Go na content

Go na table of contents

Yu ben sabi a sani disi?

Yu ben sabi a sani disi?

Yu ben sabi a sani disi?

Fu san ede a switismeri oli di Maria ben kanti na tapu Yesus ede, ben diri so?

Wan tu dei bifo Yesus dede, Maria, a sisa fu Lasarus, „kon nanga wan albaster-ston batra di ben abi switismeri oli na ini; a ben de trutru nardus-oli di ben diri srefisrefi”. Maria ben kanti na oli disi na tapu Yesus (Markus 14:3-5; Mateyus 26:6, 7; Yohanes 12:3-5). Na ini a tori fu Markus nanga Yohanes, skrifi taki a switismeri oli disi ben abi a waarde fu 300 denari, èn dati ben de a srefi leki a moni di wan wrokoman ben e wroko na ini wan yari.

Pe a diri switismeri oli disi ben komoto? Sma e bribi taki a nardus di kari na ini Bijbel, ben komoto fu wan pikin bon di e smeri switi (Nardostachys jatamansi), èn a bon disi de fu feni na a Himalayabergi. Nofo tron sma ben e moksi a diri nardus nanga tra bunkopu oli, èn den ben e meki oli srefi di ben smeri leki a nardus oli, ma di no ben de a soifri oli. Ma Markus nanga Yohanes ben taki dati na oli di Maria ben kanti, ben de „trutru nardus-oli”. Fu di na oli disi ben diri so te, meki a kan de so taki a komoto te na a farawe kondre India.

Fu san ede a tori fu Markus e taki dati Maria ben „broko na albaster-ston batra opo”? Nofo tron sma ben meki wan albaster-ston batra nanga wan smara neki di den ben man tapu bun so taki a diri switismeri na ini, no lasi en krakti. Alan Millard skrifi na ini a buku fu en: „A makriki fu frustan taki na uma ben prisiri srefisrefi, fu di a broko [a neki fu a batra], sondro fu opo a mofo fu a batra fosi. Na so ala a switismeri oli ben komoto wantronso na ini a batra” (Discoveries From the Time of Jesus). Disi e meki wi frustan fu san ede ’a smeri fu na oli ben panya na ini a heri oso’ (Yohanes 12:3). Iya, a ben de wan bun diri kado, ma a ben fiti di Maria du a sani dati. Fu san ede? We, na uma disi ben abi warderi fu di no so langa na fesi a si fa Yesus gi en lobi brada Lasarus wan opobaka.—Yohanes 11:32-45.

Wán foto nomo ben de di nen Yerikow, noso na tu foto ben abi a nen dati?

Mateyus, Markus, nanga Lukas skrifi fa Yesus ben meki sma kon betre na wan wondru fasi na wan presi krosibei fu Yerikow (Mateyus 20:29-34; Markus 10:46-52; Lukas 18:35-43). Mateyus nanga Lukas e taki dati Yesus ben du a wondru disi di a „gowe fu” Yerikow. Ma Lukas e taki dati Yesus ben du dati di a „doro” Yerikow.

Sobun, na ini a ten fu Yesus, a ben de so taki wán foto nomo ben nen Yerikow, noso taki na tu foto ben abi a nen dati? Wan buku e taki: „Na ini a ten fu Yesus, sma ben bow a foto Yerikow baka na wan presi di ben de sowan 1,6 kilometer na a zuidsei fu na owru foto Yerikow. Herodes a Bigiwan ben meki wan kownu-oso drape pe a ben tan na ini a kowru pisi ten fu a yari” (Bible Then & Now). Wan tra buku e sori taki a sani disi de so trutru, fu di a e taki: „Na ini a ten fu Yesus, Yerikow ben de tu foto. . . . Na owru Dyu foto Yerikow ben de sowan 1,6 kilometer fara fu a tra foto di den Romesma ben bow” (Archaeology and Bible History).

Sobun, kande Yesus ben du a wondru disi di a ben gowe fu a Dyu foto Yerikow èn di a doro na a tra foto di den Romesma ben bow. Noso kande di a ben doro na a Dyu foto Yerikow èn di a ben gowe fu a tra foto di den Romesma ben bow. A de krin fu si taki a bun fu sabi fa a situwâsi ben de na ini a ten di a tori disi skrifi. Disi e yepi wi fu frustan taki den tu tori disi trutru e kruderi nanga makandra.

[Prenki na tapu bladzijde 31]

Wan switismeri oli batra fu albaster-ston

[Sma di abi a reti fu a prenki]

© Réunion des Musées Nationaux/Art Resource, NY