A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Kan Neih Theih Nun Awmze Nei Chu!

Kan Neih Theih Nun Awmze Nei Chu!

Kan Neih Theih Nun Awmze Nei Chu!

MI TAM takte chu sum leh chu miin a lei theih thilte atân an nung a. Ṭhenkhat chu khawvêla hmingthan tum ringawtin an nung thung a. Mi dangte erawh chu sawisêl bova lemziak thiam nih tumin an nung bawk. Tin, mi dangte ṭanpui tûra nung pawh an awm bawk a ni. Mahse, mi tam takte chuan an nun chhan leh an lo pian chhuah chhan chu an hre lo.

Nang i hria em? I lo pian chhuah chhan chu ngun takin i ngaihtuah tawh em? Mite’n an ûm ṭhin thil ṭhenkhat chuan an tih puitlin huna hlawhtling nia inhriatna leh lungawina a pêk leh pêk loh hriat nân, chûng zînga ṭhenkhat chu engah nge kan ngaihtuah loh vang? Engin nge nun awmze nei tak min neihtîr thei?

Sum leh Intihhlimnain Hmun An Chang

Thuhriltu 7:​12-ah Bible chuan: “Finna hi himna a ni si, tangka sum himna a ni bawk; hriatna ṭangkaizia erawh chu, a neitu nun chu finnain a tiharh ṭhîn,” a nih loh leh a chhanhim ṭhîn a ti a. Ni e, sum hian ṭangkaina a nei a ni. Inchâwm nân sum i mamawh a, chhûngkaw châwmtu i nih phei chuan i mamawh lehzual a ni.​—⁠1 Timothea 5:⁠8.

Suma lei theih intihhlimna ṭhenkhat chu kan chên ṭhîn ngei mai a. Kristianna Dintu Isua Krista chuan lu nghahna tûr hmun a neih loh thu sawi mah se, chaw tui tak leh uain ṭha mite chu ei leh in châng a nei a. Chu bâkah, thawmhnaw man to pawh a ha lo chuang lo.​—⁠Matthaia 8:20; Johana 2:​1-11; 19:​23, 24.

Mahse, Isua chu intihhlimna ûm tûrin a nung lo. A thil ngaih pawimawh ber chu a hre chiang a ni. Isua chuan: “Sum ngah hi mihring dam chhan a ni lo ve,” tiin a sawi. Tichuan, mi hausa pakhat buh leh bâl ngah tak: “‘Engtin nge ka tih ang aw? ka buh leh bâl dah khâwmna ka nei si lo va,’ . . . ka buh inte ka ṭhiat ang a, a aia lianin ka sa ang a; chutah chuan ka buh leh ka sum zawng zawng ka dah khâwm ang. Tin, ka thlarau hnênah, ‘Thlarau, kum tam tak chhûng atân sum tam tak i khâwl hi; châwl la, eiin bâr la, hlim takin awm rawh ka ti ang,’” tia inngaihtuahtu chungchâng tehkhin thu chu a sawi a ni. He pa ngaihtuahnaah hian eng thil dik lo nge awm? Chu tehkhin thu chu: “Pathianin a hnênah, ‘Mi â, zâninah hian i thlarau an lâksak dâwn che a ni; i thil dehchhuahte kha tu ta ni ta ang le?’” tia chhunzawm a ni. Chu pa chuan a buh leh bâl tharte chu chhêk khâwm mah se, a thih hunah chuan a hausakna chhêk khâwm chu a chên thei lo. A tihtâwp nân, Isua chuan: “Mahni tâna sum khâwla Pathian lama ngah si lo chu, chuti chu a ni ṭhîn,” tiin a thusawi ngaithlatute hnênah chuan he zir tûr hi a hrilh a ni.​—⁠Luka 12:​13-21.

Ni e, sum ṭhenkhat kan mamawh ngei mai a; tin, intihhlimna neih hun pawh a awm bawk. Amaherawhchu, sum emaw, intihhlimna emaw chu kan nuna thil pawimawh ber a ni lo. Pathian lama hausak, a nih loh leh Pathian duhsak min hlawhtîr thei tûr zâwnga nun chu kan thil ûm tûr pawimawh ber a ni.

Hming Chher Chu A Pawimawh Em?

Mi tam tak chu mahni tâna hming ṭha chher tûr ringawtin an nung a. Hming chher duhna, mite hriat reng nih duhna chu thil sual a ni hran lo. Bible chuan: “A ṭha zawk e hming ṭha, hriak to aiin, pian nî aiin thih ni,” tiin a sawi a ni.​—⁠Thuhriltu 7:⁠1.

Thih ni chuan, miin a dam chhûnga a thiltih zawng zawngte chu ziaka chhinchhiah vek ang maia sawi theih a ni a. Thil ṭha a tih chuan, a thih ni chu a pian nî aiin a ṭha zâwk a ni, a pian nî chuan a chanchin engmah ziak a la ni si lo va.

Bible-a Thuhriltu lehkhabu ziaktu chu Lal Solomona a ni a. A u Absaloma chuan atâna hming chher chu a duh a ni. Amaherawhchu, a hming chhawm theitu tûr a fapa pathumte chu an upat tâwk hmain an thi niin a lang. Chutah Absaloma chuan eng nge a tih? Pathian Lehkha Thu chuan: “Absaloma chuan a dam laiin lal ruamah lung tian a lo tiang tawh diam a; ‘Ka hming daih lohna tûrin fapa pawh ka nei si lo va,’ a ti a. Chu mi lung tian hmingah chuan ama hming a puttîr a,” a ti. (2 Samuela 14:27; 18:18) Mahse, he lung tian hnuhma pawh hi hmuh chhuah leh a ni lo. Bible zirlaite tân erawh Absaloma chu a pa, Davida lalṭhutthlêng chan tuma phiarrutu anga hriat a ni.

Tûn laia mi tam takte chuan an thiltih puitlinte hmanga mite hriat hlawh chu an tum a. Hun inthlâk danglam ruala duhzâwng inthlâk danglam ve zêl mihringte mit hmuha ropuina chu an zawng a ni. Mahse, chutiang hmingthanna chu engtin nge a awm tâk zêl? Christopher Lasch-a chuan The Culture of Narcissism, tih lehkhabuah chuan: “Hlawhtlinna chu kum naupanna te, duhawmna te, leh danglam bîkna te aṭanga teh a nihna kan tûn lai hunah hian, hmingthanna chuan tûn hma zawng aiin a daih rei lo va, chutianga hmingthang tawhte pawhin hloh chu engtik lai pawhin an hlau reng a ni,” tiin a ziak a ni. Chu mi avâng chuan, mi lâr tam takte chuan ruihhlo leh zu te chu an hmang ṭhîn a, chu chuan an nun a tihtâwi phah fo ṭhîn. Hmingthanna zawn chu thil lothlâwn mai a ni chiang hle.

Chuti a nih chuan, tu mithmuhah nge hming ṭha kan neih ang? Jehova chuan a Dân pêk vawngtute chungchâng chu zâwlnei Isaia kaltlanga sawiin: “An hnênah ka in chhûngah leh ka kulh chhûngahte chuan . . . hriat rengna ṭha zâwk leh hming ṭha zâwk ka pe ang; an hnênah kumkhaw hming, tihboral tawh loh tûr ka pe ang,” a ti. (Isaia 56:​4, 5) Pathian pawm tlâka awmte chuan a thu an âwih avângin, “hriat rengna ṭha zâwk leh hming ṭha zâwk” an nei ang. Pathian chuan ‘kumkhuain’ an hming chu a hre reng ang. Chutiang hming​—⁠Jehova, min Siamtu mit hmuha hming ṭha tak​—⁠chu a ni Bible-in nei tûra min fuih chu.

Isaia chuan mi rinawmte’n lei Paradis-a chatuana nun an neih hun tûr chu a hrilh lâwk a. Chu Paradis-a “chatuana nunna” neih chu “nunna taktak”​—⁠Pathianin mihringte a siam laia neihtîr a tum ang nunna chu a ni. (1 Timothea 6:​12, 19) Nun tawi tê leh lungâwithlâk lo tak neih ai chuan, chatuana nunna neih chu kan tum zâwk tûr a ni lâwm ni?

Lemziak Thiamna Emaw, Mi Dangte Ṭanpuina Emaw Chu A Tâwk Lo

Lemziak thiam tam takte chuan an lemziak sawisêlbova ṭha a nih thlenga hmasâwn chu an duh a. Chu mi atân chuan tûn nun hi a tawi lulai hret a ni. Tûna kum 90 pêl tawh thuziak hmasaa kan sawi tâk Hideo-a chuan lemziak thiamna lamah nasa takin ṭan a la a. Lemziak thiam chuan a lemziaka lungawi tâwk khawpa hma a sâwn a nih pawhin, chutiang hunah chuan an ṭhatlaia a tih theih tûr anga tam chu a ziak hman tawh kher lo vang. Mahse, chatuan nunna nei ta se engtin nge ni ang? Ṭha famkima lem a ziak theih dân tûrte chu ngaihtuah teh!

Mi dangte ṭanpuina lama inpêk chungchângah hian eng nge kan sawi theih? Miin retheite ngaihsak a, mamawhte ṭanpui nâna a thil neihte a hmang chu a fakawm hle a. Bible chuan: “Englo lâk aiin pêkin lukhâwng a nei zâwk,” a ti a ni. (Tirhkohte 20:35) Mi dangte ṭhatna tûr ngaihtuah chu lungawithlâk tak a ni ngei ang. Amaherawhchu, miin a nun pumhlûm pawh chutiang tih nân hmang sela, mi pakhat mai chuan eng anga tam nge a thawh chhuah theih ang le? Mihringte’n mi dangte hrehawm tawrhna kan chhâwk zângkhaisak theihna chu a beitham hle a. Mihringte mamawh bul ber leh ngaihthah ber chu sum leh paia ṭanpuina eng ang pawhin a phuhru thei lo va, a phuhru ngai hek lo vang. Chu thil mamawh bul ber chu eng nge ni?

Pianpui Thil Mamawh Phuhrûk ​—⁠Thil Tih Mâkmawh Chu

Isua chuan Tlâng chunga a Thusawiah: “Rilrua retheite [“thlarau lam mamawh hriate,” NW] chu an eng a thâwl e,” tia sawiin kan pianpui thil mamawh bulpui ber chu a sawi a ni. (Matthaia 5:⁠3) Chuvângin, Bible sawi dân chuan hlimna dik tak chu hausakna te, hmingthanna te, lemziak thiamna te, a nih loh leh mi dangte ṭanpuina te chungah a innghat lo. Kan thlarau lam mamawh​—⁠Pathian biak kan ngaihna​—⁠phuhrûknaah chuan a innghat zâwk a ni.

Tirhkoh Paula chuan Siamtu hre lote chu hriat tuma zawng tûrin a fuih a. Heti hian a sawi a ni: “[Pathianin] lei chung zawng zawnga awm tûrin bul hmun khat vekin hnam tin mi a siam a, an tân hun bite a ruat a, an awmna rîte pawh a khamsak a, Pathian an zawn a, an dap an dap a, an hmuh mial theih nân; nimahsela ani chuan min hlat lo ṭheuh si a. Amah avângin kan nung, kan che, kan awm a ni,” tiin.​—⁠Tirhkohte 17:​26-28.

Pathian dik biak kan ngaihna phuhrûk hi nuna hlimna dik tak hmuh theih nâna thil pawimawh ber a ni. Kan thlarau lam mamawh phuhrûkna chuan “nunna taktak” neih inbeiseina min pe bawk. America rama awm mihâng, ama siam dârkâr khat awh film chhuak ṭhîna a changtunu ber a nih avânga a awmna rama hriat hlawh tak Teresa-i entîrna hi han ngaihtuah teh. A hnu rei lo têah engkim mai chu a hnuchhawn ta zâwk a ni. Engvângin nge? Ani chuan heti hian a sawi: “Pathian Thu zilhna mila nun hi nun dân kawng ṭha ber a ni tih kan ring tlat a ni,” tiin. Teresa-i chuan mipat hmeichhiatna hman leh tharum thawhna lam chawisangtu TV serial-a changa Pathian nêna an inlaichînna tihchhiat chu a duh lo a ni. Mipui vântlâng mithmuh ata bibo mah se, Pathian Lalram chanchin ṭha hriltu nia hunbi kima rawngbâwlin, Pathian nêna inlaichînna ṭha tak nei tûra mi dangte ṭanpui a tum avâng chuan nun lungawithlâk tak a nei a ni.

Teresa-i lemchan chawlhsan chungchângah chuan a ṭhian hlui pakhat chuan: “Ka ngaihah chuan a hna hlawhtling tak a bânsan avângin ka lung a chhe hle a. Mahse, thil pawimawh zâwk leh ṭha zâwk a hmu ngei niin a lang,” a ti. A hnuah Teresa-i chu a thi a. A thih hnuah chuan a chunga kan sawi tâk a ṭhiannu bawk chuan: “Ani chu a hlim a, chu chu nuna kan neih duh ber chu a ni. Kan zînga engzâtin nge nun hlim ka nei ti thei ang?” a ti a ni. An nuna Pathian nêna inlaichînna dah pawimawh bera thi tate tân chuan, Lalram rorêlna hnuaia thawhleh beiseina ropui tak chu a awm a ni.​—⁠Johana 5:​28, 29.

Siamtu chuan lei leh a chhûnga chêng mihringte tân hian thiltum a nei a. A thiltumte chu hre thiam a, lei Paradis-a chatuana nun chên tûrin a duh che a ni. (Sâm 37:​10, 11, 29) Tûn hi lei leh vân Siamtu Jehova leh i tâna a thil ruahmante chungchâng zir belh hun a ni a. I awmna vênga Jehova Thuhretute chuan chu hriatna nei tûra ṭanpui che chu an châk hle ang. Khawngaih takin anni chu be pawp la, a nih loh leh he magazine chhuahtute hnênah hian lehkha thawn ang che. (w07 11/15)

[Phêk 5-naa milem]

Isua tehkhin thua mi hausa ngaih dânah chuan eng nge thil dik lo awm?

[Phêk 7-naa milem]

Lei Paradis-a chatuana nun chen chu i duh em?