A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Engtin Nge Mi Dangte Chu Kan Cheibâwl Ang?

Engtin Nge Mi Dangte Chu Kan Cheibâwl Ang?

Engtin Nge Mi Dangte Chu Kan Cheibâwl Ang?

“Miin i chunga an tiha in duh tûr ang zêlin mi chungah pawh ti ve rawh u.”​—⁠LK. 6:⁠31.

1, 2. (a) Tlâng Chunga Thusawi chu eng nge ni? (b) He thuziakah leh a dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

ISUA KRISTA chu Zirtîrtu Ropui a ni tak zet a. Sakhaw lama a hmêlmate’n amah man tûra mi an tirh khân, tiangkengtute chu kut ruaka kîr lehin, anni chuan: “Sawtiang rêngin miin thu an sawi ngai lo,” an ti thlâwt a ni. (Joh. 7:​32, 45, 46) Isua thusawi ṭha takte zînga pakhat chu Tlâng Chunga Thusawi hi a ni a. Chu chu Chanchin Ṭha Matthaia Ziak bung 5 aṭanga bung 7-ah chhinchhiah a ni a, chutiang chanchin chu Luka 6:​20-49-ah a chuang bawk a ni. *

Chu thusawia thu ṭha ber chu Dân Rangkachak tia hriat ṭhin hi a ni ngei ang. Chu chu mi dangte kan cheibâwl dân tûr chungchângah a ni. “Miin i chunga an tiha in duh tûr ang zêlin mi chungah pawh ti ve rawh u,” tiin Isua chuan a sawi a. (Lk. 6:31) A sawi ang ngeiin, mite tân thil ṭha a va ti tak êm! Isua chuan dam lote a tidam a, mitthite pawh a kaitho hial a ni. Mahse, mite’n Isua zirtîr chanchin ṭha an pawmin, malsâwm an ni zual a. (Luka 7:​20-22 chhiar rawh.) Jehova Thuhretute kan nih angin, chutiang bawk Lalram thu hrilhnaa tel chu nuam kan ti a ni. (Mt. 24:14; 28:​19, 20) He thuziak leh a dawta thuziakah hian, he hna chungchâng leh mi dangte cheibâwl dân tûr chungchânga Tlâng Chunga Isua Thusawite chu kan ngaihtuahho vang.

Thuhnuairawlh Rawh

3. Thuhnuairawlhna chu engtin nge i sawifiah ang?

3 Isua chuan: “Thuhnuairawlhte chu an eng a thâwl e; lei hi an la rochung dâwn si a,” tiin a sawi a. (Mt. 5:⁠5) Bible-ah chuan thuhnuairawlhna leh chak lohna hian inkûngkaihna a nei lo. Chu chu Pathian thil phûtte zawmna kawnga kan neih zaidamna a ni. He rilru put hmang hi mi dangte laka kan nungchangah a lang a. Entîr nân, ‘tu sual pawh sualin kan thungrûl lo’ a ni.​—⁠Rom 12:​17-19.

4. Engvângin nge mi thuhnuairawlhte chu an lâwm?

Thuhnuairawlhte chuan “lei hi an la rochung dâwn” avângin an eng a thâwl, a nih loh leh an lâwm a ni. “Thuhnuairawlh leh rilrua inngaitlâwm tak” Isua chu ‘engkim rochungtua ruat’ a nih avângin, lei Lal anga lei Rochungtu ber a ni. (Mt. 11:29; Heb. 1:2; Sâm 2:⁠8) “Mihring fapa” Messia chuan vân Lalramah rorêlpui tûr a nei dâwn tih chu sawi lâwk a ni a. (Dan. 7:​13, 14, 21, 22, 27) Hriak thih mi thuhnuairawlh 1,44,000, “Krista luahpuitute” chuan Isua lei rochun chu an ṭâwmpui ang. (Rom 8:​16, 17; Thup. 14:⁠1) Mi thuhnuairawlh dangte chu vân Lalram awpna hnuaia awm he leiah hian chatuana nunna pêk an ni ang.​—⁠Sâm 37:⁠11.

5. Krista neih ang thuhnuairawlhna chuan engtin nge kan mizia a nghawng?

5 Mi vîn tak kan nih chuan mi dangte chuan kan bula awm an hrehin, min pumpelh an duh thei a. Mahse, Krista anga thuhnuairawlhna kan neih chuan mi nêlawm tak kan ni ang a, kohhrana mite thlarau lama tichaktu kan lo ni ang. Thuhnuairawlhna chu ‘thlarauva kan nun a, kan awm’ huna Pathian thiltihtheihna che vêl rengin keimahnia a rah chhuah thlarau rah zînga mi a ni. (Galatia 5:​22-25 chhiar rawh.) Jehova thlarau thianghlima kaihhruai mi thuhnuairawlhte zînga chhiar tel nih chu kan duh ngei ang le!

Mi Khawngaih Theite Chu An Eng A Va Thâwl Em!

6. “Mi khawngaih thei takte” chuan eng mize langsâr takte nge an neih?

6 Tlâng Chunga Thusawiah, Isua chuan: “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thâwl e, khawngaih an la hlawh dâwn si a,” a ti bawk a. (Mt. 5:⁠7) “Mi khawngaih thei takte” chuan chanhaite chungah lainatna leh ngaihsakna an neiin, thiltihin an lantîr hial a ni. Isua chuan mite chu “a khawngaih êm êm” avângin an natnate a tihdamsak a. (Mt. 14:14; 20:34) Chuvâng chuan mite lainatna leh ngaihsakna chuan mi khawngaih thei tak ni tûrin min chêttîr tûr a ni.​—⁠Jak. 2:⁠13.

7. Khawngaihna chuan Isua chu engti tûrin nge a chêttîr?

7 Isua châwl hahdam tûra a kal lai mipuiin an va tawh khân, ani chuan “vêngtu nei lo berâmte ang an nih avângin a khawngaih ta êm êm a.” Tichuan, “thu tam tak a zirtîr ta a.” (Mk 6:34) Chutiang bawka Lalram thuchah leh Pathian khawngaihna nasa tak mi dangte hnêna kan hrilhin kan va hlim tak êm!

8. Engvângin nge mi khawngaih theite chu an lâwm?

8 Mi khawngaih thei takte chu “khawngaih an la hlawh dâwn” avângin an lâwm a. Mite khawngaihna nêna kan cheibâwl hian, anni pawhin chutiang kawng chuan min chhâng lêt ve ṭhîn. (Lk. 6:38) Chu bâkah, Isua chuan: “Mi an bawhchhiatte in ngaihdam chuan, in Pa vâna miin a ngaidam ve ang che u,” a ti. (Mt. 6:14) Mi khawngaih theite chauhvin, sual ngaihdamna leh Pathian pawm nihna aṭanga lo awm lâwmna chu an nei a ni.

“Remna Siamtute” Engthâwl Chhan

9. Remna siamtu kan nih chuan engtin nge thil kan tih ang?

9 Isua chuan hlim chhan tûr dang târ langin: “Remna siamtute chu an eng a thâwl e; Pathian faa vuahin an la awm dâwn si a,” a ti a. (Mt. 5:⁠9) Remna siamtu kan nih chuan ‘ṭhian bulte tiṭhen ṭhîn’ sesea thu sawi, a nih loh leh insawichhiatna ang chi chu kan pawmzam emaw, kan sawi emaw lo vang. (Thuf. 16:28) Kan thusawi leh thiltihin, Kristian kohhran chhûng leh pâwna mite nên inrem kan tum ang. (Heb. 12:14) A bîk takin, Pathian Jehova nêna inremna nei tûrin theih tâwp kan chhuah ang.​—⁠1 Petera 3:​10-12 chhiar rawh.

10. Engvângin nge “remna siamtute” chu an lâwm?

10 Isua chuan “Remna siamtute” chu “Pathian faa vuahin an la awm dâwn” avângin an eng a thâwl tih a sawi a. Isua chu Messia a ni tih an rin avângin, hriak thih Kristiante chuan “Pathian fate nih theihna tûr” chu an dawng a ni. (Joh. 1:12; 1 Pet. 2:24) Isua “berâm dang” remna siamtute ve hi le? A rorêlpuite nêna Kum Sâng Rorêl chhûng chuan, ani chu an “Chatuan Pa” a ni ang. (Joh. 10:​14-16; Is. 9:6; Thup. 20:⁠6) Krista Kum Sâng Rorêlna tâwpah chuan, chûng remna siamtute chu lei lama Pathian fate an lo ni tak tak tawh ang.​—⁠1 Kor. 15:​27, 28.

11. “Chung lam aṭanga finna lo chhuak” kaihhruaia kan awm chuan, engtin nge mi dangte chu kan cheibâwl ang?

11 “Thlamuanna Pathian,” a nih loh leh remna Pathian Jehova nêna inlaichînna hnai tak nei tûr chuan, inrem a duhna pawh tiamin, a miziate chu kan entawn tûr a ni. (Phil. 4:⁠9) “Chung lam aṭanga finna lo chhuak” kan inkaihhruaitîr chuan, mi dangte chu inrem duhna nên kan cheibâwl ang. (Jak. 3:17) Ni e, remna siamtu lâwm takte kan ni ang.

‘In Êng Chu Êng Rawh Se’

12. (a) Thlarau lam êng chungchângah Isua’n eng nge a sawi? (b) Engtin nge kan êng chu kan ên chhuahtîr theih?

12 Mite chu Pathian hnên aṭanga thlarau lam êng dawng tûra kan ṭanpui hunah, anni chu a ṭha thei ang berin kan cheibâwl ṭhîn a. (Sâm 43:⁠3) Isua chuan a zirtîrte hnênah “khawvêl êng in ni” a ti a, mite’n an “thil tih ṭhatte,” a nih loh leh mi dangte chunga ṭhatna an lan chhuahtîrte an hmuh theih nân an êng chu tiêng tûrin a fuih a ni. Chu chuan ‘mi mit hmuha’ thlarau lam êng tihchhuahna, a nih loh leh mihringte hlâwkna a thlen dâwn a ni. (Matthaia 5:​14-16 chhiar rawh.) Tûn laiah, kan ṭhenawmte chunga thil ṭha tiin leh chanchin ṭha “khawvêl zawng zawngah” hrilhin kan êng chu kan ên chhuahtîr a, chu chu “hnam zawng zawng” hnênah kan hril tihna a ni. (Mt. 26:13; Mk. 13:10) Chanvo ropui a va ni tak êm!

13. Eng angin nge hriat kan hlawh?

13 “Tlâng chhîpa khaw awm chu thuhrûk theih a ni lo,” tih Isua chuan a sawi a. Tlâng chhîpa awm eng khua pawh chu awlsam taka hmuh theih a ni. Chutiang bawkin, Lalram puang chhuaktu kan nih anga kan thiltih ṭhat leh insûm theihna leh thianghlimna ang miziate avânga hriat hlawh kan ni.​—⁠Tit. 2:​1-14.

14. (a) Kum zabi khatna khâwnvâr chungchâng hrilhfiah rawh. (b) “Hrai” hnuaiah thlarau lam êng thuhrûk loh chu eng tihna nge?

14 Isua chuan khâwnvâr chu hrai hnuaiah ni lovin, in chhûnga mi zawng zawng a ên theih nâna a dahnaa dah chungchâng a sawi a. Kum zabi khatnaa an hman khâwnvâr chu hlum bêla siam a ni a, khâwnvârtui atân a tlângpui thuin olive hriak chu hman a ni ṭhîn. Tin, khâwnvâr chu “in chhûnga mi zawng zawng a ên” theih nân thing emaw, thîr emawa siam a dahnaah chuan an dah ṭhîn bawk. Mite chuan khâwnvâr chu chhiin hrai hnuaiah an dah lo vang. Isua chuan a zirtîrte’n entîr nei hrai hnuaia an thlarau lam êng an thuhrûk chu a duh lo. Chuvâng chuan kan êng chu kan ên chhuahtîr tûr a ni a, dodâlna emaw, tihduhdahna emaw chuan Pathian Lehkha Thu thutak chu khuhbo emaw, mi dang hriattîr lo emawin min awmtîr ngai suh se.

15. Engtin nge kan “thil tih ṭhatte” chuan mi ṭhenkhat chu a nghawng?

15 Isua’n a zirtîrte hnêna khâwnvâr êng chungchâng a sawi hnuah: “In êng chu mi mit hmuhin êng rawh se, chutichuan in thil tih ṭhatte an hmu ang a, in Pa vâna mi an chawimawi thei ang,” tiin a sawi a ni. Kan “thil tih ṭhatte” avângin ṭhenkhat chu Pathian chhiahhlawh lo niin, amah an “chawimawi” a. Kan tân ‘khawvêlah hian tiêngtu anga êng reng’ tûra min fuihtu a va ni êm!​—⁠Phil. 2:​14-16.

16. “Khawvêl êng” ni tûr chuan eng nge kan tih ngai?

16 “Khawvêl êng” ni tûr chuan Lalram thu hrilh leh zirtîr siamnaa kan tel a ngai a. Mahse, thil dang pawh phût kan ni. Tirhkoh Paula chuan: “Êng fate angin awm rawh u, êng rah chu ṭhatna leh, felna leh, thutak zawng zawngah a lang si a,” tiin a ziak a. (Eph. 5:​8-10) Kan nungchang chu entawn tlâk a ni tûr a ni. Tirhkoh Petera zilhna thu: “Jentailte zînga in chêtzia chu mawi tak ni rawh se, chutichuan thil tisualtute anga an sawichhiat che u kawngah chuan in thil tihṭhat an hmuhte avângin fanin an awm hunah chuan Pathian an chawimawi thei ang,” tih hi kan zâwm ngei tûr a ni. (1 Pet. 2:12) Mahse, rinpuite inkârah inlaichînna ṭha lo tak lo awm ta se eng nge tih tûr ni ang?

“I Unau Rem Zet La”

17-19. (a) Matthaia 5:​23, 24-a târ lan “thilpêk” chu eng nge ni? (b) Engti khawpin nge unaute nêna inrem chu a pawimawh a, engtin nge Isua’n chu chu a târ lan?

17 Isua’n Tlâng Chunga a Thusawiah a zirtîrte chu unau tuemaw chunga thinurna pai reng leh amah hmuhsitna lakah a vaukhân a. Anni chuan unau an tihthinur nên chuan remna an siam vat zâwk tûr a ni. (Matthaia 5:​21-25 chhiar rawh.) Isua zilhna hi fîmkhur takin chhinchhiah rawh. Maichâm bula thilpêk hlan tûr i ken laiin i unauvin i chungah lungnih lohna a nei tih i hriat chhuah chuan, eng nge i tih tûr chu? I thilpêk chu maichâm hmaah hnutchhiahin, i unau chu rem tûrin i kal tûr a ni a. I rem zet hnuah chuan, kîr lehin i thilpêk chu i hlân tûr a ni.

18 “Thilpêk” chu miin Jehova biak ina hâlral thilhlana a hlan tûr a ni deuh ber ṭhîn a. Rana inthawina chu Mosia Dân hnuaia Pathian phût Israelte biakna pêng a nih avângin a pawimawh hle. Mahse, i unauvin, i chungah lungnih lohna a nei tih i hriat chhuah chuan, inremna siam chu i thilpêk hlan aimahin a hmanhmawhthlâk zâwk a ni. Isua chuan: “Chuta maichâm hmaah chuan i thil pêk chu hnutchhiah la, kal langin i unau rem zet la, chu mi hnuah chuan i thilpêk chu rawn hlân rawh,” tiin a sawi a. Unau nêna inremna chu Dân thupêka tel tih tûrte tih aiin a pawimawi zâwk a ni.

19 Isua chuan a thusawi chu thilhlan engemaw bîk leh bawhchhiatna engemaw bîk atân a nih thu a sawi lo. Chuvângin, mi chuan a unauvin a chungah lungnih lohna a nei tih a hriat chhuah chuan thilhlan engpawh chu a hlân hrih tûr a ni lo. Thil hlan tûr chu ran a la nung a nih chuan puithiamte hâlral thil hlanna biak in hung chhûng “maichâm hmaah” hnutchhiah tûr a ni. Buaina chu chinfel a nih hnuah chuan, mi tilungni lotu chu kîr lehin thil chu a hlân ang.

20. Kan unau chunga kan thinur chuan engvângin nge lungnih lohna chu kan chinfel vat ang?

20 Pathian thlîr dân aṭang chuan, kan unaute nêna kan inlaichînna chu biakna dik pêng pawimawh tak a ni a. Rana inthawina chu a hlântuin an mihringpuite ṭha taka an cheibâwl loh chuan Jehova tân engtihna mah a ni lo. (Mik. 6:​6-8) Chuvâng chuan, Isua chuan a zirtîrte chu buaina “rem thuai” tûrin a fuih a ni. (Mt. 5:25) Chutiang deuh bawkin, Paula chuan: “Thinrim ula, sual erawh chu sual suh u; in thinur chu niin tlâkpui suh se; Diabola chu hmun kian hek suh u,” tiin a ziak a. (Eph. 4:​26, 27) Chhan ṭha tak avânga kan thinrim a nih pawhin, Diabola’n kan chunga hun remchâng a lâk theih nâna hmun kian a, thinura kan awm reng loh nân buaina chu kan chingfel vat tûr a ni.​—⁠Lk. 17:​3, 4.

Mi Dangte Chu Zah Takin Cheibâwl Fo Rawh

21, 22. (a) Engtin nge kan sawi tâk chiah Isua zilhna thu chu kan nunpui theih? (b) A dawta thuziakah eng nge kan ngaihtuah ang?

21 Tlâng Chunga Thusawia Isua thusawi ṭhenkhat kan ennawnna chuan mi dangte chu ngilnei tak leh zah taka cheibâwl tûrin min ṭanpui tûr a ni a. Kan vai hian mi ṭha famkim lo ni mah ila, Isua leh kan Pa vâna mi hian kan tihtheih bâk min beisei loh avângin a fuihna hi kan nunpui thei a ni. Ṭawngṭaina, tih tak zeta beihna, leh Pathian Jehova ṭanpuinain mi thuhnuairawlh, mi khawngaih thei tak, leh remna siamtute kan ni thei a. Jehova ropuina tûrin thlarau lam êng chu kan ên chhuahtîr thei a ni. Chu bâkah, a ṭûl hunah chuan kan unaute nên remna kan siam thei bawk.

22 Jehova pawm tlâk biaknaah chuan kan ṭhenawmte ṭha taka cheibâwl a tel a. (Mk. 12:31) A dawta thuziakah chuan, mi dangte chunga thil ṭha ti reng tûra min ṭanpuitu tûr Tlâng Chunga Thusawi dangte kan ngaihtuah ang. Mahse, Isua thusawi lâr tak aṭanga kan sawi tâk thute ngun taka kan ngaihtuah hnuah, ‘Mi dangte ka cheibâwl ṭha em?’ tiin kan inzâwt thei a ni. (w08 5/15)

[Footnote]

^ par. 1 Mahnia zirna i neihnaah, he thuziak leh a dawta thuziak i ngaihtuah hmain hêng Bible bung leh chângte chhiar hi a ṭangkai hle thei ang.

Engtin Nge Kan Chhân Ang?

• Thuhnuairawlh tih hi eng tihna nge ni?

• Engvângin nge “mi khawngaih thei takte” chu an eng a thâwl?

• Engtin nge kan êng chu kan ên chhuahtîr theih?

• Engvângin nge kan ‘unau chu kan rem’ vat ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 10-naa milem]

I unau nêna inrem tûrin theih tâwp chhuah rawh