Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Tune Kaa La Aqane Tro Sa Ujë Kowe La Itre Xan?

Tune Kaa La Aqane Tro Sa Ujë Kowe La Itre Xan?

Ita Ne Thup göi 06 Julai e Normandie

Nyima 23 me 02 Qene Drehu

Tune Kaa La Aqane Tro Sa Ujë Kowe La Itre Xan?

“Ame la hnei nyipunie hna ajane ite ate troa kuca koi nyipunie, kuca tune jë lai koi angat.”—LUKA 6:31.

1, 2. (a) Nemene la Cainöje hune la Wetr? (b) Nemene la hne së hna troa ce wange ngöne la hna cinyihane celë memine la ka troa xulu?

 Nyipici laka Iesu Keriso hi lo Atre Ini Ka Sisitria. Ame ngöne la kola upe hnene la itre hene ne hmi ka ithupëjia me Iesu, la itre atre i angatr troa othi nyidrëti, tre, hnei angatre hna bëeke hmaca nge paatre pë hë Iesu; öni angatr e hape: “Pëkö ate ewekë tune lai.” (Ioane 7:32, 45, 46) Ame la ketre cainöje ka lolo catre hnei Iesu hna cile fë, tre, ene lo hna hape, Cainöje hune la Wetr. Hna cinyihane la Cainöje cili ngöne la Evangelia i Mataio mekene 5 koi 7, nge hetrenyi mina fe la itre mekune ka tune lai ngöne Luka 6:20-49. a

2 Ame ngöne la Cainöje cili, hetrenyi la ketre mekune ka sisitria catr nge ka hlemu, tre, ene lo hna majemine hëne ka hape, Trenge Wathebo Gool. Kola amamane hnene eje la aqane tro sa ujë kowe la itre xan. Öni Iesu: “Ame la hnei nyipunie hna ajane ite ate troa kuca koi nyipunie, kuca tune jë lai koi angat.” (Luka 6:31) Nyimutre la itre ewekë ka loi hnei Iesu hna kuca kowe la itre atr. Hnei nyidrëti hna aloine la itre mec, nge hnei nyidrëti fe hna amelene hmaca la itre atr qa hna mec. Ngo sisitria catre kö la manathithi hna kapa hnene la itre atr ngöne la Iesu a cainöjëne koi angatre la maca ka loi. (E jë la Luka 7:20-22.) Ngöne laka itretre Anyipicine i Iehova së, tru catre la madrine së ngöne la easa cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Ame ngöne la hna cinyihane celë memine la ka troa xulu, tre, tro sa ce wange hnyawa la itre hna qaja hnei Iesu göne la huliwa cili, nge tune mina fe la itre xaa mekune hna xome qa ngöne la Cainöje Hune la Wetr, ka amamane hnyawa koi së la aqane tro sa ujë kowe la itre xan.

Loi e Tro Sa Thiina Ka Menyik

3. Tune kaa la aqane tro nyipunieti a qeje pengöne la thiina ka menyik?

3 Hnei Iesu hna qaja, ka hape: “Manathithi la ite ka menyik, ke tro angat’ a hetenyi la nöj.” (Mat. 5:5) Ame hnine la Tusi Hmitötr, tre, thaa kolo kö a qaja la atr ka thiina ka menyik, ka hape, ka meije angeic. Ngo easë atreine troa eëne la thiina cili, qa ngöne la hne së hna drengethenge la itre hna amekötine hnei Iehova. Kola mama la thiina cili, ngöne la aqane ujë së kowe la itre atr ka lapa easenyi së. Drei la ketre ceitun, ene la thaa tro kö sa “të la ngazo i kete ate hnei ngazo.”—Rom. 12:17-19

4. Pine nemen matre kola madrine hnene la itre atr ka thiina ka meköt?

4 Ame la itre atr ka thiina ka menyik, tre, angatr a madrin pine laka “tro angat’ a hetenyi la nöj.” Iesu, ketre atr ka ‘menyike nge ka hni ka ipië,’ nyidrëti hi lo “hna kuca nyine matrane mate troa hetenyi la nöjei ewekë asëjëihë” ; qa ngöne lai, nyidrëti hmekuje hi la ka troa hetrenyi la nöj. (Mat. 11:29; Heb.1:2; Sal. 2:8) Ase hë thingehnaeane laka, ame ngöne la Baselaia e hnengödrai, tre, tro ha ce musi memine la “Nekö i ate”, ene la Mesia, hnene la itre joxu. (Dan.7:13, 14, 21, 22, 27) Ngöne laka itre ka “ce matrane me Keriso”, tro la itre hna iën me ka thiina ka menyik, ala 144,000 la etrun, a hane ce thawa me Iesu la edrö ne la nöj. (Rom. 8:16, 17; Hna ama. 14:1) Ame pë hë lo itre xaa atr ka hni ka menyik, tre, tro angatre a hane mele epine palua ngöne la ketre götrane ne la Baselaia, ene la ihnadro.—Sal. 37:11

5. Nemene la itre thangane koi së, e tro sa hni ka menyik tui Keriso?

5 Maine tro sa calogitr, eje hi lai laka, tro hë la itre atr a iananyi me easë me xele ma wai së pena. Ngo maine tro sa hni ka menyik tui Iesu, haawe, tro hë sa thiina ka lolo, me ithuecatr kowe la itre xaa atrene la ekalesia. E tro sa “mele me tro ngöne la Ua”, eje hi laka, tro ha acian e kuhu hni së la ketre wene ne la tenge catre i Akötresie, ene la hni ka menyik. (E jë la Galatia 5:22-25.) Atraqatre la aja the së troa hane e së fe thene la itre atr ka hni ka menyik hna eatrongëne hnene la uati hmitötre i Iehova.

Drei La Manathith e Troa Ihnim!

6. Nemene la itre thiina ka lolo ka eje thene la “angete ihnim”?

6 Ame ngöne lo Cainöje i nyidrë hune la Wetr, öni Iesu mina fe, ka hape: “Manathithi angete ihnim, ke tro pena ha hnimi angat.” (Mat. 5:7) Ame la “angete ihnim”, tre, hetrenyi thei angatr la utipin, nge ketre, angatre mina fe a wanga atrune la itre ka pë ewekë. Pine laka hnei Iesu ‘hna utipine’ me ‘hnime’ la itre atr, haawe, hnei nyidrëti hna kuca la ketre iamamanyikeu matre troa apaatrene la itre xaa akötre i angatr. (Mat. 14:14; 20:34) Qa ngöne lai, loi e tro pala hi la utipin memine la iwangatrunyi a upi së troa ihnim.—Iako. 2:13.

7. Nemene la hna uku Iesu troa kuca hnene la utipin?

7 Ame ngöne la nyidrëti a tro matre troa mano, tre, ixelë ju hi nyidrëti memine la ka ala nyim, ame hnei nyidrëti “hna utipi angat, ke cei tui angate memine la ite mamoe ka pa ate thupën.” Celë hi matre “hnei nyidëti hna qane troa ini angate la nöjei ewekë ka nyimute.” (Mar. 6:34) Hapeu, thaa madrine kö së, la easa tro fë la maca ne la Baselaia kowe la itre xan me qaja fe koi angatr la etrune la ihnimi Akötresie?

8. Pine nemene matre kola amanathithine la angetre ihnim?

8 Kola madrine hnene la angetre ihnim, pine laka “hna hnimi angat.” Celë hi matre ame la easa ujë cememine la ihnimi kowe la itre xan, tre, tro mina fe hë angatr a hane ujë tune lai koi së. (Luka 6:38) Ketre, hnei Iesu hna qaja, ka hape: “Maine tro nyipunieti a nue tije la ite menu ne la nöjei ate, kete tro Tetetro i nyipunieti e koho hnengödrai a nue tije la ite menu i nyipunie.” (Mat. 6:14) Kolo hmekuje hi lo itre atr ka ihnim la hna amanathithin, pine laka hna sengetrije la itre ngazo i angatr nge hna kepe angatre hnei Akötresie.

Pine Nemene Matre Kola Amanathithine La “Angete Ailoin”

9. Maine itre ka thele së troa iloi, nemene hë la nyine tro sa kuca?

9 Hnei Iesu hna qaja la ketre kepine matre easa manathith, öni nyidrëti ka hape: “Manathithi angete ailoin, ke tro ha qeje angat’ ite nekö i Akötesie.’ ” (Mat. 5:9) Ame la aliene la hnaewekë qene Heleni, hna hape “ailoin”, tre, kola qaja lo itre ka “thele tingeting”. Maine ka thele tingetinge së, thaa tro hë sa thing la itre lue meke së, maine pena troa hane sin la ketre ewekë ka troa ‘aiananyi së memine la itre sinee së,’ tune la troa ixöjetrij. (Ite edomë. 16:28) Jëne la itre hne së hna qaja me kuca, loi e tro sa amamane laka, easa thele pala hi troa iloi memine la itre atr e hnine me e trön la ekalesia i Keresiano. (Heb. 12:14) Ngo ka nyipi ewekë catre kö tro sa kuca la hne së hna atrein matre troa iloi me Iehova Akötresie.—E jë la 1 Peteru 3:10-12

10. Pine nemene matre kola amanathithine la “angete ailoin”?

10 Hnei Iesu hna qaja, ka hape, ame la “angete ailoin”, tre, tro angatr a manathith pine laka, “tro ha qeje angat’ ite nekö i Akötesie.’ ” Pine laka hnei angatr hna lapaune koi Iesu laka Mesia nyidrë, hnene la itre keresiano hna iën hna hane kapa “la mene mate ite nekö i Akötesieti hë.” (Ioane 1:12; 1 Pet. 2:24) Nge tune kaa fe kowe “la ite xa mamoe “ i Iesu? Pine laka itre ka thele tingetinge mina fe angatr, haawe, tro hë Iesu a “Keme [i angatr] Ka Epine Palua,” ngöne la itre Macatre Ka Caa Thauzan ne tro nyidrëti a ce musi memine lo itre hna iën e koho hnengödrai. (Ioane 10:14, 16; Is. 9:6; Hna ama. 20:6) Ame ngöne la pun la Musi Ka Caa Thauzane Macatre, tro hë la itre atr ka catre thele la tingeting a itre nekö i Akötresieti e celë fen.—1 Kor. 15:27, 28.

11. Tune kaa la aqane tro sa ujë kowe la itre xan, e hne së hna nue kowe la “inamacane qa koho” troa eatrongë së?

11 Maine easa ajane troa lolo catre la aqane imelekeu së me Iehova, “Akötesieti ine la tingeting,” nyipi ewekë tro sa nyitipune la itre thiina i Nyidrë, tune la troa ajane catrëne la tingeting. (Fil. 4:9) Maine tro sa nue kowe la “inamacane qa koho”, troa eatrongëne la mele së, eje hi laka, tro hë sa thele troa iloi memine la itre xan. (Iako. 3:17) Nge celë hi ka troa hamëne koi së la manathithi ka tru.

Ahudumenejë La Lai Nyipunie”

12. (a) Nemene la hnei Iesu hna qaja göne la lai ngöne la götrane la ua? (b) Tune kaa la aqane tro sa ahudrumen la lai së?

12 Ame la easa xatuane la itre atr troa kapa la lai qaathei Akötresie ngöne la götrane la ua, tre, ketre aqane ujë lai ka sisitria catr. (Sal. 43:3) Hnei Iesu hna qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape, angatre hi la “lai ne la fene hnengödrai”, nge ketre, nyidrëti fe a ithuecatre koi angatr troa ahudrumene pala hi la lai i angatr matre troa öhne la itre “huliwa ka loi” i angatr, ene la eloine la itre aqane ujë i angatre kowe la itre xan. Qa ngöne lai, tro ha hudrume “qëmeke ne la nöjei at” la lai ngöne la götrane la ua, ene laka troa hetre thangane ka loi kowe la itre atr. (E jë la Mataio 5:14-16.) Ame enehila, tre, easa ahudrumen la lai së, ngöne la easa kuca la loi kowe la itre atr ka lapa easenyi së, me cainöjëne la maca ka loi “e cailo fen,” maine kowe “la nöjei nöj asëjëihë.” (Mat. 26:13; Mar.13:10) Drei la ketre hnëqa ka lolo koi së!

13. Nemene la hnene la itre atr hna öhne the së?

13 Öni Iesu: “Tha ‘teine kö troa sihngödi la lapa hna nue hune la wet.” Canga mama hi la ketre lapa e hna acile hune la wetr. Ketre tro mina fe a canga öhne hnene la itre atr la itre huliwa ka loi hne së hna kuca ngöne la easa cainöjëne la Baselaia; angatre mina fe a hane atrehmekune la itre thiina së, ene la troa atreine tulu ewekë me troa thiina ka wië.—Tito 2:1-14.

14. (a) Ame ngöne lo hneijine i Iesu, nemene la pengöne me aqane huliwane la lamepa? (b) Nemene la aliene la hna hape, thaa tro pi kö sa juetrëne la lai së ngöne la götrane la ua, fene “la kumete”?

14 Hnei Iesu hna qaja la ketre lamepa hna jinathe nge thaa hna amë kö fene la kumete, ngo e koho pe hune la taan matre troa hudrume koi angetre lapa e hnine la uma. Ame ngöne lo hneijine i Iesu, tre, hna kuca la laam hnei ge hna nyi aliene hnei oel, nge hetrenyi la ketre eunyine nyine jinathe matre nyine thina e jidr. Hna majemine atë hune la tane sinöe, maine tane fao, matre tro eje a ‘hudumene la itre atr e hnine la uma.’ Thatreine kö troa jinathe la lamepa me amë fene la “kumete,” ene la ketre ge atraqatr laka, ijije troa nyi alien hnei naen lao lit. Thaa ajane kö Iesu troa juetrëne hnene la itretre drei nyidrë la lai angatr fene la kumete ngöne la götrane la ua. Qa ngöne lai, loi e tro pala hi sa ahudrumen la lai së, ngo thaa tro pi kö sa nue la icilekeu me iaxösisi troa juetrëne la nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr maine troa cipane pena kowe la itre xan.

15. Nemene la thangane la itre “huliwa ka loi” së kowe la itre xaa atr?

15 Thupene la hnei Iesu hna qeje pengöne la ketre lamepa ka hudrum, öni nyidrëti jë hi kowe la angetre dreng, ka hape: “Tune ju nyipunie ahudumenejë la lai nyipunie qëmeke ne la nöjei at, mate goeëne hnei angate la huliwa ka loi nyipunie ; ame hna atrune la Tetetro i nyipunie e koho hnengödrai.” Ame la itre xaa atr, tre, angatr a nyihlue i Akötresie me hane “atrunyi” Nyidrë, pine laka angatre a öhne la itre “huliwa ka loi” hne së hna kuca. Hapeu, thaa kolo kö lai a ithuecatre koi së matre tro pala hi sa catre troa ‘ahudrumene koi angatre la thiina së, tune la itre lai ne la fen.’!—Fil. 2:15

16. Nemene la hna thele the së, itre “lai ne la fene hnengödrai”?

16 Maine easa ajane tro sa itre “lai ne la fene hnengödrai,” haawe, nyipi ewekë troa catre cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia, me inine mina fe la nöjei nöje asëjëihë. Ngo thaa itre ej hmekuje kö lai. “Tro pala hi tune la ite nekö ne la lai”, öni Paulo aposetolo e cinyihan, “ke ame la wene la lai, te, thina ka loi asë, me thina ka meköti me nyipici.” (Efe. 5:8, 9) Nyipi ewekë tro sa “hudume” jëne la ketre aqane ujë ka amamane laka, easa qale catre koi Akötresie. Nyipici, loi e tro sa wanga atrune hnyawa la eamo hna hamëne hnei Peteru aposetolo, kola hape: “Loi e thina, ka loi nyipunie qëmeke ne la nöjei ethen ; mate tha tro kö angat’ a qaja angazo nyipunie kösë ite ka ngazo thina ;loi tro angat’ a atrunyi, Akötesie ngöne la drai ne xöji e tro angat’ a goeëne la nöjei huliwa ka loi nyipunie.“ (1 Pet. 2:12) Ngo nemene la nyine tro sa kuca, e kola ngazo trootro la aqane imelekeu së memine la ketre sinee hmi së Keresiano?

Trojë Eö a Pane Iloi Me Tejine Me Eö”

17-19. (a) Nemene la aliene la hna hape “ahnahna,” lo hna qaja ngöne Mataio 5:23, 24? (b) Nemene la enyipiewekëne la troa iloi memine la trejine me easë, nge nemene la hna qaja hnei Iesu?

17 Ame ngöne lo Cainöje hune la Wetr, hnei Iesu hna hmekëne la itretre drei nyidrë, matre thaa tro kö angatr a elëhni me methinëne la trejine me angatr. Hnei nyidrëti mina fe hna upi angatr troa canga thele troa iloi memine la trejine hna akötrën. (E jë la Mataio 5:21-25.) Nyipi ewekë tro nyipunieti a drengethenge la eamo celë hna hamëne hnei Iesu, nge pane mekune jë fe, ka hape ketre atre Isaraela nyipunie. Maine nyipunieti a tro fë pi la ahnahna i nyipunie kowe la ita ne huuj, nge ame e cili, tre, nyipunieti a mekune hmaca laka, ka iwesitrë nyipunieti memine la ketre trejin, nemene jë la nyine tro nyipunieti a kuca? Loi e tro nyipunieti a pane amë la ahnahna i nyipunie fene la ita ne huuj, me tro troa pane iloi memine la trejine me nyipunie. Nge ase jë hi lai, nyipunieti a bëeke hmaca jë troa hamëne la ahnahna i nyipunie.

18 Ame la “ahnahna” celë, tre, ketre ewekë hna troa huujën hnene la ketre atr e hnine la ēnē i Iehova. Ka nyipi ewekë catre la itre öni nyine huujën, pine laka celë hi ketre hna amekötine lai hnei Akötresieti koi Isaraela ngöne la aqane tro angatr a hmi koi Nyidrë fene la Wathebo i Mose. Ngo pane mekune hmaca jë nyipunie la itre ijine cili laka, nyipunieti a iwesitrë memine la ketre trejine me nyipunie. Ame ngöne la götrane celë, tre, nyipi ewekë tro nyipunieti a pane senge la jol, nge thupene lai troa tro fë la ahnahna i nyipunie. Öni Iesu, ka hape: “Amëju pë hë e cili fene la ita ne huje la ahnahna i’ö, nge trojë eö a pane iloi me tejine me eö, ame hna tropi troa hujëne la ahnahna i’ö.” Ka nyipi ewekë catre troa canga iloi memine la ketre trejin, qëmekene troa tro fë la ahnahna, ene lo hna amekötine hnene la Wathebo.

19 Ame ngöne la alien la hnei nyidrëti hna qaja, tre, thaa hnei Iesu kö hna ami ifego ngöne la aqane troa trongëne la itre trenge ewekë celë göi pengöne huj maine pengöne ngazo pena. Qa ngöne lai, maine kola mekune hnene la ketre atr laka, hetre hnepe iwesitrë i angeic memine la ketre trejine me angeic, haawe, loi e tro angeic a pane uthe la drai ne tro angeic a tro fë la pengöne huuje i angeic. Maine ame la huuj, tre, ketre öni ka mel, loi e troa amë pe “fene la ita ne huje” ne dreuth, hnine la hnahage ne la ēnē hna hnëkëne thatraqane la itretre huuj. Thupene la hna iloi, ijije hmaca ha troa bëeke hnene la atr ka iakötrë kowe la ēnē matre troa hane hamëne la ahnahna i angeic.

20. Pine nemen matre loi e tro sa catre thele me saqe troa iloi memine la trejine hne së hna iwesitrë memin?

20 Ame xajawa i Akötresie, tre, ketre götrane ka nyipi ewekë catre ngöne la hmi, la tro sa imelekeu hnyawa memine la itre trejine me easë. Troa gufa la itre öni hna huujëne koi Iehova, maine ame la itre ka hamën la itre öni cili, tre, ngazo la aqane ujë i angatre kowe la itre xan. (Mika 6:6-8) Qa ngöne lai, Iesu a ithuecatre kowe la itretre drei nyidrë, troa “saqe troa iloi.” (Mat. 5:25) Hnei Paulo hna cinyihane la ketre mekune ka ceitu me Iesu, öni nyidrëti, ka hape: “ Elëhnijë, ngo the ngazo kö; nge the lö kö la jö hune la wesitë i nyipunie; Kete the nue hne i diabolo kö.” (Efe. 4:26, 27) Maine hetre nyipi kepine la easa elëhni, haawe loi e tro sa saqe troa iloi matre thaa tro kö sa qea hna elëhni me nue jë i Diabolo troa athixötrë së.—Luka 17:3, 4

Loi e Tro Pala Hi Sa Metrötrëne La Itre Xan

21, 22. (a) Tune kaa la aqane tro sa trongëne la itre eamo i Iesu, ene lo itre hne së hna ce ithanatan? (b) Nemene la nyine tro sa ce wange pë hë ngöne la hna cinyihane ka troa xulu?

21 Maine tro sa ce wange hmaca la alien lo itre xaa trenge ewekë i Iesu ngöne la Cainöje i nyidrë hune la Wetr, haawe, tro ha xatua së troa thiina ka menyik me metrötrëne fe la itre xan. Ngacama itre atr ka ngazo së, ngo ijije fe hi tro sa hane trongëne la eamo i Iesu, ke, ceitui nyidrëti memine la Tretretro i nyidrëti e koho hnengödrai, laka thaa nyidroti kö a thele tro sa kuca la hne së hna thatreine kuca. Jëne la thithi memine la trenge catre hne së hna kuca, memine fe la manathithi qaathei Iehova, tro hë së a thiina ka menyik, me ihnim, me thele troa iloi. Tro fe hë sa ahudrumene la lai ngöne la götrane la ua, matre troa atrunyi Iehova. Ketre, tro fe hë së a iloi memine la trejine me easë ngöne la ijine easë a iwesitrë.

22 Tro hë Iehova a kapa la hmi së koi Nyidrë, e hne së hna ujë hnyawa pala hi kowe la atre lapa easenyi së. (Mar.12:31) Ame ngöne la hna cinyihane ka troa xulu, tre, tro pë hë sa ce wange la itre xaa mekune e hnine lo Cainöje hune la Wetr, ka troa xatua së troa kuca pala hi la loi kowe la itre xan. Thupene la hna sine thele la itre mekune hne së hna ce wange hë qa ngöne lo cainöje i Iesu ka lolo catr, nyipi ewekë tro sa isa hnying, ka hape, ‘Hapeu, ka loi kö la aqane ujëng kowe la itre xaa atr?’

[Ithueamacany]

a Ame ngöne la isa sipu ini Tusi Hmitötr së, tre, ka loi tro sa pane e la itre xötre cili, qëmekene troa wange la hna cinyihane celë, memine la ka troa xulu.

Tune Kaa La Aqane Tro Nyipunieti a Sa

• Nemene la aliene la kola hape, tro sa thiina ka menyik?

• Pine nemen matre kola manathithi me madrin la “angete ka ihnim”?

• Tune kaa la aqane tro sa ahudrumen la lai së?

• Pine nemen matre thaa tro kö sa hmitr troa “iloi memine la trejine me easë”?

[Thying]