Iluga ang Ila Pagtuo

Ginpangapinan Niya ang Putli nga Pagsimba

GINALANTAW ni Elias ang nagahuyohuyo nga kadam-an samtang nagataklad sila sa Bukid Carmel. Bisan kaagahon pa, maaninaw na sa ila mga nawong ang kapurauton. Epekto ini sang tatlo ka tuig kag tunga nga tigpalamangag.

Yara sa kadam-an ang 450 ka bugalon nga manalagna ni Baal nga nagabalingaso sa kaakig kay Elias, nga manalagna ni Jehova. Ginpapatay ni Reyna Jezebel ang madamo nga alagad ni Jehova. Walay sapayan sini, ginapamatukan gihapon ni Elias ang pagsimba kay Baal. Apang, tubtob san-o? Ayhan nagsiling ang mga manalagna ni Baal nga wala sing padaug sa ila si Elias kay isa lang sia. (1 Hari 18:3, 19, 20) Nag-abot man si Hari Ahab sakay sa iya harianon nga kangga. Naugot man sia kay Elias.

Wala sing kadampig si Elias, apang maeksperiensiahan niya sa sini nga adlaw ang wala pa gid matabo sa iya kabuhi. Sa indi madugay, magaumpisa na ang pagsumpunganay sang maayo kag malaut nga karon pa lang matabo. Ano ang nabatyagan niya samtang nagapamanagbanag ang adlaw? Nakulbaan sia, kay kaangay naton, ‘tawo man sia nga may balatyagon.’ (Santiago 5:17) Isa ka butang ang mapat-od naton: Wala gid sia sing kadampig kay napalibutan sia sang walay pagtuo nga mga tawo, sang ila apostata nga hari kag sang mapintas nga mga manalagna.—1 Hari 18:22.

Apang, ngaa natabo ini sa Israel? Kag ano ang matun-an naton gikan sa sini? Ginapalig-on kita sang Biblia nga binagbinagon naton ang halimbawa sang matutom nga mga alagad sang Dios kag ‘ilugon ang ila pagtuo.’ (Hebreo 13:7) Binagbinagon naton karon ang halimbawa ni Elias.

Labi Pa nga Naglala ang Madugay Na nga Pagkimpang-kimpang

Sa halos bug-os niya nga kabuhi, masubo gid si Elias, apang wala sia sing mahimo samtang ginatan-aw niya nga ginapatumbayaan kag ginatasak sang mga Israelinhon ang pinakamaayo nga bahin sang ila dutang natawhan, ang pagsimba kay Jehova. Kay man, sa sulod sang malawig nga tion, nagkimpangkimpang ang Israel sa tunga sang matuod nga relihion kag butig nga relihion, sa pagsimba kay Jehova nga Dios kag sa pagsimba sa mga diosdios sang mga pungsod sa palibot. Labi pa gid nga naglala ini sang panahon ni Elias.

Ginpangasawa ni Hari Ahab si Jezebel, ang anak nga babayi sang hari sang Sidon. Determinado si Jezebel nga pasimbahon ang tanan nga Israelinhon kay Baal kag dulaon ang pagsimba kay Jehova. Si Ahab naimpluwensiahan man dayon ni Jezebel. Nagpatindog sia sing templo kag halaran para kay Baal kag nanguna sa pagsimba sa sining pagano nga dios. Bangod sini, naakig gid si Jehova.—1 Hari 16:30-33. *

Ngaa makangilil-ad ang pagsimba kay Baal? Bangod sini, ginsikway sang Israel ang matuod nga Dios. Imoral man ini kag mapintas nga pagsimba kay ang mga lalaki kag mga babayi nagapakighilawas sa templo. Ang mga miembro sini nagapatuyang sa sekso kag ginahalad pa gani nila ang ila mga bata kay Baal. Bangod sini, ginpakadto ni Jehova si Elias kay Ahab agod pahibaluon sia nga may tigpalamangag nga matabo sa duta, nga ang makapauntat lamang amo ang manalagna sang Dios. (1 Hari 17:1) Nagligad pa ang pila ka tuig antes nagpakita liwat si Elias kay Ahab kag ginsilingan sia nga tipunon ang katawhan kag ang mga manalagna ni Baal sa Bukid Carmel.

Apang, paano kita karon makabenepisyo sa sini? Mahimo masiling ang iban nga wala na sing  pulos ini nga sugilanon, kay wala man kita sing makita nga mga templo kag mga halaran ni Baal karon. Apang indi lamang ini isa ka sugilanon. (Roma 15:4) Ang tinaga nga “Baal” nagakahulugan nga “tag-iya” ukon “agalon.” Ginsilingan ni Jehova ang iya katawhan nga pilion nila sia subong ila “baal,” ukon bana nga tag-iya. (Isaias 54:5) Indi bala ang mga tawo karon nagaalagad man sa madamo nga agalon kag indi sa Labing Gamhanan nga Dios? Sa pagkamatuod, kon ang ginahimakasan sang mga tawo amo ang pagpangita sing kuarta, trabaho, paglingawlingaw, seksuwal nga pagpangalipay, kag pagsimba sa di-maisip nga mga dios sa baylo sang pagsimba kay Jehova, amo ini ang ila ginapili nga agalon. (Mateo 6:24; Roma 6:16) Busa, daw subong nga ang nagapangibabaw nga aspekto sang pagsimba kay Baal buhi gihapon. Ang pagsumpunganay ni Jehova kag ni Baal sang una makabulig sa aton sa paghimo sing maalamon nga pagpili kon sin-o ang aton alagdon.

‘Pagpiniang’—Paano?

Mabaskog ang hangin sa putukputukan sang Bukid Carmel. Gikan diri makita mo ang halos kabilugan sang Israel—halin sa masulog nga nalupyakan sang Kison sa ubos, tubtob sa Daku nga Dagat (Dagat Mediteraneo) tubtob sa kabukiran sang Lebanon paaminhan. * Samtang nagaamat-taas ang adlaw, masanaaw ang makaluluoy nga kahimtangan sang duta. Ang anay mauyahon nga duta nga ginhatag ni Jehova sa mga anak ni Abraham nag-ari-ari. Nangin kigang ini bangod sa nagatagiti nga init kag napierde ini bangod sa kabuangan sang mga katawhan mismo sang Dios! Ginpalapitan ni Elias ang nagatinumpok nga kadam-an kag ginsilingan sila: “Tubtub pa bala san-o magpiniang kamo sa tunga sang duha ka panghunahuna? Kon ang GINOO among Dios, sonda sia; apang kon si Baal, niyan sonda sia.”—1 Hari 18:21.

Ano ang buot silingon ni Elias sa ‘pagpiniang sa tunga sang duha ka panghunahuna’? Wala marealisar sang mga tawo nga dapat sila magpili kon sin-o gid ang ila simbahon, kon si Jehova bala ukon si Baal. Abi nila mapahamut-an nila si Baal paagi sa ila makangilil-ad nga mga ritwal kag sa amo man nga tion mangayo sing bulig kay Jehova. Ayhan naghunahuna sila nga si Baal ang magapakamaayo sang ila mga pananom kag kasapatan, samtang si “Jehova sang mga kasuldadusan,” naman ang magaamlig sa ila sa patag-awayan. (1 Samuel 17:45 NW) Kaangay nila, wala marealisar sang madamo nga tawo karon ang isa ka importante nga kamatuoran: Indi luyag ni Jehova nga may kaagaw sia sa pagsimba. Luyag niya nga sia lamang ang aton simbahon kag takus gid sia sa sini. Kon magsimba kita sa iban nga dios, indi lamang masaklaw si Jehova, kundi maakig gid sia!—Exodo 20:5.

Busa, ining ‘nagapiniang’ nga mga Israelinhon daw subong sang isa ka tawo nga nagaliktinliktin sa duha ka banas. Amo man sini ang masami nga ginahimo sang madamo nga tawo karon. Ginasimba nila ang iban nga “baal” kag ginatalikdan nila ang pagsimba sa Dios! Ang mabaskog nga pangabay ni Elias nga mag-untat na sa pagpiniang magabulig sa aton nga usisaon ang aton mga prioridad sa kabuhi kag pagsimba.

Isa ka Makahalawathawat nga Pagtilaw

Ginhangkat ni Elias ang mga manalagna ni Baal nga magpatindog sing halaran kag ibutang ang ila halad; nian mangamuyo sila sa ila dios nga magpadala sing kalayo. Amo man sini ang himuon ni Elias. Sia nagsiling: “Ang Dios nga nagasabat paagi sa kalayo, manginsia ang [matuod] nga Dios.” Nahibaluan gid ni Elias kon sin-o ang matuod nga Dios. Daku gid ang iya pagtuo sa matuod nga Dios amo nga ginpauna niya ang mga manalagna ni Baal. Ginhatagan niya sing bentaha ang iya mga kontra kay sila pa gani ang ginpauna niya pili sang tinday nga baka para ihalad kag sila man ang nag-una pangamuyo kay Baal. *—1 Hari 18:24, 25.

 Ang Dios wala na karon nagahimo sing milagro, apang ginabuligan niya gihapon kita. Kaangay ni Elias, makasalig gihapon kita sa iya. Halimbawa, kon may mga tawo nga wala nagaugyon sa ginasiling sang Biblia, dapat mangisog kita nga isugid sa ila kon ano ang husto. Kaangay ni Elias, mangayo kita sing bulig sa Dios agod masanagan sila. Mahimo naton ini indi sa aton kaugalingon nga ikasarang, kundi paagi sa pagsalig sa Biblia, nga ginsulat agod ‘tadlungon ang mga butang.”—2 Timoteo 3:16.

Ginplastar na sang mga manalagna ni Baal ang ila halad kag nagpanawag sila sa ila dios. “O Baal, sabta kami!” sulitsulit nila nga panawag. Nagligad na ang pila ka minutos, inoras, sige gihapon ang panawag nila. “Apang wala sing tingug, ukon bisan sin-o nga nagsabat,” siling sang Biblia. Sang mag-udto na, gin-uligyat sila ni Elias kag nagsiling nga basi masako si Baal amo nga wala sia nagasabat, ukon ayhan didto sia sa kasilyas, ukon basi nagakatulog sia kag dapat pukawon. “Singgit kamo sing mabaskug,” uligyat ni Elias sa mga impostor. Para kay Elias kabuangan gid nga magsimba kay Baal kag luyag niya nga marealisar sang katawhan sang Dios nga ginatonto lamang sila.—1 Hari 18:26, 27.

Sang mabatian ini sang mga manalagna ni Baal, labi na gid sila nga nag-aliwasa nga daw mga buang, ‘nagtuaw sila sing mabaskug, kag ginpilas nila ang ila kaugalingon suno sa ila kinabatasan paagi sa mga sundang kag mga bangkaw, tubtub nga nag-agay ang dugo sa ila.’ Apang, napaslawan lamang sila! “Wala sing tingug; ukon bisan sin-o nga nagsabat, ukon bisan sin-o nga nagsapak.” (1 Hari 18:28, 29) Indi gid matuod si Baal. Gin-uluimbento lamang ini ni Satanas agod ganyaton ang mga tawo nga magtalikod kay Jehova. Amo man sa karon, kon talikdan naton si Jehova kag pilion ang iban nga agalon, malugaw-an lamang kita, ukon mahuy-an pa gani.—Salmo 25:3; 115:4-8.

Ang Sabat

Kahapunanon na, kag turno na ni Elias. Ginkay-o niya ang halaran para kay Jehova nga mahimo ginguba sang mga kaaway sang matuod Dios. Nagkuha sia sing 12 ka bato, ayhan agod pahanumdumon ang kadam-an sang 10 ka tribo nga pungsod sang Israel nga obligado sila gihapon nga tumanon ang Kasuguan nga ginhatag sa 12 ka tribo. Nian, ginplastar niya ang iya halad kag ginbuhusan sing tubig, nga mahimo ginsag-ob gikan sa Dagat Mediteraneo nga malapit sa ila. Ginkanalan pa gani niya ang palibot sang halaran kag ginpuno man ini sing tubig. Kon paano nga ginpahapos niya ang kahimtangan para sa mga manalagna ni Baal, ginhimo naman niya ini nga daw mabudlay gid kay Jehova. Amo sini kadaku sang iya kompiansa sa iya Dios.—1 Hari 18:30-35.

Sang handa na ang tanan, nangamuyo si Elias. Ginpakita sang iya simple apang makatalandog nga pangamuyo kon ano gid ang labing importante sa iya. Una sa tanan, luyag niya ipakilala nga ang “Dios sang Israel” amo si Jehova, indi si Baal. Ikaduha, luyag niya ipahibalo sa tanan nga alagad lamang sia ni Jehova kag ang tanan nga himaya dapat ihatag sa Dios. Sa katapusan, ginpakita ni Elias nga nagaulikid gihapon sia sa katawhan kay luyag niya makita nga ‘pabalikon liwat ni Jehova ang ila tagipusuon.’ (1 Hari 18:36, 37) Bisan pa nga nag-antos sila bangod sa ila kakulang sing pagtuo, palangga gihapon sila ni Elias. Kon nagapangamuyo kita sa Dios, mapakita man bala naton nga nagaulikid kita sa ngalan sang Dios kag mangin mapainubuson man bala kita kag mangin maluluy-on sa iban nga nagakinahanglan sing bulig?

Antes mangamuyo si Elias, mahimo nahangawa ang kadam-an kon bala si Jehova pareho man kay Baal nga nagpaslaw lamang sa ila. Apang, pagkatapos gid sang pangamuyo, naalimunaw ang tanan nila nga kahangawa. Ang Biblia nagasiling: “Niyan ang kalayo sang GINOO naholog, kag nag-upus sang halad-nga-sinonog, kag sang gatong, kag sang mga bato, kag sang yab-ok, kag nagdilap sang tubig nga yadto sa kalog.” (1 Hari 18:38) Daw ano ka makahalawhaw nga sabat! Kag ano ang ginhimo sang mga tawo?

“Si Jehova amo ang matuod nga Dios! Si Jehova  ang matuod nga Dios!” tuaw nila tanan. (1 Hari 18:39, NW) Nakita gid man nila ang kamatuoran, apang wala pa sila sing pagtuo. Sa pagkamatuod, ang pagbaton nga si Jehova amo ang matuod nga Dios sang nakita nila ang kalayo gikan sa langit indi isa ka mabakod nga ebidensia sang pagtuo. Gani gintilawan sila ni Elias. Ginsilingan niya sila nga tumanon ang Kasuguan ni Jehova, ang butang nga madugay na kuntani nila ginhimo. Suno sa kasuguan sang Dios, dapat pamatyon ang mga manalagna kag ang mga sumilimba sa idolo. (Deuteronomio 13:5-9) Kay man, ining mga manalagna ni Baal, mga tingkuyan gid nga kaaway ni Jehova nga Dios nga hungod nga nagasupak sa iya mga katuyuan. Dapat bala sila kaluy-an? Indi bala nga wala man gani nila ginkaluy-an ang inosente nga mga kabataan nga ginsunog nila nga buhi kag ginhalad kay Baal? (Hulubaton 21:13; Jeremias 19:5) Gani, indi gid sila takus nga kaluy-an. Nagmando si Elias nga pamatyon sila, kag amo gid ang natabo.—1 Hari 18:40.

Ginapakamalaut sang pila ka mga kritiko ining hitabo sa Bukid Carmel. Nabalaka ang iban nga basi himuon ini nga rason sang mga panatiko nga pintasan ang mga tawo nga indi mag-ugyon sa ila pagtuluuhan. Kag makapasubo nga madamo gid sa karon sing mapintas nga relihioso nga mga panatiko. Apang, si Elias indi panatiko. Gintuman lamang niya ang matarong nga paghukom ni Jehova. Isa pa, nahibaluan sang matuod nga mga Cristiano nga indi nila puede ilugon si Elias kag pamatyon man ang mga malauton. Sugod sang magkari ang Mesias, ang mga pulong ni Cristo kay Pedro amo na ang nangin pagsulundan sang tanan nga disipulo ni Jesus. Ini nagasiling: “Itagob ang imo espada, kay ang tanan nga nagagamit sang espada mapatay paagi sa espada.” (Mateo 26:52) Sa dili madugay, gamiton ni Jehova ang iya Anak sa pagpadapat sang Iya hustisya.

Dapat may mabakod nga pagtuo ang matuod nga mga Cristiano. (Juan 3:16) Mahimo nila ini paagi sa pag-ilog sa matutom nga mga lalaki kaangay ni Elias. Si Jehova lamang ang iya ginsimba kag ginpalig-on niya ang iban nga amo man ang himuon. Ginbuyagyag niya ang butig nga relihion nga gingamit ni Satanas agod patalikdon ang katawhan kay Jehova. Kag nagsalig sia kay Jehova sa pagtadlong sa mga butang sa baylo nga himuon kon ano ang luyag niya kag magsalig sa iya ikasarang. Huo, ginpangapinan gid ni Elias ang putli nga pagsimba. Kabay nga ilugon naton ang iya pagtuo!

[Mga footnote]

[Blurb sa pahina 20]

Kon talikdan naton si Jehova kag mag-alagad sa iban nga agalon, malugaw-an lamang kita

[Piktyur sa pahina 21]

“Si Jehova ang matuod nga Dios!”