo 1:12.
14. Vagandzeri va Yehovha va nga tsaka loko va xanisiwa hi ndlela yihi?
14 Hakunene ku xaniseka hi koxe a ku tisi ntsako. Ntsako ni ku eneriseka hi swi kuma hi ku tiva leswaku hi xaniseka hikwalaho ka leswi hi endlaka ku rhandza ka Yehovha nileswi hi landzelaka ntila wa Yesu. Hi xikombiso, hi lembe-xidzana ro sungula vaapostola van’wana va khotsiwile ivi va yisiwa emahlweni ka huvo leyi tlakukeke ya Vayuda kutani va hehliwa hikwalaho ko chumayela malunghana na Yesu Kreste. Va biwile kutani va ntshunxiwa. Va titwe njhani hi mhaka leyi? Rungula ra le Bibeleni ri vula leswaku va “suk[e] emahlweni ka Sanedri, va tsakile hikuva va hlayiwe lava faneriwaka hi ku khomisiwa tingana hikwalaho ka vito ra yena.” (Mintirho 5:17-41) A va nga tsakisiwanga hi ku biwa ni ku twisiwa ku vava, kambe hi ku twisisa leswaku a va beriwa ku tshembeka ka vona eka Yehovha nileswi a va landzela mikondzo ya Yesu.—Mintirho 16:25; 2 Vakorinto 12:10; 1 Petro 4:13.
15. Ku tiyisela ka hina ku xaniseka sweswi ku nga hi pfuna njhani enkarhini lowu taka?
15 Loko hi tiyisela ku kanetiwa ni ku xanisiwa hi ri ni langutelo lerinene, swi nga endla leswaku hi tiyisela. Leswi swi ta hi pfuna ku tiyisela loko hi xanisiwa enkarhini lowu taka. Ha hlaya: “Swi tekeni hinkwaswo swi ri ntsako, vamakwerhu, loko mi langutana ni miringo yo hambana-hambana, hilaha mi tivaka hakona leswaku mfanelo leyi yi ringiweke ya ripfumelo ra n’wina yi vanga ku tiyisela.” (Yakobo 1:2, 3) Hilaha ku fanaka, Varhoma 5:3-5 ya hi byela: “A hi khaneni loko hi ri emahlomulweni, tanihi leswi hi swi tivaka leswaku nhlomulo wu tswala ku tiyisela; ku tiyisela kona ku tswala xiyimo xa ku amukeriwa; xiyimo xa ku amukeriwa xona xi tswala ntshembo, kutani ntshembo a wu endli leswaku munhu a khomiwa hi tingana.” Hikwalaho loko hi tiyisela miringo swinene sweswi hikwalaho ka leswi hi nga Vakreste, hi ta swi lunghekela kahle ku tiyisela miringo leyi engetelekeke emafambiselweni lawa yo homboloka ya swilo.
Yehovha U Ta Va Hakela
16. Yehovha u ta ti hakela njhani tihosi ni vaprista va le nkarhini lowu taka hikwalaho ka ku xaniseka ka vona?
16 Hambiloko ho lahlekeriwa hi swilo swa hina leswi vonakaka hikwalaho ka nkaneto kumbe nxaniso hileswi hi namarhelaka ndlela ya Vukreste, hi nga tsaka hi ku tiva leswaku Yehovha u ta hi hakela hi ndlela leyikulu. Hi xikombiso, muapostola Pawulo u tsalele van’wana lava a va ri ni ntshembo wo ya etilweni a ku: “Hi ntsako mi amukele ku phangiwa ka swilo swa n’wina, hi ku tiva leswaku mi ni swilo swo antswa ni leswi tshamaka hi masiku” leswi mi nga vafumi eMfun’weni wa Xikwembu. (Vaheveru 10:34) Naswona wa nga vona ndlela leyi va nga ta tsaka ha yona loko va hoxa xandla eku nyikeni vaaki va laha misaveni mikateko leyi hlamarisaka emisaveni leyintshwa, va kongomisiwa hi Yehovha na Kreste. I ya ntiyiso hakunene marito ya muapostola Pawulo lama yaka eka Vakreste lava tshembekaka lama nge: “Ndzi anakanya leswaku ku xaniseka ka nguva ya sweswi a hi nchumu loko ku ringanisiwa ni ku vangama loku hi nga ta hlavuteriwa kona.”—Varhoma 8:18.
17. Yehovha u ta va endlela yini lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni lava n’wi tirhelaka hi ku tshembeka sweswi?
17 Hilaha ku fanaka, ku nga khathariseki leswaku i yini leswi lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni swi nga ha va lahlekelaka sweswi kumbe va swi tshika hi ku tirhandzela hikwalaho ka leswi va tirhelaka Yehovha, u ta va hakela hi ndlela leyikulu enkarhini lowu taka. U ta va nyika vutomi lebyi hetisekeke, lebyi nga heriki emisaveni leyi nga paradeyisi. Emisaveni yoleyo leyintshwa, Yehovha u “ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona.” (Nhlavutelo 21:4) Mawaku xitshembiso xo tsakisa! Xin’wana ni xin’wana lexi hi nga titsonaka xona kumbe lexi nga hi lahlekelaka hikwalaho ka Yehovha emisaveni ya sweswi a hi nchumu loko xi ringanisiwa ni vutomi lebyinene ngopfu lebyi a nga ta byi nyika malandza ya yena lama tshamaka ma tshembekile loko ma xaniseka.
18. Yehovha u hi nyika xitshembiso xihi lexi chavelelaka eRitweni ra yena?
18 Ku xaniseka kwihi na kwihi loku hi nga ha bohekaka ku langutana na kona a ku nge hi siveli ku hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyintshwa ya Xikwembu. Ku xaniseka hinkwako ku ta siviwa hi ku helela hi swiyimo leswinene ngopfu emisaveni leyintshwa. Esaya 65:17, 18 ya hi byela: “Swilo swo sungula a swi nge tsundzukiwi, hambi embilwini a swi nge ti. Kambe khanani, mi tsaka hi masiku hikwalaho ka leswi ndzi swi tumbuluxaka.” Hikwalaho, a swi fanerile leswaku Yakobo, makwavo wa Yesu hi manana a ku: “Lava tiyiseleke hi va vula lava tsakeke.” (Yakobo 5:11) Ina, loko hi tiyisela ku xaniseka ka sweswi hi ku tshembeka, hi nga vuyeriwa sweswi ni le nkarhini lowu taka.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
• Swi tise ku yini leswaku vanhu va xaniseka?
• Ku xaniseka ku nga ha tisa vuyelo byihi eka vafumi va nkarhi lowu taka ni le ka vaaki va laha misaveni?
• Ha yini hi fanele hi tsaka sweswi hambiloko hi xaniseka?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 27]
Vatswari va hina vo sungula a va ri ni vumundzuku lebyinene
[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]
Ku vona ndlela leyi vanhu a va xaniseka ha yona swi endle leswaku Yesu a va Hosi leyinene ni Muprista Lonkulu
[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]
Vaapostola ‘va tsakile hi ku va va hlayiwe lava faneriwaka hi ku khomisiwa tingana’ hikwalaho ka ripfumelo ra vona