Skip to content

Skip to table of contents

Sena “Cizuminano Cakale” Cicibeleka?

Sena “Cizuminano Cakale” Cicibeleka?

Sena “Cizuminano Cakale” Cicibeleka?

MUMWAKA wa 1786, musilisi wakucisi ca France wakalemba bbuku lyamakani aabubambe bwatubeela-beela twamubili wamuntu ambotubeleka (Traité d’anatomie et de physiologie). Akati kamabbuku aakalembwa kuciindi eeco, eeli lililibedelede kukupandulula mbozizambene nsinga, alimwi akaambo kakuti talijaniki-janiki, limwi lyakazwa aakusambalwa lino-lino lyakajisi muulo wiinda kumadola aaku America aali zyuulu zili 27! Nokuba boobo, mbalwazi basyoonto buyo ibakonzya kusyoma musilisi uubelesya bbuku lyabusilisi lyakalembwa myaanda yamyaka yainda. Ikudula kwabbuku eelyo akaambo kakuti ndyakaindi alimwi lijisi makani aanjila mumoyo takukonzyi kugwasya mulwazi mazubaano.

Bunji bwabantu mbobalimvwa oobo kujatikizya Cizuminano Cakale. Balazilumbaizya zibalo ziluula makani ansiku aabana Israyeli akunyomenena kweema kutaliboteli kuli mumo. Pele, tabasyomi kuti ncamaano kutobela busolozi bwakalembwa myaka yiinda ku 2,400 yainda. Luzibo lwasayaansi, lwamakwebo alimwi abuumi bwamukwasyi sunu buliindene kapati aboobo bwakaliwo ciindi Bbaibbele nolyakali kulembwa. Mubbuku lyakwe liitwa kuti The Bible Jesus Read, Philip Yancey iwakali mulembi wamagazini iitegwa Christianity Today wakalemba kuti: “Bunji bwamakani aali mumo taalimvwisyi alimwi aayo aalimvwisya kabotu alabacima bantu sunu. Ootu twaambo atwaambo tumwi twapa kuti Cizuminano Cakale, cibeela ciinda kucisela ca Bbaibbele, kacitabalwi bunji bwaziindi.” Kuyeeya kuli boobo taakwe nokwatalika sunu pe.

Kakutanainda myaka iili makumi osanwe kuzwa ciindi naakafwa mwaapostolo Johane mumwaka wa 100 C.E., mukubusi muvubi uutegwa Marcion wakali kuyiisya caantangalala kuti Cizuminano Cakale ceelede kukakwa a Banakristo. Kweelana asikulemba zyansiku Mungisi wiitwa kuti Robin Lane Fox, Marcion wakali kukazya akwaamba kuti “mu Cizuminano Cakale ‘Leza’ wakali ‘silunya’ iwakali kukkomanina bazangi azigwebenga mbuli Mwami Davida wabana Israyeli. Mukwiimpana, Kristo walo wakayubununa Leza mupya uusumpukide.” Fox wakalemba kuti kusyoma kuli boobo kwakazooitwa kuti ‘Marcionism’ alimwi kwakazumanana kukwelelezya basikutobela kwamyaka minji mumwaanda wamyaka wane, kwaambisya mumasi aa Kujwe bantu nkobakali kwaambaula mwaambo wa Cisiriya. Asunu bamwi mbobasyoma oobo. Akaambo kalusyomo oolo, nikwakainda myaka iili 1,600, Philip Yancey wakalemba kuti, “akati ka Banakristo luzibo lwa Cizuminano Cakale luyaabumana cakufwambaana alimwi taluciwo akati kabantu banji sunu.”

Sena Cizuminano Cakale cakanjililwa busena? Ino mbuti mbotukonzya kumvwisya kweendelana kuliwo akati ka “Jehova wamakamu” waambwa mu Cizuminano Cakale a “Leza siluyando siluumuno” uuli mu Cizuminano Cipya? (Isaya 13:13; 2 Ba-Korinto 13:11) Sena mulakonzya kugwasyigwa a Cizuminano Cakale sunu?