Go na content

Go na table of contents

A lobi fu Gado de fu si na a lobi di wan mama abi gi en pikin

A lobi fu Gado de fu si na a lobi di wan mama abi gi en pikin

A lobi fu Gado de fu si na a lobi di wan mama abi gi en pikin

„Wan uma kan frigiti en pikin di a abi na bobi, so taki a no ben sa firi sari gi a manpikin fu en bere? Srefi den uma disi kan frigiti, ma misrefi no sa frigiti yu.”—YESAYA 49:15.

OITI yu si fa wan pikin beibi e didon so switi na ini den anu fu en mama, aladi en mama e gi en bobi? A de krin fu si taki a mama lobi en pikin trutru. Wan mama di nen Pam, e taki: „Di mi hori a beibi fu mi na ini mi anu fu a fosi leisi, mi ben firi bun furu lobi gi en èn mi ben frustan taki mi ben musu du ala san mi man fu sorgu bun gi a nyun beibi disi.”

A de krin fu si taki a lobi di wan mama e sori gi en pikin, abi furu krakti tapu a fasi fa a pikin e gro kon bigi, èn ondrosukuman kon si taki a sani disi tru. Wan organisâsi ben tyari wan raportu kon na doro, èn a raportu dati e taki: „Ondrosuku sori taki te mama e gowe libi a beibi fu den èn te den no man de nanga a beibi fu den, dan den beibi disi e sari, èn son leisi den e bruya srefi” (World Health Organization Programme on Mental Health). A srefi raportu disi e taki fu wan tra ondrosuku di e sori taki te sma e sori lobi gi pikin-nengre èn te den e sorgu bun gi den te den de yonguyongu ete, dan den pikin disi sa koni moro leki pikin di no e kisi lobi fu trawan.

Alan Schore, wan professor na wan-datra skoro na ini Amerkankondre, e sori o prenspari a de taki wan mama e sori lobi gi en pikin. A ben taki: „A fosi sma di a beibi o leri sabi moro bun, na en mama, èn a fasi fa a mama e handri nanga en sa abi krakti tapu a fasi fa a e handri nanga tra sma te a kon bigi.”

Son leisi te wan mama e firi brokosaka, te a siki, noso te a abi tra problema, dan dati kan meki taki a no e poti prakseri na en pikin, noso a kan „frigiti en pikin” srefi (Yesaya 49:15). A sani disi na wan sari sani trutru. Ma disi no e pasa so furu. Fu taki en leti, nofo tron mama lobi den pikin fu den. Sabiman kon si taki, na a ten te mama e meki pikin, a skin fu den mama disi e meki furu fu a hormoon di nen oxitocin. A hormoon disi e meki taki den e kisi hebi krampu na ini en bere, èn bakaten a sani disi e yepi a skin fu meki bobimerki gi a beibi. Sabiman e bribi tu taki a srefi hormoon disi di de na ini a skin fu mansma nanga umasma, e meki taki mama e handri na wan lobi-ati fasi nanga a pikin fu den.

Pe lobi komoto?

Den sma di e gi trawan deki-ati fu bribi na ini na evolutie-leri, e leri sma taki trutru lobi, soleki a lobi di wan mama abi gi en pikin, kon fu ensrefi. Den e taki tu dati, aladi libisani ben e tan kenki kon tron moro hei libisani te leki den tron libisma te fu kaba, den tan abi a firi fu sori lobi, fu di dati e tyari wini kon gi den. Fu eksempre, wan tijdschrift di sma kan leisi na tapu Internet, e taki: „A pisi fu wi edetonton di kenki komoto fu na edetonton fu meti soleki sneki nanga lagadisi, na a limbische systeem, noso a pisi di e meki taki wi man sori den firi fu wi. Na a pisi disi fu na edetonton e meki taki wan mama nanga a beibi fu en e kon lobi makandra” (Mothering Magazine).

A tru taki ondrosuku buweisi taki a limbische systeem na wan prenspari pisi fu wi edetonton di e meki taki wi man sori den firi fu wi. Ma yu e bribi taki a lobi di wan mama abi gi en pikin kon fu di wan pisi fu na edetonton fu en kenki komoto wantronso fu na edetonton fu meti soleki sneki nanga lagadisi?

Luku wan tra fasi fa wi kan fruklari a tori. Bijbel e taki dati Gado meki libisma leki wan prenki fu en. Dati wani taki dati libisma man sori den srefi fasi di Gado abi (Genesis 1:27). A moro prenspari fasi fu Gado na lobi. Na apostel Yohanes ben skrifi: „A sma di no lobi trawan, no kon sabi Gado.” Fu san ede dati de so? „Bika Gado na lobi” (1 Yohanes 4:8). Grantangi, hori na prakseri taki a bijbeltekst disi no e taki dati Gado abi lobi. Na presi fu dati, a e taki dati Gado na lobi. Lobi e komoto fu En.

Luku fa Bijbel e sori san na lobi: „Lobi abi langa pasensi èn a abi switifasi. Lobi no e dyarusu, a no e meki bigi, èn a no abi bigimemre, a no e tyari ensrefi na wan fasi di no fiti, a no e suku en eigi bun, èn a no e mandi esi. A no e tan memre na ogri di trawan du. A no e prisiri nanga sani di no de regtfardiki, ma a e prisiri nanga sani di tru. A e frudrage ala sani, a e bribi ala sani, a e howpu ala sani, èn a e horidoro awansi san e pasa. Lobi no e kaba noiti” (1 Korentesma 13:4-8). Yu e bribi taki a tumusi moi fasi disi kon fu ensrefi?

Fa a tori disi abi krakti na yu tapu?

Di yu leisi na ini a paragraaf na fesi san lobi wani taki, dan yu no kisi na angri fu abi wan sma di kan sori a lobi disi gi yu? A no fowtu fu abi a firi dati, fu di a sani disi e pasa nanga ala sma. Fu san ede? Fu di „wi na pikin fu Gado” (Tori fu den Apostel 17:29). Gado meki wi fu kisi lobi èn fu sori lobi gi trawan. Èn wi kan de seiker taki Gado lobi wi trutru (Yohanes 3:16; 1 Petrus 5:6, 7). A tekst di kari na a bigin fu na artikel disi e sori taki a lobi di Gado abi gi wi, tranga moro a lobi di wan mama abi gi en pikin!

Ma kande yu e aksi yusrefi: ’Efu Gado koni, efu a abi furu makti, èn efu a lobi wi, dan fu san ede a no e tyari wan kaba kon na a pina di sma e pina? Fu san ede a e gi pasi taki pikin-nengre e dede, taki sma e tan kwinsi trawan, èn taki sma di no sabi fa fu tiri èn di abi bigi-ai e pori grontapu? Disi na bun aksi èn yu musu kisi a yoisti piki tapu den aksi disi.

Awinsi san sma di no e broko den ede nanga Gado e taki, yu man kisi bun piki tapu den aksi dati. Milyunmilyun sma na ini hondrohondre kondre feni den piki disi, fu di den studeri Bijbel nanga Yehovah Kotoigi. Den sma di tyari a tijdschrift disi kon na doro e gi yu a kari fu du a srefi sani tu. Te yu e studeri Gado Wortu èn te yu e poti prakseri na den sani di a meki, dan yu sa kon sabi taki Gado no de fara fu yu èn taki yu man kon leri sabi en. A no de fu taki dati yu sa kisi na overtoigi taki Gado „no de fara fu nowan fu wi”.—Tori fu den Apostel 17:27.

[Prenspari pisi na tapu bladzijde 8]

A lobi di Gado abi gi wi, tranga moro a lobi di wan mama abi gi en pikin