Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Te tano noa ra anei te “Faufaa Tahito”?

Te tano noa ra anei te “Faufaa Tahito”?

Te tano noa ra anei te “Faufaa Tahito”?

I 1786, ua nenei te hoê taote Farani i te hoê buka parauhia Traité d’anatomie et de physiologie. O te buka papu roa ˈˈe ïa o taua tau ra no nia i te mau uaua uira, e i hoohia aˈenei te hoê buka varavara roa no te tino moni e 27 tausani tiahapa tara Marite. I teie râ mahana, mea iti te feia maˈi o te tiaturi i te hoê taote tâpû o te turui i nia i te mau maimiraa rapaauraa ahia ˈtura senekele a taua buka ra. Eita te faufaaraa o taua buka ra i te pae tuatapaparaa e papairaa e tauturu i te hoê taata maˈi i teie mahana.

Mea rahi o te manaˈo ra mai tera no tei parauhia te Faufaa Tahito. Te haafaufaa ra ratou i ta ˈna faatiaraa i te tuatapaparaa o Iseraela e te faahiahia nei no ta ˈna pehepehe nehenehe. I to ratou râ manaˈo, eita e tano ia pee i te aratairaa ua hau atu i te 2 400 matahiti i te tahito. Mea taa ê roa te ite aivanaa, te tapihooraa, e tae noa ˈtu te oraraa utuafare i teie mahana i tera ra tau a papaihia ˈi te Bibilia. Teie ta Philip Yancey, tei papai na i te Christianity Today, i tapao i roto i ta ˈna buka La Bible que Jésus lisait: “E ere te reira i te mea maramarama noa, e te mau vahi maramarama ra e huru ê ïa te taata i teie tau. No teie e te tahi atu mau tumu e pinepine ai te Faufaa Tahito, e toru hoi tuhaa i nia i te maha o te Bibilia, i te ore e taiohia.” E ere teie manaˈo no teie nei.

E iti mai i te 50 matahiti i muri aˈe i te poheraa o te aposetolo Ioane i te area 100 T.T., ua parau roa te hoê taata taoˈa rahi apî o Marcion te iˈoa e mea tia ia patoi te mau Kerisetiano i te Faufaa Tahito. Ia au i te taata tuatapapa Beretane o Robin Lane Fox, ua parau Marcion e “e ‘Atua aroha ore roa’ to te Faufaa Tahito o tei turu i te feia orure hau e te feia totoa mai ia Davida, arii o Iseraela. Area te Mesia ra, e faaiteraa apî ïa e te taa ê roa i te hoê Atua teitei roa ˈˈe.” Te papai ra o Fox e “ua riro [teie mau tiaturiraa] ei ‘haapiiraa na Marcion’ e ua tamau i te ume mai i te taata, no te pae Hitia o te râ reo Arama iho â râ, i te tuhaa rahi o te senekele maha.” Te vai noa ra vetahi o teie mau manaˈo. Ei faahopearaa, 1 600 tiahapa matahiti i muri aˈe, te papai ra Philip Yancey e “te mou oioi nei te ite i te Faufaa Tahito i rotopu i te mau Kerisetiano e ua fatata i te ore roa i roto i te taˈere no teie tau.”

Ua monohia anei te Faufaa Tahito? E nafea tatou e nehenehe ai e faatuati ia “Iehova sabaota” o te Faufaa Tahito e “te Atua no ˈna te aroha e te hau” o te Faufaa Apî? (Isaia 13:13; Korinetia 2, 13:11) E faufaahia anei oe i te Faufaa Tahito i teie mahana?