Sa Dihang Mamatay ang Usa ka Minahal

Niadtong Hulyo 17, 2007, mga alas siyete sa gabii sa Martes, usa ka depasaherong ayroplano ang nahitipas sa runway sa puliki kaayo nga erport sa Brazil, sa sentro sa São Paulo. Ang ayroplano mitabok sa haywey ug mibangga sa usa ka bodega. Mga 200 ka tawo ang namatay sa maong aksidente.

KINING hitaboa, nga gihubit ingong kinagrabehang aksidente sa ayroplano didto sa Brazil, dili gayod malimtan niadtong namatyan ug mga minahal sa kinabuhi. Si Claudete usa kanila. Nagtan-aw siya sa TV sa dihang iyang nadunggan ang balita bahin sa maong aksidente. Ang iyang anak nga si Renato pasahero sa maong ayroplano. Si Renato 26 anyos lamang ug siya nagplano nga magminyo pagka-Oktubre. Kay gustong mahibalo sa kahimtang sa iyang anak, nagsigeg kontak si Claudete sa cellphone ni Renato, apan walay mitubag. Siya miyaka sa salog ug midanguyngoy.

Ang pamanhonon ni Antje namatay sa usa ka aksidente sa awto niadtong Enero 1986. Pagkadungog niya sa balita, siya nakurat pag-ayo. “Dili ko makatuo sa nahitabo. Akong gihunahuna nga usa lamang kadto ka ngil-ad nga damgo diin inigmata nako akong masayran nga dili kadto tinuod. Ako nangurog ug nagping-it sa kasakit nga daw gisuntok ang akong kuto-kuto.” Si Antje nag-antos sa depresyon sulod sa tulo ka tuig. Bisag kapin na sa 20 ka tuig ang milabay sukad mahitabo ang maong aksidente, mangurog gihapon siya kon iyang mahinumdoman ang nahitabo.

Dili matukib ang kaguol nga bation sa usa nga kalit mawad-an ug minahal sa kinabuhi. Siya tingali makurat, dili makatuo, dili makahilak, ug mawad-ag paglaom. Apan, bisan pag gidahom nimo ang kamatayon sa imong minahal, sama pananglitan kon kini gilaygay sa sakit, mobati ka gihapon ug grabeng kaguol. Walay bisan kinsa nga bug-os makadawat sa kamatayon sa usa ka minahal. Ang inahan ni Nanci namatay niadtong 2002 human laygaya sa sakit. Bisan pa niana, pagkamatay sa iyang inahan, si Nanci miyaka sa salog sa ospital nga dili makadawat sa nahitabo. Para niya, wala nay lami ang kinabuhi. Lima na ka tuig ang milabay, apan makahilak gihapon siya kon iyang mahinumdoman ang iyang inahan.

“Ang mga tawo dili gayod bug-os makadawat sa kamatayon sa usa ka minahal, sila maanad lamang niana,” miingon si Dra. Holly G. Prigerson. Kon namatyan ka ug minahal sa kinabuhi, gidahom man nimo kini o wala, tingali makapangutana ka: ‘Normal ba ang pagbangotan? Sa unsang paagi masagubang ang kamatayon sa usa ka minahal? Makita ba nako siya pag-usab?’ Ang sunod nga artikulo maghisgot niini ug sa ubang mga pangutana.

[Picture Credit Line sa panid 3]

EVERTON DE FREITAS/AFP/Getty Images