“Di Ile tša Ngwalelwa go re Ruta”

“TŠA XO ngwala mangwalô a mantši xa di fêle.” (Mmoledi 12:12) Bontši bja tsebišo e gatišitšwego yeo e lego gona lehono bo dira gore therešo ya mantšu a e bonagale kudu go swana le ge e be e le bjalo ge a be a sa ngwalwa. Ka baka leo, mmadi yo a nago le temogo a ka dira phetho bjang mabapi le seo a swanetšego go se bala?

Ge ba lebeletše puku yeo ba naganago go e bala, babadi ba bantši ba nyaka go tseba selo se itšego ka mongwadi wa yona. Bagatiši ba ka tsenya temana e nyenyane yeo e neago leina la lefelo leo mongwadi a tšwago go lona, lengwalo la thuto yeo a ithutetšego yona le lelokelelo la dipuku tšeo a di gatišitšego. Seo mongwadi a lego sona se bohlokwa, go etša ge go le bjalo tabeng ya gore makgolong a pejana a nywaga, bangwadi ba basadi gantši ba be ba iphihla ka go diriša maina a banna e le gore bao ba tlago go bala dipuku tšeo ba se ke ba di nyatša ka ge di ngwadilwe ke basadi.

Ka manyami, go etša ge go boletšwe sehlogong se se fetilego, ba bangwe ba hlokomologa Mangwalo a Seheberu ka gobane ba dumela gore Modimo yo a bolelwago moo ke yo sehlogo yo a bego a fediša manaba a gagwe ka ntle le go a gaugela. * Anke re hlahlobeng seo Mangwalo a Seheberu le Mangwalo a Bakriste a Segerika a re botšago sona mabapi le Mongwadi wa Beibele.

Mabapi le Mongwadi

Go ya ka Mangwalo a Seheberu, Modimo o boditše setšhaba sa Isiraele gore: “Nna Jehofa, ga ke ešo ka fetoga.” (Maleaki 3:6, PK) Nywaga e ka bago e 500 ka morago, mongwadi wa Beibele e lego Jakobo o ngwadile ka Modimo gore: “Go yena ga go na pheto-phetogo ya go fetoga ga moriti.” (Jakobo 1:17) Ka gona, ke ka baka la’ng ba bangwe ba nagana gore Modimo yo go bolelwago ka yena ka Mangwalong a Seheberu o fapane le Modimo yo go bolelwago ka yena ka Mangwalong a Bakriste a Segerika?

Karabo ke gore dibopego tše di fapa-fapanego tša semelo sa Modimo di utollwa dikarolong tše di fapa-fapanego tša Beibele. Ka pukung ya Genesi feela, o hlaloswa e le yoo a ‘nyamago pelo,’ e le “Mohlodi wa lexodimo le lefase,” e bile e le “Moahlodi wa lefase ka moka.” (Genesi 6:6; 14:22; 18:25) Na ditlhaloso tše tše di sa swanego di bolela ka Modimo o tee? Go tloga go le bjalo.

Ka mohlala: Bao ba kilego  ba ahlolwa ke moahlodi wa lefelong le itšego ba ka mo tseba e le yo a sa tsepamago le yo a kgomarelago molao. Ka lehlakoreng le lengwe, bana ba gagwe ba ka mmona e le tate yo lerato le yo a nago le seatla se se bulegilego. Bagwera ba gagwe ba paala ba ka mo lebelela e le monna yo a nago le bogwera le yo a nago le metlae. Moahlodi, tate le mogwera yo ke motho o tee. E no ba e le gore dikarolo tše di fapa-fapanego tša semelo sa gagwe di bonagala ka tlase ga maemo a fapa-fapanego.

Ka mo go swanago, Mangwalo a Seheberu a hlalosa Jehofa e le “Modimo yo mabobo le kxauxêlô, wa xo se fêlê pelo, wa botho byo boxolo le therešô.” Lega go le bjalo, re ithuta le gore “a [ka] se kê a lesa xo ôtla mosenyi.” (Ekisodo 34:6, 7) Maswao ao a mabedi a bonagatša seo se bolelwago ke leina la Modimo. Leina “Jehofa” ka go lebanya le bolela gore “Yo a Bakago go ba Gona.” Seo se ra gore Modimo o ba selo le ge e le sefe seo se nyakegago gore a phethagatše dikholofetšo tša gagwe. (Ekisodo 3:13-15) Eupša o dula e le Modimo o tee. Jesu o itše: “Jehofa Modimo wa rena ke Jehofa a nnoši.”—Mareka 12:29.

Na Mangwalo a Seheberu a Tšeetšwe Legato?

Go tlwaelegile lehono gore dipuku di tšeelwe legato ge go e-ba le nyakišišo e mpsha goba ge kgopolo e tumilego e fetoga. Na Mangwalo a Bakriste a Segerika a tšeetše Mangwalo a Seheberu legato ka tsela yeo? Aowa.

Ge e ba Jesu a be a ikemišeditše gore pego ya bodiredi bja gagwe le mangwalo a barutiwa ba gagwe a tšee legato la Mangwalo a Seheberu, nkabe a boletše seo. Lega go le bjalo, ge e bolela ka Jesu ge a be a le kgaufsi le go rotogela legodimong, pego ya Luka e re: “Ge a thoma ka Moše le Baporofeta ka moka [ka Mangwalong a Seheberu], a ba hlathollela [barutiwa ba gagwe ba babedi] dilo tše di lego mabapi le yena ka Mangwalong ka moka.” Ka morago, Jesu o ile a tšwelela go baapostola ba gagwe bao ba botegago le ba bangwe. Pego e tšwela pele ka gore: “Bjale a re go bona: ‘A ke mantšu a-ka ao ke le boditšego ona ge ke be ke sa na le lena, gore dilo ka moka tše di ngwadilwego molaong wa Moše le Baporofeteng le Dipsalmeng ka nna, di swanetše go  phethega.’” (Luka 24:27, 44) Jesu o be a tla be a sa dirišetša’ng Mangwalo a Seheberu bofelong bja bodiredi bja gagwe bja lefaseng ge e ba a be a šiilwe ke nako?

Ka morago ga ge go hlomilwe phuthego ya Bokriste, balatedi ba Jesu ba ile ba tšwela pele ba diriša Mangwalo a Seheberu go gatelela boporofeta bjoo bo bego bo sa tlo phethagatšwa, melao ya motheo go tšwa Molaong wa Moše yeo e bego e ruta dithuto tše bohlokwa, le dipego tša bahlanka ba Modimo ba bogologolo bao mehlala ya bona e mebotse e kgothaletšago Bakriste go dula ba botega. (Ditiro 2:16-21; 1 Bakorinthe 9:9, 10; Baheberu 11:1–12:1) Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Lengwalo ka moka le buduletšwe ke Modimo gomme le [a] hola.” * (2 Timotheo 3:16) Mangwalo a Seheberu a hola bjang lehono?

Keletšo Mabapi le Bophelo bja Letšatši le Letšatši

Ela hloko bothata bja kgethollo ya merafo lehono. Nageng e nngwe ya ka Bohlabela bja Yuropa, lesogana la Moethiopia la nywaga e 21 le re: “Ge go e-na le moo re nyakago go ya gona, re swanetše go rulaganya sehlopha. Mohlomongwe re ka se ke ra hlaselwa ge re le sehlopha.” Le tšwela pele ka gore: “Re ka se ke ra ya felo ka morago ga iri ya bo-6 mantšiboa, kudu-kudu go yo sepela ditsejaneng. Ge batho ba re lebelela, ba fo bona mmala wa rena.” Na go na le seo Mangwalo a Seheberu a se bolelago ka bothata bjo bjo bogolo?

Baisiraele ba bogologolo ba ile ba botšwa gore: “Xe moeng a diiletše xo lena mo naxeng ya xeno, Le se kê la mo pateletša. Moeng e a diiletšexo xo lena a dulê xo lena byalo ka motho wa xeno e a tswaletšwexo xaê. O mo ratê ka mokxwa wo O ithataxo ka wôna; ka xobane le lena Le kile la ba badiiledi naxeng ya Egipita.” (Lefitiko 19:33, 34) Ee, Isiraeleng ya bogologolo molao woo o be o nyaka gore bafaladi, goba “badiiledi” ba hlompšhe, gomme o ngwadilwe ka Mangwalong a Seheberu. Na ga o dumele gore melao ya motheo yeo e lego molaong woo e ka rarolla bothata bja kgethollo ya merafo lehono?

Gaešita le ge a sa bolele dintlha ka botlalo mabapi le keletšo ya tša ditšhelete, Mangwalo a Seheberu a na le dikeletšo tše di šomago mabapi le  tsela e bohlale ya go diriša tšhelete. Ka mohlala, go Diema 22:7, re bala gore: “Moadingwa ó tlo hlankêla moadimi.” Baeletši ba bantši ba tša ditšhelete ba dumelelana ka gore go reka ka sekoloto ka tsela e sego bohlale go ka lebiša tshenyegong ya tša boiphedišo.

Go oketša moo, go phegelela lehumo go sa šetšwe seo se ka diregago—e lego selo se se tlwaelegilego kudu lefaseng la lehono le le ratago dilo tše di bonagalago—go hlalositšwe ka tsela e nepagetšego ke yo mongwe wa banna bao ba bego ba humile kudu historing, Kgoši Salomo. O ngwadile gore: “E a rataxo mahumô xa a hore ka ôna; mo-lla-boati xa a holexe selô. Le tšôna ké lefêla.” (Mmoledi 5:9) A temošo e bohlale gakaakang!

Kholofelo ya Bokamoso

Beibele ka moka ga yona e na le sehlogo se tee: Ke ka Mmušo wo o lego ka tlase ga Jesu Kriste moo go phagamišwa ga bogoši bja Modimo le go kgethagatšwa ga leina la Gagwe go tlago go direga.—Daniele 2:44; Kutollo 11:15.

Ka Mangwalong a Seheberu, re ithuta mabapi le bophelo ka tlase ga Mmušo wa Modimo bjoo bo re neago khomotšo le go dira gore re batamele kgaufsi le Mothopo wa khomotšo yeo, Jehofa Modimo. Ka mohlala, moporofeta Jesaya o boletše e sa le pele gore go tla ba le khutšo magareng ga diphoofolo le batho, ge a re: “Phiri e tlo dula le kwanyana; nkwê e tlo hutama le putšanyana; namane le tau le pholo di tlo dula felô xotee, di xapye ke mošemanyana.” (Jesaya 11:6-8) A tebelelo e botse gakaakang!

Le gona go thwe’ng ka bao e lego bahlaselwa ba kgethollo ya morafe goba ya mmala, bolwetši bjo šoro goba ditaba tša tša boiphedišo tšeo di ba imelago? Mangwalo a Seheberu a bolela ka tsela ya boporofeta ka Kriste Jesu gore: “Ó tlo hlakodiša modiitšana xe a lla, le mohlaki xe a hlôka monamodi. Ó tlo xauxêla mosenyi le mohloki; meôya ya bahumanexi ó tlo e phološa.” (Psalme 72:12, 13) Dikholofetšo tše bjalo di a kwagala ka gobane di dira gore bao ba di dumelago ba kgone go lebeletšana le bokamoso ka kholofelo le kgodišego.—Baheberu 11:6.

Ga go makatše ge moapostola Paulo a ile a budulelwa go ngwala gore: “Dilo tšohle tšeo di ilego tša ngwalwa e sa le pele di ile tša ngwalelwa go re ruta, gore ka kgotlelelo ya rena le ka khomotšo e tšwago Mangwalong re be le kholofelo”! (Baroma 15:4) Ee, Mangwalo a Seheberu a sa dutše a le karolo e bohlokwa ya Lentšu la Modimo le le buduletšwego, Beibele. A na le mohola e le ka kgonthe go rena lehono. Re holofela gore o tla katanela go ithuta mo go oketšegilego mabapi le seo ge e le gabotse se rutwago ke Beibele ka moka gomme ka go rialo wa batamela kgaufsi le Mongwadi wa yona, Jehofa Modimo.—Psalme 119:111, 112.

[Mengwalo ya ka tlase]

[Lepokisi go letlakala 6]

NA KE TESTAMENTE YA KGALE GOBA KE MANGWALO A SEHEBERU?

Polelwana e rego “testamente ya kgale” e hwetšwa go 2 Bakorinthe 3:14 ka go King James Version. Phetolelong yeo, “testamente” e emela lentšu la Segerika e lego di·a·theʹke. Lega go le bjalo, bontši bja diphetolelo tša lehono, tše bjalo ka New International Version, di fetolela di·a·theʹke e le “kgwerano” go e na le “testamente.” Ka baka la’ng?

Mongwadi wa pukuntšu e lego Edward Robinson o boletše gore: “Ka ge kgwerano ya bogologolo e bolelwa ka dipukung tša Moše, [di·a·theʹke] e emela dipuku tša kgwerano, mangwalo a Moše, ke gore, molao.” Go 2 Bakorinthe 3:14, moapostola Paulo o be a bolela ka Molao wa Moše, wo e lego feela karolo ya Mangwalo a pele ga mehla ya Bokriste.

Ka gona, ke lentšu lefe leo le swanelegago la go bitša dipuku tše 39 tša mathomo tša Beibele e Kgethwa? Go e na le go fetišetša kgopolo ya gore karolo ye ya Beibele e be e šiilwe ke nako goba e tšofetše, Jesu Kriste le balatedi ba gagwe ba boletše ka ditemana tše e le ‘Mangwalo’ le ‘Mangwalo a makgethwa.’ (Mateo 21:42; Baroma 1:2) Ka baka leo, ka go dumelelana le dipolelo tše tšeo di buduletšwego, Dihlatse tša Jehofa di bolela ka Testamente ya Kgale e le Mangwalo a Seheberu ka gobane bogolo bja karolo yeo ya Beibele bo be bo ngwadilwe ka Seheberu mathomong. Ka mo go swanago, di bolela ka seo go thwego ke Testamente e Mpsha e le Mangwalo a Segerika, ka gobane banna bao ba bego ba buduletšwe ke Modimo gore ba ngwale karolo yeo ya Beibele ba dirišitše leleme la Segerika.

[Diswantšho go letlakala 4]

Motho a ka tsebja e le moahlodi yo a tsepamego, tate yo lerato le mogwera

[Seswantšho go letlakala 5]

Jesu o dirišitše Mangwalo a Seheberu bodireding bja gagwe ka moka

[Diswantšho go letlakala 7]

Ke melao efe ya motheo ya Beibele yeo e ka thušago motho go dira diphetho tše di nepagetšego?