Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

Hera mar Nyasaye Nenore Kuom Hera mar Miyo

Hera mar Nyasaye Nenore Kuom Hera mar Miyo

Hera mar Nyasaye Nenore Kuom Hera mar Miyo

“Wi dhako diwil gi nyathine madhoth koso, ni kik okech wuode monyuolo owuon? ee, wi jogi diwil, to an wiya ok nowil kodi.”​—ISAIAH 49:15.

N YATHI mayom winjo maber e bad min mare seche modhoth. Mano en kinde minyisoe nyathi hera ahinya. Miyo moro miluongo ni Pam wacho kama: “Kane akwongo mako nyathina e bada, nawinjo ka ahere ahinya, kendo naneno ni an gi ting’ kuom nyathino.”

Kata obedo ni hera ma miyo nyiso nyathine nenre ka gima timore atima kende, nonro mosetim nyiso ni hera ma kamano konyo nyathi ahinya e dongo. Oboke moro mogo gi riwruok mar World Health Organization Programme on Mental Health wacho niya: “Nonro osenyiso ni nyithindo mojwang’ kendo mopog gi minegi, ok bed mamor, gikuyo, kendo mano nyalo miyo seche moko gibed gi kibaji.” Obokeno bende wacho ni nonro osenyiso ni nyithindo midewo kendo minyiso hera chakre a e tin-gi, bedo gi rieko mamalo maloyo nyithindo mojwang’.

Kowuoyo kuom ber mar hera mar miyo, Alan Schore, ma en profesa e skul miluongo ni UCLA School of Medicine e piny Amerka wacho kama: “Osiep ma nyathi kwongo bedogo e kinde gi min mare, keto mise kuom nyathi, nimar mano miyo ng’ato nyago kido mosiko, mabiro konye donjo e tudruok mag osiep mamoko e kinde ma bang’e.”

Gima lit en ni, chandruoge kaka kuyo, tuoche, koda mamoko, nyalo miyo min nyathi ojwang’ nyathine kata mana miyo ‘wiye owil gi nyathine madhoth.’ (Isaiah 49:15) Kata kamano, mano ok e gima jatimore pile. Adier en ni, chalo ka gima hera ma mine nigo kuom nyithindgi biro mana kende. Jotim nonro osenwang’o ni sa nyuol, homon (oxytocin) manie dend mine medore ka miyo ich yawore, kendo bang’e okonyo e miyo del bedo gi chak. Wachre ni homonno, mayudore kuom chwo koda mon, bende ema miyo mine dewo kendo hero nyithindgi ahinya.

Hera Ne Oa Kanye?

Joma puonjo ni gik moko ne osieko kendgi ma ok ochwegi, wacho ni hera kaka mano manie kind miyo gi nyathine, ne ochakore achaka kende nikech en gima konyogi giduto. Kuom ranyisi, gaset mar Mothering Magazine jiwo kama: “Nitie kamoro ei obwongowa ma noa kuom le moko machalo kaka thuonde, to kanyo e dag paro mag chunywa. Kanyo, ema miyo mine gi nyithindgi bedo gi tudruok machiegni.”

En adier ni nonro mosetim nyiso ni nitie kamoro ei obwongo makonyo ahinya e miyo wabed gi paro mopogore opogore e chunywa. Kata kamano, be en gima winjoreni ni hera mar miyo kuom nyathine en mana gima ne osieko kende koa kuom obwongo mar le?

Ne ane kaka Wach Nyasaye to lero wachno. Muma wacho ni dhano ne ochwe e kit Nyasaye, tiende ni ne ochweye gi nyalo mar nyiso kido mag Nyasaye. (Chakruok 1:27) Kido maduong’ ahinya mar Nyasaye, en hera. Jaote Johana nondiko ni, “ng’a ma onge hera, pok ong’eyo Nyasaye.” Nikech ang’o? “Nikech Nyasaye en hera.” (1 Johana 4:8) Ne ni Muma ok nyis mana ei ndikono ni Nyasaye nigi hera. Kar mano, owacho ni Nyasaye en hera. En e Soko mar hera.

Muma wuoyo kuom hera kama eri: “Hera otimo kinda, kendo ong’won; hera ok tim nyiego, kata ok osungre, ok opakre, ok otim gi ma kuodo wich, ok odwar mare kende; iye ok wang’; ok odew gi marach motimne; ok omor gi tim ma ok kare, to omor gi adiera; odhil e weche duto, oyie duto, ogeno duto, otimo kinda e weche duto. Hera ok rem.” (1 Jo Korintho 13:4-8) Be wacho ni kido mabeyo ahinya kaka mago ne osieko mana kendgi, en paro mawinjoreni?

Ng’eyo Wachni Onego Omi Itim Ang’o?

Sama ne isomo kaka ilero tiend hera e paragraf motelo, be chunyi ne ogombo kaka diyud ng’at manyalo nyisi hera ma kamano? Gombo ma kamano en gombo ma ji mang’eny nigo. Nikech ang’o? En nikech wan “koth Nyasaye.” (Tich Joote 17:29) Ne ochwewa mondo onyiswa hera, kendo wan bende wanyis hera ma kamano. Kendo wanyalo bedo gadier ni Nyasaye oherowa e yo matut kamano. (Johana 3:16; 1 Petro 5:6, 7) Ndiko moluw wechene e chak sulani, lando ni hera mar Nyasaye kuomwa duong’ ahinya maloyo kata mana hera ma min nyathi nigo kuom nyathine!

Kata kamano, inyalo penjri niya: ‘Ka adier Nyasaye nigi rieko, hera, koda teko, nang’o ok otiek chandruok? Ang’o momiyo oweyo nyithindo mondo otho, oweyo ji omed sandore, kendo oweyo ji oketh piny nikech timbegi maricho koda wuoro?’ Magi gin penjo mabeyo madwarore oyud dwoko mowinjore.

Kata obedo ni joma keto kiawa kabe Nyasaye nitie wacho ang’o, yudo dwoko makare kuom penjogo en gima nyalore. Tara gi tara mag ji e pinje mang’eny oseyudo dwoko ma kamago kokalo kuom puonjruok Muma gi Joneno mag Jehova. Joma ogoyo gasedni gweli mondo itim kamano in bende. Kaka ng’eyo mari kuom Nyasaye medore kokalo kuom puonjruok Wachne koda nono chwechne, ibiro nwang’o ni ok obor kodwa ma ok wanyal ng’eye. Mopogore gi mano, inyalo medo bedo gadier ni Nyasaye ‘ok bor kodwa ng’ato ka ng’ato.’​—Tich Joote 17:27.

[Weche manie ite mar 8]

Hera ma Nyasaye oherowago en hera ma nano, maloyo hera ma miyo nigo kuom nyathine