Akapeea Tatou i te Akono Anga i Tetai Ke?

“E ta kotou e inangaro ia etai ke ra, ka akapera katoa atu kotou kia ratou.”​—LUKA 6:31.

1, 2. (a) Eaa ra te Tuatua i runga i te Maunga? (e) Eaa ta tatou ka uriuri manako i roto i teia atikara e te atikara e aru maira?

KO IESU KARAITI tikai te Puapii Maata. Te tono anga mai tona au enemi o te akonoanga ra i to ratou aronga tangata i te opu iaia, kua oki puapinga kore ua mai te aronga taoonga e kua tuatua maira e: “Kare rava e tangata e tau te tuatua i ta tera ra tangata.” (Ioa. 7:32, 45, 46) Ko tetai au akoanga puapinga maata rava atu a Iesu koia oki ko te Tuatua i runga i te Maunga. Kua rekotiia te reira i roto i te pene 5 ki te 7 o te Evangeria a Mataio, e aiteite ua te akakiteanga tei orongaia mai i roto ia Luka 6:20-49. *

² Penei te tuatua rongonui roa atu i roto i taua tuatua ra ko tei kapiki putuputuia e ko te Ture Auro. Tei runga te reira i to tatou akono anga i tetai ke. “E ta kotou e inangaro ia etai ke ra, ka akapera katoa atu kotou kia ratou,” i karanga ai a Iesu. (Luka 6:31) E kua rave aia i te au mea meitaki tikai no te au tangata! Kua rapakau a Iesu i te aronga maki e kua akatuakaou mai i tei mate ra. Kua akameitaki tikaiia te au tangata tataki tai, me ariki ratou i te tuatua meitaki tana i akakite atu kia ratou. (E tatau ia Luka 7:20-22.) Ei Au Kite no Iehova, te rekareka nei tatou i te o atu anga ki roto i tetai angaanga tutuanga i te Patireia mei tera rai. (Mata. 24:14; 28:19, 20) I roto i teia atikara e te atikara ka aru mai, ka akamanako tatou i ta Iesu au tuatua no runga i teia angaanga pera katoa tetai au tumu manako i roto i te Tuatua i runga i te Maunga te akakite maira e akapeea tatou i te akono anga i tetai ke.

Kia Maru

3. Akapeea koe i te akataka anga mai i te tu maru?

³ Kua karanga a Iesu e: “E mataora to te aronga maru, e riro oki te enua ia ratou.” (Mata. 5:5, NW) I roto i te au Tuatua Tapu, kare te tu maru i te tu paruparu. E tu maru te reira ta tatou ka taangaanga i te ariu atu anga ki te au umuumu anga a te Atua. E akaariia mai ana teia tu na roto i to tatou tu ki te au tangata. Ei akatauanga, ko tatou “auraka te kino e tutakiia atu ki te kino i te tangata ravarai nei.”​—Roma 12:17-19.

4. Eaa ra te aronga maru i mataora ai?

⁴ E mataora ana te aronga maru no te mea kua “riro oki te enua ia ratou.” Ko Iesu, e ‘maru e e ngakau akaaka’ aia, ‘tei akariroia ei Atu no te au mea ravarai’ e no reira kua riro e koia te Tuanga maata no te enua nei. (Mata. 11:29; Ebe. 1:2; Sala. 2:8) Kua akakiteia mai e e aronga tutara taokotaiia ta te ‘Tamaiti Mesia a te tangata’ i roto i te Patireia i te rangi. (Dani. 7:13, 14, 21, 22, 27) Ei ‘aronga akatuangaia ma te Mesia,’ ka riro mai te aronga maru akatainuia e 144,000 ei aronga akatuangaia ma Iesu no te enua nei. (Roma 8:16, 17; Apo. 14:1) Ka akameitakiia tetai atu aronga maru ma te oraanga mutu kore i runga i te enua i raro ake i te Patireia.​—Sala. 37:11.

5. Akapeea te tu maru i te akakeu anga i to tatou tu me aru tatou i to Karaiti tu maru?

⁵ Me ka riririri ua tatou, penei kare tetai aronga e reka mai ia tatou e kare katoa e piri mai kia tatou. Inara, me akaari tatou i te tu maru mei to Karaiti rai ka riro mai tatou ei au mema akamaroiroi anga i te pae vaerua no te putuputuanga. E tuanga te tu maru no te ua ta te mana ririnui o te Atua e akatupu ra i roto ia tatou me ka ‘ora e me ka aru tatou i ta te vaerua.’ (E tatau ia Galatia 5:22-25.) Papu tikai e te inangaro ra tatou kia kapitiia atu ki rotopu i te aronga maru tataki tai tei aratakiia e te vaerua tapu o Iehova!

Mataora to Tei Akaaroa!

6. Eaa te au tu meitaki tei rauka mai i te aronga “tei akaaroa” ra?

⁶ I roto i tana Tuatua i runga i te Maunga, kua tuatua katoa a Iesu e: “E mataora to tei akaaroa, i te  mea e ka akaariia kia ratou te akaaroa.” (Mata. 5:7, NW) E ngakau maru aroa to “tei akaaroa” e te akaari ra i te manako takinga meitaki, pera katoa te tu tangi, no te aronga tei ngere. Kua akaora temeio a Iesu i te au tangata tei mamae no te mea kua “tangi atura” me kore kua “aroa atura” aia ia ratou. (Mata. 14:14; 20:34) No reira na te tangi e te akamanakoanga e akakeu ia tatou kia aroa atu i etai ke.​—Iako. 2:13.

7. Kua akakeu te tu tangi kia rave a Iesu i teaa?

⁷ Te aravei anga te pouou tangata ia Iesu i tona aere anga i te akangaroi, kua “tangi atura [aia] ia ratou, no te mea, mei te mamoe tiaki kore ratou.” Tei tupu mai, “kua apii atura aia ia ratou i te au tuatua e manganui.” (Mare. 6:34) Mei teaa atura to tatou rekareka i te akakite aere anga tatou i te karere o te Patireia ki tetai ke e te akakite anga kia ratou i to te Atua aroa maata!

8. Eaa ra te aronga tei akaaroa i mataora ai?

⁸ E mataora to tei akaaroa no te mea kua “aroa katoaia mai ratou.” Me akono aroa tatou i te au tangata, ka ariu katoa mai ratou ma taua tu rai. (Luka 6:38) Pera katoa, kua tuatua a Iesu e: “Kia akakore oki kotou i ta etai ke ra ara, e akakore katoa to kotou Metua i te ao ra i ta kotou.” (Mata. 6:14) Ko te aronga tei akaaroa anake ua tei kite i te mataora tei tupu mai no te akakore anga i te au ara e te marekaanga tu-Atua.

Mataora “te Aronga Ponuiaau”

9. Eaa ta tatou ka rave me e aronga akatupu tatou i te au?

⁹ I te akakite anga mai i tetai tumu akaou no te mataora, kua tuatua a Iesu e: “E mataora te aronga ponuiaau, i te mea ka kapikiia ratou e ‘tamariki na te Atua.’” (Mata. 5:9, NW) Te kupu Ereni tei uriia i konei e e “ponuiaau” te aiteanga tikai ko te “aronga tei akatupu i te au.” Me e aronga akatupu tatou i te au, kare tatou e ariki me kore e piri atu ki roto i tetai mea, mei te koumuumu anga tuatua, te ka “akataka ke i te aronga taunga tumanava.” (Mase. 16:28) Na roto i te tuatua e te angaanga, ka aruaru tatou i te au ma te au tangata i roto e i vao ake i te putuputuanga Kerititiano. (Ebe. 12:14) Ka tauta pakari tikai tatou i te akatupu i te au ma te Atua ko Iehova.​—E tatau ia 1 Petero 3:10-12.

10. Eaa ra “te aronga ponuiaau” i mataora ai?

¹⁰ Te karanga ra a Iesu e ka mataora “te aronga ponuiaau, i te mea ka kapikiia ratou e ‘tamariki na te Atua.’” No te akono anga i te akarongo i roto ia Iesu ei Mesia, ka rauka i te au Kerititiano akatainuia te ‘tika kia riro ei tamariki na te Atua.’ (Ioa. 1:12; 1 Pete. 2:24) Akapeea ra te “mamoe [ponuiaau] ke atu” a Iesu? Ka akariro ratou iaia ei “Metua no te tuatua mutu kore” no ratou, i te tuatau o tona Tutaraanga Tauatini Mataiti ma te aronga akatuangaia nona i te rangi ra. (Ioa. 10:14, 16; Isa. 9:5; Apo. 20:6) I te openga o tona Tutaraanga Tauatini Mataiti, papu tikai e ka riro mai taua aronga ponuiaau tikai ra ei tamariki na te Atua i te enua nei.​—1 Kori. 15:27, 28.

11. Akapeea tatou i te akono anga i tetai ke me aratakiia tatou e “te pakari no runga maira”?

¹¹ Kia rekareka i tetai pirianga vaitata kia Iehova, “te Atua au ra,” e mea tau kia aru tatou i tona au tu, kapitiia mai te tu ponuiaau. (Phili. 4:9) Me tuku ua tatou ia tatou uaorai kia aratakiia e “te pakari no runga maira,” te akono ra tatou i tetai ke na roto i tetai mataara ponuiaau. (Iako. 3:17) Ae, ka riro mai tatou ei aronga mataora i te akatupu anga i te au.

“To Kotou Mārama, kia Kakā Ïa”

12. (a) Eaa ta Iesu i karanga ana no runga i te marama pae vaerua? (e) Akapeea tatou i te akakaka anga i to tatou marama?

¹² Te akono ra tatou i te au tangata na roto i tetai mataara meitaki rava atu me tauturu tatou ia  ratou kia rauka mai te marama pae vaerua no ko mai i te Atua. (Sala. 43:3) Kua akakite a Iesu ki tana au pipi e ko ratou “te mārama o te ao nei” e kua raurau atura ia ratou kia akakaka ratou i to ratou marama kia kiteaia mai ta ratou “angaanga meitaki” e te au tangata, me kore te au angaanga meitaki ki tetai ke. Ka tupu mai teia na te akaari anga mai i te tuatua mou i te pae vaerua “ki mua i te aroaro o te tangata nei,” me kore no te akapuapinga anga i te au tangata ravarai. (E tatau ia Mataio 5:14-16.) I teia tuatau, te akakaka ra tatou i to tatou marama na te rave anga i te meitaki ki to tatou au tangata tupu e na te piri anga ki roto i te angaanga tutu aere anga i te tuatua meitaki “i te ao katoa nei,” koia oki, i “te pa enua ravarai.” (Mata. 26:13; Mare. 13:10) E angaanga puapinga tikai teia!

13. Ka kitena uaia mai tatou, no teaa ra?

¹³ “Te oire i akatuia ki runga i te maunga ra, kare ïa e ngaro,” i karanga ai a Iesu. Ka kitenaia atu tetai oire tei akatuia ki runga i tetai maunga. Pera katoa, ka kitena uaia mai tatou no ta tatou au angaanga meitaki ei aronga akakitekite aere i te Patireia e no te au tu mei te tu tau e te tu viivii kore.​—Tito 2:1-14.

14. (a) Akapeea koe i te akataka anga mai i te au ramepa o te anere mataiti mua? (e) Eaa ra te aiteanga e auraka tatou e uuna i te marama i te pae vaerua i raro ake i tetai “arite”?

¹⁴ Kua tuatua ana a Iesu no runga i te tutungi anga i tetai ramepa e te tuku anga i te reira, kare i raro ake i te arite, mari ra ki runga ake i tetai vairanga ramepa kia marama mai ki runga i te katoatoa i roto i te are. Ko tetai ramepa matauia i te anere mataiti mua ko te ariki karakaraea ma tetai viki te ngote maira i te inu (tei matauia e inu orive) ei angai i te mura o te ai. E tuku putuputuia ana ki runga i tetai vairanga rakau me kore i runga i tetai poupou auri, e ka ‘akamārama mai tetai ramepa i to te are katoa.’ Kare te tangata e tutungi i tetai ramepa e ka tuku i te reira ki raro ake i tetai “arite”​—e apinga vairanga mamaata te ka rauka i te akakiia e iva rita i te akaki anga. Kare a Iesu e inangaro ana i tana au pipi kia uuna i to ratou marama i te pae vaerua i raro ake i te arite akatutu anga. No reira e mea tau kia akakaka tatou i to tatou marama, auraka rava e tuku i te patoianga me kore i te takinokino anga kia uuna tatou i te tuatua mou o te Pipiria me kore kia vaio ua kia tatou uaorai.

15. Akapeea ta tatou “angaanga meitaki” i te akakeu anga i tetai au tangata?

¹⁵ No muri ua ake i tona taiku anga mai i tetai ramepa kaka i akakite ei a Iesu ki tana au pipi e: “Koia katoa to kotou mārama, kia kakā ïa ki mua i te aroaro o te tangata nei, kia akara ratou i ta kotou angaanga meitaki, e kia akameitaki ratou i to kotou Metua i te ao ra.” No ta tatou “angaanga meitaki,” kua “akameitaki” etai pae i te Atua na te riro anga mai ei au tavini nona. E akakeu anga tikai ia no tatou kia ‘kakā mei te rama i teianei ao’!​—Phili. 2:15.

16. Ei ‘mārama no te ao nei’ eaa ta te reira e umuumu maira ia tatou?

¹⁶ Ei ‘mārama no te ao nei’ te umuumuia ra e kia kapiti atu tatou ki roto i te tutu aere anga i te Patireia e te akariro anga i te tangata ei pipi. Inara te umuumu katoaia ra tetai apinga ke atu mei ia tatou. “Ka aaere ua atu ei tamariki no te marama,” i tata ei te apotetoro ko Paulo, “no te mea ko te au ua o te marama ko te au tu meitaki ravarai ia e te tuatua tika e te tuatua mou.” (Ephe. 5:8, 9, NW) Te anoanoia ra tatou kia riro ei au akaraanga akakaka anga no te tu akono tau. E tika rai, e mea tau kia akarongo tatou ki te akoanga a te apotetoro ko Petero e: “Kia meitaki ta kotou tuatua i rotopu i te au  etene: ta ratou oki i akakino mai ia kotou, mei te mea e aronga rave tuatua kino, kia akara ra ratou i ta kotou tuatua meitaki, kia akameitaki ratou i te Atua i te rā e rokoia mai ei ra.” (1 Pete. 2:12) Inara eaa te ka raveia me tupu mai te au manamanata i rotopu i te au taeake irinaki?

“Aere e Ongi i To Taeake”

17-19. (a) Eaa te “apinga oronga ua” tei taikuia mai i roto ia Mataio 5:23, 24? (e) Mei teaa ra te puapinga kia akaongiia atu tetai taeake, e akapeea a Iesu i te akaari anga mai i teia?

¹⁷ I roto i tana Tuatua i runga i te Maunga, kua akamatakite a Iesu i tana au pipi no te akamoupuku anga i te riri e te akavaavaa anga i tetai taeake. Inara, kia viviki ua ratou i te aruaru i te au ma te taeake tei akaririia. (E tatau ia Mataio 5:21-25.) E akamanako meitaki ana i ta Iesu akoanga. Me te apai maira koe i taau apinga oronga ua ki te atarau e kua manako iora koe e e ara ta to taeake ia koe ra, eaa taau ka rave? E akaruke ua koe i taau apinga i mua i te atarau e e aere atu e ongi i to taeake. I muri ake i te rave anga i te reira, e oki mai koe e oronga atu i taau apinga.

¹⁸ Maataanga o te taime penei e “apinga oronga ua” te atinga ta tetai tangata ka oronga atu i ko i te iero o Iehova. E puapinga maata tikai te au atinga manu, no te mea e akauenga te reira na te Atua ei tuanga no te akamorianga na Iseraela i raro ake i te Ture a Mose. Inara me te maara ra ia koe e e ara ta to taeake ia koe ra, e rapurapu anga maata kia akatikatikaia taua manamanata ra i te oronga atu anga i taau apinga. “Vaio atu i to apinga i mua i te atarau, e akamata i te aere,” i karanga ai a Iesu. “E ongi i to taeake, ka aere ei ka apai i taau apinga.” E puapinga maata tikai kia akaokiia mai te pirianga ma tetai taeake i mua ake ka orongaia ai te atinga tei akanooia i roto i te Ture.

¹⁹ Kare a Iesu i kotinga ana i tana tuatua ki tetai au atinga tikai e te au ara tikai. No reira, kia tukutuku ua atu i tetai atu atinga me te manako ra tetai tangata e e ara ta tona taeake iaia. Me e manu ora te atinga, kia akarukenaia te reira ki “mua i te atarau” no te atinga karakaratio i roto i te paepae iero o te kau taunga. I muri ake i te akatikatika anga i te manamanata, ka oki mai te tangata e ara ra e e orongaia ai te atinga ra.

20. Eaa ra tatou ka rapurapu ei i te akatikatika viviki i te au manamanata me te riri ra tatou i tetai taeake?

²⁰ Mei ta te Atua akaraanga, e tuanga puapinga maata to tatou pirianga ki to tatou au taeake no te akamorianga mou. Ka puapinga kore ua te au atinga manu kia Iehova me kare taua aronga e oronga ra i te reira e akono meitaki ana i to ratou au taeake. (Mika 6:6-8) No reira, kua raurau a Iesu i tana au pipi ‘kia rapurapu ratou i te akatika i ta ratou tuatua.’ (Mata. 5:25) Kua tata a Paulo i tetai tataanga mei tei reira rai e: “Kia riri kotou ra, auraka kia araia: auraka e topa te rā i to kotou riri anga: Auraka e tuku i ta te diabolo ngai kia o mai.” (Ephe. 4:26, 27) Me e riri anga tau to tatou, e rave tatou i te akatikatika  viviki i te au manamanata kia kore tatou e vai ua i roto i taua tu riri anga e te tuku anga i te Tiaporo i te akavare anga ia tatou.​—Luka 17:3, 4.

Akono ua rai i Tetai Ke ma te Ngateitei

21, 22. (a) Akapeea tatou i te akono anga i ta Iesu akoanga ta tatou i uriuri ua akenei? (e) Eaa ta tatou ka akamanako i roto i te atikara ka aru mai?

²¹ Na to tatou akara akaou anga i tetai au tuatua a Iesu i roto i te Tuatua i runga i te Maunga e tauturu mai ei ia tatou kia akono i tetai ke ma te takinga meitaki e te ngateitei. Noatu e e aronga apa ua tatou katoatoa, ka rauka ia tatou i te akono i ta Iesu akoanga no te mea kare aia e tapapa maata mai mei ia tatou i te ka rauka ia tatou i te rave, e kare katoa to tatou Metua i te rangi. Na roto i te pure, te tautaanga ngakau tae, e te akameitakianga a te Atua ko Iehova, ka riro tatou ei aronga maru, akaaroa, e te ponuiaau. Ka rauka ia tatou i te akaata i te marama pae vaerua te marama atura ki to Iehova kaka. Pera katoa, ka rauka ia tatou i te akatupu i te au ki to tatou taeake me ka anoanoia te reira.

²² Te akamorianga arikiia kia Iehova te kapiti maira i te akono tau anga i to tatou tangata tupu. (Mare. 12:31) I roto i te atikara ka aru mai, ka akamanako tatou i tetai atu au tuatua i roto i te Tuatua i runga i te Maunga te ka tauturu mai ia tatou kia akono meitaki ua atu rai i tetai ke. I muri ake i te akamanako anga i te au tumu manako tei taikuia mai i mua akenei tei raveia mai mei te akoanga aite koreia a Iesu, penei ka ui tatou kia tatou uaorai e, ‘Te akono meitaki ra ainei au i tetai ke?’

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa ra te aiteanga e kia maru?

• Eaa ra te “aronga akaaroa” i mataora ai?

• Akapeea tatou i te akakaka anga i to tatou marama?

• Eaa tatou ka viviki ei i te ‘akaongi atu ki to tatou taeake’?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 4]

Te akakite aere anga i te karere o te Patireia ko tetai mataara puapinga maataia kia akakaka i to tatou marama

[Tutu i te kapi 5]

E mea tau kia riro te au Kerititiano ei au akaraanga meitaki no te tu akono tau i te Atua

[Tutu i te kapi 6]

E rave i te ka rauka ia koe i te akatupu i te au ki toou taeake