Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Munjilanyi Mutwatela Kuyakamena Antu?

Munjilanyi Mutwatela Kuyakamena Antu?

Munjilanyi Mutwatela Kuyakamena Antu?

“Mwomukukeña antu kuyilenu ninenu nawa yililenu wena chochimu.”—LUKA 6:31.

1, 2. (a) Indi Mpanji yahaMpidi hichumanyi? (b) Yumanyi yitukudiza muchinu chibaba nichinahiñuhu?

 YESU KRISTU mwalala wadiñi Ntañishi Muneni. Chelili ayilumbu jindi amunsakililu atemeshi antu kulonda amukwati, atulama afuntili makasa nawa ahosheli nawu: “Hikudi muntu wahoshahu dehi neyi iwuku.” (Yowanu 7:32, 45, 46) Mpanji yahaMpidi yahosheliyi Yesu yadiña mpanji yayiwahi chikupu. Ayisoneka mukapetulu 5 nakushika ku 7, muNsañu Yayiwahi yaMatewu, nawa nsañu yoyimu ayisoneka haLuka 6:20-49. *

2 Hamwaha nsañu yelukawu nankashi muniyi mpanji hinsañu yatenañawu nawu Lushimbi Lwalema. Nsañu yeniyi yahosha hachitwatela kwakamena antu. Yesu wahosheli nindi: “Mwomukukeña antu kuyilenu ninenu nawa yililenu wena chochimu.” (Luka 6:31) Nawa wayikoñeleli antu yuma yayiwahi nankashi! Yesu wokili akata nawa wasañwili afu. Antu ekalileña nakukooleka kweneni chikupu, neyi chakwila eteja nsañu yayiwahi yayitañishileñayi Yesu. (Tañenu Luka 7:20-22.) Hakwikala aYinsahu jaYehova, tudi namuzañalu wakuzata mudimu wowumu wakushimwina Wanta. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Munichi chibaba nichikahiñahu, tukudiza hamazu aYesu kutalisha haniwu mudimu niyikuma yikwawu yahosheliyi muMpanji yahaMpidi yahosha hachitwatela kwakamena antu.

Ikalenu Amwovu

3. Indi kwovwaha munateli kukwilumbulula nenudi?

3 Yesu wahosheli nindi: “Ovwaha anakooleki, muloña akaswana mpata.” (Matewu 5:5) Kwesekeja naNsona, kwikala wovwaha hichaya mukwila nawu wazeyaku. Iku hikwovwaha kutwamwekeshaña hakulondela nshimbi yaNzambi. Yililu yeniyi twayimwekeshaña munzatilu yetu nawakwetu antu. Chakutalilahu, ‘hitwayilaña akwetu chatama nakatamaku.’—Aroma 12:17-19.

4. Muloñadi antu awunda chiyekalilawu akooleka?

4 Ovwaha anakooleki muloña “akaswana mpata.” Yesu wadiñi ‘wawunda, wadizoza mumuchima’ diyi ‘akunjikawu kwikala nswana yayuma yejima’ nawa diyi nswana muneni heseki. (Matewu 11:29; Aheberu 1:2; Masamu 2:8) Ashimwineñahu dehi nawu Mesiya “mwana kamuntu” wakekala nawanyuli akayulañayi nawu muWanta wamwiwulu. (Danyeli 7:13, 14, 21, 22, 27) Hakwikala “akuswana chimu naKristu,” 144,000 atondewa nawa awunda akaswana mpata hamu naYesu. (Aroma 8:16, 17; Chimwekeshu 14:1) Antu amakwawu awunda akayinka wumi wahaya nyaka heseki dikayulewaña naWanta wamwiwulu.—Masamu 37:11.

5. Indi kwikala amwovu neyi chadiñayi Kristu kunateli kuhimpa ñahi yililu yetu?

5 Neyi twikala azuwa, antu akutwihela, nawa akutachika kututemwoka. Ilaña, neyi twikala amwovu neyi chadiñayi Yesu, tukwikala antu amawahi nawa tukukoleshaña akwetu muchipompelu. Kwovwaha kudi hakachi kanyikabu yatwinkaña ñovu yaNzambi yazatikaña neyi chakwila ‘tuhandaña nikutwendesha kudi spiritu.’ (Tañenu Aŋalija 5:22-25.) Wejima wetu twatela kwikala amwovu alombolewaña naspiritu yajila yaYehova!

Akwaluwi Anakooleki!

6. Yililwinyi yayiwahi yekala ‘nawakwaluwi’?

6 MuMpanji yindi yahaMpindi Yesu wahosheli nindi: “Akwaluwi anakooleki, muloña akayitiyila luwi.” (Matewu 5:7) “Akwaluwi” akweti wushona nawa atoñojokelañaku akwawu, nikutiyila antu ayanda luwi. Yesu wayamwinini antu kumakabi muloña ‘wayitiyilili wushona.’ (Matewu 14:14; 20:34) Wushona nikutoñojokelaku antu kwatela kutwileñela kwikala naluwi.—Yakoba 2:13.

7. Luwi lwamuleñeleli Yesu kwiladi?

7 Izaza dawantu chidamubulakeni Yesu nakuya nakunooka, “hakuyitiyila wushona muloña adiñi neyi anyikoku akadi kabiña.” Hohenohu, “hakutachika kuyileja yuma yayivulu.” (Maku 6:34) Wenowu muzañalu wutwatiyaña ninetu hakushimwina nsañu yaWanta kudi antu nikuyileja haluwi lwaNzambi lwasweja neyi cheliliyi Yesu!

8. Muloñadi akwaluwi chiyekalilawu namuzañalu?

8 Akwaluwi anakooleki muloña ‘wakuyitiyila wushona.’ Neyi tuyitiyila antu luwi, niwena avulaña kumwekesha luwi. (Luka 6:38) Kubombelahu, Yesu wahosheli nindi: “Neyi mukwanakena antu nyiloña yawu, niTata yenu wamwiwulu wakayanakena ninenu nawa.” (Matewu 6:14) Akwaluwi hohu diwu akanakenawu nshidi nikwikala nawuselewa waNzambi, waletaña muzañalu.

Muloñadi “Akwakwambulwila” Chiyakoolekelawu?

9. Yumanyi yitukwilaña neyi twambulwilaña akwetu?

9 Hakutena chuma chikwawu chaleteshaña muzañalu, Yesu wahosheli nindi: “Akwakwambulwila akwawu anakooleki, muloña akayitena nawu anyana kaNzambi.” (Matewu 5:9) Neyi twambulwilaña akwetu, hitukwiteja hela kwila yuma yidi yejima, yidi neyi tushawushawu tunateli ‘kwambula amabwambu adikeñaku.’ (Yishimu 16:28) Kuhitila munhoshelu nimuyililu, tukuleta kuwunda muchipompelu chawakwaKristu nikudi antu acheñi. (Aheberu 12:14) Dichi twatela kuzata nañovu yejima kulonda twikali awunda naYehova Nzambi.—Tañenu 1 Petulu 3:10-12.

10. Muloñadi “akwakwambululwila akwawu” chiyakoolekelawu?

10 Yesu wahosheli nindi “akwakwambulwila akwawu” anakooleki, “muloña akayitena nawu anyana kaNzambi.” Hamuloña wakumukuhwelela Yesu hamu neyi Mesiya, akwaKristu awayishewa atambulaña “ñovu yakwikala anyana kaNzambi.” (Yowanu 1:12; 1 Petulu 2:24) Indi “anyikoku acheñi” aYesu akwakwambulwila? Yesu wakekala “Tata [yawu] wahaya nyaka” haKayulañayi Mwikombakaji daYaaka hamu nawanswana jindi mwiwulu. (Yowanu 10:14, 16; Isaya 9:6; Chimwekeshu 20:6) Hakumana kweKombakaji daYaaka yachiyulu chindi, akwakuleta kuwunda wenawa dihakekalawu chikupu anyana kaNzambi aheseki.—1 Akorinda 15:27, 28.

11. Tunateli kuyakamena ñahi antu neyi tunakulombolewa ‘namaana afumaña mwiwulu’?

11 Hakwila nawu twikali nawubwambu wawuwahi naYehova, “Nzambi wakuwunda,” twatela kwimbujola yililu yindi, kubombelahu nikuwunda. (Afwilipi 4:9) Neyi twiteja kulombolewa ‘namaana afumaña mwiwulu’ twakayakamenaña antu munjila yayiwahi. (Yakoba 3:17) Eñañi, twakekala akwakuleta kuwunda amuzañalu.

“Chejeji Chenu Chitoñekaña”

12. (a) Indi Yesu wahosheli nindidi kutalisha hachejeji chakuspiritu? (b) Chejeji chetu chinateli kutoñeka ñahi?

12 Twayakamenaña antu chiwahi neyi chakwila tuyikwasha kutambwila chejeji chansañu yalala kufuma kudi Nzambi. (Masamu 43:3) Yesu walejeli atumbanji twindi nindi adiñi “chejeji champata yamunu mwishina” nawa wayikonkomweneni nindi chejeji chawu chitoñekeña kulonda antu amoni ‘nyidimu yawu yayiwahi,’ hela kwilila akwawu kakawahi. Yesu wadiña nakutena mudimu wawatumbanji twindi wakushimwina nsañu yayiwahi “kumesu awantu” hela kulonda antu ahetelumu. (Tañenu Matewu 5:14-16.) Makonu, twatoñekaña chejeji chetu kuhitila mukuyilila antuñi netu yuma yayiwahi nikuzata mudimu wakushimwina nsañu yayiwahi “mumatuña ejima” dikwila nawu “kunyuza yejima.” (Matewu 26:13; Maku 13:10) Iwu mudimu walema chikupu!

13. Yumanyi kwatwilukilañawu?

13 Yesu wahosheli nindi: “Mukala wakutuñila hampidi hiyatweshaña kuwujindaku.” Mukala wakutuñila hampidi awumonaña swayi. Chochimu, atwilukilaña kunyidimu yayiwahi hamu neyi akwakushimwina aWanta nikuyililu yidi neyi kashinshi nikubula kubajama.—Titusa 2:1-14.

14. (a) Indi manoñu amunkulakaji yamwaka wakusambila mukuyilumbulula ñahi? (b) Indi kubutila chejeji chakuspiritu “mwibañu” chalumbululadi?

14 Yesu wahosheli nindi inoñu hiyadibutulaña nakudibutila mwibañuku, ilaña adishaña hamesa kulonda ditoñekeleña ejima adi mwitala. Manoñu azatishileñawu munkulakaji yamwaka wakusambila adiña amawumba nawa adiña namuya wakokeleña manji (sweje-e amuolivi) kulonda dibutukeña. Kakavulu aditulileña hamesa, nawa ‘datoñekeleleña ejima adiña mwitala.’ Antu hiyabutwileña inoñu nakudibutila “mwibañuku.” Yesu hakeñeli atumbanji twindi kusweka chejeji chawu mwibañu dachifwikijaku. Dichi, chejeji chetu chatela chitoñekeña, bayi twiteja ikañesha hela ikabisha kutwileñela kusweka chalala chamuNsona hela kubula kulejaku amakwawuku.

15. Indi ‘nyidimu yetu yayiwahi’ yakwashaña ñahi antu?

15 Chelili nateni dehi inoñu datoñekeleña Yesu walejeli atumbanji twindi nindi: “Ninenu nawa chejeji chenu chitoñekaña kumesu awantu, kulonda amonaña nyidimu yenu yayiwahi, alemeshaña Tata yenu wudi mwiwulu.” Hamuloña ‘wanyidimu yetu yayiwahi’ antu amakwawu ‘amulemeshaña’ Nzambi kuhitila mukwikala ambuñindi. Chumichi chinatukoleshi ‘kutoñekaña neyi manoñu mumpata yamunu mwishina.’—Afwilipi 2:15.

16. Hakwikala ‘chejeji champata yamunu mwishina’ chumanyi chitwatela kwila?

16 Hakwikala ‘chejeji champata yamunu mwishina’ chakeñekaña nawu tuzateña mudimu waWanta wakushimwina nikwilisha atumbanji. Ilaña kudi chuma chikwawu chakeñekaña. Kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: “Endenuña neyi akwachejeji, muloña nyikabu yachejeji yabombelamu yuma yejima yayiwahi nikuloña niwalala.” (Aefwesesa 5:8, 10) Yililu yetu yatela kwikala yayiwahi chikupu. Mwalala twatela kutiyilila kufumba kwakapostolu Petulu kwakwila nawu: “Hela aJentili ayituñulaña nawu mwelaña chatama, shakamenu chalumbuluka mukachi kawu; kulonda chakumonawu nyidimu yenu yayiwahi akamulemeshi Nzambi mwifuku dakumona kukala.” (1 Petulu 2:12) Chumanyi chitwatela kwila neyi kukala kunamwekani hakachi kawakwakwitiya?

‘Tiyañanenu naMana Kwenu’

17-19. (a) Indi “mulambu” wunatenuwu ha Matewu 5:23, 24 hichumanyi? (b) Indi kudanakena namana kwetu kwalema ñahi, nawa Yesu wahosheli nindidi?

17 Mumpanji yindi yahaMpidi, Yesu wayilejeli atumbanji twindi kubula kuhemba ndulu nikusupisha amana kwawu. Ilaña, wayilejeli nindi chiña anyakalaña kutiyañana namana kwawu anavulumunuwu. (Tañenu Matewu 5:21-25.) Tiyenu kufumba kwaYesu. Neyi munakutwala mulambu wenu kukameña dichi mwanuka nenu mudi namuloña namana kwenu, chumanyi chimukwila? Mukushiya mulambu wenu kukameña nakuya nakutiyañana namana kwenu. Chimwatiyañana, mwinzi dinu nakuhana mulambu wenu.

18 “Mulambu” kakavulu wadiña chawana chaheneñayi muntu kutembeli yaYehova. Kwesekeja naNshimbi yamwinkeluwu Mosi, Nzambi wayilejeli aIsarela nindi nyilambu yawatunyama yadiña yalema chikupu muloña yakundamini kukudifukula kwawu. Ilaña neyi mwanuka nenu mudi namuloña namana kwenu, kumanisha muloña kwadiñi kwalema nankashi kubadika kuhana mulambu wenu. Yesu nindi: “Shiyaku mulambu weyi kwenoku kukameña, wuyi wusambili kutiyañana namana kweyi; winzi dinu nakuhana mulambu weyi.” Henohu kanda wuhani mulambu washimwinuwu muNshimbi kusambila kudanakena namana kweyi kwadiña kwalema.

19 Yesu hadiña nakutena nyilambu yamuchidi wumu hohu hela nshidiku. Dichi, nyilambu yejima ateleleli kuyishiya neyi chakwila muntu yanuka nindi wudi namuloña namana kwindi. Dichi neyi anakulambula chimuna wamumi, amushileña “kwenoku kukameña” kwahaninineñawu mulambu wakushita muchipañu chakapristu mutembeli. Hanyima yakumanisha muloña, mukwakuvulumuna wukufunta nakuhana mulambu.

20. Muloñadi chitwatelela kumanishila nyiloña swayi neyi tunadivulumuni namana kwetu?

20 Kwesekeja nachamonañayi Nzambi, wulunda wetu nawamana kwetu hichuma chalema mukudifukula kwalala. Dichi neyi akwakuhana nyilambu ayilileña amana kwawu katama, nyilambu yawatunyama yekalileña yamukunkulwayi kudi Yehova. (Mika 6:6-8) Dichi, Yesu wakonkomweneni atumbanji twindi ‘kutiyañana swayi.’ (Matewu 5:25) Pawulu niyena wasonekeli nsañu yoyimu nindi: “Zuwenu kuzuwa kwakadi kuvulumuna, bayi muhumisha itañwa iku saña mwahililaku. Bayi mumushila [D]iyabolu hakushakamaku.” (Aefwesesa 4:26, 27) Neyi atwihilisha, twatela kumanisha nyiloña swayi chakadi kutwalekahu nakuhila kulonda tubuli kumushila Diyabolu hakutwiñilila.—Luka 17:3, 4.

Lemeshenu Antu Mpinji Yejima

21, 22. (a) Tunateli kuzatisha ñahi kufumba kwaYesu kutunadizi? (b) Yumanyi yitukuhanjekahu muchibaba chinahiñuhu?

21 Kuhituluka munsañu yahosheli Yesu muMpanji yindi yahaMpidi kunateli kutukwasha kutiyila antu luwi nikuyilemesha. Hela chakwila wejima wetu twaloña wanyi, twatela kuzatisha kufumba kwaYesu, muloña yena niTata yetu wamwiwulu hakeñaña etu kwila yuma yabadika muñovu yetuku. Kuhitila mukulomba, kuzata nañovu, niwukwashu waYehova Nzambi, tunateli kwikala ovwaha, akwaluwi nawa akwakwambulwila. Tunateli kumwekesha chejeji chakuspiritu chatoñekaña kulema kwaYehova. Cheñi, tunateli kutiyañana nawamana kwetu neyi chinatwesheki.

22 Kudifukula kwetejañayi Yehova kwabombelamu kuyilila antuñi netu kakawahi. (Maku 12:31) Muchibaba chinalondelihu, tukadiza nsañu jikwawu jahosheluwu muMpanji yahaMpidi jinateli kutukwasha kuyililaña antu kakawahi. Hanyima yakutoñojoka chikupu hayikuma yitunahanjekihu yamumpanji yeneni yahosheliyi Yesu, twatela kudihula netu, ‘Komana nayililaña antu kakawahi?’

[Tumazu twaheshina]

^ Mukuhetelamu nankashi neyi chakwila mutaña itu tupetulu hakudiza kwahalwenu henohu kanda mudizi chinu chibaba nichinalondeluhu.

Mukwakula Nenudi?

• Indi kwikala wovwaha chalumbulukadi?

• Muloñadi “akwaluwi” chiyakoolekelawu?

• Tunateli kutoñekaña ñahi chejeji chetu?

• Muloñadi wutwatelela ‘kutiyañena swayi namana kwetu’?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 8]

Kushimwina nsañu yaWanta diyi njila yalema yakutoñekelamu chejeji chetu

[Mwevulu wudi hefu 9]

AkwaKristu atela kwikala yakutalilahu yayiwahi yakumwekesha yililu yaNzambi

[Mwevulu wudi hefu 10]

Fwilenu kutiyañana namana kwenu