Dondo Or U A Hembe Fan U Geman Ior Hingir Mbahenen La
Dondo Or U A Hembe Fan U Geman Ior Hingir Mbahenen La
“Ver nen ishima sha m-ongo u ne ongo ne.”—LUKA 8:18.
1, 2. Doo u se ver ishima sha gbenda u Yesu eren kwagh a ior ken tom na u pasen kwagh la sha ci u nyi?
ZUM u Yesu Kristu kaa a mbadondon un ér: “Ver nen ishima sha m-ongo u ne ongo” la, lu eren tom na u Ortesen Uhemban shi geman ior hingir mbahenen la. (Luka 8:16-18) Kwaghwan la zua sha tom wou u Orkristu la. Aluer u ver ishima sha akaawan a ken jijingi shi u er sha mi yô, kwagh ne una wase u u fa u yôôn angwe u Tartor doo doo. U fatyô u ungwan imo i Yesu nyian ga, kpa u fatyô u ôron mkaanem nam man akaa a yange er i nger ken Ruamabera la. Akaa a i er ken Ruamabera la ôr se nyi sha gbenda u Yesu eren a ior shighe u lu eren tom u pasen kwagh shin tar laa?
2 Yesu yange fa u pasen ior loho u dedoo shi fa u tesen mimi u ken Ruamabera kpaa. (Luka 8:1; Yohane 8:28) Tom u geman ior hingir mbahenen ne wa u pasen ior kwagh shi tesen ve kpa ker, nahan kpa ka i taver Mbakristu mbagenev mba ve fe kwaghpasen tsembelee la u tesen ior tsema tsema. Tom u pasen ior kwagh wa u yôôn loho u dedoo ker. Nahan kpa, u tesen ior kwagh u Yehova man mbaawashima nav la gema wa u yan ikyar vea or u se lu henen Bibilo a nan la. (Mateu 28:19, 20) Se fatyô u eren kwagh ne sha u dondon Yesu Kristu, un u a hembe fan u geman ior hingir mbahenen shi a lu Ortesen Uhembancii la.—Yohane 13:13.
3. Aluer u ngu dondon Yesu yô, kwagh ne una wase ú u geman ior hingir mbahenen nena?
3 Aluer u dondo igbenda i Yesu yange tesen ior la yô, u lu eren kwagh sha kwaghwan u apostoli Paulu ne. Yange kaa ér: “Zenden nen sha kwaghfan hen mba ve lu ken won la, man wa nen ian yen ikyo. Kwaghôron wen a̱ luun u doon gbem, u i we bar sha mi yô, sha u fa nen er i doo u nea ôr kwagh a hanma or yô.” (Mbakolose 4:5, 6) Ka zange u dondon Yesu ken tom u geman ior hingir mbahenen ga, kpa aluer u er nahan yô kwagh ne una wase u u hingir u fan ityesen sha ci u ú fa “er i doo u u ôr kwagh a hanma or” ve a doo nan yô.
Yesu Taver Ior Asema Ér Ve Lam
4. Se fatyô u kaan ser Yesu keghen ato a ior tsembelee sha ci u nyi?
4 Shighe u Yesu lu iyev la je keghen ato a ior shi taver ve asema ér ve pase mbamhen vev. U tesen ikyav yô, shighe u lu anyom 12 la, mbamaren nav zua a na ken tempel, tema hen atô u mbatesen, “lu ungwan ve, man shi lu pinen ve akaa” kpaa. (Luka 2:46) Yesu yange za ken tempel ér una za hee mbatesen mbara sha ci u un fa kwagh un hemba ve yum ga. Kpa za ér una za kegh ato a ve, shin er lu pinen ve mbampin nahan kpaa. Kwagh u alaghga na ve Aôndo lumun un, ior kpaa lumun un yô, lu isharen na i keghen ato a ior la.—Luka 2:52.
5, 6. Er nan ve se fe ser Yesu keghen ato a mba tesen ve laa?
5 Shighe u i er Yesu batisema shi i shighe un mkurem hingir Mesiya la kpa za hemen u keghen ato a ior. Yange i doo Yesu u tesen ior kwagh, kpa mayange je hungur a mba ve va u va ungwan ityesen na la ga. Ashighe kpishi a mem kwaghôron, a pine mba ve lu ungwan un la mbamhen vev sha kwaghôron na la shi a kegh ato sha mbamlumun vev kpaa. (Mateu 16:13-15) U tesen ikyav yô, shighe u Lasaru, anngô u Marta sar ku la, Yesu kaa a Marta ér: “Anti or u nan lu uma man nan nem jighjigh yô, nana kpe mayange ga.” Been yô, a pine un ér: “U na kwagh ne jighjigh kpa?” Nahan Yesu kegh ato ungwa mlumun u Marta na la. Marta kaa a na ér: “Een Tere, M vande nan jighjigh kera je mer, We U ngu Kristu, Wan u Aôndo.” (Yohane 11:26, 27) Yange a saan Yesu iyol kpishi er ungwa Marta pase jighjigh u nan na nahan.
6 Shighe u mbahenen mba Yesu kpishi undu un la, a soo u fan mhen u mbaapostoli nav. Nahan a pine ve ér: “Ne kpaa, ka ne ka yemene?” Shimon Peteru gema kaa a Na er: “Tere, ka hen an je shi sé zaa? Ka We U lu a mkaanem ma uma u tsôron ye. Man se yô, se na jighjigh shi se fa er We U ngu Icighan u Aôndo.” (Yohane 6:66-69) Mkaanem man yange ma a doo Yesu kpen kpen. Kape or u ú henen Bibilo a nan kpa nana pase jighjigh u nan ve a saan we iyol je la.
Yesu Keghen Ato a Ior sha Icivir
7. Mbasamaria kpishi hingir u nan Yesu jighjigh sha ci u nyi?
7 Kwagh ugen u na ve Yesu fa u geman ior hingir mbahenen yô, lu mwe u waan ior ikyo shi keghen ato a ve sha icivir la. U tesen ikyav yô, sha anshighe ugen la Yesu pase kwase Samaria kwagh hen kpe u ijôr i Yakob, ikyua a gar u Shikar. Shighe u ve lu lamen la, Yesu lu lamen tswen ga, yange kegh ato a kwagh u kwase la lu ôron la kpaa. Er Yesu kegh ato a kwase la yô, a nenge er sar un u civir Aôndo yô. Nahan a kaa a na ér Aôndo ngu keren mba ve soo u civir Un ken jijingi kua ken mimi la. Kwagh u kwase ne gba Yesu ishima shi er kwagh a na sha icivir kpaa. Nahan kwase ne ôr ior mbagenev kwagh u Yesu, man “Mbasamaria kpishi na Un jighjigh sha ci u kwaghôron u kwase” la.—Yohane 4:5-29, 39-42.
8. M-soo u ior ve soon u pasen mbamnenge vev la una wase se u hiin iliam a ve shighe u se dugh kwaghpasen la nena?
8 Ka i doo ior kpishi u pasen mbamnenge vev sha kwagh. U tesen ikyav yô, yange i doo ior mba ken gar u Atene u tsuaa la kpishi u ôron shi ungwan akaa a he. Kwagh ne wase Paulu u pasen ior kwagh tsema tsema sha Areopagu u ken gar la. (Aerenakaa 17:18-34) U fatyô u hiin kwaghôron a or shighe u u dugh kwaghpasen la wer, “M va mer me va pine u mnenge wou sha [ter itinekwagh shon].” Kegh ato ungwa mnenge u or shon nahan wa zwa sha mi gayô pine nan mpin sha kwagh shon. U been yô, tese nan kwagh u Bibilo i er sha kwagh shon yô.
Yesu Fa u Hiin Iliam a Ior
9. Lu nyi Yesu er cii ve mase pasen Keleopa vea ikyar na “akaa a sha iyol Na ken icighanruamabera”?
9 Yange taver Yesu u hiin iliam a or ga. Yesu keghen ato a ior tseegh ga, yange a fa mbamhen vev nahan a fa kwagh u una ôr yô. (Mateu 9:4; 12:22-30; Luka 9:46, 47) U tesen ikyav yô, shighe u i nder Yesu ica lu a gba ga la, mbahenen nav uhar mough ken Yerusalem lu yemen ken Emou. I kaa ken ityakerada i Ivangeli ér, mba ngur “ôron kwagh timen sha mi ayol a ve” yô, “Yesu iyol Na va mgbôghom a ve, gba zan a ve imôngo. Kpa ime wa ve ashe sha u vea kav Un ga yô. A kaa a ve er: Ka nyi akaa ne lu ôron ayol a en ne yemene? Ve tile, ve gema ashe zuu. U môm ken ve, u i yilan er Keleopa la, gema kaa a Na er: Ka We tseegh U lu orvannya ken Yerusalem, U fe akaa a a er her sha ayange ne ga yee? A kaa a ve er: Ka nyi akaa?” Ortesen u Hemban la kegh ato a ve er ve pase un kwagh u Yesu Or u Nasareti u lu tesen ior shi eren uivande kpa i wua un la. Mbagenev lu kaan ér i nder un shin ku. Yesu yange de Keleopa vea ikyar na ve pase mnenge ve. Mba been yô, “A gba pasen ve akaa a sha iyol Na ken icighanruamabera cii.”—Luka 24:13-27, 32.
10. U er nan ve u fa kwagh u or nan ne jighjigh a mi shighe u ú dugh kwaghpasen laa?
10 Alaghga ú vande fan kwagh u or u ú lu pasen nan kwagh la nan ne jighjigh a mi la ga. Nahan kaa a nan wer ka i doo ú u ungwan mhen u ior sha kwagh u msen u eren, tsô alaghga nana ôr u kwagh u nan ne jighjigh a mi yô. Nahan pine nan wer, “U hen wer or ngu u nan ongo mbamsen yôô?” Kwagh u nana ôr la una wase u u fa mhen u nan man jighjigh u nan kpaa. Aluer ka or u nan eren kwaghaôndo yô, shi pine nan wer, “U hen wer Aôndo ongo mbamsen ciili? Shin ongo mbamsen mbagenev ga?” Mbampin mban vea wase u u lam a nan kundu kundu. Wea soo u tesen nan kwagh u Bibilo i er sha kwagh shon kpa, tese nan sha kwaghfan, de puun a puu kwagh u nan ne jighjigh a mi la ga. Aluer doo nan u keghen ato a we yô, alaghga nana lumun ér u va hen kwagh a nan kwagen. Kpa aluer nan pine u mpin man taver we u nan mlumun sha mi di ye? Ker mlumun sha mpin shon nahan hide za pase nan ‘ishimaverenkeghen you sha ishima i legh legh man sha mcie kpaa.’—1 Peteru 3:15.
Yesu Tesen Ior Mba Injaav
11. U er nan ve u zua a ior mba ve kom u tesen ve laa?
11 Yesu u lu or u vough la yange a fa ior mba injaav mba i gbe u una tese ve yô. Kpa se yô ka i taver se u zuan a “mba i ver ve sha u ve̱ zua a uma u tsôron” la. (Aerenakaa 13:48) Kape mbaapostoli mba Yesu kaa a ve ér: “Hanma gar shin angar u kiriki u nea nyôr yô, ker nen or u injaa keregh” la kpa taver ve je la. (Mateu 10:11) Nahan se kpa gba u se ker a ker ior mba i sar ve u ungwan loho u dedoo la shi se tese ve mimi u ken Bibilo, er mbaapostoli mba Yesu kpa er nahan. U fa ior mba injaav sha u keghen ato a hanma or u ú lam a nan cii shi veren ishima sha ieren i nan kpaa.
12. Ú za hemen u wasen or u nan soo u fan mimi la nena?
12 Aluer u lam a or man nan tese isharen yô, shighe u ú hidi ken ya wou je kpa, doo u ú henen sha atesen a mimi a Bibilo a ú nenge wer gba u nana seer fan la. Aluer u pase or loho u dedoo u bee, man u nger kwagh u ú hen ken iliam you vea nan la yô, kwagh ne una wase u u za hemen u wasen nan u civir Aôndo. Aluer u soo u seer fan akaa a or shon nan ne jighjigh a mi la man ieren i nan kua mlu u nan yô, a gba u ú kegh ato a nan zulee hanma kwa u ú hidi u za ser nan cii.
13. Kanyi ia wase ú u fan mnenge u or nengen Bibilo?
13 Ú taver ior asema wer ve pase u er ve nengen Mkaanem ma Aôndo nena? Sha ajiir agen yô, u fatyô u pinen or wer, “Ka wea ôr Bibilo nahan i taver we u fan kwagh u i lu ôron laa?” Mlumun u nan la una wase u ú fa er nan nengen Bibilo yô. Gbenda ugen yô, ôr ivur Bibilo maa pine nan wer, “Ú nenge kwagh u i er heen ne nena?” Aluer u ngu pinen ior mbampin mba injaav yô, we kpa u pase kwagh doo doo er Yesu nahan. Nahan kpa doo u se er kwagh sha kwaghfan.
Yesu Pinen Ior Mbampin sha Inja
14. Se wuese mbamhen mba ior kpa se pine ve mbampin dang dang ga nena?
14 Wuese mhen u ior, de ôron kwagh u una hee ve a hee ga. Dondo gbenda u Yesu pasen kwagh la. Yange pinen ior mbampin dang dang ga, kpa pinen ve sha gbenda u una wase ve u henen sha kwagh yô. Yesu shi keghen ato a ior zulee, nahan naan mbaasemaamimi mmem. (Mateu 11:28) Hanma or cii yange nan pase un mbamzeyol mba nan gbar gbar. (Marku 1:40; 5:35, 36; 10:13, 17, 46, 47) Aluer ior mba pasen we er ve nengen Bibilo man atesen a i̱ la gbar gbar yô, kegh ato zulee de pinen ve mbampin ga.
15, 16. U er nan ve u lam a ior sha akaa a kwaghaôndo?
15 Dugh u pinen ior mbampin sha inja kera je kpa, se fatyô u taver ior asema ser ve lam sha u ôron kwagh u una kôr ve sha mtema yô, nahan keghen ato sha kwagh u vea ôr la. U tesen ikyav yô, Yesu yange kaa a Nikodemu ér: “Saa á mar or hegh, gayô, nana fatyô u nengen tartor u Aôndo ga.” (Yohane 3:3) Mkaanem man yange ma kôr Nikodemu ken ishima tsung, tsô a pine Yesu mpin shi a kegh ato a na kpaa. (Yohane 3:4-20) Aluer u er nahan yô, alaghga we kpa u fatyô u taver ior asema wer ve lam.
16 Ior ka ve shi ôron er ukwaghaôndo mba hev ve de ishar ken tar u Afrika man sha Ityoughkitaregh ki Yuropa kua ken ityar i Latin Amerika nyian yô. Nahan aluer u ngu ken ityar ne yô, u fatyô u hiin iliam a or wer: “Lanem ishima er i hii ve ukwaghaôndo ve lu kpishi yô. Kpa m ngu veren ishima mer ica a gba ga tsô, akuraior cii aa kohol a civir Aôndo u mimi. Nahan u soo wer akuraior cii a kohol a civir Aôndo u mimi kpa?” Aluer u pase ior kwagh u jighjigh u nan wou sha gbenda u a kôr ve ken ishima yô, vea pase u mnenge ve. Shi aluer u pine or mpin sha gbenda u nana fatyô u nan mlumun sha mi sha igbenda ihiar yô, a hemba doon cii. (Mateu 17:25) Or u ú pin nan mpin la nana na mlumun nana bee yô, ôr nan ivur Bibilo i môm shin ahar. (Yesaia 11:9; Sefania 3:9) Aluer u kegh ato u ungwa kwagh u nan er la yô, u hemba fan kwagh u ú ôr a nan kwagen u ú hide u va yô.
Yesu Keghen Ato a Mbayev
17. Ka nyi i tese ér mbayev kpa Yesu eren kwagh a ve?
17 Yesu yange eren kwagh a mbayev kpaa, lu mbaganden tseegh ga. Yange fa anumbe a mbayev eren man akaa a ve ôron yô. Ashighe agen a lôhô mbayev ér ve va hen a na. (Luka 7:31, 32; 18:15-17) Mbayev kpishi yange ve kohol ikpelaior ve kegh ato a Yesu. Shighe u mbayev lu genger amo wuese Mesiya la, Yesu ungwa nahan kaa ér Ruamabera tsengaôron ér kwagh a er nahan. (Mateu 14:21; 15:38; 21:15, 16) Nyian kpa, mbayev kpishi mba hingir mbahenen mba Yesu. Nahan ú wase ve nena?
18, 19. U wase wan wou una hingir orhenen u Yesu nena?
18 Saa u keghen ato a wan wou ve u wase un una hingir u civir Aôndo ye. Gba u ú fa mbamhen nav mba alaghga vea kaha a mbamhen mba Yehova la. Aluer wan wou ôr kwagh sha mi ga kpa, vande wuese un. Maa ôr un avur a ruamabera a injaa sha er u wase un, una fa mnenge u Yehova sha kwagh u ú lu lamen a na sha mi la yô.
19 Mbampin ka ve wase u fan mhen u mbayev. Kpa mbayev mba soon ér i zer pinen ve mbampin gbem ga, er mbaganden kpa ve soon ga nahan. Doo u ú pinen wan wou mbampin mba vea gande un ga, kpa hemba doon u ôron un kwagh wou. U fatyô u pasen un er we kpa yange u henen kwagh man ityôkyaa i u henen kwagh nahan yô. U been yô, pine nan wer, “Kape we kpa u henen kwagh laa?” Mlumun u wan wou la una na yô ú fatyô u pasen un kwagh u Bibilo i er yô shi taver un ishima kpaa.
Dondo Or u A Hembe Fan u Geman Ior Hingir Mbahenen La
20, 21. Er nan ve i doo u u keghen ato a ior ken tom u pasen kwagha?
20 Wea lu wasen wan wou shin orgen wer nana hingir orhenen u Yesu Kristu kpa, fa wer kwagh u a lu u vesen yô ka u keghen ato a nan. Aluer u ngu keghen ato a nan yô, u lu tesen wer nan doo u ishima. Ú keghen ato a or yô, u ngu tesen wer u hidi a iyol ijime, shi u ngu nan or u ú lu lamen a nan la icivir shi u ngu wan nan ikyo kpaa. Saa se ver ishima shighe u or nan lu lamen la ve se fatyô u keghen ato a nan ye.
21 Shighe u u lu pasen kwagh yô, keghen ato a ior mba u lu pasen ve kwagh la zulee. Aluer u kegh ato a ve zulee yô, u hemba fan atôakaa a ken Bibilo a u pase ve ve aa kôr ve sha mtema yô. Nahan dondo igbenda i Yesu tesen ior la sha er u wase ve yô. Aluer u er nahan yô, a saan we iyol kpishi sha ci u ú ngu dondon Or u A Hembe Fan u Geman Ior Hingir Mbahenen La.
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
• Yesu yange a taver ior asema ér ve pase mbamhen vev nena?
• Yesu keghen ato a ior mba tesen ve la sha ci u nyi?
• Ú pinen ior mbampin shighe u ú lu pasen ve kwagh la nena?
• Ú wase mbayev u civir Aôndo nena?
[Study Questions]
[Picture on page 27]
Keghen ato a ior shighe u ú lu pasen kwagh yô
[Picture on page 29]
Ka se dondo Yesu sha u wasen mbayev u civir Aôndo