¿Jach wa tu jaajil anchaj noé bey xan le búulkabaloʼ?

¿A KʼÁAT wa kuxtal tiʼ upʼéel luʼum tuʼux tuláakal máak maʼalob u biskubaʼob? ¿A kʼáat wa ka xuʼuluk le baʼateliloʼob yéetel le baʼaloʼob kʼaastak ku sen ilaʼaloʼob bejlaʼoʼ? Wa beyoʼ, yaan upʼéel baʼal jach tu jaajil uchaʼan jeʼel u líiʼsik a wóoleʼ. Lelaʼ u tsikbalil u kuxtal Noé, utúul utsul máak tu beetaj upʼéel arca, tuʼux tu salvartuba letiʼ yéetel u familia le ka anchaj upʼéel búulkabal tu xuʼulsaj tiʼ tuláakal le kʼasaʼan máakoʼoboʼ.

Le baʼax úuch tu kʼiiniloʼob Noeoʼ jach yaʼab máax u yuʼubmaj u tsikbaltaʼal. Le tsikbalaʼ jeʼel u páajtal u yilaʼal teʼ Biblia teʼ capituloʼob 6 tak 9 tiʼ Genesisoʼ, yéetel ku chʼaʼachiʼitaʼal teʼ Corán bey xan tiʼ le úuchben tsikbaloʼob ku beetaʼal tiʼ yaʼab kaajoʼoboʼ. Baʼaleʼ ¿jach wa tu jaajil anchaj le Búulkabaloʼ, wa chéen ku tsikbaltaʼal utiaʼal u sajakkúuntaʼal máak? Yaʼab tiʼ le máakoʼob jach kaʼanchajaʼan u xookoʼoboʼ úuch joʼopʼok u yilkoʼob wa jach tu jaajil anchaji. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ, ku yaʼalik jach tu jaajil yanchaj upʼéel Búulkabal, maʼ chéen upʼéel cuentoi. Le baʼaxoʼob ken k-il beoraaʼ, bey u yeʼeskoʼoboʼ.

Yáaxeʼ u libroi Genesiseʼ ku yeʼesik jach baʼax kʼiin, baʼax mesil yéetel baʼax jaʼabil ka káaj le Búulkabaloʼ, yéetel ku yaʼalik tuʼux etsʼlaj le arca ka tsʼoʼok le Búulkabaloʼ bey xan baʼax kʼiin ka saʼapʼ le jaʼ teʼ Luʼumoʼ. Ku yaʼalik xan bix beetaʼabik le arcaoʼ, bukaʼaj u chowakil, u kaʼanlil yéetel baʼax cheʼiloʼob meyajnaj utiaʼal u beetaʼal. Jeʼex k-ilkoʼ, le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ maʼ jeʼex le cuentoʼob ku tsikbaltaʼal tuʼux maʼatech u yaʼalaʼal jach bix úuchik upʼéel wa baʼaxoʼ.

Tsʼoʼoleʼ wa k-ilik le kaʼapʼéel listaʼob ku taasik le Biblia tiʼ le máakoʼob kuxlajoʼob úuchjeakiloʼ, yaan k-ilik jach tu jaajil anchaj Noé (1 Crónicas 1:4; Lucas 3:36). Esdras yéetel Lucas, le máaxoʼob beet le listaʼobaʼ, máakoʼob jach utstutʼaan kaʼach u xakʼalxookoʼob. Lucaseʼ tu chʼaʼachiʼitaj Noé ichil le chʼiʼibaloʼob tuʼux taal Jesusoʼ.

Uláakʼ máaxoʼob tsʼíibt le Biblia, jeʼex le profetaʼob Isaías yéetel Ezequiel, le apostoloʼob Pablo yéetel Pedrooʼ, tʼaanajoʼob xan tiʼ Noé yéetel tiʼ le Búulkabaloʼ (Isaías 54:9; Ezequiel 14:14, 20; Hebreob 11:7; 1 Pedro 3:19, 20; 2 Pedro 2:5).

Jesucristo xaneʼ tʼaanaj tiʼ le Búulkabal le ka tu yaʼalaj: «Jeʼel bix úuchik tu kʼiiniloʼob Noeeʼ, bey xan bíin úuchuk tu kʼiiniloʼob ken taalak u Paal Máak. Ku janaloʼob, ku yukʼuloʼob, ku tsʼoʼokol u beeloʼob tak le kʼiin ookik Noé ichil le cheemoʼ. Le búulkabaloʼ taaleʼ ka láaj kíimoʼob» (Lucas 17:26, 27). Baʼaleʼ wa maʼ anchaj le Búulkabaloʼ, chéen kunel xan le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le u «kʼiiniloʼob ken taalak u Paal Máak[oʼ]».

Apóstol Pedroeʼ tu yaʼalaj yaan u yantal «pʼaʼas máakoʼob» ken u cheʼejtoʼob le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le oʼolal tu tsʼíibtaj: «Letiʼobeʼ maʼ u kʼáat u kʼaj óoltoʼobeʼ [...] le yóokʼol kaab yaan kaʼachoʼ [tu kʼiiniloʼob Noeoʼ] xuʼulsaʼab tu yoʼolal u jaʼil le búulkabaloʼ». ¿Baʼaxten maʼ unaj u tuʼubultoʼon le baʼax úuch tu kʼiiniloʼob Noeoʼ? Tumen Pedro xaneʼ tu yaʼaleʼ «le kaʼanoʼob yéetel le luʼum yanoʼob [bejlaʼoʼ], kanáantaʼanoʼob utiaʼal le kʼáakʼoʼ, tu yoʼolal u tʼaan Jajal Dios xan. Le kʼáakʼoʼ bíin u tóokoʼob tu kʼiinil le pʼis óoloʼ, le ken xuʼulsaʼakoʼob le máaxoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ» (2 Pedro 3:3-7).

Dioseʼ yaan u kaʼa xuʼulsik tiʼ le kʼasaʼan máakoʼoboʼ. Yéetel yaan u kaʼa yantal máaxoʼob ken u salvartubaʼob. Le oʼolaleʼ wa k-beetik jeʼex tu beetil Noeeʼ, yaan k-antal ichil le máaxoʼob ken u salvartubaʼob yéetel kun kuxtaloʼob tiʼ upʼéel Luʼum jach jatsʼuts.