Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

I Muswelo’ka Otufwaninwe Kwikala na Bakwetu?

I Muswelo’ka Otufwaninwe Kwikala na Bakwetu?

I Muswelo’ka Otufwaninwe Kwikala na Bakwetu?

“Monka musakila bantu kwimulongela, nankyo bānwe nenu mukebaloña’nka namino.”—LUKA 6:31.

1, 2. (a) Busapudi bwa ku Lūlu i bika? (b) I bika byotusa kubandaula mu kino kishinte ne mu kilonda’ko mwine?

 YESU KIDISHITU bine i Mufundiji Mukatampe. Balwana nandi ba bipwilo pobātumine bamudyavita kukamukwata, bājokele makasa, kebānena’mba: “Kasha kekwaikelepo unena pamo bwa uno muntu!” (Yoa. 7:32, 45, 46, MB) Busapudi bwa ku Lūlu o mwisambo mutumbe wa Yesu. I mutelwe mu Evanjile ya Mateo shapita 5 kutūla ku wa 7, kadi i mukwatañane na myanda idi mu Luka 6:20-49. *

2 Padi binenwa biyukene kutabuka mu buno busapudi i byobya bitelwa bu Kijila Kitabukile Bulēme. Kitala pa byobya byotulongela bakwetu. Yesu wānene amba: “Monka musakila bantu kwimulongela, nankyo bānwe nenu mukebaloña’nka namino.” (Luka 6:31) Bine, Yesu wālongēle bantu bintu biyampe! Wābelwile babela ne kusangula bafwile. Inoko, bantu bāeselwe nakampata i boba bāitabije myanda miyampe yaādi ufundija. (Tanga Luka 7:20-22.) Batwe Batumoni ba Yehova tusangedile kwingila uno mwingilo wa kusapula Bulopwe. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Mu kino kishinte ne mu kilonda’ko mwine, tusa kubandaula’mo binenwa bya Yesu bitala pa uno mwingilo ne pa myanda mikwabo ya mu Busapudi bwa ku Lūlu itala pa muswelo otufwaninwe kwikala na bakwetu.

Ikala Mukōkele

3. I muswelo’ka otukokeja kushintulula kukōkela?

3 Yesu wānene amba: “Dyese dyo dyabo bakōkele, ke-bantu boba bakapyana ntanda yonso.” (Mat. 5:5) Mungya Bisonekwa, kwikala mukōkele ke buzozepo. I kwikala na mutyima muyampe mwanda wa kulonda bisaka Leza. Uno mwikadila umwekanga mu muswelo otushikete na bakwetu. Kimfwa, ‘ketufwaninwepo kulubwila muntu bubi na bubi.’—Loma 12:17-19.

4. Mwanda waka bakōkele i badyese?

4 Bantu bakōkele badi na dyese mwanda “bakapyana ntanda yonso.” Yesu muntu ‘wakukōkela, kadi wa bumvu pa mutyima,’ ye ‘utongelwe ke mpyana wa bintu byonso’ o mwanda wāikala ke Mpyana mwinē ntanda. (Mat. 11:29; Bah. 1:2; Mit. 2:8) Kyālailwe amba Meshiasa “mwana muntu,” wādi wa kubikala ne bantu bakwabo mu Bulopwe bwa mūlu. (Dan. 7:13, 14, 21, 22, 27) Bano “bakupyana pamo na Yesu,” i bashingwe māni bakōkele 144 000 bakatambula bupyani ke benē ntanda. (Loma 8:16, 17; Kus. 14:1) Bantu bakwabo bakōkele bakeselwa dyese dya kwikala na būmi bwa nyeke pano pa ntanda mu bwendeji bwa Bulopwe.—Mit. 37:11.

5. Shi tukōkele pamo bwa Kidishitu tukekala namani?

5 Shi twi bakolakane, tukatūla kitūkijetyima kya bakwetu pa ditompo kadi tukebasonsolola kotudi. Inoko, shi twi bakōkele pamo bwa Kidishitu, nabya tukekala bayampe ne bakankamika banabetu mu kipwilo. Kikōkeji kibadilwa mu kipa kilupula bukomo bwingila bwa Leza motudi shi ‘tumwena būmi ne tunangila monka mu mushipiditu.’ (Tanga Ngalatea 5:22-25.) Bine, tusakanga kubadilwa mu bantu bakōkele bendejibwa na mushipiditu sandu wa Yehova!

Dyese Dyo Dyabo Balusa!

6. “Balusa” badi na ngikadilo’ka miyampe?

6 Yesu wānene mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu amba: “Dyese dyo dyabo boba balusa, ke-bantu abo bakafwilwa lusa.” (Mat. 5:7) “Balusa” bakwatyilanga bafudile lusa ne kwibata mutyima, nansha kwibafwila’lo. Yesu wānyongolwele boba basusuka mu kingelengele mwanda wādi ‘wibakwatyilwa lusa lukatampe lwine.’ (Mat. 14:14; 20:34) Nanshi kukwatyilwa bakwetu lusa ne kwibata mutyima bifwaninwe kwitutonona twikale balusa.—Yak. 2:13.

7. Lelo lusa lwātonwene Yesu alonge bika?

7 Kibumbo pokyātene Yesu utūja, Yesu “webafwila lusa ke-bantu badi badingakene bwa mikōko ya kubulwa mukumbi.” Penepa “kebafundija bingi bingi.” (Mako 6:34) Bine, netu tusangalanga potusapwila bakwetu musapu wa Bulopwe ne kwibalombola lusa lukatampe lwa Leza!

8. Mwanda waka balusa i badyese?

8 Balusa badi na dyese mwanda “bakafwilwa lusa.” Potufwila bakwetu lusa, nabo baketufwila’lo. (Luka 6:38) Kupwa kadi Yesu wānene amba: “Shi mulekele bantu byo bemujilula, nankyo nenu Shenu wa mūlu ukemulekela.” (Mat. 6:14) Nanshi i enka balusa kete bo bamona dyese mwanda Leza wibalekelanga mambo abo ne kwibetabija.

Kikadile “Bakupwanya” na Dyese

9. Lelo i bika byotukalonga shi twi bantu bakupwanya?

9 Yesu wātelele nsambu mikwabo ya kwikadila na dyese, amba: “Dyese dyo dyabo boba bakupwanya, ke-bantu abo bakatelwanga bu-bāna ba Leza.” (Mat. 5:9) Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “bakupwanya” kishintulula pa bute pa bute “ba kulonga ndoe.” Shi twi ba kulonga ndoe, nabya ketukatalepo kilomo-nyeka nansha kwikuja mu mwanda kampanda, kimfwa mu lubabo, ‘lukalañanya bapwene bikatampe.’ (Nk. 16:28) Tukalondalonda ndoe mu binenwa ne mu bilongwa na boba badi mu kipwilo kya Bwine Kidishitu ne na boba kebadi’mo. (Bah. 12:14) Kadi kutabukidila, tukalonga buninge bwa kwikala mu ndoe na Yehova Leza.—Tanga 1 Petelo 3:10-12.

10. Mwanda waka “bakupwanya” i badyese?

10 Yesu wānene amba dyese dyo dyabo “bakupwanya, ke-bantu abo bakatelwanga bu-bāna ba Leza.” Bene Kidishitu bashingwe māni byobetabije amba Yesu i Meshiasa, o mwanda “bapelwe na aye bu-bāna ba Leza.” (Yoa. 1:12; 1 Pet. 2:24) Le “mikōko mikwabo” ya kupwanya ya Yesu nayo le? Nayo Yesu ukeikadila ‘bu Shayo wa myaka yonso nyeke’ pakabikala mūlu na bampyana mu bula bwa Umbikalo wa Myaka Kanunu. (Yoa. 10:14, 16; Is. 9:6; Kus. 20:6) Ku mfulo kwa Buludiki bwandi bwa Myaka Kanunu, bano bakupwanya ye pobakekadidila’tu bu bana ba Leza ba pano panshi.—1 Kod. 15:27, 28.

11. Tukekala namani na bakwetu shi twendejibwa na “ñeni mitūke mūlu”?

11 Pa kusaka kupwana bininge na Yehova “Leza wa ndoe,” tufwaninwe kwiula ngikadilo yandi, kubadila’mo ne ndoe. (Fid. 4:9) Wivwane twendejibwa na “ñeni mitūke mūlu,” tukekala na ndoe na bakwetu. (Yak. 3:17) Bine, tukekala bantu ba kulonga ndoe kadi badyese.

“Bu-Mwinya Bwenu Busokokele ku Bantu”

12. (a) Le Yesu wānene bika pangala pa mwinya wa ku mushipiditu? (b) Lelo tukamunika mwinya wetu namani?

12 Tukekala na bantu biyampe shi twibakwasha batambule mwinya wa ku mushipiditu utamba kudi Leza. (Mit. 43:3) Yesu wānene bana bandi ba bwanga amba abo o “mwinya wa panopantanda” ne kwibasoñanya amba bu mwinya bwabo busokokele ku bantu amba bamone ‘mingilo yabo miyampe,’ nansha bilongwa byabo bilumbuluke. Kino kyadi kya kumunikila “bantu” ku mushipiditu, ko kunena’mba bantu bamwene’mo. (Tanga Mateo 5:14-16.) Dyalelo nadyo tumunikanga mwinya wetu na kulongela balondakani bintu bilumbuluke ne na kusapula myanda miyampe “panopantanda ponso,” ko kunena’mba “ku mizo yonso.” (Mat. 26:13; Mako 13:10) Dino shadyo i dyese dikatampe!

13. Lelo betuyukilanga pa bika ne bika?

13 Yesu wānene amba: “Kibundi kitenteke pa lūlu kekiyūkwapo kufībwa, mhm.” Kibundi kyo-kyonso kidi pa lūlu kipēla kumona. Monka mobetuyukilanga bu basapudi ba Bulopwe mwanda wa mingilo miyampe, mo monka mobetuyukile ne pa ne pa ngikadilo, kimfwa kwīfula ne kwilama batōka.—Tet. 2:1-14.

14. (a) Lelo binanu bya mu myaka katwa kabajinji byādi namani? (b) Kuleka kupūta mwinya wetu wa ku mushipiditu mu “musu” ko kunena namani?

14 Yesu kānenepo amba bakijanga kinanu ne kwipūtyila mu musu, ino amba bekibikanga pa kibīko kya kinanu mwanda wa kitōkeje bonso badi mu njibo. Kinanu kya mu myaka katwa kabajinji kyadi kintu kibumbe na dilongo na ka kina mwa kwela māni (divule māni a umpafu) ne lukamba lukoka māni ne kwakija lubimbi. Pavule pene bādi batūla kinanu pa lubao nansha pa kyuma patunduke, mwa ‘kutōkejeja bonso ba mu njibo.’ Bantu kebādipo bakija kinanu ne kwikipūtyila mu “musu”—kilala kikata mutwela bintu bya makilo 9. Yesu kādipo usaka bandi bana ba bwanga bafye mwinya wabo wa ku mushipiditu mu bilala bya kyelekejo. Nanshi netu tufwaninwe kuleka bu mwinya bwetu busokokele patōka, pampikwa kwilamina bubinebine bwa mu Bisonekwa batwe bene nansha kuleka kulondwalondwa ne kupangwapangwa kupūte’bo.

15. ‘Mīngilo yetu miyampe’ i mitonone bantu bamo ku kulonga bika?

15 Yesu pa kupwa kutela mwinya wa kinanu, wānene bandi bana ba bwanga amba: “I yenka namino kadi bu-mwinya bwenu busokokele ku bantu, amba bemumone mīngilo yenu miyampe, nabo batumbije Shenu wa mūlu.” Bamo i “batumbije” Leza na kwikala bengidi bandi pa mwanda wa ‘mingilo yetu miyampe.’ Buya’byopo kotudi kwendelela kumunika “tō bwa bimuni panopantanda”!—Fid. 2:15.

16. Kwikala “mwinya wa panopantanda” kwitulomba bika ne bika?

16 Kwikala “mwinya wa panopantanda” kwitulomba kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga. Inoko kudi ne bikwabo bitusakila. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Nangilai umbubāna bwa mwinya, ke-kintu kipa kya mwinya kidi mu buyampe bonso, ne boloke, ne binebine.” (Ef. 5:8, 9) Mwiendelejo wetu wa bwine Leza ufwaninwe kwikala kimfwa ku bakwetu. I amo, tufwaninwe kulonda madingi a mutumibwa Petelo anena’mba: “Ne mwikadilo wenu wikale wakufwaninwa umbukata mwa baJentaila; amba, monka mo bemunenena pamo bwa balonga bibi, ino pa mingilo yenu milumbuluke yo bamona batumbije Leza mu dyodya difuku dyakupempulwa.” (1 Pet. 2:12) Le tufwaninwe kulonga namani shi tubepi myanda na mwanetu mwitabije?

“Ukabadikile Kupwana ne Mwanenu”

17-19. (a) Lelo “kyabuntu” kitelelwe mu Mateo 5:23, 24 i kyabuntu’ka? (b) Le kupwana na mwanetu kudi na mvubu’ka, ne Yesu wālombwele’yo namani?

17 Yesu wādyumwine bandi bana ba bwanga mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu bepuke bulobo ne kufutulula banababo. Inoko, bādi bafwaninwe kwikala na kampeja-bukidi ka kupwana na banababo bebalubile. (Tanga Mateo 5:21-25.) Lama madingi a Yesu na katentekeji. Shi ubaleta kyabuntu ku madabahu ne ubavuluka amba mwanenu i mukulubile, le i bika byofwaninwe kulonga? Shiya kyabuntu kyobe ku meso kwa madabahu, enda kapwane na mwanenu. Shi ubapu, kojoka kupāna kyabuntu kyobe.

18 Divule “kyabuntu” kyādi kitapwa kyādi kileta muntu ku tempelo ya Yehova, ne divule kyādi kya nyema. Bitapwa bya banyema byādi bya kamweno, mwanda byālombelwe na Leza bu kipindi kimo kya mu butōtyi bwa Bene Isalela bādi balonda Bijila bya Mosesa. Penepa shi ubavuluka amba mwanenu udi ne mwanda nobe, kukapwija’o bukidibukidi i kupite ne byabuntu byopāna. Yesu wānene amba: “Shia’kyo bidi konka ku madabahu, wende ukabadikile kupwana ne mwanenu, ebiya kōjoka shobe kwiya kupana kyabuntu kyobe.” Kupwana ne mwanetu ko kubajinji, ebiya kulama Bijila bikwabo kekulonda.

19 Yesu kādipo wisambila enka pa muswelo kampanda wa kitapwa ne pa mwanda kamukaya. Nanshi kitapwa kyo-kyonso kekyādipo kya kwitabijibwa shi muntu wavuluka amba i bepye myanda na mwanabo. Wādi wa kushiya kitapwa kya nyema mūmi’wa “konka ku madabahu” a kyakwela kisokwe mu kipango kya babitobo kya mu tempelo. Shi mwanda’wa ubapu, yewa ulubilañene kaiya kwela kitapwa kyandi.

20. Mwanda waka tufwaninwe kupwija myanda bukidi shi tubelubila na mwanetu?

20 Nanshi mungya mumwena Leza, kipwano kyetu na banabetu i kya kamweno mu butōtyi bwa bine. Bitapwa bya banyema byādi na mvubu mityetye ku meso a Yehova shi boba bene bela’byo kebadipo bekele biyampe na bakwabo. (Mika 6:6-8) O mwanda Yesu wālombwele bandi bana ba bwanga bekale “kupwana bukidi bukidi” na bakwabo. (Mat. 5:25) Mo monka Polo wālembele amba: “Funai bulobo kemukapīlaimo mambo ponka; kemukashikija dyuba’nka na bukalabale bwenu, mhm! nansha dyabola kemukamujikwila kyaba, mhm.” (Ef. 4:26, 27) Nansha shi tudi na bubinga bwa kufuna, tufwaninwe kupwija bukidi myanda mwanda wa tuleke kushikija dyuba na bukalabale ne kujikwila Dyabola kyaba.—Luka 17:3, 4.

Tulēmekei Bakwetu Kitatyi Kyonso

21, 22. (a) I muswelo’ka otukengidija madingi a Yesu otwabandaula’a? (b) I bika byotukabandaula mu kishinte kilonda’ko?

21 Binenwa byānene Yesu mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu byotwapituluka’mo bitukwasha twikale na kanye na bakwetu ne kwibalēmeka. Batwe bonso twi bakubulwa kubwaninina, inoko tukokeja kulonda madingi a Yesu mwanda ketulombelepo bitupite kipimo, monka kemwitulombelanga’byopo Shandi wa mūlu. Na milombelo, ne kwielela’ko, ne na bukwashi bwa Yehova Leza, tukokeja kwikala bakōkele, balusa, ne bakupwanya. Tukamwekeja mwinya wetu wa ku mushipiditu utumbija Yehova. Kadi tukapwana na banabetu ponso potwipya myanda.

22 Butōtyi bwitabijibwe na Yehova bwitulomba kwikala biyampe na bakwetu. (Mako 12:31) Mu kishinte kilonda’ko, tukabandaula binenwa bikwabo bya mu Busapudi bwa ku Lūlu biketukwasha twendelele na kulongela bakwetu biyampe. Byotwapwa kubandaula myanda imo yānene Yesu mu Busapudi bwendele nkuo, i biyampe twiipangule amba, ‘Lelo ngikele namani na bakwetu?’

[Kunshi kwa Dyani]

^ Powifunda kasuku, ukamona amba i biyampe ubadikile kutanga ano mavese kumeso kwa kubandaula kino kishinte ne kilonda’ko kine.

Usa Kulondolola Namani?

• I muswelo’ka otukokeja kushintulula kukōkela?

• Mwanda waka balusa i badyese?

• Lelo tukamunika mwinya wetu namani?

• Mwanda waka tufwaninwe ‘kupwija myanda bukidi shi tubelubila na mwanetu’?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 8]

Kusapula musapu wa Bulopwe o muswelo mukatampe wa kumunika mwinya wetu

[Kifwatulo pa paje 9]

Bene Kidishitu bafwaninwe kwikala kimfwa mu mwiendelejo wabo wa bwine Leza

[Kifwatulo pa paje 10]

Longa buninge bwa kupwana na mwanenu