Sambizgani Ŵana Ŵinu

Marko Wakagongowa Yayi

MARKO wakalemba limoza mwa mabuku ghanayi gha mu Baibolo agho ghakulongosora za umoyo wa Yesu. Buku ilo wali kulemba ndifupi ndiposo ndipusu pakuŵazga. Kasi Marko wakaŵa njani? Kasi ukughanaghana kuti wakamumanyanga Yesu?— * Tiye tiwone viyezgo ivyo Marko wakakumana navyo, na kusambira cifukwa ico wakalekera kugongowa pakuŵa Mkhristu.

Zina la Marko likuzunurika kakwamba mu Baibolo pamanyuma pakuti Themba Herode Agripa wajalira mpositole Petrosi mu jere. Mu usiku unyake mungelo wakamufumiska Petrosi. Pamanyuma pake wakaluta ku nyumba ya amama ŵa Marko, a Mariya, awo ŵakakhalanga mu Yerusalemu. Petrosi wakafumiskika mu jere na mungelo pakati pajumpha vilimika pafupifupi khumi kufuma apo Yesu wakakomekera, pa nyengo ya Paska mu 33 C.E.—Milimo 12:1-5, 11-17.

Kasi ukumanya cifukwa ico Petrosi wakalutira ku nyumba ya a Mariya?— Cikaŵa cifukwa cakuti wakayimanyanga mbumba yawo, kweniso cifukwa cakuti wakamanya kuti ŵasambiri ŵa Yesu wakawungananga kwenekuku. Muvyara wa Marko, Barnaba, wakaŵa kuti ni musambiri kale wa Yesu, mutepanji kwambira pa Ciphikiro ca Pentekoste mu 33 C.E. Baibolo likulongosora kuti Barnaba wakawovwiranga ŵasambiri ŵaphya mu nyengo yira. Ntheura Yesu wakenera kuti wakamumanyanga Barnaba, na ankhazi ŵa Barnaba, a Mariya, ndiposo mwana wawo Marko.—Milimo 4:36, 37; Ŵakolose 4:10, NW.

Mu buku ilo wakalemba, Marko wakati pa usiku uwo Yesu wakakakikira, pakaŵa munyamata uyo wakavwara salu pera ya bafuta “mu thupi lake.” Apo ŵalwani ŵakamukora Yesu, Marko wakalemba kuti munyamata yura wakacimbira. Kasi ukughanaghana kuti munyamata yura wakaŵa njani?— Wakaŵa Marko. Ntheura Yesu na ŵapositole ŵake ŵakati ŵaluta pa usiku wula, Marko wakavwara salu mwaluŵiro na kuŵalondezga.—Marko 14:51, 52.

Marko wakaŵa na jando liwemi la kumanya vinthu vyauzimu. Wakwenera kuti wakaŵapo apo mzimu utuŵa ukapungulikira pa ŵapositole ŵa Yesu pa Pentekoste mu 33 C.E. Ndiposo wakendanga na ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵa Ciuta, nga ni Petrosi. Kweniso wakalongozgananga na muvyara wake, Barnaba, uyo wakawovwira Saulosi mwa kwiza nayo kwa Petrosi pakati pajumpha vilimika vitatu kufuma apo Yesu wakamuwonekera mu mboniwoni. Pakati pajumpha vilimika, Barnaba wakaluta ku Tarso mwakuti wakakumane na Saulosi.—Milimo 9:1-15, 27; 11:22-26; 12:25; Ŵagalatiya 1:18, 19.

 Mu cilimika ca 47 C.E., Barnaba na Saulosi ŵakasankhika kuti ŵacite mulimo wa umishonale. Ŵakaluta na Marko pa ulendo wa umishonale uwu. Kweni pa cifukwa cambura kumanyikwa, Marko wakawelera nyengo yikati yalutapo ndipo wakaluta kukaya kwake ku Yerusalemu. Saulosi, uyo wakamanyikwangaso na zina lakuti Paulosi, wakakwiya comene. Saulosi wakakondwa navyo yayi ivyo wakacita Marko.—Milimo 13:1-3, 9, 13.

Ŵakati ŵawerako ku ulendo wawo wa umishonale, Paulosi na Barnaba ŵakayowoya vinthu viwemi ivyo vikacitika. (Milimo 14:24-28) Pakati pajumpha myezi yicoko waka, Paulosi na Barnaba ŵakaghanaghana kuti ŵawelereko ku ŵanthu awo ŵakazomera unenesko pa ulendo wawo wakwamba. Barnaba wakakhumba kuti Marko walute nawo, kweni kasi ukumanya ivyo Paulosi wakaghanaghana?— Iyo “wakapima kuti nkhuwemi cara” kulutira lumoza na Marko cifukwa cakuti wakaŵaleka na kuluta kukaya kwake. Nchambura kukayikiska kuti ico cikacitika pamanyuma pake cikamudandauliska comene Marko.

Pakawuka “kuphyiskana mtima” kuheni comene, ndipo Paulosi na Barnaba ŵakapatukana. Barnaba wakaluta kukapharazga ku Kupro pamoza na Marko, ndipo Paulosi wakasankha Sila na kuwelerako ku ŵasambiri ŵaphya nga ni umo ŵakapanganirana na Barnaba pakwamba. Marko wakwenera kuti wakadandaura comene kuti wakapangiska kuti paŵe mphatukano pakati pa Paulosi na Barnaba.—Milimo 15:36-41.

Tikumanya yayi cifukwa ico Marko wakawelelera pakwamba. Wakwenera kuti wakaŵa na cifukwa ciwemi cakucitira nthena. Barnaba wakakhorwa kuti Marko wakenera kuweleraso yayi mulimose umo vikenera kuŵira. Ndipo wakaneneskanga. Marko wakagongowa yayi. Pamanyuma pake wakaluta kukacita mulimo wa umishonale na Petrosi  ku Babulone uko nkhutali comene na kukwake. Ŵali kwenekura, Petrosi wakatuma monire, na kuyowoya kuti, “mwana wane Marko” nayo wakumutauzgani.—1 Petros 5:13.

Petrosi na Marko ŵakaŵa nadi pa ubwezi weneco wauzimu. Para tikuŵazga buku la Marko tingawona umo ubwezi uwu ukaŵira. Mu buku ili, Marko wakalongosora vinthu vyakukhwaskana na uteŵeti wa Yesu, ivyo Petrosi, uyo wakaviwona na maso wakamuphalira. Mwaciyelezgero, yaniska nkhani yakukhwaskana na cimphepo pa Nyanja ya Galileya. Marko wakalongosora nanga ni malo gha mu boti agho Yesu wakagona, kweniso ico wakagonapo, vinthu ivyo Petrosi, uyo wakaŵa mulovi ndiyo wakenera kuvimanya makora. Talekeraci kuti tijiwonere tekha fundo iyi mwa kuŵazga na kuyaniska nkhani izi mu Baibolo pa Mateyu 8:24; Marko 4:37, 38; na Luka 8:23?

Pamanyuma pake, Paulosi wakati wajalirika mu jere, wakawonga Marko cifukwa ca wovwiri wake. (Ŵakolose 4:10, 11, NW) Paulosi wakati wajalirikaso mu jere, wakalemba kalata kwa Timote kumuphalira kuti watore Marko kuti walute nayo kwa iyo. Paulosi wakati: “Cifukwa ngwakundovwira mu uteŵeti.” (2 Timote 4:11) Enya nadi, Marko wakateŵetera Yehova mu nthowa zapadera comene cifukwa cakuti wakagongowa yayi.

[Mazgu ghamusi]

Mafumbo:

○ Kasi Marko wakakhalanga nkhu, ndipo cifukwa wuli ungayowoya kuti wakamumanyanga Yesu?

○ Ni njani uyo wakamovwira comene Marko?

○ Nchivici ico cikate cipangiskenge kuti Marko wagongowe?

○ Kasi tikumanya wuli kuti paumaliro Marko wakaŵaso paubwezi na Paulosi?

[Cithuzithuzi pa peji 31]

Kasi munyamata uyu ni njani? Nchivici ico cikumucitikira, ndipo cifukwa wuli?

[Cithuzithuzi pa peji 32]

Ni vitumbiko wuli ivyo Marko wakapokera cifukwa ca kuleka kugongowa?