Πώς να Αντιμετωπίσετε τη Θλίψη

«Όλοι οι γυιοι του [Ιακώβ] κι όλες οι θυγατέρες του προσπάθησαν να τον παρηγορήσουν, αλλά δεν ήθελε να παρηγορηθή, και έλεγε, “Με πένθος θα κατεβώ στο γυιο μου, στον τάφο”. Και θρήνησε γι’ αυτόν ο πατέρας του».​—ΓΕΝΕΣΗ 37:​35, Η Γένεσις, Εκδόσεις «Ο Λόγος».

 Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ Ιακώβ θλιβόταν βαθιά για την απώλεια του γιου του. Πίστευε, μάλιστα, ότι θα παρέμενε θλιμμένος μέχρι και την ημέρα του θανάτου του. Όπως ο Ιακώβ, έτσι και εσείς ίσως νιώθετε ότι ο πόνος της απώλειας κάποιου αγαπημένου σας προσώπου είναι τόσο βαθύς ώστε δεν θα φύγει ποτέ. Μήπως τέτοιου είδους έντονη θλίψη δείχνει κατ’ ανάγκην έλλειψη πίστης στον Θεό; Ασφαλώς όχι!

Η Γραφή παρουσιάζει τον Ιακώβ ως άνθρωπο πίστης. Μαζί με τον παππού του, τον Αβραάμ, και τον πατέρα του, τον Ισαάκ, ο Ιακώβ εγκωμιάζεται για την εξαιρετική του πίστη. (Εβραίους 11:8, 9, 13) Μάλιστα, σε κάποια περίπτωση, πάλευε όλη νύχτα με έναν άγγελο για να πάρει ευλογία από τον Θεό! (Γένεση 32:​24-30) Προφανώς, ο Ιακώβ ήταν άνθρωπος με βαθιά πνευματικότητα. Τι μπορούμε να μάθουμε, λοιπόν, από τη θλίψη που ένιωθε ο Ιακώβ; Τα βαθιά αισθήματα θλίψης και λύπης που νιώθουμε όταν πεθαίνει κάποιος που αγαπάμε δεν είναι ασυμβίβαστα με την ισχυρή πίστη στον Θεό. Η θλίψη είναι η λογική και φυσική αντίδραση στην απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.

Τι Είναι η Θλίψη της Απώλειας;

Αυτή η θλίψη μπορεί να μας επηρεάσει με διάφορους τρόπους, αλλά το κυρίαρχο αίσθημα πολλών είναι ο έντονος ψυχικός πόνος. Εξετάστε την εμπειρία του Λεονάρντο, ο οποίος σε ηλικία 14 ετών έχασε ξαφνικά τον πατέρα του από καρδιοαναπνευστικά προβλήματα. Ο Λεονάρντο δεν θα ξεχάσει ποτέ τη μέρα που η θεία του τού είπε τα νέα. Στην αρχή, δεν ήθελε να το πιστέψει. Είδε το πτώμα του πατέρα του στην κηδεία, αλλά όλα του φαίνονταν κατά περίεργο τρόπο εξωπραγματικά. Επί έξι περίπου μήνες, ο Λεονάρντο δεν μπορούσε να κλάψει. Πολλές φορές, έπιανε τον εαυτό του να περιμένει τον πατέρα του να γυρίσει σπίτι από τη δουλειά. Χρειάστηκε περίπου ένας χρόνος για να αντιληφθεί πλήρως τη σημασία της απώλειας. Όταν συνέβη αυτό, ένιωσε τρομερή μοναξιά. Συνηθισμένα πράγματα​—όπως το ότι γύριζε σε ένα άδειο σπίτι—​του υπενθύμιζαν την απουσία του πατέρα του. Τέτοιες στιγμές, συνήθως κατέρρεε και έβαζε τα κλάματα. Πόσο του έλειπε ο πατέρας του!

Όπως καταδεικνύει η εμπειρία του Λεονάρντο, η θλίψη μπορεί να είναι έντονη. Το καλό είναι ότι υπάρχει δυνατότητα να συνέλθει κάποιος. Ωστόσο, ίσως χρειαστεί χρόνος. Όπως ακριβώς χρειάζεται χρόνος για να επουλωθεί μια βαθιά πληγή του σώματος, έτσι συμβαίνει και με τα αισθήματα πένθους. Ίσως χρειαστούν μήνες, μερικά χρόνια ή ακόμη πιο πολύς καιρός για να συνέλθει κάποιος από τη θλίψη. Αλλά ο οξύς πόνος που νιώθετε στην αρχή θα αμβλυνθεί με τον καιρό, και η ζωή θα φαίνεται σταδιακά λιγότερο μελαγχολική και ανούσια.

Στο μεταξύ, η θλίψη λέγεται ότι είναι απαραίτητο βήμα για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της γιατρειάς και για να μάθουμε να προσαρμοζόμαστε στα νέα δεδομένα. Εκεί όπου κάποτε υπήρχε ένας ζωντανός άνθρωπος υπάρχει τώρα κενό. Χρειάζεται να προσαρμοστούμε στη ζωή χωρίς αυτό το άτομο. Η θλίψη ίσως μας προσφέρει την αναγκαία συναισθηματική εκτόνωση. Φυσικά, δεν θλίβονται όλοι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Αλλά ένα φαίνεται βέβαιο: Το να καταπνίγετε τη θλίψη που νιώθετε μπορεί να σας βλάψει από διανοητική, συναισθηματική και σωματική άποψη. Πώς μπορείτε, λοιπόν, να εκφράζετε τη θλίψη σας με  κατάλληλους τρόπους; Η Αγία Γραφή περιέχει μερικές πρακτικές συμβουλές. *

Αντιμετώπιση της Θλίψης

Πολλοί πενθούντες έχουν διαπιστώσει ότι το να μιλούν είναι δυνατόν να τους βοηθήσει να εκτονωθούν. Προσέξτε, για παράδειγμα, τα λόγια ενός Βιβλικού προσώπου, του Ιώβ, ο οποίος έχασε και τα δέκα παιδιά του και υπέμεινε και άλλες τραγωδίες: «Η ψυχή μου σιχαίνεται τη ζωή μου. Θα εκδηλώσω την ανησυχία που έχω για τον εαυτό μου, θα μιλήσω με πίκρα στην ψυχή μου!» (Ιώβ 1:2, 18, 19· 10:1) Προσέξτε ότι ο Ιώβ ένιωθε την ανάγκη να “εκδηλώσει” τις ανησυχίες του. Πώς θα το έκανε αυτό; «Θα μιλήσω», εξήγησε ο ίδιος.

Ο Πάουλου, ο οποίος έχασε τη μητέρα του, λέει: «Ένα από τα πράγματα που με έχουν βοηθήσει είναι το να μιλάω για τη μητέρα μου». Άρα, το να μιλάτε για τα αισθήματά σας σε κάποιον έμπιστο φίλο μπορεί να φέρει κάποια ανακούφιση. (Παροιμίες 17:​17) Αφού έχασε τη μητέρα της, η Γιόουνε ζήτησε από τους Χριστιανούς αδελφούς της να την επισκέπτονται συχνότερα. «Το ότι μιλούσα απάλυνε τον πόνο μου», θυμάται η ίδια. Και εσείς ίσως διαπιστώσετε ότι το να εκφράζετε τα αισθήματά σας με λόγια και να τα μοιράζεστε με κάποιον συμπονετικό ακροατή θα σας διευκολύνει να τα αντιμετωπίσετε.

Το γράψιμο μπορεί επίσης να αποδειχτεί χρήσιμη εκτόνωση. Μερικοί οι οποίοι δυσκολεύονται να μιλήσουν για τα αισθήματά τους ίσως το βρουν πιο εύκολο να εκφραστούν γραπτώς. Μετά το θάνατο του Σαούλ και του Ιωνάθαν, ο πιστός Δαβίδ συνέθεσε μια ελεγεία στην οποία εξέφραζε τη λύπη του. Αυτή η συγκινητική θρηνωδία αποτέλεσε τελικά μέρος του Γραφικού βιβλίου Δεύτερο Σαμουήλ.​—2 Σαμουήλ 1:​17-27.

Το κλάμα μπορεί επίσης να συμβάλει στην εκτόνωση των συναισθημάτων. «Για το καθετί υπάρχει προσδιορισμένος καιρός, . . . καιρός να κλαίει κανείς», λέει η Γραφή. (Εκκλησιαστής 3:1, 4) Σαφώς, όταν πεθαίνει κάποιο αγαπημένο πρόσωπο είναι «καιρός να κλαίει κανείς». Δεν είναι ντροπή να κλαίει κάποιος από θλίψη. Η Γραφή περιέχει πολλά παραδείγματα πιστών αντρών και γυναικών οι οποίοι εξέφρασαν ανοιχτά τη θλίψη τους κλαίγοντας.  (Γένεση 23:2· 2 Σαμουήλ 1:​11, 12) Ο Ιησούς Χριστός «δάκρυσε» όταν πλησίασε στο μνήμα του αγαπημένου του φίλου, του Λαζάρου, ο οποίος είχε πεθάνει πρόσφατα.​—Ιωάννης 11:​33, 35.

Για να τα βγάλετε πέρα με τη θλίψη απαιτείται υπομονή, διότι μπορεί να έχετε συναισθηματικές μεταπτώσεις. Να θυμάστε ότι δεν υπάρχει λόγος να ντρέπεστε για τα δάκρυά σας. Πολλά πιστά άτομα έχουν διαπιστώσει ότι το να κλαίνε από θλίψη είναι φυσιολογικό και απαραίτητο βήμα για τη διαδικασία της γιατρειάς.

Πλησιάστε τον Θεό

Η Γραφή μάς λέει: «Πλησιάστε τον Θεό, και αυτός θα πλησιάσει εσάς». (Ιακώβου 4:8) Ένας βασικός τρόπος για να πλησιάσουμε τον Θεό είναι μέσω προσευχής. Μην υποτιμάτε την αξία της! Η Γραφή δίνει την εξής παρηγορητική υπόσχεση: «Ο Ιεχωβά είναι κοντά σε εκείνους που έχουν συντετριμμένη καρδιά· και σώζει εκείνους που έχουν καταθλιμμένο πνεύμα». (Ψαλμός 34:​18) Μας διαβεβαιώνει επίσης: «Ρίξε στον Ιεχωβά το βάρος που σηκώνεις, και αυτός θα σε στηρίξει». (Ψαλμός 55:​22) Σκεφτείτε το αυτό. Όπως επισημάναμε προηγουμένως, πολλοί έχουν διαπιστώσει ότι είναι επωφελές να μιλούν για τα αισθήματά τους σε έναν έμπιστο φίλο. Δεν θα ήταν ακόμη πιο επωφελές να εκφράζετε τα αισθήματά σας στον Θεό ο οποίος υπόσχεται να παρηγορήσει τις καρδιές μας;​—2 Θεσσαλονικείς 2:​16, 17.

 Ο Πάουλου, τον οποίο αναφέραμε νωρίτερα, σχολίασε: «Όταν δεν μπορούσα να αντέξω άλλο τον πόνο και ένιωθα ότι δεν θα τα έβγαζα πέρα, γονάτιζα και προσευχόμουν στον Θεό. Τον παρακαλούσα να με βοηθήσει». Ο Πάουλου είναι πεπεισμένος ότι οι προσευχές του έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο. Και εσείς επίσης μπορεί να διαπιστώσετε ότι, απαντώντας στις επίμονες προσευχές σας, «ο Θεός κάθε παρηγοριάς» θα σας δώσει θάρρος και δύναμη για να τα βγάλετε πέρα.​—2 Κορινθίους 1:3, 4· Ρωμαίους 12:12.

Η Ελπίδα της Ανάστασης

Ο Ιησούς είπε: «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Αυτός που ασκεί πίστη σε εμένα, ακόμη και αν πεθάνει, θα έρθει στη ζωή». (Ιωάννης 11:​25) Η Γραφή διδάσκει ότι οι νεκροί θα ξαναζήσουν. * Ενόσω ο Ιησούς βρισκόταν στη γη, έδειξε ότι μπορούσε να αναστήσει τους νεκρούς. Σε κάποια περίπτωση, ανέστησε ένα 12χρονο κορίτσι. Πώς αντέδρασαν οι γονείς της; «Κυριεύτηκαν από χαρά και μεγάλη έκσταση». (Μάρκος 5:​42) Υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του, ο ουράνιος Βασιλιάς Ιησούς Χριστός θα αναστήσει ανυπολόγιστο αριθμό ανθρώπων για να ζήσουν εδώ στη γη​—αλλά υπό ειρηνικές και δίκαιες συνθήκες. (Πράξεις 24:​15· 2 Πέτρου 3:​13) Φανταστείτε τη μεγάλη έκσταση που θα επικρατεί καθώς οι νεκροί θα επανέρχονται στη ζωή και θα ξανασμίγουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα!

Η Κλοντέτ, η οποία έχασε το γιο της τον Ρενάτο σε αεροπορικό δυστύχημα, κόλλησε μια φωτογραφία του στο ψυγείο. Κοιτάζει συχνά τη φωτογραφία και μονολογεί: “Θα ξανασυναντηθούμε, στην ανάσταση”. Ο Λεονάρντο οραματίζεται τον πατέρα του να επανέρχεται στη ζωή στον υποσχεμένο νέο κόσμο του Θεού. Ναι, η ελπίδα της ανάστασης είναι πραγματική πηγή παρηγοριάς για αυτούς και για αναρίθμητους άλλους ανθρώπους οι οποίοι έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα. Το ίδιο μπορεί να είναι και για εσάς!

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 7]

«Ο Θεός Κάθε Παρηγοριάς»

«Ευλογημένος να είναι ο Θεός και Πατέρας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο Πατέρας του τρυφερού ελέους και ο Θεός κάθε παρηγοριάς».​—2 Κορινθίους 1:3.

Αυτό το Γραφικό εδάφιο δείχνει ότι ο Θεός είναι σε θέση να βοηθήσει τους πιστούς υπηρέτες του να υπομείνουν οποιοδήποτε πρόβλημα ή δυσκολία και αν αντιμετωπίζουν. Ένας τρόπος με τον οποίο ο Ιεχωβά μπορεί να δώσει παρηγοριά είναι μέσω ενός φίλου ή κάποιου αγαπημένου μας προσώπου που έχει τις ίδιες θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Ο Λεονάρντο, ο οποίος έχασε τον πατέρα του, θυμάται ένα περιστατικό που του έδωσε δύναμη και παρηγοριά. Μόλις είχε φτάσει στο σπίτι του, όταν θυμήθηκε ότι δεν βρισκόταν κανείς εκεί, και άρχισε να κλαίει ασταμάτητα. Πήγε σε ένα γειτονικό πάρκο και κάθησε σε κάποιο παγκάκι, όπου συνέχισε να κλαίει. Με τα μάτια πλημμυρισμένα από δάκρυα, παρακάλεσε τον Θεό να τον βοηθήσει. Ξαφνικά, ένα φορτηγάκι σταμάτησε εκεί κοντά, και ο Λεονάρντο διαπίστωσε ότι ο οδηγός ήταν ένας από τους Χριστιανούς αδελφούς του. Ο αδελφός έκανε διανομές και είχε στρίψει σε λάθος δρόμο. Η παρουσία του στάθηκε αρκετή για να παρηγορήσει τον Λεονάρντο.

Σε κάποια περίπτωση, ένας χήρος ένιωθε μόνος και πολύ καταθλιμμένος. Έκλαιγε ασταμάτητα επειδή τα πάντα του φαίνονταν ζοφερά. Ικέτευσε τον Θεό για βοήθεια. Ενώ ακόμη προσευχόταν, χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν η εγγονή του. Ο ίδιος θυμάται: «Η σύντομη συνομιλία μας ήταν αρκετή για να ξαναβρώ το κουράγιο μου. Είμαι βέβαιος ότι το τηλεφώνημά της ήταν η απάντηση στην προσευχή μου για βοήθεια».

 [Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Παρηγορούν Άλλους

«[Ο Θεός] μάς παρηγορεί σε κάθε μας θλίψη, για να μπορούμε να παρηγορούμε εκείνους που περνούν οποιοδήποτε είδος θλίψης μέσω της παρηγοριάς με την οποία παρηγορούμαστε και εμείς από τον Θεό».​—2 Κορινθίους 1:4.

Πολλοί αληθινοί Χριστιανοί έχουν διαπιστώσει εκ πείρας τι σημαίνουν αυτά τα λόγια. Έχοντας λάβει οι ίδιοι παρηγοριά για να αντιμετωπίσουν την απώλεια κάποιου αγαπημένου τους προσώπου, βλέπουν ότι είναι σε θέση να δώσουν ενθάρρυνση και παρηγοριά σε άλλους.

Εξετάστε το παράδειγμα της Κλοντέτ, η οποία επισκέπτεται τακτικά άλλους για να τους μεταδώσει τις Γραφικές της πεποιθήσεις. Προτού χάσει το γιο της, επισκεπτόταν μια κυρία της οποίας ο γιος είχε πεθάνει από λευχαιμία. Στην κυρία αυτή άρεσαν οι επισκέψεις, αλλά πίστευε ότι η Κλοντέτ δεν θα καταλάβαινε ποτέ πλήρως τον πόνο της. Ωστόσο, λίγο μετά το θάνατο του γιου τής Κλοντέτ, η κυρία την επισκέφτηκε και της είπε ότι είχε έρθει να δει αν εκείνη εξακολουθούσε να διατηρεί την πίστη της τώρα που είχε πεθάνει ο γιος της. Εντυπωσιασμένη από την ισχυρή πίστη της Κλοντέτ, η κυρία άρχισε να μελετάει τακτικά τη Γραφή μαζί της και να βρίσκει πολλή παρηγοριά από το Λόγο του Θεού.

Αφού έχασε τον πατέρα του, ο Λεονάρντο αποφάσισε να μάθει τη νοηματική γλώσσα ώστε να μπορεί να μεταδίδει το παρηγορητικό άγγελμα της Γραφής σε κουφά άτομα. Έχει διαπιστώσει ότι οι προσπάθειες που καταβάλλει για να βοηθάει τους κουφούς τον έχουν ωφελήσει πολύ. Ο ίδιος λέει: «Ένα από τα πράγματα που με έχουν βοηθήσει να αντιμετωπίσω τη θλίψη της απώλειας είναι η επιθυμία μου να βοηθήσω τους κουφούς να μάθουν για τον Θεό. Έχω διαθέσει πολύ χρόνο και ενέργεια για να τους βοηθήσω. Η λύπη μου μετατράπηκε σε χαρά όταν είδα να βαφτίζεται το πρώτο άτομο με το οποίο μελέτησα τη Γραφή! Στην πραγματικότητα, πρώτη φορά μετά το θάνατο του πατέρα μου, ένιωσα βαθιά ευτυχία».​—Πράξεις 20:35.

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Το να μιλάτε για τα αισθήματά σας μπορεί να φέρει κάποια ανακούφιση

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Το να διαβάζετε για την ελπίδα της ανάστασης μπορεί να αποτελέσει πραγματική πηγή παρηγοριάς

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Το γράψιμο μπορεί να σας βοηθήσει να εκφράσετε τη θλίψη σας

[Εικόνα στη σελίδα 8, 9]

Ο Ιησούς υποσχέθηκε ανάσταση για όσους ασκούν πίστη σε εκείνον