Jesuspa qatiqnin kanankupaq imayna yanapanamanta

“Llapallan nacionpi runakunaman rispayá willamuychik qatiqniykunaña kanankupaq.” (MATEO 28:19.)

1. ¿Ima sumaq kayniyoq kaytam necesitarqaku pasaq tiempopi Jehová Diospa serviqninkuna?

JEHOVÁ DIOSPA munayninta ruranankupaqmi serviqninkunaqa kallpanchakunanku sumaq kayniyoqkuna kanankupaq. Ejemplopaq, Abrahanwan Saram Jehová Diospa kamachisqanta kasukuspanku, tukuy imayoq Ur llaqtata saqerqaku hinaspam karpakunallapi kawsayta yachananku karqa (Hebreos 11:8, 9, 15). Josueyñataqmi israelitakunata Diospa Prometesqan Allpaman yaykuchinanpaq valorchakunan karqa, Jehová Diospi confiakunan hinaspa Leymantapas allinta yachanan karqa (Josuey 1:7-9). Bezaleel hinaspa Aholiabmi imatapas yachaywan allin ruraqña kachkaspankupas, Diospa espiritunpa yanapasqanwanmi astawanraq yacharurqaku, chaymi Dios yupaychana karpa ruraypi yanapakurqaku hinaspa huk ruraykunapipas llamkarqaku otaq controlaqpas karqaku (Exodo 31:1-11).

2. Jesusta qatinankupaq yanapaymanta, ¿ima tapukuykunatam kay estudiopi kutichisunchik?

² Tiempopa risqanman hinam Jesuspas qatiqninkunata kaynata kamachirqa: “Llapallan nacionpi runakunaman rispayá willamuychik qatiqniykunaña kanankupaq [. . .]. Yachachimuychikyá qamkunaman tukuy ima kamachisqayta kasukunankupaq”, nispa (Mateo 28:19, 20). Manamá haykapipas kamachisqachu karqaku kayna hatun llamkayta ruranankupaqqa. Hinaptinqa, runakuna Jesuspa qatiqnin kanankupaq, ¿ima sumaq kayniyoq kaspanchikmi yanapasunchik? ¿Imaynatam chayta haypachwan?

Diosta tukuy sonqowan kuyasqanchikta qawachisun

3. Runakunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq yanapaspanchik, ¿imatam qawachisunchik?

³ Jehová Diostam tukuy sonqowan kuyana runakunaman predicanapaqa,  hinaspa sapallan cheqap Diosta yupaychanankupaq yanapanapaqpas. Israelitakunapas tukuy sonqowan Dios kuyasqankutam qawachiyta atinmanku karqa kamachikuyninkunata kasukuspa, agradonpaq kaq ofrendakunata qospa chaynataq takikunawan hatunchaspankupas (Deuteronomio 10:12, 13; 30:19, 20; Salmo 21:13; 96:1, 2; 138:5). Cristianokunapas tukuy sonqowan Dios kuyasqanchiktam qawachinchik kamachikuyninkunata kasukuspa. Chaymantapas kuyasqanchiktam qawachinchik Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yanapaspa. Chaymi Jehová Diosmanta hinaspa ima rurananmanta runakunaman willaspaqa, mana iskayrayaspam rimananchik hinaspa nisqanchikpipas qawachinanchikmi suyakuyninchikta ancha kuyasqanchikta (1 Tesalonicenses 1:5; 1 Pedro 3:15).

4. ¿Imanasqataq Señorninchik Jesucristo kusikurqa runakunaman Jehová Diosmanta willaspan?

⁴ Señorninchik Jesucristoqa tukuy sonqonwanmi Jehová Diosta kuyarqa, chayraykum Taytanpa ima Rurananmanta, Gobiernonmanta chaynataq cheqap yupaychaymantapas kusisqallaña rimarqa (Lucas 8:1; Juan 4:23, 24, 31). Chaymi huk kutipi kaynata nirqa: ‘Chaytaqa rurachkani kachamuwaqniypa munasqanta ruraspaymi hinaspa kamachisqanta tukunaypaqmi’, nispa (Juan 4:34). Chaymantapas paypim cumplikurqa salmistapa kayna nisqan: “ ‘Diosnilláy, munachkanim munallasqaykiman hina rurallayta. Diosnilláy, sonqollaypim waqaychani qampa yachachisqaykita.’ “Dios Taytalláy, achka runakunamanmi willakullarqani allin ruraymanta. Qamqariki yachachkankim ñoqallayqa mana upallasqaymanta” (Salmo 40:8, 9; Hebreos 10:7-10).

5, 6. Runakuna Jesuspa qatiqnin kanankupaq, ¿ima sumaq kayninchiktaq astawan yanapawasun?

⁵ Bibliamanta chayllaraq yachaq runakunamanta wakinqa anchatam Diosta kuyanku. Chaymi mana iskayrayaspa Jehová Diosmanta hinaspa Gobiernonmanta rimaspanku achka runakunata convencechinku Bibliata estudianankupaq (Juan 1:41). Chaynaqa, Diosta kuyasqanchikmi astawan kallpanchawanchik runakunata yachachinapaq chaynapi Jesuspa qatiqnin kanankupaq. Chaynaqa hinallayá Dios kuyasqanchikta kallpanchasun, Bibliata leespa chaynataq leesqanchikpi yuyaymanaspa (1 Timoteo 4:6, 15; Apocalipsis 2:4).

⁶ Arí, Jehová Diosta kuyasqanraykum Jesucristoqa runakunata tukuy sonqowan yachachirqa. Ichaqa manam  chayraykullachu Diospa Gobiernonmanta willaspa allinta yanaparqa. Hinaptin Jesusqa, ¿ima sumaq kayninpiwantaq runakunata yanaparqa qatiqnin kanankupaq?

Runamasinchikpi cheqaptapuni interesakusun

7, 8. ¿Imaynatam Jesusqa runakunata qawarqa?

⁷ Jesusqa runakunapim piensarqa hinaspa anchallataña paykunapi interesakurqa. Hanaq pachapi Taytanpa ruraysiq maestro hina kachkaspanpas, kusikurqañam runakunarayku (Proverbios 8:30, 31). Chaymi kay Pachapi kawsaspanpas runakunata llakipayarqa hinaspa hawkayachirqa payman asuykuqkunatapas (Mateo 11:28-30). Jesusqa Taytan hinam ancha kuyapayakuq hinaspa llakipayakuq karqa, chayna kasqanwanmi runakunata yanaparqa sapallan cheqap Diosta yupaychanankupaq. Chaynataq llapallan runakunapas uyarirqaku paykunapi hinaspa imayna tarikusqankupi cheqapta interesakuptin (Lucas 7:36-50; 18:15-17; 19:1-10).

⁸ Imatataq rurasaq wiñay kawsanaypaq nispa huk runa tapuptinmi, Jesus ‘kuyakuywan qawarirqa’ (Marcos 10:17-21). Chaymantapas Bibliaqa ninmi: “Jesusqa sinchitam kuyarqa Lazarota, kuyarqataqmi Martatapas chaynataq ñañantapas”, paykunaqa Betania llaqtayoq qatiqninkunam karqaku (Juan 11:1, 5). Jesusqa anchatam runakunapi interesakurqa chaymi samanan kachkaptinpas runakunaman allin noticiamanta willarqa (Marcos 6:30-34). Chaynata interesakuspa hinaspa sonqomanta kuyasqanwanmi allin yachachiq karqa, chaynapim runakunata yanaparqa Diosta cheqapta yupaychanankupaq.

9. Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yanapaspa, ¿imaynam apostol Pablo karqa?

⁹ Apostol Pablopas predicasqan runakunapim anchata interesakurqa. Ejemplopaq, Tesalonica llaqtapi cristiano kaqkunamanmi kaynata nirqa: ‘Qamkunataqa llumpaytam kuyarqaykiku chaymi qoyta munarqaykiku [manam] Diosmanta allin noticiallatachu aswanqa kikiykupa vidaykutawanñam, chaynataqa munarqaniku llumpayta kuyasqaykuraykum’, nispa. Pablopa chayna interesakusqan hinaspa kuyasqanraykum, Tesalonica llaqtapi wakin runakuna ‘taytacha-mamachakunata qepanchakuruspa kawsaq cheqap Diostaña servirqaku’ (1 Tesalonicenses 1:9; 2:8). Jesus chaynataq Pablo hina ñoqanchikpas hukkunapi cheqapta interesakuspaqa, kusikuywanchá qawasunchik imaynam “wiñay kawsanankupaq” kaqkunapa sonqonman sumaq noticia chayasqanmanta (Hechos 13:48).

 Ancha kallpanchakusqanchikta qawachisun

10, 11. ¿Imanasqam anchata kallpanchakunanchik Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakuna yanapaypi?

¹⁰ ¿Pikunataq runakunata allintapuni yanapan Jesuspa qatiqnin kanankupaq? Kikinkupa munasqankuta qepaman churaspa ancha kallpanchakuq cristianokunam. Paykunaqa manam kapuqniyoq kaytachu puntata maskanku. Qatiqninkunaman Jesuspa nisqanpi hinam, “mayna sasatam apu runakunaqa yaykunqa Diospa munaychakusqanmanqa”. Jesus chaynata niptinmi qatiqninkuna admirasqallaña karqaku. Chaywanpas hinallam kaynata nirqa: “Kuyasqay qarikuna ¡mayna-mayna sasatam qori-qollqenkupi hapipakuq runakunaqa Diospa munaychakusqanman yaykunqaku! Apu runa Diospa munaychakusqanman yaykunanmantaqa camelloch yaqapas agujapa rinrinta usturunman”, nispa (Marcos 10:23-25). Chayraykum paykunata Jesus kallpancharqa kay pachapi imakunatapas mana llumpayta maskanankupaq, chaynapi runakunata yanapaptinku Jesuspa qatiqninkuna kanankupaq (Mateo 6:22-24, 33). Hinaptinqa, ¿imanasqataq Jesuspa qatiqnin kanankupaq yanapaypi kallpanchakunanchik?

¹¹ Jesuspa lliw kamachisqanta runakunaman yachachinapaqqa manam facilchu. Jesuspa qatiqnin kanankupaq allin yachachiqkunaqa, sapa semanam kallpanchakunku Diosmanta yachay munaq runakunaman Bibliamanta yachachinankupaq. Wakinkunaqa pisi tiempolla llamkanankupaqmi tanteanku, chaynapi yachay munaq runakunata tarinankupaq. Achka wawqe-paninchikkunam mana yachasqanku idiomakuna rimayta yachanku chayna rimayniyoq runakunata predicanankupaq. Wakinkunañataqmi llaqtankuta saqespanku huklaw llaqtakunaman otaq nacionkunamanpas rinku astawan predicanankupaq (Mateo 9:37, 38). Kaykunata ruranapaqqa anchatam kallpanchakuna. Ichaqa manam ancha kallpanchakusqallanchikwanchu runakunata yanapanchikman Jesuspa qatiqnin kanankupaq.

Pacienciayoq kasun, ichaqa tiempota ama usuchisunchu

12, 13. Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yanapaspa, ¿imanasqataq pacienciakunanchik?

¹² Chaymantapas, Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yanapanapaqqa pacienciayoqmi kananchik. Chaynaqa cristiano hina predicasqanchikta runakuna utqaylla kasukunankuta munaptinchikpas, achka runakunam Diosta servinankupaq  unay tiempopi tanteakunku, chaymi pacienciakuq kananchik (1 Corintios 7:29). Jesusqa pacienciakurqam wawqen Santiago otaq Jacobo mana chaylla paypa qatiqnin kaptin. Jacoboqa allintachá yacharqa Jesuspa predicasqanmanta, ichaqa imanasqachá mana tanteakurqachu qatiqnin kananpaq (Juan 7:5). Ichaqa 33 watapi, Jesuspa wañukusqanmanta pentecostes nisqa fiestakama pasaq tiempollapichá Jesuspa qatiqninña karqa. Kaytaqa ninchik, Bibliapa nisqanman hina chay tiempopaq mamanwan, wawqenkunawan hinaspa apostolkunawanpas orakunankupaq huñunakusqanraykum (Hechos 1:13, 14). Jacoboqa allintamá Diosta servisqanpi wiñarurqa chaymi tiempopa risqanman hina congregacionpi allin punta apaq kaspan achka rurayniyoq karqa (Hechos 15:13; 1 Corintios 15:7).

¹³ Chakra llamkaqpa kawsaykuna tarpusqanqa manam chayllachu wiñan. Chaynallataqmi yanapasqanchik runakunawanpas: manam chayllachu Diospa Palabranta entiendenku, Jehová Diosta kuyanku hinaspa cristianopas kanku. Chaynaqa pacienciakuqmá kananchik. Santiagom kaynata qellqarqa: “Wawqe-panillaykuna, [. . .] pacienciakuychikyá Señorninchik kutimunankama. Chakrapi llamkaqpas tarpuy paratawan poqoy paratam pacienciawan suyan allinta cosechananpaq. Chaynayá qamkunapas ama hukmanyaspa pacienciakuychik, Señorninchikpa kutimunanqa hichpallañam kachkan”, nispa (Santiago 5:7, 8). Santiagoqa kallpancharqam iñiqmasinkunata ‘pacienciakunankupaq Señorninchik kutimunankama’. Jesuspas qatiqninkunamanmi ancha pacienciakusqanta qawachirqa, chaymi ima nisqantapas mana entiendeptinku anchata pacienciakuspa sumaqllata yachachirqa rikchanachiykunawanpas (Mateo 13:10-23; Lucas 19:11; 21:7; Hechos 1:6-8). Cheqaptamá Jesucristopa hanaq pachapi kamachisqan tiempopi kawsachkanchik. Chayna kaptinpas, hinallam ñoqanchikqa pacienciakuspa runakunata yachachinanchik, chaynapim yanapasunchik Jesuspa qatiqnin kanankupaq (Juan 14:9).

14. Biblia estudiaqkunawan pacienciakuspanchikpas, ¿imatam ruranchik tiempota mana usuchinapaq?

¹⁴ “Diospa munaychakusqanmanta” pacienciakuspa yachachiptinchikpas manam llapallan Biblia estudiaqkunachu yachasqankuta sonqomanta kasukunku (Mateo 13:18-23). Arí, tukuy imatam ruranchik yanapananchikpaq, ichaqa iñisqankupi mana wiñaptinkuqa, chay estudiotam saqenchik hinaspam tiempota allinta servichikuspa Bibliamanta  cheqaptapuni yachay munaq runakunata maskanchik (Eclesiastes 3:1, 6). Chayna kaptinpas, yuyarinanchikmi imaynam Diosmanta yachay munaqkunamanta wakinkunaqa necesitanku achka tiempota, chaynapi piensasqankuta, imayna kasqankuta chaynataq puntapi ima churasqankutapas cambianankupaq. Chaymi Jesuspa pacienciakusqanta qatipakunanchik, paymi qatiqninkuna imayna kasqankuta cambianankupaq sasachakuptinkupas pacienciakurqa (Marcos 9:33-37; 10:35-45).

Allin yachachiq kananchikpaq kallpanchakusun

15, 16. ¿Imanasqam estudio qonapaq allinta preparakuna hinaspa entiendenanpaq hina yachachinapas?

¹⁵ Jesuspa qatiqnin kanankupaq runakunata yanapayta munaspaqa, Jehová Diostam kuyananchik, runakunapim interesakunanchik, kikinchikpa munasqanchiktam qepaman churaspam kallpanchakunanchik hinaspa pacienciakunanchikpas. Chaymantapas allin yachachiq kananchikpaqmi kallpanchakunanchik, chaymi allinta yachachisun entiendenankupaq hina. Ejemplopaq, Allin Yachachiq Jesucristopa nisqankuna facil entiendena kasqanraykum runakuna admirakurqaku. Yaqapaschá yuyarinchik kayna nisqankunata: “Qori-qollqetaqa huñukuychik hanaq pachapiyá”, “Diospa kaqninkunataqa amam qonkichikchu allqokunaman”, ‘Diospa munasqan yachaqkunam ichaqa yachayniyoq kasqankuta qawachinku rurasqankuwan’, “Cesarpa kaqtaqa paymanyá qoychik, Diosmanñataq paypa kaqta” (Mateo 6:20; 7:6; 11:19; 22:21). Jesusqa manataqmi pisillata rimaspallanchu yachachirqa. Atikuptinqa achkata rimaspanpas yachachirqam, ichaqa llapallan entiendenankupaq hinam. ¿Imaynatam Jesuspa yachachisqanta qatipakuchwan?

¹⁶ Allinta entiendechispa yachachinapaqqa allintam preparakunanchik. Mana allinta preparakuspa yachachiqqa llumpaytam riman. Lliw yachasqankunamantam riman, chaymi ima yachachisqanpas llumpay rimasqanrayku mana allintaqa entiendekunchu. Allinta preparakuqmi ichaqa Biblia estudiaqpi puntata piensan, yuyaymanan imamanta estudianankuta hinaspa yachachin imam yachananpaq kaqllata (Proverbios 15:28; 1 Corintios 2:1, 2). Biblia estudiaqpa ima yachasqankunamantam cuentata qokun hinaspam chayman hina yanapan. Ichapas achkata yachanman estudianankumanta, ichaqa mana necesitakusqanraykum chaymantaqa manaña rimanchu, chaynapim astawan yachachisqan entiendekun.

17. ¿Imaynatam runakunata piensarichichwan Bibliamanta yachachisqanchikwan?

 ¹⁷ Jesus imakunamantapas willaspanqa yanaparqataqmi piensarinankupaq. Ejemplopaq, huk kutipim tapurqa: “¿Imaninkitaq Simon? Kay pachapi reykunaqa ¿pikunamantataq cobran impuestota? ¿Churinkunamantachu icha sapaq runakunamantachu?”, nispa (Mateo 17:25). Kunanpas chaynallataqmi Bibliamanta yachachispaqa, yachachisqanchikmanta ima piensasqanta niwananchikpaq otaq explicawananchikpaqmi saqenanchik. Chaypaqqa controlakunanchikmi, aswanraq Bibliapa cheqap yachachisqankunamanta llumpay rimay munaq kaspanchikqa. Chaymantapas manataqmi Biblia estudiaqtaqa llumpay tapukuykunawanqa hukmanyachinachu, aswanqa sumaqllatam huk otaq iskay tapuykunata hinaspa allin yanapaq rikchanachiykunata rurachwan. Chaynatam yanapasunchik Bibliamanta qellqanchikkunapa yachachisqanta entiendenankupaq.

18. ¿Imataq allin ‘yachachiq’ kayqa?

¹⁸ Bibliam niwanchik allin ‘yachachinamanta’ (2 Timoteo 4:2; Tito 1:9). Allin yachachiyqa, manam yachachisqanchikmanta yuyananpaq estudiaqta yanapayllachu. Aswanmi Biblia estudiaqtaqa yanapananchik imam allin otaq mana allin, imam cheqap otaq imam llulla hinaspa imam yuyayniyoq kay otaq mana yuyayniyoq kasqanmanta entiendenanpaqpas. Sichu kallpanchakusun chayta haypanapaq hinaspa Jehová Diosta tukuy sonqonwan kuyananpaq, hinaspaqa yaqapaschá entiendechisun imanasqa kasukunanta.

Tukuy sonqowan runakunata yanapasun Jesuspa qatiqnin kanankupaq

19. ¿Imanasqam nichwan llapallan cristianokunam yanapanchik runakunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq?

¹⁹ Congregacionpiqa lliw wawqe-paninchikkunam yanapanku runakunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq. Chaymi pipas bautizakuruptinqa manam Bibliamanta yachachiqnin cristianollachu kusikun. Kaytaqa tupachichwanmi chinkasqa warmachata maskaq runakunawan. Chullallapas tariruptinqa llapallan runakunam kusikunku warmacha tayta-mamanwan  kaqllamanta tupaykuptin (Lucas 15:6, 7). Arí, runakuna Jesuspa qatiqnin kanankupaqqa llapallanchikmi yanapanchik, chaynallataqmi runakunata maskaypipas. Chaynataq huñunakunanchik Salonman hamuyta qallariptinkupas, llapallanchikmi yanapanchik cheqap yupaychayta astawan kuyanankupaq (1 Corintios 14:24, 25). Chaymi llapallan cristianokuna kusikunchik sapa wata waranqantin runakuna bautizakuptinku.

20. ¿Imatam ruranayki runakunaman Bibliamanta yachachiyta munaspaqa?

²⁰ Iñiyninkupi suni kaq achka wawqe-paninchikkunam anchata munanku cheqap yupaychaymanta hinaspa Jehová Diosta reqsinankupaq runakuna yanapayta, ichaqa kallpanchakuspankupas manam atinkuchu. Chayna pasasuptikiqa, Jehová Diosta astawan kuyanaykipaq kallpanchakuy, runakunapi interesakuy, kikikipa munasqaykita qepaman churaspa kallpanchakuy, pacienciakuy hinaspa allin yachachiq kanaykipaqpas kallpanchakuy. Aswanqa Jehová Diosta mañakuy pitapas cheqapmanta yachachiy munasqaykita (Eclesiastes 11:1). Amataq hukmanyaychu. Yuyariy, Jehová Diospaq tukuy rurasqaykiqa yanapanmi achka runakuna Jesuspa qatiqnin kanankupaq hinaspa Diosninchiktapas hatunchanmi.

¿Atiwaqchu explicayta?

• Runakunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq yanapayninchikpi, ¿imaynanpitaq sasa kanman Jehová Dios kuyasqanchikta qawachiy?

• ¿Ima sumaq kayniyoqkuna kaspanchiktaq yanapasunchik runakunata Jesuspa qatiqnin kanankupaq?

• ¿Imataq ‘allin yachachiyqa’?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]