Be ka se isịnede

Be ka se isịnede

Fori Mme Edu Oro Ẹkemede Ndin̄wam Fi Anam Mme Mbet

Fori Mme Edu Oro Ẹkemede Ndin̄wam Fi Anam Mme Mbet

Fori Mme Edu Oro Ẹkemede Ndin̄wam Fi Anam Mme Mbet

“Ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi.”—MATTHEW 28:19.

1. Okoyom mme asan̄autom Abasi ke eset ẹnyene nso orụk usọ ye edu?

 NDUSỤK INI ana mme asan̄autom Jehovah ẹfori usọ ye mme edu oro ẹdin̄wamde mmọ ẹnam uduak Abasi. Ke uwụtn̄kpọ, Abasi ama owụk Abraham ete ọwọrọ idụn̄, enye ye Sarah ẹnyụn̄ ẹkpọn̄ Ur obio uforo, ndien ke akpatre ama oyom mmọ ẹfori mme edu oro okoyomde man ẹkeme ndidụn̄ ke tent. (Mme Hebrew 11:8, 9, 15) Man Joshua ekekeme ndida nditọ Israel ndụk Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, ama oyom enye enyene uko, ọbuọt idem ke Jehovah, onyụn̄ enen̄ede ọfiọk Ibet Abasi. (Joshua 1:7-9) Ndien inamke n̄kpọ m̀mê nso usọ ke Bezalel ye Oholiab ẹkenyene, spirit Abasi ama ofori mme usọ oro man mmọ ẹkeme nditiene mbọp ataya nnyụn̄ nse mban̄a utom oro ye mme utom eken.—Exodus 31:1-11.

2. Mme mbụme ewe oro ẹnyenede ebuana ye utom edinam mbet ke idineme?

2 Ke ediwak isua ikie ẹma ẹkebe, Jesus ama ọnọ mme mbet esie ewụhọ ete: “Ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi, . . . ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.” (Matthew 28:19, 20) Mbemiso Jesus ọkọnọde ewụhọ emi, owo ikọnọhọ owo akwa ifet ndinam orụk utom emi. Mme edu ewe ke ẹyom man ẹkeme ndinam mbet? Didie ke nnyịn ikeme ndifori mme utọ edu oro?

Nyene Akwa Ima Nọ Abasi

3. Nso ifet ke ewụhọ oro ẹnọde nnyịn ẹte inam mbet ọnọ nnyịn?

3 Oyom inyene akwa ima inọ Jehovah man ikeme ndika mbịne mme owo inyụn̄ ikpek mmọ ẹtuak ibuot ẹnọ ata Abasi. Nditọ Israel ẹkpekewụt ke imama Abasi ke ndinịm mme ewụhọ esie, ndiwa uwa oro ẹnyịmede, nnyụn̄ ntoro enye ke ikwọ ke ofụri esịt. (Deuteronomy 10:12, 13; 30:19, 20; Psalm 21:13; 96:1, 2; 138:5) Sia nnyịn idide mme anam-mbet, nnyịn n̄ko imenịm mbet Abasi, edi nnyịn iwụt n̄ko ke imama Jehovah ke ndinam mbon en̄wen ẹfiọk enye nnyụn̄ nsian mmọ uduak esie. Oyom itịn̄ ikọ ye uko, inyụn̄ inen̄ede itịn̄ ke ofụri esịt iban̄a idotenyịn oro Abasi ọnọde.—1 Thessalonica 1:5; 1 Peter 3:15.

4. Ntak emi ekenemde-nem Jesus ndikpep mme owo n̄kpọ mban̄a Jehovah?

4 Akwa ima oro Jesus akamade Jehovah ama anam enye enen̄ede okop inem ndisian mme owo mban̄a uduak Abasi, Obio Ubọn̄, ye utuakibuot akpanikọ. (Luke 8:1; John 4:23, 24, 31) Ke akpanikọ, Jesus ọkọdọhọ ete: “Udia mi edi ndinam uduak enye emi ọkọdọn̄de mi nnyụn̄ nnam utom esie mma.” (John 4:34) Ikọ andiwet psalm emi osu Jesus ke idem: “Mmama ndinam se afo amade, O Abasi mi, mbet fo ẹnyụn̄ ẹdu mi ke esịt. Mmọkwọrọ eti ido ke akwa esop: sese, n̄kụbike n̄kpọk-inua mi, O Jehovah, afo ọmọfiọk.”—Psalm 40:8, 9; Mme Hebrew 10:7-10.

5, 6. Ewe akpan edu ke ana mme anam-mbet ẹnyene?

5 Ke ntak ima Abasi, ndusụk ini mbufa owo oro mîbịghike ẹkekpep akpanikọ ẹsitịn̄ n̄kpọ ẹban̄a Jehovah ye Obio Ubọn̄ uko uko tutu mmọ ẹnen̄ede ẹnam mbon en̄wen ẹkpep N̄wed Abasi. (John 1:41) Ima Abasi edi ata akpan n̄kpọ oro esinamde nnyịn ibuana ke utom edinam mbet. Mmọdo, ẹyak ika iso inyene ima oro ebe ke ndikot nnyụn̄ ntie n̄kere Ikọ esie kpukpru ini.—1 Timothy 4:6, 15; Ediyarade 2:4.

6 Nte eyịghe mîdụhe, ima oro Jesus akamade Jehovah akanam enye edi ifịk ifịk andikpep. Edi idịghe ima oro kpọt akanam enye edi anditan̄a Obio Ubọn̄ oro enyenede ifịk. Nso, ndien, idi edu en̄wen emi akanamde Jesus edi anam-mbet oro enyenede uforo?

Nen̄ede Kere Ban̄a Mme Owo

7, 8. Jesus ekese mme owo didie?

7 Jesus ama enen̄ede ekere aban̄a mme owo onyụn̄ enen̄ede enyene udọn̄ ke idem mmọ. Idem ke ini emi enye mîkamanake kan̄a nte owo, ke ini emi enye ekedide “etubom anamutom,” idatesịt esie okodu ke otu nditọ owo. (Mme N̄ke 8:30, 31, NW) Ke ini Jesus ekedide owo ke isọn̄, enye ama esitua mme owo mbọm onyụn̄ ọnọ mbon oro ẹkedide ẹbịne enye nduọkodudu. (Matthew 11:28-30) Jesus ama enyene ima onyụn̄ atua owo mbọm ukem nte Jehovah, ndien emi ama anam mme owo ẹma utuakibuot ata Abasi kierakiet. Kpukpru orụk owo ẹma ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ Jesus koro enye ama enen̄ede ekere aban̄a mmọ ye idaha oro mmọ ẹkedude.—Luke 7:36-50; 18:15-17; 19:1-10.

8 Ke ini eren kiet okobụpde se imọ inyenede ndinam man inyene nsinsi uwem, Jesus ama “owụk enyịn ese enye onyụn̄ ama enye.” (Mark 10:17-21) Nnyịn ikot ntem iban̄a ndusụk owo oro Jesus ekekpepde n̄kpọ ke Bethany: “Jesus ama Martha ye eyeneka esie an̄wan ye Lazarus.” (John 11:1, 5) Jesus ama ekere aban̄a mme owo tutu etre ndiduọk odudu man ekpep mmọ n̄kpọ. (Mark 6:30-34) Utọ ima ye edikere mban̄a mbon en̄wen ntre akanam Jesus enyene uforo akan owo en̄wen ekededi ke ndinam mme owo ẹkụt utuakibuot akpanikọ.

9. Nso edu ke Paul ekenyene nte anam-mbet?

9 Apostle Paul n̄ko ama enen̄ede enyene udọn̄ ke idem mbon oro enye ọkọkwọrọde ikọ ọnọ. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama asian mbon oro ẹkekabarede ẹdi Christian ke Thessalonica ete: “Sia inyenede esịt ima inọ mbufo, nnyịn ima inen̄ede ikop inemesịt, idịghe ke edinọ mbufo eti mbụk Abasi kpọt, edi n̄ko ke edinọ mbufo ukpọn̄ nnyịn, sia nnyịn imade mbufo.” Ke ntak ima Paul, ndusụk owo ke Thessalonica ‘ẹma ẹwọn̄ọde ẹkpọn̄ ndem man ẹdụk ufụn ẹnọ odu-uwem Abasi.’ (1 Thessalonica 1:9; 2:8) Edieke nnyịn inen̄erede ikere iban̄a mme owo nte Jesus ye Paul ẹkekerede ẹban̄a, nnyịn n̄ko imekeme ndikop idatesịt ndikụt nte eti mbụk esịmde esịt mbon oro “ẹnyenede eti esịt ndinyene nsinsi uwem.”—Utom 13:48.

Nyene Edu N̄waidem

10, 11. Ntak emi oyomde inyene edu n̄waidem ke ini idomode ndinam mme mbet?

10 Mme anam-mbet oro ẹnyenede uforo ẹnyene edu n̄waidem. Ke akpanikọ, mmọ isehe edikọ inyene nte ata akpan n̄kpọ. Ke nditịm ntịn̄, Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ete: “Edidi ọkpọsọn̄ n̄kpọ didie ntem mbon emi ẹnyenede okụk ndidụk ke obio ubọn̄ Abasi!” Idem ama akpa mme mbet esie ndikop emi, edi Jesus ọtọn̄ọ ntak ọdọhọ mmọ ete: “Nditọ, edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ didie ntem ndidụk ke obio ubọn̄ Abasi! Edi mmemmem n̄kpọ camel ndibe ke odudu abiabon akan owo inyene ndidụk obio ubọn̄ Abasi.” (Mark 10:23-25) Jesus ọkọdọhọ mme mbet esie ẹdu mmemmem uwem man mmọ ẹkpetịn̄ enyịn ẹnam mme mbet. (Matthew 6:22-24, 33) Didie ke edu n̄waidem ekeme ndin̄wam nnyịn inam mme mbet?

11 Ndikpep mme owo kpukpru n̄kpọ eke Jesus eketemede oyom ekese ukeme. Anam-mbet esidomo ndinịm ukpepn̄kpọ Bible ye owo oro enyenede udọn̄ kpukpru urua. Ndusụk mme anditan̄a Obio Ubọn̄ ẹmekpọn̄ utom idịbi udia uyọhọ ini ẹnam eke ibio ini man ẹnyene ifet efen efen ndiyom mbon oro ẹnyenede udọn̄. Ata ediwak mme Christian ẹmekpep usem en̄wen man ẹkpekwọrọ ikọ ẹnọ mbon oro ẹtode ekpụk en̄wen ke edem mmọ. Mbon en̄wen ẹkpọn̄ edem mmọ ẹwọrọ ẹka obio m̀mê idụt en̄wen man ẹnen̄ede ẹbuana ke utom idọk. (Matthew 9:37, 38) Kpukpru emi oyom n̄waidem. Edi oyom n̄kpọ efen efen man idi mme anam-mbet oro ẹnyenede uforo.

Nyene Ime Edi Kûbiat Ini

12, 13. Ntak emi ime enen̄erede edi akpan n̄kpọ ke ini inamde mme mbet?

12 Ime edi edu en̄wen oro an̄wamde nnyịn inam mme mbet. Oyom isọsọp inam n̄kpọ iban̄a etop Christian oro ẹnọde nnyịn, edi ndinam mme mbet esida anyan ini onyụn̄ oyom ime. (1 Corinth 7:29) Jesus ama enyene ime ye James udọeka esie. Okposụkedi emi etiede nte James ama enen̄ede emehe ye utom ukwọrọikọ Jesus, enye ikedịghe mbet esie ke ini oro ke ntak kiet m̀mê eken. (John 7:5) Nte ededi, ke ekpri ibio ini oro ekebede, ọtọn̄ọde ke ini emi Christ akakpade esịm ini Pentecost 33 E.N., anaedi James ama akabade edi mbet, koro etie nte N̄wed Abasi owụt ke enye ama esitiene eka ye nditọeka esie, ọkọrọ ye mme apostle osop idem man ẹbọn̄ akam. (Utom 1:13, 14) James ama anam n̄kọri ke n̄kan̄ eke spirit, ndien nte ini akakade, ama enyene ikpọ mbiomo ke esop Christian.—Utom 15:13; 1 Corinth 15:7.

13 Ukem nte mme ọtọ-in̄wan̄, mme Christian ẹtọ n̄kpọ oro ẹsikọride sụn̄sụn̄—oro edi, ifiọk Ikọ Abasi, ima Jehovah ye edu Christ. Emi oyom ime. James ekewet ete: “Ẹme ime . . . , nditọete, tutu ke edidu Ọbọn̄. Sese! Ọtọin̄wan̄ osụk etie ebet ọsọn̄urua mfri isọn̄, eme ime etie ebet tutu enye okụt akpa edịm ye ukperedem edịm. Mbufo n̄ko ẹme ime; ẹnam esịt mbufo ọsọn̄ọ ada, koro edidu Ọbọn̄ amasan̄a ekpere.” (James 5:7, 8) James ekesịn udọn̄ ọnọ ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ ete ‘ẹme ime, tutu ke edidu Ọbọn̄.’ Jesus ama esinyene ime etịn̄ onyụn̄ ọnọ mbet esie uwụtn̄kpọ aban̄a mme n̄kpọ oro mîkọsọpke in̄wan̄a mmọ. (Matthew 13:10-23; Luke 19:11; 21:7; Utom 1:6-8) Oyom nnyịn n̄ko emi idude ke ini edidu Ọbọn̄ inyene ime nte idomode ndinam mme mbet. Oyom inyene ime ikpep mbon oro ẹkabarede ẹdi mbet Jesus ke eyo nnyịn.

14. Okposụkedi idinyenede ime, didie ke ikeme ndida ini nnam n̄kpọ ke eti usụn̄ nte mme anam-mbet?

14 Idem ọkpọkọm inyenyene ime, ikọ Abasi idin̄wụmke mfri ke uwem ata ediwak owo oro itọn̄ọde ndikpep mmọ Bible. (Matthew 13:18-23) Ntre, ke ima ikesịn ọkpọsọn̄ ukeme ndin̄wam mmọ, nnyịn imekeme nditre ndibiat ini ye utọ mbon oro inyụn̄ idomo ndiyom mbon oro ẹdidade se Bible etịn̄de ke akpan n̄kpọ. (Ecclesiastes 3:1, 6) Edi akpanikọ ke ekeme ndiyom inọ idem mbon oro ẹmade se mmọ ẹkpepde un̄wam ke anyan ini man mmọ ẹkpụhọde ekikere, ido, ye se mmọ ẹdade nte ata akpan n̄kpọ ke uwem. Ntre, oyom inyene ime ukem nte Jesus ekenyenede ye mme mbet oro mîkekemeke ndisọp nnyene nnennen edu.—Mark 9:33-37; 10:35-45.

Fori Usọ Unọ Ukpep

15, 16. Ntak emi edikpep n̄kpọ ke mmemmem usụn̄ ye eti ntịmidem ẹdide akpan n̄kpọ ke ini inamde mme mbet?

15 Ndima Abasi, ndikere mban̄a mme owo, ndinyụn̄ mme ime ẹdi akpan n̄kpọ ke edinam mbet. Man ikeme ndinam se itịn̄de an̄wan̄a ke ata mmemmem usụn̄, oyom inyene usọ unọ ukpep. Ke uwụtn̄kpọ, ediwak n̄kpọ oro Jesus Christ, kpa Akwa Andikpep, eketịn̄de ẹma ẹnen̄ede ẹn̄wan̄a mme owo sia mmọ mîkọsọn̄ke ndifiọk. Anaedi afo emeti mme utọ ikọ Jesus nte mmọ emi: “Ẹbon n̄kpọuto ẹnọ idem mbufo ke heaven.” “Ẹkûmen edisana n̄kpọ ẹnọ mme ebua.” “Mme utom ọniọn̄ ẹwụt ke ọniọn̄ enen.” “Ẹnọ Caesar . . . mme n̄kpọ eke ẹnyenede Caesar, edi ẹnọ Abasi mme n̄kpọ eke ẹnyenede Abasi.” (Matthew 6:20; 7:6; 11:19; 22:21) Nte ededi, Jesus ikesitịn̄ke mbio mbio ikọ kpọt. Enye ekesikpep mme owo n̄kpọ ke usụn̄ oro an̄wan̄ade onyụn̄ atat se enye etịn̄de ke ini odotde ẹnam ntre. Didie ke afo ekeme ndikpebe nte Jesus ekesikpepde n̄kpọ?

16 Nditịn̄ enyịn ntịm idem ayanam inọ ukpep ke mmemmem usụn̄ oro an̄wan̄ade. Anam-mbet oro mîtịmke idem esima nditịn̄ uwak ikọ. Enye ekeme ndida uwak ikọ n̄kwi mme akpan n̄kpọ; etịn̄ kpukpru se enye ọfiọkde ke ibuotikọ oro. Edi anam-mbet oro enen̄erede ẹtịm idem esikere aban̄a owo oro enye ekpepde n̄kpọ, ekere aban̄a ibuotikọ oro enye ekpepde onyụn̄ ekpep owo se ẹyomde ke usụn̄ oro an̄wan̄ade. (Mme N̄ke 15:28; 1 Corinth 2:1, 2) Enye esikere aban̄a se eyen ukpepn̄kpọ ama ọkọfọfiọk ye mme n̄kpọ oro akpanade ẹdori nsọn̄uyo ke ini ukpepn̄kpọ. Anam-mbet ekeme ndifiọk ediwak n̄kpọ mban̄a ibuot nneme, edi man ẹkpep n̄kpọ ke usụn̄ oro an̄wan̄ade, oyom ẹsion̄o mme n̄kpọ oro mîdịghe akpan n̄kpọ ẹfep.

17. Didie ke ikeme ndin̄wam mme owo ẹkọk ibuot ke N̄wed Abasi?

17 Utu ke nditetịn̄ kpukpru n̄kpọ nnọ mme owo, Jesus ama esikọk ibuot ye mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, isan̄ kiet enye ama obụp ete: “Simon, afo ekere didie? Mmanie ke ndidem isọn̄ ẹsibọ mme utomo m̀mê tax? Nte ẹsibọ nditọ mmọ m̀mê ẹsibọ isenowo?” (Matthew 17:25) Nnyịn imekeme ndinen̄ede mma nditat mme ikọ Bible, edi oyom imụm idem ikama man iyak eyen ukpepn̄kpọ etịn̄ se enye ekerede m̀mê nte se ẹnemede an̄wan̄ade enye ke ini ukpepn̄kpọ Bible. Nte ido edide, ikpanaha nnyịn ikaha mme owo ye uwak mbụme. Utu ke oro, nnyịn imekeme ndida mbufiọk, nti uwụtn̄kpọ, ye mme mbụme oro ẹnamde owo ẹkere n̄kpọ, n̄n̄wam mme owo ẹfiọk mme akpan n̄kpọ N̄wed Abasi oro ẹnemede ke mme n̄wed nnyịn oro ẹkọn̄ọde ke Bible.

18. Nso ke ndinyene “usọ unọ ukpep” abuana?

18 N̄wed Abasi etịn̄ aban̄a “usọ unọ ukpep.” (2 Timothy 4:2; Titus 1:9) Usọ unọ ukpep emi esịne se ikande edin̄wam owo eti mme akpan n̄kpọ. Nnyịn ikpenyene ndin̄wam eyen ukpepn̄kpọ Bible ọfiọk ukpụhọde oro odude ke ufọt akpanikọ ye nsu, eti ye idiọk, ọniọn̄ ye ndisịme. Nte nnyịn inamde emi inyụn̄ idomode ndinam owo oro ama Jehovah, enye ekeme ndikụt ntak oro imọ ikpokopde uyo inọ Jehovah.

Buana Ifịk Ifịk ke Ndinam Mbet

19. Didie ke kpukpru Christian ẹsitịp ẹsịn ke ndinam mme mbet?

19 Esop Christian edi otu mme anam-mbet. Ke ini obufa owo akabarede edi mbet, idịghe kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah oro okokụtde onyụn̄ an̄wamde enye ọfiọk se Bible ekpepde kpọt, esinyene ntak ndidat esịt. Ke ini mme owo ẹdụkde aku man ẹyom ekpri eyen emi osopde, ekeme ndidi owo kiet kpọt ke otu emi edikụt eyen oro. Edi ke ini ẹdade eyen oro ẹsọk ete ye eka esiemmọ, kpukpru owo oro ẹketienede ẹyom enye ẹyedat esịt. (Luke 15:6, 7) Kpasụk ntre, ofụri esop esibuana ke utom edinam mbet. Kpukpru Christian ẹsitiene ẹyom mbon oro ẹkemede ndikabade ndi mbet Jesus. Ndien ke ini obufa owo ọtọn̄ọde ndidụk mbono esop ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, kpukpru Christian oro ẹdụkde mbono esop ẹsitịp ẹsịn ke ndinam enye enen̄ede ama utuakibuot akpanikọ. (1 Corinth 14:24, 25) Ke ntem, kpukpru Christian ẹsikop idatesịt ke ini ẹnamde ediwak tọsịn mbet kpukpru isua.

20. Nso ke akpanam edieke ọdọn̄de fi ndikpep mme owo akpanikọ Bible?

20 Ediwak mme Christian oro ẹnamde akpanikọ ẹkpema ndikpep owo n̄kpọ mban̄a Jehovah ye utuakibuot akpanikọ. Nte ededi, kpa ye ofụri ukeme oro mmọ ẹsịnde, ekeme ndidi mmọ inyeneke owo emi mmọ ẹkpepde n̄kpọ. Edieke etiede ntre ye afo, ka iso nen̄ede mma Jehovah, kere ban̄a mme owo, nam n̄waidem, nyene ime, nyụn̄ domo ndifori usọ unọ ukpep fo. Ke akande kpukpru, bọn̄ akam ban̄a udọn̄ oro enyenede ndikpep mme owo n̄kpọ. (Ecclesiastes 11:1) Yak ndifiọk ke kpukpru n̄kpọ oro anamde ke utom Jehovah ẹtịp ẹsịn ke utom edinam mbet oro ọnọde Abasi ubọn̄, ọdọn̄ fi esịt.

Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?

• Ntak emi utom edinam mbet ekemede ndisịn ima oro imade Abasi ke udomo?

• Nso edu ke oyom mme anam-mbet ẹnyene?

• Nso ke ndinyene “usọ unọ ukpep” abuana?

[Mme Mbụme Ukpepn̄kpọ]

[Ndise ke page 21]

Mme Christian ẹwụt ke imenen̄ede ima Abasi ke ndinam mme mbet

[Ndise ke page 23]

Ntak emi mme anam-mbet ẹkpenyenede udọn̄ ke idem mbon en̄wen?

[Ndise ke page 24]

Nso idi ndusụk edu emi oyomde mme anam-mbet ẹnyene?

[Ndise ke page 25]

Esịt esinen̄ede adat kpukpru Christian ke ini mmọ ẹkụtde utịp utom edinam mbet