Γονείς—Να Εκπαιδεύετε τα Παιδιά σας με Αγάπη

«Όλες σας οι υποθέσεις ας λαβαίνουν χώρα με αγάπη».—1 ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ 16:14.

1. Ποια είναι τα αισθήματα των γονέων όταν γεννιέται ένα παιδί;

 ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ άνθρωποι συμφωνούν ότι η γέννηση ενός παιδιού μπορεί να είναι ένα από τα πιο χαρωπά γεγονότα στη ζωή. «Όταν κοίταξα για πρώτη φορά τη νεογέννητη κόρη μου ένιωσα υπέροχα», λέει μια μητέρα ονόματι Αλία. «Σκέφτηκα ότι ήταν το ομορφότερο παιδί που είχα δει ποτέ». Μια τέτοια χαρωπή περίσταση, όμως, μπορεί επίσης να δημιουργήσει ανησυχία στους γονείς. Ο σύζυγος της Αλία αναφέρει: «Με απασχολούσε το αν θα κατάφερνα να προετοιμάσω σωστά την κόρη μου για τις δοκιμασίες της ζωής». Πολλοί γονείς έχουν παρόμοιες ανησυχίες και αντιλαμβάνονται την ανάγκη που υπάρχει να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους με αγάπη. Ωστόσο, οι Χριστιανοί γονείς που επιθυμούν να παρέχουν τέτοια στοργική εκπαίδευση αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Ποιες είναι μερικές από αυτές;

2. Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι γονείς;

² Τώρα ζούμε βαθιά στις τελευταίες ημέρες αυτού του συστήματος. Όπως έχει προειπωθεί, η κοινωνία διαπνέεται από έλλειψη στοργής. Ακόμα και μέσα στην οικογένεια, οι άνθρωποι είναι «άστοργοι» και έχουν γίνει «αχάριστοι, χωρίς οσιότητα, . . . χωρίς εγκράτεια, άγριοι». (2 Τιμόθεο 3:1-5) Η καθημερινή επαφή με ανθρώπους που εκδηλώνουν τέτοια χαρακτηριστικά μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα μέλη των Χριστιανικών οικογενειών συμπεριφέρονται μεταξύ τους. Επιπρόσθετα, οι γονείς παλεύουν με τη δική τους κληρονομημένη τάση να χάνουν την εγκράτειά τους, να λένε πράγματα που δεν εννοούν και να ασκούν κακή κρίση με άλλους τρόπους.—Ρωμαίους 3:23· Ιακώβου 3:2, 8, 9.

3. Πώς μπορούν οι γονείς να αναθρέψουν ευτυχισμένα παιδιά;

³ Παρά τις δυσκολίες αυτές, οι γονείς μπορούν να αναθρέψουν ευτυχισμένα, πνευματικώς υγιή παιδιά. Πώς; Ακολουθώντας τη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Όλες σας οι υποθέσεις ας λαβαίνουν χώρα με αγάπη». (1 Κορινθίους 16:14) Πράγματι, η αγάπη είναι «τέλειος δεσμός ενότητας». (Κολοσσαείς 3:14) Ας εξετάσουμε τρεις πτυχές της αγάπης όπως τις περιέγραψε ο απόστολος Παύλος στην πρώτη του επιστολή προς τους Κορινθίους και ας αναλύσουμε μερικούς συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους οι γονείς μπορούν να εκδηλώνουν αυτή την ιδιότητα καθώς εκπαιδεύουν τα παιδιά τους.—1 Κορινθίους 13:4-8.

Η Ανάγκη να Είστε Μακρόθυμοι

4. Γιατί χρειάζεται να είναι οι γονείς μακρόθυμοι;

⁴ Ο Παύλος έγραψε: «Η αγάπη είναι μακρόθυμη». (1 Κορινθίους 13:4) Το  ρήμα μακροθυμέω του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου υποδηλώνει ότι ένα άτομο κάνει υπομονή και αργεί να θυμώσει. Γιατί χρειάζεται να είναι οι γονείς μακρόθυμοι; Οι περισσότεροι γονείς αναμφίβολα μπορούν να σκεφτούν πολλούς λόγους. Αναλογιστείτε μόνο μερικούς από αυτούς. Τα παιδιά σπάνια ζητούν μόνο μία φορά κάτι που θέλουν. Ακόμα και αν ο γονέας απαντήσει με ένα σταθερό «όχι», το παιδί μπορεί να ζητήσει ξανά και ξανά αυτό που θέλει, ελπίζοντας ότι θα πάρει διαφορετική απάντηση. Οι έφηβοι ίσως είναι διατεθειμένοι να επιχειρηματολογήσουν εκτενώς για να δείξουν ότι πρέπει να τους επιτραπεί να κάνουν κάτι που ο γονέας ξέρει ότι είναι ανόητο. (Παροιμίες 22:15) Και όπως όλοι μας, έτσι και τα παιδιά τείνουν να επαναλαμβάνουν μερικά από τα λάθη τους.—Ψαλμός 130:3.

5. Τι μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να είναι μακρόθυμοι;

⁵ Τι μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να είναι μακρόθυμοι και υπομονετικοί με τα παιδιά τους; Ο Βασιλιάς Σολομών έγραψε: «Η ενόραση του ανθρώπου ασφαλώς καταστέλλει το θυμό του». (Παροιμίες 19:11) Οι γονείς αποκτούν ενόραση στη συμπεριφορά των παιδιών τους με το να θυμούνται ότι και οι ίδιοι κάποτε “μιλούσαν ως νήπια, σκέφτονταν ως νήπια, συλλογίζονταν ως νήπια”. (1 Κορινθίους 13:11) Γονείς, θυμάστε κάποια φορά που πιέζατε εσείς τη μητέρα σας ή τον πατέρα σας να ικανοποιήσει ένα παιδιάστικο αίτημα; Όταν ήσασταν εσείς έφηβοι, δεν σκεφτήκατε ποτέ ότι οι γονείς σας δεν καταλαβαίνουν τα αισθήματά σας ή τα προβλήματά σας; Αν έχουν συμβεί αυτά τα πράγματα, πιθανότατα αντιλαμβάνεστε γιατί τα παιδιά σας συμπεριφέρονται έτσι και γιατί χρειάζονται διαρκείς, υπομονετικές υπενθυμίσεις των αποφάσεών σας. (Κολοσσαείς 4:6) Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Ιεχωβά είπε στους Ισραηλίτες γονείς να “ενσταλάζουν” τους νόμους του στα παιδιά τους. (Δευτερονόμιο 6:6, 7) Η εβραϊκή λέξη που αποδίδεται «ενσταλάζω» σημαίνει «επαναλαμβάνω», «λέω ξανά και ξανά», «εντυπώνω». Αυτό υπονοεί ότι οι γονείς ίσως χρειαστεί να επαναλάβουν το ίδιο πράγμα πολλές φορές μέχρι να μάθει το παιδί να εφαρμόζει τους νόμους του Θεού. Παρόμοια επανάληψη χρειάζεται συνήθως για να διδάξετε και άλλα μαθήματα στη ζωή.

6. Γιατί μακρόθυμος γονέας δεν σημαίνει ανεκτικός γονέας;

⁶ Ωστόσο, μακρόθυμος γονέας δεν σημαίνει ανεκτικός γονέας. Ο Λόγος του Θεού προειδοποιεί: «Το αγόρι που αφήνεται αχαλιναγώγητο θα φέρνει ντροπή στη μητέρα του». Ως προς το πώς μπορεί να προληφθεί μια τέτοια κατάληξη, η ίδια παροιμία δηλώνει: «Το ραβδί και ο έλεγχος δίνουν σοφία». (Παροιμίες 29:15) Μερικές φορές, τα παιδιά μπορεί να αμφισβητούν το δικαίωμα των γονέων να τα νουθετούν. Αλλά οι Χριστιανικές οικογένειες δεν πρέπει να διοικούνται δημοκρατικά, λες και το δικαίωμα των γονέων να επιβάλλουν κανόνες εξαρτάται με κάποιον τρόπο από την έγκριση των παιδιών. Αντίθετα, ο Ιεχωβά, ως η υπέρτατη Κεφαλή της οικογένειας, παραχωρεί στους γονείς την εξουσία να εκπαιδεύουν και να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους στοργικά. (1 Κορινθίους 11:3· Εφεσίους 3:15· 6:1-4) Μάλιστα η διαπαιδαγώγηση συνδέεται στενά με την επόμενη πτυχή της αγάπης που ανέφερε ο Παύλος.

Πώς να Διαπαιδαγωγείτε με Αγάπη

7. Γιατί διαπαιδαγωγούν οι καλοσυνάτοι γονείς τα παιδιά τους, και τι περιλαμβάνει αυτή η διαπαιδαγώγηση;

⁷ Ο Παύλος έγραψε ότι «η αγάπη . . . δείχνει καλοσύνη». (1 Κορινθίους 13:4) Οι γονείς που δείχνουν αληθινή καλοσύνη διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους με συνέπεια. Ενεργώντας έτσι, μιμούνται τον Ιεχωβά. «Αυτόν που αγαπάει ο Ιεχωβά τον διαπαιδαγωγεί», έγραψε ο Παύλος. Παρακαλούμε προσέξτε ότι το είδος της διαπαιδαγώγησης που αναφέρεται στη Γραφή δεν σημαίνει απλώς και μόνο τιμωρία. Εμπεριέχει την έννοια της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας. Ποιος είναι ο σκοπός αυτής της διαπαιδαγώγησης; «Σε εκείνους που έχουν γυμναστεί από αυτήν αποφέρει ειρηνικό καρπό, δηλαδή δικαιοσύνη», δηλώνει ο Παύλος. (Εβραίους 12:6, 11) Όταν οι γονείς διδάσκουν με καλοσύνη τα παιδιά τους σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, τους δίνουν την ευκαιρία να γίνουν ειρηνικοί, ακέραιοι ενήλικοι. Αν τα παιδιά δέχονται  «τη διαπαιδαγώγηση του Ιεχωβά», αποκομίζουν σοφία, γνώση και διάκριση—αποκτήματα πιο πολύτιμα από το ασήμι και το χρυσάφι.—Παροιμίες 3:11-18.

8. Ποιο είναι συνήθως το αποτέλεσμα όταν οι γονείς δεν διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους;

⁸ Από την άλλη πλευρά, αν οι γονείς δεν διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους, αυτό δείχνει έλλειψη καλοσύνης. Ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον Σολομώντα να γράψει: «Όποιος διστάζει να χρησιμοποιήσει το ραβδί του μισεί το γιο του, αλλά όποιος τον αγαπάει επιδιώκει να τον διαπαιδαγωγεί». (Παροιμίες 13:24) Τα παιδιά που ανατρέφονται χωρίς συνεπή διαπαιδαγώγηση είναι πιθανό να γίνουν εγωκεντρικά και δυστυχισμένα. Αντίθετα, τα παιδιά των οποίων οι γονείς είναι μεν συμπονετικοί αλλά διατηρούν σταθερά όρια διαπιστώθηκε ότι τα πηγαίνουν καλύτερα στο σχολείο, είναι πιο κοινωνικά και γενικώς ευτυχισμένα. Ασφαλώς, λοιπόν, οι γονείς που διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους τούς δείχνουν καλοσύνη.

9. Τι διδάσκουν οι Χριστιανοί γονείς στα παιδιά τους, και πώς πρέπει να θεωρούνται αυτές οι απαιτήσεις;

⁹ Τι περιλαμβάνει το να διαπαιδαγωγούμε τα παιδιά με καλοσυνάτο και στοργικό τρόπο; Οι γονείς χρειάζεται να λένε στα παιδιά τους τι ακριβώς απαιτείται από αυτά. Για παράδειγμα, τα παιδιά των Χριστιανών διδάσκονται από τη βρεφική ηλικία τις θεμελιώδεις Γραφικές αρχές καθώς και ότι είναι ανάγκη να συμμετέχουν στις διάφορες πτυχές της αληθινής λατρείας. (Έξοδος 20:12-17· Ματθαίος 22:37-40· 28:19· Εβραίους 10:24, 25) Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν ότι αυτές οι απαιτήσεις είναι αδιαπραγμάτευτες.

10, 11. Γιατί θα μπορούσαν οι γονείς να λαβαίνουν υπόψη πράγματα που απασχολούν τα παιδιά τους όταν θεσπίζουν κανόνες του σπιτιού;

¹⁰ Μερικές φορές, όμως, οι γονείς ίσως θέλουν να συμπεριλάβουν τα παιδιά τους στη συζήτηση όταν θεσπίζουν κανόνες του σπιτιού. Αν οι νεαροί έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις συζητήσεις για εκείνους τους κανόνες, ίσως να υπακούν πιο πρόθυμα σε αυτούς. Λόγου χάρη, αν οι γονείς αποφασίσουν να ορίσουν μια ώρα κατά την οποία τα παιδιά πρέπει να επιστρέφουν στο σπίτι, θα μπορούσαν να διαλέξουν οι ίδιοι μια συγκεκριμένη ώρα για αυτό. Ή, εναλλακτικά, θα μπορούσαν να επιτρέψουν στα παιδιά τους να υποδείξουν μια ώρα και να εξηγήσουν γιατί την προτιμούν. Κατόπιν, οι γονείς μπορούν να πουν ποια ώρα προτιμούν εκείνοι και να εξηγήσουν γιατί το θεωρούν αυτό σωστό. Αν υπάρξει διχογνωμία, πράγμα πολύ πιθανό, τι γίνεται τότε; Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γονείς ίσως αποφασίσουν ότι είναι δυνατόν να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες των παιδιών τους όταν δεν διακυβεύονται Γραφικές αρχές. Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι γονείς παραδίδουν την εξουσία τους ή παραιτούνται από αυτήν;

¹¹ Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, ας αναλογιστούμε τον τρόπο με τον οποίο άσκησε στοργικά ο Ιεχωβά την εξουσία του σε σχέση με τον Λωτ και την οικογένειά του.  Όταν οι άγγελοι οδήγησαν τον Λωτ, τη σύζυγό του και τις κόρες του έξω από τα Σόδομα, τους είπαν: “Διαφύγετε στην ορεινή περιοχή για να μη σαρωθείτε!” Ωστόσο, ο Λωτ απάντησε: «Όχι αυτό, σε παρακαλώ, Ιεχωβά!» Έπειτα πρότεινε μια εναλλακτική λύση: «Δες, σε παρακαλώ! Αυτή η πόλη είναι κοντά ώστε να καταφύγω εκεί και είναι κάτι το μικρό. Μπορώ, σε παρακαλώ, να διαφύγω εκεί;» Ποια ήταν η απάντηση του Ιεχωβά; «Ορίστε! Εγώ σε λαβαίνω υπόψη μου και μέχρι αυτού του σημείου», είπε. (Γένεση 19:17-22) Μήπως παραιτήθηκε ο Ιεχωβά από την εξουσία του; Ασφαλώς όχι! Μολαταύτα, έλαβε υπόψη το αίτημα του Λωτ και επέλεξε να του δείξει επιπρόσθετη καλοσύνη ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα. Αν είστε γονέας, μήπως υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μπορείτε να λάβετε υπόψη πράγματα που απασχολούν τα παιδιά σας όταν θεσπίζετε οικογενειακούς κανόνες;

12. Τι θα βοηθήσει ένα παιδί να νιώθει ασφαλές;

¹² Βέβαια, τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν όχι μόνο τους κανόνες αλλά και τις ποινές που θα επιβληθούν σε περίπτωση παραβίασης των κανόνων. Αν οι ποινές έχουν συζητηθεί και είναι κατανοητές, οι κανόνες πρέπει να τεθούν σε ισχύ. Οι γονείς δεν δείχνουν καλοσύνη αν προειδοποιούν συνεχώς τα παιδιά τους για μια δίκαιη τιμωρία αλλά δεν την επιβάλλουν. «Επειδή η ποινή εναντίον ενός κακού έργου δεν εκτελείται γοργά, γι’ αυτό η καρδιά των γιων των ανθρώπων είναι μέσα τους πλήρως δοσμένη στο να κάνει το κακό», λέει η Γραφή. (Εκκλησιαστής 8:11) Είναι αλήθεια ότι ο γονέας ίσως να μην τιμωρήσει το παιδί δημοσίως ή μπροστά σε συνομηλίκους του για να μην το ντροπιάσει. Αλλά τα παιδιά νιώθουν πιο ασφαλή και αναπτύσσουν περισσότερο σεβασμό και αγάπη για τους γονείς τους όταν ξέρουν ότι το «Ναι» των γονέων σημαίνει ναι και το «Όχι» τους σημαίνει όχι—ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται τιμωρία.—Ματθαίος 5:37.

13, 14. Πώς μπορούν οι γονείς να μιμούνται τον Ιεχωβά όταν εκπαιδεύουν τα παιδιά τους;

¹³ Προκειμένου να αποτελούν ένδειξη καλοσύνης, η τιμωρία καθώς και ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλεται αυτή πρέπει να προσαρμόζονται στο συγκεκριμένο παιδί. «Τα δυο μας παιδιά είχαν διαφορετικές ανάγκες όσον αφορά τη διαπαιδαγώγηση», θυμάται η Παμ. «Αυτό που απέδιδε με το ένα παιδί δεν απέδιδε με το άλλο». Ο σύζυγός της, ο Λάρι, εξηγεί: «Η μεγαλύτερη κόρη μας ήταν ισχυρογνώμων και φαινόταν να ανταποκρίνεται μόνο στην αυστηρή διαπαιδαγώγηση. Εντούτοις, η μικρότερη κόρη μας ανταποκρινόταν καλά στα σταθερά λόγια, ακόμα και σε μια επιτιμητική ματιά». Πράγματι, οι καλοσυνάτοι γονείς προσπαθούν να διακρίνουν ποια διαπαιδαγώγηση αποδίδει καλύτερα σε καθένα από τα παιδιά τους.

¹⁴ Ο Ιεχωβά θέτει το πρότυπο για τους γονείς καθώς γνωρίζει τα προτερήματα και τα ελαττώματα καθενός από τους υπηρέτες του. (Εβραίους 4:13) Επιπρόσθετα, όταν ο Ιεχωβά  επιβάλλει τιμωρία δεν είναι ούτε αδικαιολόγητα αυστηρός ούτε υπερβολικά ανεκτικός. Απεναντίας, πάντοτε διαπαιδαγωγεί το λαό του «στον κατάλληλο βαθμό». (Ιερεμίας 30:11) Γονείς, γνωρίζετε τα προτερήματα και τα ελαττώματα των παιδιών σας; Είστε σε θέση να χρησιμοποιείτε αυτή τη γνώση με θετικό, καλοσυνάτο τρόπο για να τα εκπαιδεύετε; Αν ναι, τότε αποδεικνύετε ότι αγαπάτε τα παιδιά σας.

Να Προάγετε την Ειλικρινή Επικοινωνία

15, 16. Πώς μπορούν οι γονείς να παροτρύνουν τα παιδιά τους να μιλούν ειλικρινά, και ποια προσέγγιση έχουν βρει αποτελεσματική σε αυτόν τον τομέα κάποιοι Χριστιανοί γονείς;

¹⁵ Μια άλλη πτυχή της αγάπης είναι ότι «δεν χαίρεται για την αδικία, αλλά χαίρεται με την αλήθεια». (1 Κορινθίους 13:6) Πώς μπορούν οι γονείς να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους ώστε να αγαπούν ό,τι είναι δίκαιο και αληθινό; Ένα θεμελιώδες βήμα είναι να παροτρύνουν τα παιδιά τους να εκφράζουν τα αισθήματά τους ειλικρινά, ακόμα και αν οι ίδιοι δυσκολεύονται να αποδεχτούν αυτό που λένε τα παιδιά. Εύλογα, οι γονείς χαίρονται όταν τα παιδιά εκφράζουν σκέψεις και αισθήματα σε αρμονία με τους δίκαιους κανόνες. Άλλες φορές, όμως, τα ειλικρινή σχόλια ενός παιδιού μπορεί να αποκαλύπτουν τάση προς την αδικία. (Γένεση 8:21) Πώς πρέπει να αντιδράσουν οι γονείς; Η αρχική τους διάθεση ίσως είναι να μαλώσουν αμέσως τα παιδιά τους για το ότι εξέφρασαν τέτοιες σκέψεις. Αν οι γονείς αντιδράσουν με τέτοιον τρόπο, τα παιδιά ενδέχεται σύντομα να μάθουν να λένε μόνο αυτά που νομίζουν ότι θέλουν να ακούσουν οι γονείς. Βέβαια, η ασεβής ομιλία πρέπει να διορθώνεται αμέσως, αλλά υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να διδάσκουμε τα παιδιά πώς να επικοινωνούν ευγενικά και στο να τους υπαγορεύουμε τι θα λένε.

¹⁶ Πώς μπορούν οι γονείς να προάγουν την ειλικρινή επικοινωνία; Η Αλία, η οποία αναφέρθηκε προηγουμένως, λέει: «Έχουμε δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα ανοιχτής επικοινωνίας προσπαθώντας να μην αντιδρούμε υπερβολικά όταν τα παιδιά μας λένε πράγματα που μας αναστατώνουν». Ένας πατέρας ονόματι Τομ λέει: «Προτρέπαμε την κόρη μας να μας εκφράζει τις σκέψεις της, ακόμα και όταν δεν συμφωνούσε με τη δική μας νοοτροπία. Πιστεύαμε ότι αν τη διακόπταμε πάντα και επιβάλλαμε αυταρχικά τη θέλησή μας, θα απογοητευόταν και θα μάθαινε να μη μας λέει τι είχε πραγματικά στην καρδιά της. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι την ακούγαμε την υποκινούσε να ακούει και εκείνη εμάς». Βέβαια, τα παιδιά πρέπει να υπακούν στους γονείς τους. (Παροιμίες 6:20) Αλλά η ανοιχτή επικοινωνία δίνει στους γονείς την ευκαιρία να βοηθούν τα παιδιά τους να αναπτύσσουν ικανότητα λογίκευσης. Ο Βίνσεντ, πατέρας τεσσάρων παιδιών, λέει: «Πολλές φορές συζητούσαμε διεξοδικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας κατάστασης ώστε τα παιδιά μας να διακρίνουν μόνα τους ποια θα ήταν η καλύτερη έκβαση. Αυτό τα βοήθησε να αναπτύξουν ικανότητα σκέψης».—Παροιμίες 1:1-4.

17. Για ποιο πράγμα μπορούν να είναι βέβαιοι οι γονείς;

¹⁷ Ασφαλώς, κανένας γονέας δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει τέλεια τις συμβουλές της Γραφής για την ανατροφή των παιδιών. Παρ’ όλα αυτά, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι τα παιδιά σας θα εκτιμήσουν βαθιά τις προσπάθειες που καταβάλλετε για να τα εκπαιδεύσετε με μακρόθυμο, καλοσυνάτο και στοργικό τρόπο. Ο Ιεχωβά οπωσδήποτε θα ευλογήσει τις προσπάθειές σας σε σχέση με αυτό. (Παροιμίες 3:33) Σε τελική ανάλυση, όλοι οι Χριστιανοί γονείς θέλουν να μάθουν τα παιδιά τους να αγαπούν τον Ιεχωβά όπως τον αγαπούν και οι ίδιοι. Πώς μπορούν οι γονείς να πετύχουν αυτόν τον ευγενή στόχο; Στο επόμενο άρθρο θα εξεταστούν συγκεκριμένες μέθοδοι.

Θυμάστε;

• Πώς μπορεί η ενόραση να βοηθήσει έναν γονέα να είναι μακρόθυμος;

• Πώς συνδέονται η καλοσύνη και η διαπαιδαγώγηση;

• Γιατί είναι ζωτική η ειλικρινής επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς και στα παιδιά;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνες στη σελίδα 23]

Γονείς, θυμάστε τι κάνατε εσείς ως παιδιά;

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Προάγετε εσείς την ειλικρινή, ανοιχτή επικοινωνία με τα παιδιά σας;