Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Longesha bana bebe

Mâko kavua mutekete mu mikolo

Mâko kavua mutekete mu mikolo

MÂKO mmufunde umue wa ku mikanda ya mu Bible idi yakula bua nsombelu wa Yezu. Mukanda wende ke muipi ku yonso ne mmupepele bua kubala. Kadi Mâko muine uvua nganyi? Udi wela meji ne: uvua mumanye Yezu anyi?​— * Tuanjayi kuakula bua ntatu ivuaye mupete ne tumone tshitudi mua kulongela ku dinanukila divuaye nadi.

Badi batela dîna dia Mâko bua musangu wa kumpala mu Bible panyima pa Mukalenge Helode Agipa mumane kuela mupostolo Petelo mu buloko. Butuku bukuabu, muanjelu kupatula Petelo mu buloko, yeye kuya diakamue kua Mariya mamuende wa Mâko, uvua musombele mu Yelushalema. Dipatuka dia Petelo mu buloko diakenzeka bidimu bitue ku 10 panyima pa lufu lua Yezu mu Kupita kua Yehowa mu 33.​—Bienzedi 12:1-5, 11-17.

Udi mumanye bua tshinyi Petelo uvua muye kua mamuende wa Mâko anyi?​— Pamuapa bualu uvua mumanyangane ne bena mu dîku adi ne uvua mumanye ne: bayidi ba Yezu bavua benzela bisangilu mu nzubu muende. Banaba uvua wa mu dîku dia ba Mâko ne uvua mulue pende muyidi panyima pa tshibilu tshia Pentekoste wa mu 33. Bible udi wamba muvua Banaba wambuluisha bena Kristo bapiabapia ba mu tshikondo atshi. Yezu uvua mua kuikala mumanye Banaba, kabidi ne Mariya ne muanende Mâko.​—Bienzedi 4:36, 37; Kolosai 4:10.

Mâko udi ufunda mu mukanda wende ne: butuku buvuabu bakuate Yezu, nsongalume mukuabu uvua muvuale anu tshilamba tshivua tshibuikila pa ‘mubidi wakadi mutupu’ uvuapu, kadi pakakuatabu Yezu, wakanyema. Nsongalume au uvua nganyi?​— Uvua mua kuikala anu Mâko. Bivua mua kuikala ne: Dîba divua Yezu ne bapostolo bende basa luendu butuku abu, pamuapa Mâko uvua muvuale tshilamba atshi anu lukasa lukasa bua kubalonda.​—Mâko 14:51, 52.

Nsongalume eu uvua mua kuikala nganyi? Tshiakamuenzekele ntshinyi ne mbua tshinyi?

Mâko uvua mupete diakalenga dia kusomba ne basadidi ba Nzambi. Uvua mua kuikalapu pende dituku dia Pentekoste wa mu 33 pavua nyuma muimpe mutuluke ne uvua mulamakane bikole ne basadidi ba Nzambi ba lulamatu bu mudi Petelo. Kadi uvua mukafile muanabu Banaba uvua muambuluishe Shaula bua kumanyanganaye ne Petelo bidimu 3 panyima pa Yezu mumane ku kumumuenekela mu tshikena kumona. Bidimu bia bungi pashishe kabidi, bakatuma Banaba bua kukeba Shaula ku Tâso.​—Bienzedi 9:1-15, 27; 11:22-26; 12:25; Galatia 1:18, 19.

Mu tshidimu tshia 47 bakasungula Banaba ne Shaula bua kuyabu kuyisha lumu luimpe ku matunga makuabu. Bakangata Mâko bua akabafila, kadi yeye kubashila mu njila kualukila ku Yelushalema bua bualu butudi katuyi bamanye. Shaula wakaluabu kuinyika dîna dia bena Lomo dia Paulo wakafika munda. Kadi uvua ne bua kuikala mumanye butekete buvua mua kuikala bufikishe Mâko ku dienza bualu abu.​—Bienzedi 13:1-3, 9, 13.

Pavua Paulo ne Banaba bapingane ku luendu, kulondabu miyiki ya muvua Nzambi mukuatshishe mudimu wabu bikole. (Bienzedi 14:24-28) Ngondo mikese pashishe kulongololabu luendu bua kupingana bua kutangila bantu bavua balue bena Kristo pavuabu babayisha. Banaba uvua musue bua baye ne Mâko, kadi udi mumanye tshivua Paulo wela meji anyi?​— ‘Wakelangana meji ne: Ki mbimpe bia kuya’ ne Mâko bualu uvua mubashile mu njila musangu mushale. Bualu buvua buenzeke pashishe buvua ne bua kuikala bunyingalaje Mâko bikole.

Paulo ne Banaba kufikabu munda bikole, ne panyima pa “mpata mikole,” Paulo kuangata diende disangu, Banaba pende kuangata diende. Banaba kuangata Mâko kuyabu bua kuyisha ku Kupulio, Paulo pende kuangata Sila kupingana bua kutangila bantu bavuabu bayishe musangu mushale anu bu muvuabu balongolole. Mâko uvua ne bua kuikala mumvue bibi menemene bua muvuaye mufikishe balunda bende, Paulo ne Banana ku ditukakana.​—Bienzedi 15:36-41.

Katuena bamanye bua tshinyi musangu wa kumpala Mâko uvua mupingana ku Yelushalema to. Uvua mua kuikala mupingane bua bualu bua nsongo. Kadi bidi bimueneka ne: Banaba uvua mutuishibue ne: kakubashila kabidi mu njila to. Ne uvua muambilamu. Mâko kavua mutekete mu mikolo to. Bidimu pashishe, wakaya kuyisha lumu luimpe ne Petelo, kufika too ne ku Babulona. Pavuabu ku Babulona apu, Petelo wakatumina bantu muoyo, usakidila ne: ‘Muananyi Mâko udi unuela muoyo kabidi.’​—1 Petelo 5:13.

Petelo ne Mâko bavua balamatangane bikole bualu bavua benzela Nzambi mudimu pamue. Ke tshitudi tumona patudi tubala mukanda wa Mâko. Mu mukanda eu, Mâko mmuambulule malu avua Petelo mumulondele avuaye mudimuene. Tshilejilu, fuanyikija miyiki idibu bafunda bua tshipepele tshivua tshijuke pavuabu pa dijiba dia Galela. Mâko yeye udi usakidila uleja muaba uvua Yezu mulale mu buatu ne tshivuaye muladile. Malu aa badi mua kuamona anu kudi mulobi bu mudi Petelo. Nanku, tubalayi mvese eyi: Matayo 8:24; Mâko 4:37, 38; ne Luka 8:23 ne tufuanyikije miyiki idimu.

Panyima pa bidimu, pavua Paulo mu buloko ku Lomo, wakela Mâko kalumbandi bua mudimu wende mulenga muvuaye mumuambuluishe. (Kolosai 4:10, 11) Pakamuelabu mu buloko tshiakabidi, wakafundila Timote umuambila bua balue ne Mâko wamba ne: “Bua yeye udi mukumbane mua kunkuatshisha mu mudimu wa Nzambi.” (2 Timote 4:11) Bu muvua Mâko kayi mutekete mu mikolo, wakapeta mushindu wa kuenza midimu ya bungi.

Mmidimu kayi milenga ivua Mâko mulue kuenza bualu kavua mutekete mu mikolo?

^ tshik. 3 Wewe muikale ubadila muana tshitupa etshi, kashionyi kadibu bela ku ndekelu kua bimue biambilu mbua kukuvuluija bua kuanji kuimana ne kuindila bua muana andamune.