Aram daw Nindo?

Kasuarin nagsongko ki Jesus an mga astrologo?

Sa Ebanghelyo ni Mateo, sinasabi sa sato na nagsongko ki Jesus an “mga astrologo hale sa mga parteng sirangan,” na nagdara sa saiya nin mga regalo. (Mateo 2:1-12; nota sa ibaba) Dai sinabi kun pira sa mga astrologong ini, o “mago,” an nagsongko sa aking si Jesus, asin mayo nin marigon na basehan para sa pinagkatodan nang paniniwala na tolo an nagsongko; ni nginaranan man sinda sa pagkasaysay sa Biblia.

An New International Version Study Bible nagkomento manongod sa Mateo 2:11: “Sarongat sa tradisyon, an mga Mago dai nagsongko ki Jesus sa bahogan kan banggi na sia mamundag na siring kan pagsongko kan mga pastor. Nag-abot sinda pakalihis nin nagkapirang bulan asin sinongko si Jesus bilang sarong ‘aki’ sa saiyang ‘harong.’” Pinapatunayan ini kan impormasyon na kan hinihingoa ni Herodes na gadanon an sadit na aki, nagboot sia na gadanon an gabos na aking lalaki na duwang taon pababa an edad sa bilog na Betlehem asin sa mga distrito kaiyan. Pinili nia an siring kaiyan na mga edad paagi sa pagkarkulo “oyon sa panahon na maingat niang sinierto sa mga astrologo.”—Mateo 2:16.

Kun an mga astrologong ini nagsongko ki Jesus kan banggi na sia mamundag asin nagdara nin bulawan saka iba pang mahalagang mga regalo, harayo an posibilidad na duwang gamgam sana an idinolot ni Maria pakalihis nin 40 aldaw kan ipresentar nia si Jesus sa templo sa Jerusalem. (Lucas 2:22-24) Ini an probisyon sa Ley para sa mga tawong dukha na dai kayang magdolot nin sarong ogbon na lalaking karnero. (Levitico 12:6-8) Minsan siring, an mahalagang mga regalong ini posibleng napapanahon asin kapakipakinabang tanganing may panggastos an pamilya ni Jesus mantang yaon sa Egipto.—Mateo 2:13-15.

Taano ta naglawig nin apat na aldaw bago makaabot si Jesus sa linobngan ki Lazaro?

Sa pundamental, minalataw na iyan an ginibong areglo ni Jesus. Taano ta masasabi niato iyan? Estudyare an pagkasaysay na nakasurat sa Juan kapitulo 11.

Kan magkahelang nin grabe si Lazaro, na nag-eerok sa Betania asin katood ni Jesus, nagpatogon ki Jesus an mga tugang na babae kaini. (Bersikulo 1-3) Kan panahon na iyan, an rayo ni Jesus hale sa Betania duwang aldaw na pagbaklay o labi pa. (Juan 10:40) Minalataw na nagadan si Lazaro kan makaabot ki Jesus an bareta. Ano an ginibo ni Jesus? Sia ‘nagdanay nin duwang aldaw sa lugar na namumugtakan nia,’ dangan naghale sia pasiring sa Betania. (Bersikulo 6, 7) Huli kaini, sa paghalat nin duwang aldaw dangan pagbaklay nin duwang aldaw pa, nag-abot sia sa lolobngan apat na aldaw pagkagadan ni Lazaro.—Bersikulo 17.

Bago kaidto, ginibo ni Jesus an duwang pagbuhay liwat—an saro kaiyan ginibo nia pagkagadan tolos kan tawo asin an saro pa tibaad ginibo nia paghaloyhaloy pagkagadan kan tawo. (Lucas 7:11-17; 8:49-55) Mabubuhay daw nia liwat an sarong tawo na apat na aldaw nang gadan asin nagpopoon nang malapa an bangkay? (Bersikulo 39) Interesante nanggad, an sarong reperensia sa Biblia nagsasabi na may paniniwala an mga Judio na mayo na nin posibleng paglaom “para sa sarong tawo na apat na aldaw nang gadan; sa panahon na iyan maheheling na an pagkalapa kan bangkay, asin an kalag, na pinaniniwalaan na naglalayoglayog sa ibabaw kan bangkay sa laog nin tolong aldaw, huminale na.”

Kun nagduduwaduwa an siisay man sa mga nagkakatiripon duman sa lolobngan, maheheling na mismo ninda an kapangyarihan ni Jesus sa kagadanan. Sa pagtindog ni Jesus sa atubangan kan bukas na lolobngan, sia nagkurahaw: “Lazaro, lumuwas ka!” Dangan, “an tawong nagadan luminuwas.” (Bersikulo 43, 44) An pagkabuhay liwat, bakong an salang paniniwala nin dakol na padagos na nabubuhay an kalag pagkagadan, iyo an tunay na paglaom para sa mga gadan.—Ezequiel 18:4; Juan 11:25.