Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

“Nenge, Mo Kpankwase u Ter, M Ngun”

“Nenge, Mo Kpankwase u Ter, M Ngun”

Kav Jighjigh Ve U Nan La

“Nenge, Mo Kpankwase u Ter, M Ngun”

MARIA aver zwa lu kenger er orvannya ugen lu nyôron hen ya ve yô. Orvannya ne pine Maria ter na shin ngô na ga. Lu Maria va un inya ye! Maria fa er or ne lu or u ken Nasareti ga yô. Er gar ve ne kehe ga yô, ve fa ayol a ve, nahan vea nenge a or u he yô ve fa fele. Nahan cii kpa, orvannya ne yô, hanma ijiir i a ze je kpa una due kposo. A sugh Maria ishughun i or lu a vande sughun un ga yô. A kaa ér: “Mba sughun we, we u i rumun we sha mhôôn tsung ne, Ter ngu a we.”—Luka 1:28.

Ka gbenda u Bibilo i hii ôron se kwagh u Maria wan u Heli u ken gar u Nasareti ken Galilia je ne. I hii ôron se kwagh na ken Bibilo hen shighe u gba u una er kwagh u vesen ken uma na yô. Yosev lu sôôr un una vôso; Yosev lu orkapinta, lu a inyaregh kpishi ga, kpa gema lu or u jighjigh. Maria fa je ér un ngu vôson ornyar ga, nahan una lu a kwagh ave ga, kpa una gema a lu kwaseya u suen nom na Yosev, shi nengen sha tsombor na imôngo a nom na. Lu hen shighe ne or ne va un inya ye. Aôndo u Maria civir la tindi orvannya ne a tom u Maria una er yô, lu tom u ua gema uma u Maria jimin cii yô.

Alaghga a kpiligh we iyol er i hii ve Bibilo i er se kwagh u Maria kpishi ga yô. Bibilo ôr kwagh u iyev mbu Maria man ieren na cuku tseegh, man gema mluashe na yô, i ôr kwagh sha mi ga kuaa. Nahan kpa, kwagh u Mkaanem ma Aôndo ma er sha kwagh na la tese se kwagh kpishi.

Aluer se soo u fan kwagh u Maria vighe vighe yô, a gba u se fa akaa a kpeegh a ukwaghaôndo kposo kposo ve tesen ior vev sha kwagh u Maria la tseegh tsô ga. Nahan se lu timen sha kwagh u “eev” mbu Maria mbu ior ve kper shin i gbe a gba shin i maa a maa la ga. Shi se time sha uzegembaatiiv mba ukwaghaôndo ve ne kwase u hiden a iyol ijime ne, er “Ngô u Aôndo” man “Torkwase u Sha” la nahan ga. Kpa se time sha kwagh u Bibilo i er sha kwagh na jim jim yô. I pase se akaa a doon kpishi sha kwagh u jighjigh u nan u Maria man er se kav un yô.

Ortyom Va Un Inya

Er alaghga we kpa u vande fan nahan, orvannya u Maria la yange gba lun or tsô ga. Lu ortyom Gaberiel. Zum u a sugh Maria ér “we u i rumun we sha mhôôn tsung” la, “ishima ta un kwe kpishi” sha kwaghôron ne, nahan gba henen inja ishughun ne, gadia or lu a vande sughun un nahan ga. (Luka 1:29) Lu an nan lumun un sha mhôônô? Maria yange fa ér uumace vea lumun un nahan ga. Ortyom ne lu ôron kwagh u mlumun u sha mhôôn u Yehova Aôndo. Lu kwagh u hemba lun Maria a inja je ne. Nahan kpa yange kende a iyol na sha, tôô ken ishima na ér Aôndo lumun un ga. Aluer se mba kenden a iyol sha ser Aôndo lumun se ga, kpa se mba eren akaa a una lumun se yô, se hen kwagh u injaa u iniunkwase Maria kpa fa tsembelee yô. Aôndo hendan kwagh a mba ve gengese ayol, kpa mba ve hir a ayol a ve ijime la yô, ve doo un ishima shi suen ve kpaa.—Yakobu 4:6.

Yange gba u Maria una hide a iyol ijime, gadia lu ian i icivirigh ortyom la na un ye. A kaa a na ér una mar wan, wan la una lu or u hemban lun a inja sha won cii. Gaberiel kaa ér: “Ter Aôndo . . . Una na Un ikyônough ki torough ki Ter Na Davidi. Una lu tor ken ya u Yakob gbem sha won; tartor Na kpaa ua bee mayange ga.” (Luka 1:32, 33) Maria fa ityendezwa i Aôndo er a Davidi anyom kar hemba dubu môm ér wan na una tema tor gbem sha won la. (2 Samuel 7:12, 13) Nahan lu u wan na la una lu Mesiya u ior mba Aôndo lu veren ashe a na uderimbaanyomov imôngo la!

Heela tseegh ga, ortyom la kaa a na ér a yilan wan na la ér “Wan u Uhembansha.” A er nan ve kwase nana mar wan u Aôndo? Sha mimi yô, a er nan man Maria una mar wan sha wono? Gadia Yosev lu sôôr un kpa lu a vôso un ga. Nahan Maria pine ortyom la mpin ne jighilii ér: “Á er nan man kwagh ne una ere, gadia m ngu a fa nom ga?” (Luka 1:34) Aluer u nenge yô, kunya kôr Maria u ôron kwagh u iniuun na ga. Iniuun na la lu un zege kwagh u numben a mi ga. Nyian ne ka i sase agumaior kpishi iyol u vihin iniuun ve shi mba ve lu a vande yaven a or ga la kpa i gema i nahan ve tar. Sha kpôô yô, tar gema. Kpa Yehova yô, gema ga. (Malaki 3:6) Nyian ne kpa, mba ve kor atindi a na sha kwagh u aeren a dedoo la doo un ishima vough er sha ayange a Maria la nahan.—Mbaheberu 13:4.

Shin er Maria civir Aôndo sha jighjigh nahan kpa, lu vough ga. Nahan a er nan man una mar Wan u Aôndo u vough laa? Gaberiel pase ér: “Icighan Jijingi Una sen sha a we, man agee a Uhembansha la kpaa aa kase u; ka sha ci u nahan man Un u á mar Un la á yilan Un er Icighanwan u Aôndo ye.” (Luka 1:35) Inja i icighan ér kwagh u a lu “wang” a “acôghor shio” yô. Orumace ka nana mar wan yô, wan la nan due a isholibo man mlu u wang ga. Kpa sha kwagh u Maria yô, Yehova una er ivande i kpilighyol. Una musan uma u Wan na sha una va wa ken iyav mbu Maria maa una er tahav mbu tomov nav shin icighan jijingi na una “sen” sha Maria, nahan icighan jijingi shon una kura wan la sha er isholibo ia bende a na ga yô. Maria yange na ityendezwa i ortyom la jighjigh kpa? Yange kaa a ortyom la ér nyi?

Kwagh u Maria Ôr a Gaberiel La

Taver mbanyiman ivande ne man mbatimen sha kwaghaôndo mba ken kwaghaôndo u aiev kpishi u lumun ér iniunkwase ia fatyô u maren wan. Er amba ne a fe takerada kpishi nahan kpa, ve fatyô u fan mimi u a taver ga ne ga. Gaberiel pase mimi shon ér, “ma kwagh môm u a hembe Aôndo u eren un yô, ngu ga.” (Luka 1:37) Maria lumun a mkaanem ma Gaberiel man, gadia un lu gumkwase u lun a jighjigh kpishi. Nahan kpa, jighjigh na la lu u gban lumun hanma kwagh tsô ga. Maria yange soo ér i tese un ikyav i ia wase un u nan jighjigh, vough er hanma or u lun a mkav kpa nana er nahan. Gaberiel kpa yange kegh iyol u pasen Maria akaa seer sha akaa a mimi a Maria vande fan la. A ôr un kwagh u Elisabetu, anmgbian na u kwase u vesen, u ior hen ér ngu ikyômkwase yô. A kaa a na ér Aôndo er ivande nahan Elisabetu ngu iyav.

Tsô Maria er nena? I ôr Maria tom u una er yô, shi i na un ikyav i tesen ér Aôndo una er hanma kwagh u Gaberiel ôr un la. Doo u se gba henen tsô ser Maria lumun u eren tom ne a mciem shio ga. Alaghga yange una lu henen kwagh u shiôr na Yosev. Aluer Yosev va fa ér un ngu iyav nahan shi una lumun u vôson un kpa? Shi kwagh ugen yô, tom la kpa lu u kiriki ga. Lu u una kura uma u Wan u Aôndo u ishima ishima, u lu or u hemban doon Aôndo ishima cii la. Una nenge sha a na hii shighe u una lu anikyundan la zan zan shi una kura un ken tar u bo ne. Sha kpôô yô, lu tom u kiriki ga!

Bibilo tese ér ashighe agen mbajighjigh mbagenev mba taver ishima je kpa yange i taver ve u eren kwagh u i kaa ér ve er yô. Mose yange kaa ér una fatyô u lun orshua u Aôndo ga, sha ci u un ngu or u fan kwaghôron ga. (Ekesodu 4:10) Yeremia yange kaa ér un ngu “wanye,” nahan un yina u eren tom u Aôndo kaa ér una er la. (Yeremia 1:6) Yona di yevese ityom i Aôndo tindi un la. (Yona 1:3) Maria di er nena?

Mkaanem nam tese ér lu kwase u hiden a iyol ijime shi ungwan kwagh kpaa, man ma zwa gwa anyom imôngo hegen. A kaa a Gaberiel ér: “Nenge, mo kpankwase u Ter, m ngun; i̱ erem sha mkaanem ou.” (Luka 1:38) Ngise la kpankwase lu ortom u hemban gban ijime cii; uma u nan jimin cii lu sha ave a ter u nan. Kape Maria nenge ér un ngu sha ikyev i Ter na, Yehova je la. Yange fa ér un ngu sha ikyev i Yehova nahan kwagh u zan un iyol ngu ga, gadia or u mimi yô, Yehova tesen nan mimi, shi na jighjigh ér Yehova una ver un doo doo sha iniôngon na i eren tom u taver u i na un la.—Pasalmi 18:25.

Ashighe agen Aôndo ngu a kaa ér se er kwagh u i lu inja er a taver kpishi shin kwagh u se nenge ser or a fatyô u eren ga yô. Kpa atôakyaa nga ken Mkaanem nam kpishi a se suur sha a na shi se wa ayol a ase sha ikyev na er Maria er nahan yô. (Anzaakaa 3:5, 6) Se wa ayol ase sha ikyev na kpa? Aluer se er nahan yô, una na se injar i ia na jighjigh u se ne un la una seer taver yô.

A Za Elisabetu Inya

Kwagh u iyav mbu Elisabetu mbu Gaberiel ôr Maria la lu un zege kwagh kpen kpen. Gadia Maria hemba fan kwagh u Elisabetu a hanma kwase ugen cii. Nahan Maria mough yem ken tar u iwoogh, ken Yuda henpe Elisabetu lu la; lu zende u ayange atar shin anyiin nahan. Maria za nyer hen ya u Elisabetu man Sekaria u lu pristi la yô, Yehova shi tese un ikyav igen i i seer taver jighjigh na u nan yô. Er Elisabetu ungwa ishughun i Maria yô, wan tsuwe un ken uya sha iember. Tsô Elisabetu iv a icighan jijingi maa a yila Maria ér “ngô u Terem.” Aôndo pase Elisabetu ér wan u Maria una mar la una lu Mesiya, Ter na. Shi icighan jijingi mgbegha un a wuese Maria sha jighjigh na man ikyo i wan na la, ér: “Saan un u a ne jighjigh la, iyol.” (Luka 1:39-45) Sha mimi yô, hanma kwagh u Yehova tôndo zwa a Maria cii una kure sha mi vough!

Maria gema ôr mkaanem ma i nger ken Luka 1:46-55 la; i koso ma sha ci wase nyian. Ken Bibilo jimin cii ka kwaghôron u Maria u hemban lihen je ne, man kwaghôron ne pase se mlu u Maria kpishi. A tese ér lu kwase u wuese kwagh, gadia a wuese Yehova sha ian i a na un i lun ngô u Mesiya la. Shi gbenda u a ôr kwagh u Yehova ér hiden a mba moron iyol man mbaageev ijime, kpa gem wasen mba gban ijime man mbaatsanev mba ve keren u civir un la tese er jighjigh na u nan taver yô. Shi a pase mfe u lu a mi kpaa. Ngeren ugen kaa ér yange ôr kwagh ter Ruamabera u ken zwa Heberu la hemba kwa 20!

Sha kpôô yô, Maria timen sha Mkaanem ma Aôndo kpoghuloo je. Nahan kpa, a hide a iyol na ijime, nahan hanma kwagh u ôr yô lu u ken Ruamabera, lu mhen na ga. Lu u iyange igen wan u lu vesen ken iyav nav la kpa una bee ngô na, una kaa ér: “Ityesen i M tesen, ka i Yam ga, kpa ka i Un u A tindim la.” (Yohane 7:16) Doo u se pine ayol a ase ser: ‘M ne Mkaanem ma Aôndo icivir kpa? Shin m hembe soon u tesen mbamhen ava?’ Maria yô, lu kwase u nan mkaanem ma Aôndo icivir shi tesen mbamhen nav ga.

Maria tsa vea Elisabetu iwer itiar, a shi nan kpa ve taver ayol a ve asema hen shighe ne kpishi. (Luka 1:56) Kwagh u kasev mba uhar mban umbur se er u kôron ijende vea or i lu kwagh u injaa kpishi yô. Aluer se kôr ijende a or u Yehova Aôndo a doo nan ishima yô, ka keng Aôndo una seer doon se ishima shi se kporom ikyua a na kpaa. (Anzaakaa 13:20) Shighe kuma u Maria una undu Elisabetu una hide ken ya na ve. Yosev una fa ér Maria ngu iyav nahan una er nena?

Maria man Yosev

A shi nan kpa, Maria yange de ér iyav mbura mbu due ga tsô ôr Yosev kwagh sha mi. Alaghga cii man ôr Yosev yô, lu henen kwagh u or u cian Aôndo, u fan kwagh tsung ne una er zum u una ungwa loho ne yô. Nahan kpa Maria de ga, ôr Yosev hanma kwagh u za hemen yô. Alaghga u ngu henen wer ishima yange ia za Yosev iyol, man kape lu kpaa je la. Yange soo u lumun kwagh u wankwase u doon un ishima ne ôr un la, kpa imba kwagh ne lu a vande eren mayange ga. Bibilo ôr se kwagh u Yosev lu henen ken ishima hen shighe la ga. Kpa i̱ kaa ér a wa ken ishima ér una pav a Maria, gadia yange or nana tôndo zwa a kwase ér nana vôso nan yô, i tôô ér ve er ayol a ve kera kpaa. Nahan kpa, Yosev soo u nan un kunya ken igbar ga, shi soo ér i tsaha un ga, nahan wa ishima ér una pav a na myer. (Mateu 1:18, 19) Yange ishima ia vihi Maria kpishi zum u a nenge ishima za Yosev iyol sha kwagh u kpilighyol u za hemen ne yô. Nahan kpa, Maria yue Yosev sha ci u a na un jighjigh ga yum ga.

Er Yosev nenge ér ka kwagh u shami je un we ishima u eren nahan kpa, Yehova de ér a̱ za hemen a mi ga. Aôndo kaa a na ken mnya ér iyav mbu Maria mbura ka ivande. Ishima yange ia gba Yosev shimi je a zua ga! Yosev maa er kwagh u Maria kpa er zum u ortyom ôr un loho ne la, a er kwagh u Yehova kaa ér a er la. A vôso Maria shi a wa iyol u eren tom u vesen u nengen sha wan u Yehova la.—Mateu 1:20-24.

Doo u mba ve vese ayol a ve man mba ve we ishima u vôson ayol a ve la vea hen kwagh u dedoo hen nom man kwase mba yange ve lu sha tar anyom 2,000 ken ijime la. Se fa keng je ser, er Yosev nenge kwase na lu eren ityom i ngô i nengen sha ya vough vough yô, ishima doo un er ortyom u Yehova vande ôron un akaa ne cii yô. A shi nan kpa, Yosev yange nenge er i lu a inja u suur sha Yehova zum u or soo u eren ma kwagh u vesen yô. (Pasalmi 37:5; Anzaakaa 18:13) Se fa keng ser yange una za hemen u eren kwagh sha kwaghfan sha ci u tsombor na.

Maria yange venda ér una kera vôso Yosev ga ze, nahan kwagh ne tese se nyi? Shin er sha hiihii la, taver Yosev u lumun kwagh u Maria ôr un la nahan kpa, Maria wa ishima, sha ci u fa ér ka Yosev una va lu orya na ye. Kwagh u yange er ne tese Maria kwaghfan, man kasev mba ken Kristu nyian kpa vea fatyô u henen kwagh u injaa ken kwagh ne. U masen yô, kwagh ne tese Yosev man Maria ér doo u noov man kasev vea lamen ayol a ve wang wang man sha mimi kpaa.

Yosev man Maria yange ve hii ivaa ve sha gbenda u hemban doon cii. Ve cii Yehova Aôndo doo ve ishima shi sar ve u eren ishima na shi lun mbamaren mba eren tom ve u hen tsombor sha inja. Akaa a doon lu keghen ve ken hemen, man tom u taver kpaa. Gadia tom u yesen Yesu, u una vese a hingir or u hemban sha tar cii la lu keghen ve.

[Picture on page 23]

Gbenda u hemban doon u hiin ivaa yô, ka u soon Aôndo