Go na content

Go na table of contents

Yu kan abi wan bun marki na ini a libi!

Yu kan abi wan bun marki na ini a libi!

Yu kan abi wan bun marki na ini a libi!

FURU sma e libi soso fu meki moni èn fu bai sani. Son sma e du ala san den man fu kon pôpi. Tra sma e gebroiki ala den ten fu tan meki moro moi sani. Yu abi sma tu di e du furu muiti fu yepi trawan. Ma furu sma no abi wan marki na ini a libi, èn den no sabi fu san ede den de na libi.

Fa a de nanga yu? Oiti yu aksi yusrefi fu san ede yu de na libi? Meki wi luku wan tu fu den marki di sma ben wani doro na ini den libi. Wi sa luku tu efu den sma disi kon de koloku trutru. Fa wi kan kon abi wan bun marki na ini a libi?

A de fanowdu fu abi moni èn fu meki prisiri

Bijbel e taki na ini Preikiman 7:12: „Koni e kibri sma, neleki fa moni e kibri sma; ma a wini di sabi e tyari kon, na taki koni srefi e hori den sma di abi en, na libi.” Iya, moni na wan prenspari sani. Yu abi moni fanowdu fu bai den sani di yu abi fanowdu, spesrutu te yu musu sorgu gi yu osofamiri.—1 Timoteyus 5:8.

A no de fu taki dati wi e kisi prisiri fu den sani di wi e bai? Aladi Yesus Krestes, a Sma di seti a Kresten bribi, ben taki dati a no ben abi nowan presi fu poti en ede, toku ten na ten a ben lobi nyan switi nyanyan èn a ben lobi switi win. Boiti dati, a ben e weri wan diri krosi.—Mateyus 8:20; Yohanes 2:1-11; 19:23, 24.

Ma Yesus no ben e libi soso fu meki prisiri. A ben sabi san na den moro prenspari sani. Yesus ben taki: „Srefi te wan sma abi furu gudu, toku den sani di a abi no kan gi en libi.” Baka dati, a fruteri wan agersitori fu wan gudu man di ben abi gron di ben e gi bun furu nyanyan. A man disi ben taki: „San mi o du, now di mi no abi wan presi fu poti a nyanyan fu a gron? . . . Mi o broko den maksin fu mi puru, dan mi o bow moro bigiwan èn drape mi o poti ala mi aleisi nanga ala den bun sani fu mi; dan mi o taki na misrefi; ’we, yu poti wan lo bun sani na wan sei gi furu yari; teki en safrisafri, nyan, dringi èn meki prisiri.’” Fu san ede wi kan taki dati a denki fu a man disi no ben bun? Na agersitori e taki moro fara: „Gado taigi [a gudu man]: ’Yu donman, a neti disi srefi yu o lasi yu libi. Dan suma o kisi den sani di yu tyari kon na wan?’” Awinsi a man ben kibri ala nyanyan fu en, toku a no ben o man nyan bun fu den sani dati te a dede. Te fu kaba, Yesus leri den sma di ben arki en, a sani disi: „Na so a sa waka nanga a sma di wani moro nanga moro gudu, ma di no gudu na ini Gado ai.”—Lukas 12:13-21.

Iya, a tru taki wi abi moni fanowdu èn a bun fu meki prisiri ten na ten. Ma moni nanga prisiri a no den moro prenspari sani na ini a libi. A moro prenspari sani, na taki wi musu kon de sma di gudu na ini Gado ai. Dati wani taki dati wi musu libi na wan fasi di Gado feni bun.

A de prenspari fu meki wan nen gi yusrefi?

Furu sma e du ala san den man fu meki wan nen gi densrefi. Te sma e suku fu meki wan nen gi densrefi so taki trawan kan memre den, dan a sani dati no abi fu de wan fowtu sani. Bijbel e taki: „Wan nen bun moro leki bun oli, èn a dei fu dede bun moro leki a dei te wan sma e gebore.”—Preikiman 7:1.

Te wan sma dede, dan a meki wan nen gi ensrefi nanga ala den sani di a du na ini en libi. Efu a du bun sani, dan a dei di a dede sa bun moro a dei di a gebore, bika di a gebore, a no ben du notinoti ete.

A sma di skrifi a Bijbel buku Preikiman, na Kownu Salomo. Absalom, na afu-brada fu Salomo, ben wani meki wan nen gi ensrefi. Ma soleki fa a sori, den dri manpikin fu en dede yonguyongu, èn dati meki a no ben abi bakapikin fu tyari a nen fu en. Sobun, san Absalom du? Bijbel e taki: „Absalom . . . meki wan pilari, dan a poti en leti opo na Kownu-lagipresi. A du dati fu di a taki: ’Mi no abi nowan manpikin fu tyari a nen fu mi, so taki sma memre mi.’ Dati meki a taki dati a pilari nen Absalom” (2 Samuel 14:27; 18:18). Sma noiti no feni a pilari disi. Ma sma di e studeri Bijbel sabi Absalom leki wan sma di ben abi wan takru nen fu di a ben opo ensrefi teige en papa, David, èn a ben wani teki a kownukondre fu en abra.

Furu sma na ini a ten disi, e du spesrutu sani fu meki wan nen gi densrefi. Den wani meki nen na sma di e fruwakti tra sani fu den doronomo. Ma san e pasa baka wan pisi ten? Christopher Lasch skrifi na ini wan buku fu en: „Wan sma di wani kon pôpi musu yongu, sma musu lobi en, èn a musu man du wan sani di trawan no man du. Ma na ini a ten disi, sma e tan pôpi fu wan syatu pisi ten nomo, èn den wan di kon pôpi e du ala san den man fu tan pôpi” (The Culture of Narcissism). Dati meki furu pôpisma e bigin gebroiki drugs nanga sopi, èn nofo tron den e dede fruku. Iya, te wan sma e suku fu kon pôpi, dan dati no sa tyari wini kon gi en.

Ma na suma wi musu meki wan nen? Den wortu fu a profeiti Yesaya e sori san Yehovah ben taki fu wan tu sma di ben hori densrefi na a Wet fu En. Yesaya ben taki: „Mi sa gi den srefi wan pilari nanga wan nen na ini mi oso èn na inisei fu den skotu fu mi . . . Mi sa gi den wan nen te ten di no skotu, wan nen di noiti no sa koti puru” (Yesaya 56:4, 5). Te sma e gi yesi na Gado, dan a sa feni den bun èn a sa gi den sma disi „wan pilari nanga wan nen”. Gado sa memre a nen fu den sma disi „te ten di no skotu”, so taki den no sa koti puru. Bijbel e sori wi taki na a nen dati wi musu meki gi wisrefi. Wi musu suku fu kon abi wan bun nen na Yehovah, wi Mekiman.

Yesaya ben e taki fu a ten te getrowsma sa kisi têgo libi na ini wan Paradijs na grontapu. „Têgo libi” na ini a Paradijs dati, na „a trutru libi” di Gado ben wani libisma fu abi di a meki den (1 Timoteyus 6:12, 19). Na presi taki wi e libi na wan fasi di no sa tyari wini kon gi wi, a moro bun taki wi e meki muiti fu kisi têgo libi, a no so?

Wi sa kon de koloku trutru te wi e meki moi sani noso te wi e yepi trawan?

Furu sma di e meki moi skedrei nanga tra sani, e meki muiti fu meki moro moi sani, fu di den wani taki den sani di den e meki musu bun dorodoro. Ma a libi disi syatu tumusi fu doro a marki dati. Na ini a fosi artikel wi ben taki fu Hideo, di ben e meki skedrei. Di a man disi ben pasa 90 yari, dan a du muiti fu meki moro bun skedrei. Kande wan sma di e meki skedrei kon feni te fu kaba taki den skedrei fu en bun dorodoro. Ma toku a kan de so taki a no man meki so furu skedrei moro fu di a kon owru kaba. Ma fa a ben o de efu a ben abi têgo libi? Prakseri den someni okasi di a ben o abi fu tan meki moro moi sani!

Fa a de nanga sma di e du muiti fu yepi trawan di de na nowtu? A de wan bun sani te sma e suku fu yepi den pôtiwan èn te sma e gebroiki den gudu fu den fu yepi den wan di de na nowtu. Bijbel e taki: „Wan sma sa de moro koloku te a e gi sani, leki te a e kisi sani” (Tori fu den Apostel 20:35). Te wi e yepi trawan, dan dati kan gi wi wan bun firi. Ma awinsi wan sma e gebroiki ala en ten nanga en krakti fu yepi trawan, o furu a sma dati wawan man du? Wi leki libisma no man du furu fu yepi den wan di e pina. Awinsi o furu wi e gi fu yepi trawan, toku wi no man tapu wan prenspari nowtu di furu sma abi. San na a nowtu dati?

Wi musu tapu wan nowtu di wi alamala abi

Na ini a Bergitaki fu en, Yesus ben taki fu wan prenspari nowtu di ala libisma abi. A ben taki: „Koloku fu den sma di sabi taki den de na nowtu na yeye fasi, bika den sa kisi a kownukondre fu hemel” (Mateyus 5:3). Bijbel e sori taki awinsi wan sma abi gudu, biginen, awinsi a e meki moi sani, noso awinsi a e meki muiti fu yepi trawan, toku dati no sa meki a de koloku trutru. Na presi fu dati, wi sa de koloku trutru te wi e tapu a nowtu di wi abi na yeye fasi. Dati wani taki, dati wi musu anbegi Gado.

Na apostel Paulus ben gi den wan di no sabi a Mekiman, a deki-ati fu kon leri sabi En. Paulus ben skrifi: „Fu wán sma nomo [Gado] meki ala tra sma fu libi na heri grontapu, èn na en bosroiti san na a reti ten taki sani musu pasa èn pe sma musu tan, so taki den kan suku Gado fayafaya èn feni en trutru, bika fu taki en leti, a no de fara fu nowan fu wi. Bika na en meki taki wi de na libi, taki wi e buweigi, èn taki wi de.”—Tori fu den Apostel 17:26-28.

A moro prenspari sani di sa yepi wi fu kon de koloku trutru, na te wi e anbegi a tru Gado. Te wi e du dati, dan wi sa kisi na okasi tu fu libi „a trutru libi”. Luku na eksempre fu Teresa. Na uma disi ben de wan pôpi sma tapu telefisi na ini a kondre fu en, fu di a ben de a fosi blaka uma di ben prei na ini wan felem fu wán yuru. A felem disi ben o kon ibri wiki tapu telefisi. Ma heri esi a tapu nanga ala den sani dati. Fu san ede? A e taki: „Mi abi na overtoigi taki a moro bun sani di wan sma kan du na ini en libi, na fu gi yesi na den rai na ini Gado Wortu.” Fu di Teresa ben wani tan abi wan bun matifasi nanga Gado, meki a bosroiti fu no prei na ini wan felem di ben e gi sma deki-ati fu abi seks èn fu du ogri. A no ben de wan pôpi sma moro tapu telefisi, ma a ben meki wan bun nen na Gado. A ben e dini leki wan furuten preikiman fu a bun nyunsu fu Gado Kownukondre fu di a ben wani yepi trawan fu kon abi wan bun matifasi nanga Gado.

Wan man di ben wroko makandra nanga Teresa na ini a felem bisnis, ben taki: „Mi ben sari trutru di mi si taki a libi a moi wroko di a ben abi. Ma a ben de krin fu si taki a ben feni wan moro prenspari sani di ben meki a kon de moro koloku.” Bakaten, Teresa dede. Ma baka di a dede, dan a srefi man di ben e wroko makandra nanga en, taki: „A ben de koloku, èn dati na a moro prenspari sani na ini a libi. Omeni fu wi kan taki dati wi de koloku?” Ma te sma di e dini Gado fayafaya, e lasi den libi, dan toku wan moi howpu de gi den. Den sma disi sa kisi wan opobaka te a Kownukondre fu Gado sa tiri grontapu.—Yohanes 5:28, 29.

A Mekiman abi wan sani na prakseri gi grontapu èn gi libisma. A wani taki yu musu kon frustan san a o du, èn a wani tu taki yu musu libi fu têgo na ini wan Paradijs na grontapu (Psalm 37:10, 11, 29). Now na a ten fu kon sabi moro fu Yehovah, a Mekiman fu hemel nanga grontapu, èn fu den sani di a wani du gi yu. Yehovah Kotoigi na ini yu birti sa de klariklari fu yepi yu fu kon sabi den sani dati. Grantangi, pruberi fu miti nanga den, noso skrifi den sma di tyari a tijdschrift disi kon na doro.

[Prenki na tapu bladzijde 5]

Sortu fowtu denki a gudu man na ini na agersitori fu Yesus ben abi?

[Prenki na tapu bladzijde 7]

Yu ben o wani libi fu têgo na ini wan Paradijs na grontapu?