Mga Pangunang Punto Gikan sa Basahon ni Lucas
Ang Pulong ni Jehova Buhi
Mga Pangunang Punto Gikan sa Basahon ni Lucas
ANG Ebanghelyo ni Mateo nasayran nga gituyo pagsulat alang sa Hudiyong magbabasa, ug ang Ebanghelyo ni Marcos alang sa dili-Hudiyo. Apan ang Ebanghelyo ni Lucas gisulat alang sa mga tawo sa tanang kanasoran. Ang basahon ni Lucas, nga gisulat sa mga 56-58 K.P., maoy kompletong asoy bahin sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus.
Ingong usa ka matinagdanon ug makutihon nga doktor, tukmang gisubay ni Lucas “ang tanang butang gikan sa sinugdan” ug iyang gisulat ang mga panghitabo sulod sa 35 ka tuig—sugod sa 3 W.K.P. hangtod sa 33 K.P. (Luc. 1:3) Dul-ag 60 porsiyento niini wala hisgoti sa ubang mga Ebanghelyo.
SAYONG MINISTERYO
Human sa detalyadong pag-asoy sa pagkatawo ni Juan nga Tigbawtismo ug ni Jesus, gisaysay ni Lucas nga gisugdan ni Juan ang iyang pagwali sa ika-15 ka tuig sa paghari ni Tiberio Cesar, nga mao, sa sayong bahin sa 29 K.P. (Luc. 3:1, 2) Gibawtismohan ni Juan si Jesus sa ulahing bahin nianang tuiga. (Luc. 3:21, 22) Pagka-30 K.P., ‘si Jesus mibalik sa Galilea ug misugod sa pagtudlo diha sa ilang mga sinagoga.’—Luc. 4:14, 15.
Gisugdan ni Jesus ang iyang unang paglibot sa Galilea aron magsangyaw. Giingnan niya ang panon sa katawhan: “Kinahanglan nga sa ubang siyudad usab ipahayag ko ang maayong balita sa gingharian sa Diyos.” (Luc. 4:43) Iyang gikuyog si Simon nga mangingisda ug ang uban pa. Siya miingon: “Sukad karon mangisda [na kamo] ug mga tawo nga buhi.” (Luc. 5:1-11; Mat. 4:18, 19) Kauban ni Jesus ang 12 ka apostoles sa iyang ikaduhang paglibot sa Galilea aron magsangyaw. (Luc. 8:1) Sa ikatulong paglibot, iyang gipadala ang 12 “aron sa pagwali sa gingharian sa Diyos ug sa pagpang-ayo.”—Luc. 9:1, 2.
Tubag sa mga Pangutana Bahin sa Kasulatan:
1:35—Ang binhi ba ni Maria gigamit aron manamkon siya kang Jesus? Aron ang anak ni Maria mahimong tinuod nga kaliwat sa iyang mga katigulangang si Abraham, Juda, ug David sumala sa gisaad sa Diyos, ang binhi ni Maria kinahanglang gamiton aron manamkon siya kang Jesus. (Gen. 22:15, 18; 49:10; 2 Sam. 7:8, 16) Hinuon, ang balaang espiritu ni Jehova ang gigamit sa pagbalhin sa hingpit nga kinabuhi sa Anak sa Diyos aron manamkon si Maria. (Mat. 1:18) Maorag tungod niadto nawagtang ang bisan unsang pagkadili-hingpit nga anaa sa binhi ni Maria ug sukad sa sinugdan ang balaang espiritu nanalipod gayod sa nagtubo nga bata batok sa bisan unsang kadaot.
1:62—Naamang ug nabungol ba gayod si Zacarias? Wala. Ang iya rang katakos sa pagsulti ang nawala. Nangutana ang uban “pinaagi sa mga senyas” kon unsay buot niyang ingalan sa bata apan dili tungod kay bungol si Zacarias. Lagmit nakadungog gayod siya sa gisulti sa iyang asawa kon unsay ingalan sa ilang anak. Ang uban tingali nangutana kang Zacarias bahin niini pinaagig senyas. Tungod kay ang katakos niya sa pagsulti mao ray kinahanglang ipasig-uli, kana nagpasabot nga si Zacarias wala mabungol.—Luc. 1:13, 18-20, 60-64.
2:1, 2—Sa unsang paagi ang paghisgot sa “unang pagrehistro” makatabang sa pagtino kon kanus-a natawo si Jesus? Ubos sa pagmando ni Cesar Agosto, may duha ka pagrehistro—ang una sa 2 W.K.P. ingong katumanan sa Daniel 11:20 ug ang ikaduha sa 6 o 7 K.P. (Buh. 5:37) Si Quirino mao ang gobernador sa Sirya panahon sa maong mga pagrehistro, nga lagmit kaduha siya nangatungdanan. Ang paghisgot ni Lucas sa unang pagrehistro magpasabot nga si Jesus natawo sa 2 W.K.P.
2:35—Sa unsang paagi ang kalag ni Maria pagalapsan sa “usa ka taas nga espada”? Kini nagtumong sa kasakit nga gibati ni Maria sa pagkakita nga ang kadaghanan sa katawhan nagsalikway kang Jesus ingong ang Mesiyas ug sa kasubo nga iyang gibati sa masakit nga kamatayon sa iyang anak.—Juan 19:25.
9:27, 28—Nganong si Lucas nag-ingon nga ang pagkausab sa dagway ni Jesus nahitabo “walo ka adlaw” human mosaad si Jesus sa iyang mga tinun-an nga ang pipila kanila “dili gayod makatilaw ug kamatayon” hangtod nga ilang makita siya nga moabot diha sa iyang Gingharian, samtang si Mateo ug Marcos nag-ingon nga kadto “unom ka adlaw sa ulahi”? (Mat. 17:1; Mar. 9:2) Lagmit gidugang ni Lucas ang duha ka adlaw—ang adlaw sa pagsaad ug ang adlaw sa pagkausab sa dagway ni Jesus.
9:49, 50—Nganong wala pugngi ni Jesus ang usa ka tawo sa pagpagulag mga demonyo, bisan pag siya wala magsunod kaniya? Wala pugngi ni Jesus ang maong tawo tungod kay ang Kristohanong kongregasyon wala pa niadto matukod. Busa, dili kinahanglang literal nga mosunod ang maong tawo kang Jesus aron magpakitag pagtuo diha sa ngalan ni Jesus ug magpagulag mga demonyo.—Mar. 9:38-40.
Mga Leksiyon Alang Kanato:
1:32, 33; 2:19, 51. Gitipigan ni Maria diha sa iyang kasingkasing ang mga panghitabo ug mga panultihon nga maoy katumanan sa mga tagna. Gitipigan ba usab nato sa atong kasingkasing ang tagna ni Jesus bahin sa “kataposan sa sistema sa mga butang,” nga nagtandi sa iyang mga pulong sa mga nagakahitabo karon?—Mat. 24:3.
2:37. Ang panig-ingnan ni Ana nagtudlo kanato nga makanunayon natong simbahon si Jehova, ‘molahutay sa pag-ampo,’ ug dili nato talikdan ang “atong mga panagkatigom.”—Roma 12:12; Heb. 10:24, 25.
2:41-50. Si Jose nag-una sa pagsimba sa Diyos diha sa iyang kinabuhi ug nagtagana sa pisikal ug espirituwal nga panginahanglan sa iyang pamilya. Bahin niini, siya maayong panig-ingnan sa mga ulo sa pamilya.
4:4. Dili nato palabyon ang usa ka adlaw nga dili kita maghisgot sa Pulong sa Diyos.
6:40. Ang usa ka magtutudlo sa Pulong sa Diyos maghatag gayod ug maayong panig-ingnan sa iyang mga gitudloan. Kinahanglan niyang tumanon kon unsay iyang gitudlo.
8:15. Aron ‘padayong mahuptan ang pulong ug mamunga uban ang paglahutay,’ kinahanglan natong sabton, pabilhan, ug ibutang sa hunahuna ang Pulong sa Diyos. Kinahanglan kitang mamalandong ug mag-ampo sa dihang magbasa kita sa Bibliya ug sa ubang mga basahon nga gipasukad sa Bibliya.
ULAHING MINISTERYO NI JESUS
Si Jesus abanteng nagpadala sa 70 ka tinun-an ngadto sa mga siyudad ug mga dapit sa Judea. (Luc. 10:1) Siya mipanaw “sa siyudad ug siyudad ug gikan sa balangay ug balangay, nga nagpanudlo.”—Luc. 13:22.
Lima ka adlaw sa wala pa ang Paskuwa sa 33 K.P., si Jesus misulod sa Jerusalem nga nagsakay ug usa ka nating asno. Miabot na ang panahon nga matuman ang iyang mga pulong ngadto sa iyang mga tinun-an: “Ang Anak sa tawo kinahanglan nga makaagom ug daghang pag-antos ug igasalikway sa mga ansiyano ug pangulong mga saserdote ug mga eskriba, ug pagapatyon, ug sa ikatulo ka adlaw pagabangonon.”—Luc. 9:22, 44.
Tubag sa mga Pangutana Bahin sa Kasulatan:
10:18—Unsay gipasabot ni Jesus sa iyang giingnan ang 70 ka tinun-an: “Nagsugod na ako pagkakita kang Satanas nga nahulog na ingon sa kilat gikan sa langit”? Wala moingon si Jesus nga si Satanas gipalagpot na gikan sa langit. Kana nahitabo lamang wala madugay human maentrono si Kristo ingong langitnong Hari niadtong 1914. (Pin. 12:1-10) Ang paghisgot ni Jesus sa usa ka umaabot nga panghitabo nga samag kini nahitabo na mahimong usa ka paagi sa pagpasiugda nga kana tinong mahitabo.
14:26—Sa unsang diwa ang mga sumusunod ni Kristo “magadumot” sa ilang mga kabanay? Diha sa Bibliya, ang “pagdumot” mahimong magpasabot sa menos nga paghigugma sa usa ka tawo o sa usa ka butang. (Gen. 29:30, 31) Ang mga Kristohanon angayng “magadumot” sa ilang mga kabanay sa diwa nga menos ang ilang paghigugma kanila kay sa ilang paghigugma kang Jesus.—Mat. 10:37.
17:34-37—Kinsa “ang mga agila,” ug unsa “ang lawas” diin didto sila magkatigom? Kadtong “pagadad-on” o luwason gipanig-ingon sa mga agila nga makakita sa layo. “Ang lawas” diin sila magkatigom mao ang matuod nga Kristo panahon sa iyang dili-makitang presensiya ug ang espirituwal nga pagkaon nga gitagana ni Jehova alang kanila.—Mat. 24:28.
22:44—Nganong nag-antos si Jesus ug labihang kasakit? Kadto nahitabo tungod sa daghang hinungdan. Nabalaka si Jesus kon unsay epekto sa iyang pagkamatay ingong kriminal diha kang Jehova nga Diyos ug sa Iyang ngalan. Dugang pa, nahibalo gayod si Jesus nga ang iyang dumalayong kinabuhi ug ang kaugmaon sa tibuok tawhanong rasa nagdepende sa iyang pagpabiling matinumanon.
23:44—Solar nga eklipse ba ang hinungdan sa kangitngit sulod sa tulo ka oras? Dili. Ang solar nga mga eklipse mahitabo lamang inigbag-ong bulan, dili inigtakdol, sama sa panahon sa Paskuwa. Ang kangitngit nga nahitabo sa adlaw sa pagkamatay ni Jesus maoy milagro sa Diyos.
Mga Leksiyon Alang Kanato:
11:1-4. Ang pagtandi sa mga pahimangno dinhi ug sa lahig diyutay nga pagkatagik nga mga pulong sa sulondang pag-ampo, nga gipahayag sa Wali sa Bukid mga 18 ka bulan nga sayosayo, tin-awng nagpakita nga dili nato angayng sumaysumayon ang atong mga pag-ampo.—Mat. 6:9-13.
11:5, 13. Bisag si Jehova andam motubag sa atong mga pag-ampo, angay kitang molahutay sa pag-ampo.—1 Juan 5:14.
11:27, 28. Ang tinuod nga kalipay naggikan sa matinumanong pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos ug dili gikan sa pamilyahanong mga relasyon o materyal nga mga bahandi.
11:41. Ang atong mga gasa sa kaluoy angayng maggikan sa mahigugmaon ug andam nga kasingkasing.
12:47, 48. Ang usa nga mas bug-at ug responsabilidad ug mapakyas sa pagtuman niana mas sad-an kay sa usa nga wala masayod o makasabot sa bug-os sa iyang mga katungdanan.
14:28, 29. Maalamon kita kon dili kita mogasto ug sobra sa atong kinitaan.
22:36-38. Wala sugoa ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pagdalag hinagiban para panalipod o pagdepensa sa kaugalingon. Hinuon, kay sila may dalang mga espada sa gabii nga giluiban si Jesus, siya nakahigayon sa pagtudlo kanilag usa ka hinungdanon kaayong leksiyon: “Ang tanang mogamit sa espada mamatay pinaagi sa espada.”—Mat. 26:52.
[Hulagway sa panid 31]
Si Jose naghatag ug maayong panig-ingnan ingong ulo sa pamilya
[Hulagway sa panid 32]
Gisulat ni Lucas ang kompletong asoy bahin sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus