Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Wãn-wãn la d tõe tɩ d zĩid-n-taar yɩ noogo?

Wãn-wãn la d tõe tɩ d zĩid-n-taar yɩ noogo?

Wãn-wãn la d tõe tɩ d zĩid-n-taar yɩ noogo?

“Bũmb ninga yãmb sẽn dat tɩ nebã maan yãmbã, bɩ yãmb me maan bãmb woto.”—LUK 6:31.

1, 2. a) A Zezi sẽn sõs ne nebã tãngã zugã kibar bee Biiblã zĩ-bʋgo? b) Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã la sẽn na n pʋgl-a wã pʋgẽ?

A ZEZI KIRIST sɩd yɩɩ karen-saamb sẽn pa tall to. Daar a yembre, tũudmã taoor dãmb sẽn da kis-a wã tʋma sodaas tɩ b tɩ yõk-a n wa. La sodaasã lebg n waa nug zaal n yeel woto: “Ned nan ka gom wa ra-kãngã abada ye.” (Zã 7:32, 45, 46) Sɩd me, a Zezi goamã ra tara pãnga. Wala makre, a sẽn sõs ne nebã tãngã zug tɩ be a Matɩe evãnzillã sak a 5 n tãag a 7 wã. Sõs-kãng goam kẽer me bee Luk 6:20-49. *

2 Tõe tɩ gomd a Zezi sẽn gom tãngã zugã tɩ wʋsg tẽrẽ yaa sẽn be Luk 6:31 wã. A goma zĩid-n-taarã yell n yeel woto: “Bũmb ninga yãmb sẽn dat tɩ nebã maan yãmbã, bɩ yãmb me maan bãmb woto.” (Luk 6:31) A Zezi sɩd maana nebã neer wʋsgo! A maaga bãas la a vʋʋg kũ-rãmb menga. La sẽn yɩɩd fãa, ned sã n da sak koe-noog ning a sẽn da moondã, ra nafda a soab wʋsgo. (Karm-y Luk 7:20-22.) Tõnd sẽn yaa a Zeova Kaset rãmbã, d sũy nooma d sẽn paam n moond Rĩungã koɛɛg wa a Zezi wã. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Sõs-kãngã la sẽn pʋgd-a wã pʋgẽ, d na n wɛgsa a Zezi sẽn yeel bũmb ning koe-moonegã la zĩid-n-taarã wɛɛngẽ a sõsgã pʋgẽ wã.

Yɩ-y sũ-maasem dãmba

3. Yɩ sũ-bʋgsem soab rat n yeelame tɩ bõe?

3 A Zezi yeelame: “Bark bee sũ-maasem dãmbã zutu, tɩ bõe, bãmb na soog dũniyã.” (Mat. 5:5) Biiblã pʋgẽ, sũ-maasem soab pa ned sẽn ka võor wa neb kẽer sẽn tagsdã ye. Yaa bʋgsem a soab sẽn tare, a sẽn mi tɩ Wẽnnaam data woto wã yĩnga. D sã n yaa nin-bʋgsga, yaa d manesmã ne d zĩid-n-taasã n na n wilgd rẽ. Wala makre, d pa na n lebsd wẽng wẽng yĩng ye.—Rom 12:17-19.

4. Bõe yĩng tɩ b yetẽ tɩ bark bee sũ-maasem dãmbã zutu?

4 Bark bee sũ-maasem dãmbã zutu, bala b “na n sooga dũniyã” bɩ tẽngã. Wẽnnaam kõo a Zezi sẽn yɩ “sũ-mar soab la nin-nana” wã noor “t’a soog bũmb fãa,” tɩ rẽ kɩt tɩ yaa yẽ la tẽngã pipi soaada. (Mat. 11:29; Heb. 1:2; Yɩɩl 2:8) B ra pĩnd n togsame tɩ neb a taab n na n naag Mesi wã b sẽn boond me tɩ ninsaal biigã n dɩ naam saasẽ Rĩungã pʋgẽ. (Dan. 7:13, 14, 21, 22, 27) Nin-kãensã sẽn yaa neb 144 000 n paam vʋʋsem sõngã zaeeb la b yaa sũ-maasem dãmbã na n naaga a Zezi n soog tẽngã. (Rom 8:16, 17; Wil. 14:1) Rĩungã sã n soog tẽngã, neb a taab me sẽn yaa sũ-maasem dãmb n na n vɩɩmd a zug wakat sẽn kõn sa.—Yɩɩl 37:11.

5. D sã n yaa sũ-mar soab wa Kiristã, d zĩid-n-taar na n yɩɩ wãn-wãna?

5 D sã n yaa sũ-tʋʋlem soaba, d zĩid-n-taar pa na n noomẽ, la rẽ na n kɩtame tɩ nebã pa nong d zĩigẽ ye. La d sã n yaa sũ-mar soab wa Kiristã, nebã na n nonga d zĩigẽ, la rẽ na n kɩtame tɩ d tõogd n sõngd tigingã neb tɩ b tẽebã paasdẽ. D sã n bas tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã soog-do, d na n yɩɩ sũ-mar soaba, bala sũ-marã yaa vʋʋsem sõngã bil a ye. (Karm-y Galat dãmb 5:22-25.) Sãmbg sẽn ka be, d tʋll n zĩnda neb nins a Zeova vʋʋsem sõngã sẽn so wã sʋka!

Bark sɩd bee nimbãan-zoɛtbã zutu!

6. Wãn to la ned wilgd t’a yaa nimbãan-zoɛta?

6 A Zezi sõsgã pʋgẽ me a yeela woto: “Bark bee nimbãan-zoɛtbã zutu, tɩ bõe, bãmb na paam nimbãan-zoeere.” (Mat. 5:7) “Nimbãan-zoɛt” sã n yã ned sẽn dat sõngre, a kʋmd-a lame, la a sõng-a. Bãad rãmb nimbãaneg yõka a Zezi t’a maan yel-soalem n maag-ba. (Mat. 14:14; 20:34) D sã n sɩd nong nebã la d kʋmd-ba, d segd n maand-b-la nimbãan-zoeere.—Zak 2:13.

7. Nimbãan-zoeer kɩtame t’a Zezi maan bõe?

7 Daar a yembre, a Zezi ra baoa zĩig n na n tɩ vʋʋse. A sẽn ta be n mik kʋʋng sẽn gũud-a wã, ‘b nimbãaneg yõk-a lame,’ bala b ra wẽnda wa piis sẽn pa tar pe-kɩɩma. Woto kɩtame t’a sɩng-b bũmb wʋsg zãmsgo. (Mark 6:34) Tõnd me sẽn moond Rĩungã koɛɛg n gomd ne nebã Wẽnnaam nimbãan-zoeerã sẽn ka to wã yellã, d paamda sũ-noogo!

8. Bõe yĩng t’a Zezi yeel tɩ bark be nimbãan-zoɛtbã zutu?

8 Bark bee nimbãan-zoɛtbã zutu bala b na n paama “nimbãan-zoeere.” Sɩd me, naoor wʋsgo, d sã n kʋmd nebã, bãmb me kʋmd-d lame. (Luk 6:38) Sẽn paase, a Zezi yeela woto: ‘Yãmb sã n kõ nebã sugr b beegrã yĩnga, yãmb Ba sẽn be [saasẽ] me na n kõo yãmb sugri y beegrã yĩnga.’ (Mat. 6:14) Yaa nimbãan-zoɛtbã bal n na n paam b yel-wẽnã sugr n tõog n ta Wẽnnaam yam. La rẽ sẽn kõt sũ-noog ningã ka to ye.

Sẽn nong-b laafɩ wã sẽn yaa sũ-noog rãmbã võore

9. D sã n nong laafɩ, d na n maanda wãn-wãna?

9 A Zezi wilga bũmb a to me sẽn kɩtd tɩ ned tall sũ-noogo. A yeelame tɩ “sũ-noog rãmb la laafɩ rãmbã, bala b na n boola bãmb tɩ ‘Wẽnnaam kamba.’ ” (Mat. 5:9, NW) Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ ‘laafɩ soabã’ rat n yeelame tɩ ned ‘sẽn kɩtd tɩ laafɩ zĩndi.’ D sã n yaa ned sẽn dat laafɩ, d na n kisga goam wall bũmb ning fãa sẽn tõe n kɩt tɩ “ned ne a zoa welg taaba.” Wala makre, tẽnkãnem. (Yel. 16:28) Ne d no-goamã la ne d tʋʋmã, d na n baooda laafɩ tigingã pʋgẽ la baa ne sẽn pa-b kiris-nebã. (Heb. 12:14) Sẽn yɩɩde, d na n maana d sẽn tõe fãa tɩ laafɩ zĩnd tõnd ne Wẽnnaam a Zeova sʋka.—Karm-y 1 Pɩɛɛr 3:10-12.

10. Bõe yĩng t’a Zezi yeel tɩ “laafɩ rãmbã” la sũ-noog rãmba?

10 A Zezi yeelame tɩ “laafɩ rãmbã” n yaa sũ-noog rãmba, “bala b na n boola bãmb tɩ ‘Wẽnnaam kamba.’ ” Kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã wilgame tɩ b tẽeme t’a Zezi la Mesi wã, tɩ kɩt tɩ Wẽnnaam kõ-b “noor tɩ b lebg [a] kamba.” (Zã 1:12; 1 Pɩɛ. 2:24) La a Zezi “piis a taabã” me sẽn nong laafɩ wã yẽ? A Zezi na n yɩɩ b “Ba sẽn-ka-kiida,” a sã n wa rɩt a naamã sẽn na n kaoos yʋʋm tusrã ne a pʋɩt-n-taasã saasẽ. (Zã 10:14, 16; Ezai 9:5; Wil. 20:6) Yʋʋm tusr naamã poore, sẽn ya-b laafɩ rãmbã sẽn na n vɩɩmd tẽngã zugã me na n paam n lebga Wẽnnaam kamba.—1 Kor. 15:27, 28.

11. “Yam ninga sẽn yit yĩngrã” sã n so-do, d manesem ne d taabã na n yɩɩ wãn-wãna?

11 D sã n dat n tall zood sõma ne a Zeova sẽn yaa “Wẽnnaam sẽn yaa laafɩ soabã,” d segd n dɩka a togs-n-taare. Wala makre, d segd n nonga laafɩ. (Fil. 4:9, Kãab-paalgã Koe-noogo) D sã n bas tɩ “yam ninga sẽn yit yĩngrã” soog-do, d na n baooda laafɩ ne d taabã. (Zak 3:17) Woto, d na n sɩd yɩɩ laafɩ rãmb tɩ d sũy noome.

“Bɩ yãmb vẽenem yãge”

12. a) Bõe la a Zezi yeel vẽenem ninga sẽn yit Wẽnnaam nengẽ wã wɛɛngẽ? b) Wãn to la d tõe tɩ d vẽenemã yãge?

12 D sã n sõngd nebã ne d sũy fãa tɩ b paamd vẽenem ninga sẽn yit Wẽnnaam nengẽ wã, d sɩd maand-b-la neere. (Yɩɩl 43:3) A Zezi yeela a karen-biisã tɩ b “yaa dũniyã vẽenem,” la a sagl-b tɩ b bas tɩ b vẽenemã yãg tɩ nebã yãa b “tʋʋm-sõma” wã bɩ neer ning b sẽn maand nebã. Woto rat n yeelame t’a karen-biisã segd n moona koe-noogã n sõng nebã tɩ b bãng Wẽnnaam la a raabã. (Karm-y Matɩe 5:14-16.) Rũndã-rũndã, tõnd kɩtdame tɩ d vẽenemã yãgda, d sẽn moond koe-noogã n maand nebã neer “dũniyã tɛk fãa” la ‘buud fãa sʋkã’ yĩnga. (Mat. 26:13; Mark 13:10) Ad sɩd yaa zu-no-kãseng meng la d sẽn paamã!

13. Bõe la d maand tɩ nebã neẽ?

13 A Zezi yeelame tɩ “tẽng sẽn be tãng zug ka tõe n solg ye.” Tẽng sã n sɩd be tãng zugu, b ne-a lame. Woto me, nebã nee tõnd tʋʋm-sõma wã. Wala makre, d sẽn moond koɛɛgã, nebã neeme. D sẽn yaa sũ-bʋgsem dãmb la neb sẽn pa tar yellã me, b neeme.—Tɩt 2:1-14.

14. a) Pĩnd wẽndẽ fɩtl dãmbã ra yaa wãn-wãna? b) B sẽn yeel tɩ d ra solg Wẽnnaam sẽn kõ-d vẽenem ningã rat n yeelame tɩ bõe?

14 A Zezi yeelame me tɩ ned sã n yõgen fɩtla, a pa fõgend-a ne peoog ye. A na n dogl-a-la fɩtl-doagendg zugu, t’a kõ nebã fãa sẽn be rooga pʋgẽ wã vẽenem. Pĩnd wẽndẽ fɩtl dãmbã ra maana ne yagdo, tɩ b ning kaam a pʋgẽ wã n sagl gĩsg n yõgen tɩ fõogd kaamã n kɩtdẽ tɩ bugmã wita. Naoor wʋsgo, b ra rogend-b-la raad wall kut fɩtl-doagendg zug roogã pʋgẽ tɩ vẽnegd roogã rãmbã. Ned sɩd pa yõgend fɩtl n fõgen-a ne peoog ye. A Zezi me pa rat t’a karen-biisã solg vẽenem ning a sẽn kõ-bã ye. Woto yĩnga, d segd n kɩtame tɩ d vẽenemã yãge, n da tol n bas tɩ gɩdgr wall b sẽn namsd tõnd d tẽebã yĩngã kɩt tɩ d pa wilg nebã sɩd ning sẽn be Biiblã pʋgẽ wã vẽeneg ye.

15. Tõnd ‘tʋʋm-sõma’ wã kɩtdame tɩ neb kẽer maand bõe?

15 Yaa a Zezi sẽn gom fɩtlã yellã poor la a yeel a karen-biisã gom-kãensã: “Bɩ yãmb vẽenem yãg woto nebã sʋka, tɩ bãmb tõe n yã yãmb tʋʋm-sõma la b waoog yãmb Ba sẽn be [saasẽ].” Tõnd tʋʋm-sõma wã yĩng kɩtame tɩ neb kẽer sakd Wẽnnaam tɩ ‘waoogd-a.’ Ad woto sɩd segd n kɩtame tɩ d modgd n ket n ‘yãgd wa fɩtl dãmb dũniyã pʋgẽ.’—Fil. 2:15.

16. D sẽn yaa dũniyã vẽenemã yĩnga, d segd n maanda bõe ne bõe?

16 Tõnd sẽn yaa “dũniyã vẽenemã,” d segd n moonda Rĩungã la d maand karen-biisi. La bũmb a to me la d segd n maane. Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Bɩ y kẽn wa vẽenem kamba. Tɩ bõe, vẽenem biis yaa sõmblem la tɩrlem la sɩda.” (Ef. 5:8, 9) D segd n tũuda Wẽnnaam noyã n kõt nebã mak-sõngo. Sɩd me, d segd n tũu tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr saglgã. A yeela woto: “Bɩ y kɩt tɩ yãmb yel-manesem yɩ sõma neb nins sẽn ka pʋʋsd Wẽnnaamã sʋka, tɩ baa bãmb sẽn kãnegd yãmb wa nin-wẽnsã, bãmb na waoog Wẽnnaam b waoonga daare bãmb sẽn na n yã yãmb tʋʋm-sõma wã yĩnga.” (1 Pɩɛ. 2:12) La yell sã n wa be tõnd ne d tẽed-n-taag sʋka, bõe la d segd n maane?

“Maneg f yellã ne f ba-biigã”

17-19. a) Kũun ning yell Matɩe 5:23, 24 sẽn gomdã yaa bõe? b) Bõe yĩng tɩ yaa tɩlae tɩ d maneg d mo-yõsr ne d saam-biiga, la wãn-wãn la a Zezi wilg rẽ?

17 A Zezi sõsgã pʋgẽ me, a keooga a karen-biisã tɩ b ra yik b sũur ne b ba-biiga, la b ra kisg-a me ye. A pʋd n sagl-b lame tɩ ned sã n tar yell ne a to bɩ a maneg yellã tao-tao. (Karm-y Matɩe 5:21-25.) Kelg-y-yã a Zezi saglgã neere. Sã n yaa ne a sẽn yeelã, y sã n wa ne y kũun tẽn-kugrã taoor n tẽeg tɩ y tara yell ne y ba-biiga, bõe la y segd n maane? Y segd n basa kũunã be n lebg n tɩ maneg y yellã ne y ba-biigã. Yaa rẽ poor la y tõe n wa kõ kũunã.

18 “Kũunã” nong n yaa rũnga. Rũmsã maand ra yaa tɩlae, bala yaa Wẽnnaam n da kõ Israɛll nebã noor a Moiiz tõogã pʋgẽ, n wilg tɩ maand kãens kũunã naaga a raabã maanegẽ. La f sã n da tẽeg tɩ f tara yell ne f ba-biiga, yel-kãng manegr n segd n deng taoore. A Zezi yeela woto: “Bas f kũunã tẽn-kugrã taoore, n kẽng n deng n maneg f yellã ne f ba-biigã n yaool n wa kõ f kũunã.” Baa tõogã sẽn yeel tɩ b segd n kõo maandã, ra yaa tɩlae tɩ ned reng n maaneg a yell ne a ba-biig n yaool n kos a maoongo.

19 A Zezi pa yeel tɩ bee ne kũun ning f sẽn dat n kõ wã, wall yell ning f sẽn tar ne f ba-biigã sẽn ta zĩig ning ye. Sẽn yaa to-to fãa, sẽn wa-a ne kũunã sã n tẽeg t’a tara yell ne a ba-biiga, a pa tõe n kõ kũunã nand ye. Kũunã sã n yaa rũnga, a tog n bas-a-la tẽn-kugrã taoore. Tẽn-kugrã ra bee wẽnd-doogã zak ning pʋg maan-kʋʋdbã sẽn yõogd maandã. Yaa a sã n tɩ maneg yellã n sa la a tõe n lebg n wa kos maoongã.

20. Bõe yĩng tɩ d sũur sã n yik ne d saam-biig bɩ d segd n welg yellã tao-tao?

20 D sã n dat n tũ Wẽnnaam tɩ ta a yam, yaa tɩlae tɩ d zemsd ne d saam-biisã. Ned sã n da pa zemsd ne a taabã, maand nins a sẽn kʋʋdã ka yõod a Zeova nifẽ ye. (Mii. 6:6-8) Woto yĩng la a Zezi sẽn sagl a karen-biisã tɩ b manegd b mo-yõsã tao-tao wã. (Mat. 5:25) A Poll me kõo saglg sẽn wõnd woto. A yeelame: “Yãmb sũyã sã n yiki, bɩ y ra maan yel-wẽna ye, la y ra sak tɩ wĩndg lʋɩ tɩ yãmb sũyã ket n ka sig ye. La bɩ y ra kõ Sʋɩtãanã weer ye.” (Ef. 4:26, 27) Baa ned sã n maan tõnd bũmb tɩ d tar bʋʋm n na n yik d sũuri, d segd n welga yellã tao-tao t’a Sʋɩtãan ra wa tũnug ne rẽ n paam-d ye.—Luk 17:3, 4.

D waoogd d taabã

21, 22. a) Wãn to la d tõe n tũ a Zezi saglg ning zug d sẽn sõsã? b) Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

21 D sẽn lebs n tags a Zezi sẽn yeel bũmb nins tãngã zug sõsgã pʋgẽ wã, segd n sõng-d lame tɩ d waoogd nebã la d maand-b neere. Baa d fãa sẽn yaa pãn-komsem dãmbã, d tõe n tũ a Zezi saglgã, bala yẽ ne d saasẽ ba wã pa kot tɩ d maan d sẽn pa tõe ye. D sã n pʋʋs a Zeova n kos-a sõngr la d mao, a na n kɩtame tɩ d yɩ sũ-mar dãmba, nimbãan-zoɛtba, la laafɩ rãmba. D vẽenemã na n yãgame tɩ nebã pẽg a Zeova. Sẽn paase, d sã n wa tar yell ne d tẽed-n-taaga, d na n tõog n maneg-a lame.

22 D sã n dat n tũ a Zeova tɩ ta a yam, d segd n zemsda ne d zĩid-n-taasã. (Mark 12:31) Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n tagsa goam a taab a Zezi sẽn yeel baraarã zugu. Rẽ na n sõng-d lame tɩ d ket n maand d taabã neere. La d sã n bʋgs a Zezi gom-kãensã sẽn tar pãngã zug poore, bɩ d ned kam fãa sok a meng n ges a zĩid-n-taar yaa wãn-wãna.

[Tẽngr note]

^ sull 1 Modg-y n deng n karem verse kãensã nand tɩ y vaees sõs-kãngã ne sẽn pʋgd-a wã, tɩ na n sõng-y-la wʋsgo.

Y tõe n leokame bɩ?

• Yɩ sũ-mar soabã rat n yeelame tɩ bõe?

• Bõe yĩng t’a Zezi yeel tɩ bark be “nimbãan-zoɛtbã” zutu?

• Wãn-wãn la d tõe tɩ d vẽenemã yãge?

• Bõe yĩng tɩ d segd n maneg yell d sẽn tar ne d saam-biig tao-tao?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-​neng a 8]

D kɩtdame tɩ d vẽenemã yãgda, d sẽn moond Rĩungã koɛɛgã

[Foto, seb-​neng a 9]

Kiris-nebã segd n kõo mak-sõngo

[Foto, seb-​neng 10]

D mao n maneg mo-yõsr fãa d sẽn tar ne d saam-biiga