Mapangpangasi so Dios ed Siak

Unong ed salaysay nen Bolfenk Moc̆nik

“Manpabiskeg ka.” Ontan so mapekder ya inkuan nen Nanay ed siak legan a sankalakap to ak. Inaresto ak na saray autoridad, tan diad saman et bistaen ak la’d korte. Kayari to et nibaga so sentensiak: limay taon a kipriso. No arum seguro, pinasya lay gonigon da. Balet duma ed siak ta diad saman et aliknak a siansia so petepeteg a deen. Ipaliwawak ed sikayo no akin.

AGAWA itan nen 1952 diad Slovenia. * Balet diad tua, say talagan gapoan na satan et nen 1930 ni, sanen saray Estudyante na Biblia, unong a pananawag ed saray Tasi nen Jehova nensaman, et nanggawa na sankaunaan ya inggrupon panagbautismo ed bansa mi. Kaiba ed saman ya abautismoan iray ateng ko, a si nanay Berta tan tatay Franz Moc̆nik. Anem taon ko ni labat. Si agik balet a Majda et apat taon. Say abung mi a walad syudad na Maribor et nagmaliw a sentroy kimey na Kristiano.

Nen 1933, nagmaliw a lider na Alemanya si Adolf Hitler tan ginapoan ton pairapen iray Tasi. Dakel so Tasin Aleman a linma ed Yugoslavia pian ontulong ed panagpulong a kimey. Et saray ateng ko, labalabay dan sankailien irayan totoon mabiskeg so pananisia ra. Say sakey a nanonotan kon sinankaili ra et si Martin Poetzinger, a diad saginonor et siam taon ya akulong ed saray panamairapan a kampo na Nazi. Diad kaunoran, manlapud 1977 anggad impatey to nen 1988, sikatoy nanlingkor bilang membro na Mananguley ya Ulop na saray Tasi nen Jehova.

Kapagno ombibisita ed sikami si Martin, say uugipan to et diad dukolan ko. Sikami balet nen agik et miuugip ed kuarto di nanay tan tatay. Walay ensayklopedia ton labalabay kon bukay-bukayen. Melmelag iman tan makolor, tan niliing na saman so imahinasyon ko.

Sinmabi Graben Subsubok

Nen 1936, legan ya ombibiskeg so pakayari nen Hitler, inmatendi iray ateng ko ed samay internasyonal a kombension ed Lucerne, Switzerland ya inatendian na amayamay. Lapud balibali boses nen tatay, apili ran mangirekord ed saray sermon base ed Biblia a diad kaunoran et impapaknol ed saray kaabungan diad interon Slovenia. Ag-abayag kayari na sayan agnalinglingwanan a kombension, saray Tasi ed Europa et ginmapon akaeksperiensya na graben panamairap. Amayamay so nanirap tan inaatey ed saray panamairapan a kampo na Nazi.

Nen Setyembre 1939, ginmapoy Guerra Mundial II tan kasabi Abril 1941, et asakop la na Alemanya so arum a kabiangan na Yugoslavia. Inkakapot iray eskuelaan ed Slovenia. Sinebelan da kamin mangusar na lenguahe mi diad publiko.  Saray Tasi balet, lapud nansiansia iran neutral ed amin a gulo ed politika et ag-ira akibiang ed guerra. * Kanian, sikaray inaaresto tan say arum ni ingen et pinapatey, sakey la imay kabkabat kon balolaki a manngaran na Franc Drozg. Say pamapaltogan na saray Nazi ed saray sesentensiaan da et manga sanlasus depa labat kaarawi ed abung mi. Anggan natan et singa sankanengneng ko ni nanay a pepepetan toy layag to na abel pian agto narengel iramay putok na paltog. Say unor a salita nen Franc diad samay panamatanir a sulat to ed sakey a maapit a kaaro et, “Mannengneng ta la ed Panarian na Dios.”

Say Ginawak a Pagbabawian Kon Maong

Diad saman et 19 años ak ni labat. Tan anggaman pandinayewan koy Franc ed inkapekder to, natatakot ak. Alangan a pati siak et ompatey! Makapuy so pananisiak tan aliwan malet so pundasyon na relasyon ko ed Dios a Jehova. Bangnen kien et atawag ak a mansundalo. Lapud mas baleg so takot ko nen say pananisiak, nakar kon inawat iman.

Dia ak nibaki ed saramay grupon milalaban ed Russia. Kabebekta et mankibaktar lan amin ed kaliberliber ko ray kakaibak. Makapataktakot tan teribli iman a guerra. Mas lalo ak ya akonsiensia laingen. Akikaskasi ak ed si Jehova a perdonaen to ak komon tan ikdan to ak na biskeg a manakar ed dugan dalan. Sanen aguloy grupo mi ed graben inyataki na kalaban, sinambot koy tinmakas.

Amtak a no naerel ak et pateyen da ak. Et wala met kalamor so apan-amot-amotan ko diad tinmutumbok a pitoran bulan. Akapangipatulor ak ni ingen na postcard ed kinen Majda. Say kuan ko’d man: “Tinaynan ko la ‘may datin amok. Wala lay balon amok natan.” Say labay kon ibaga ed saman et, labay ko lay manlingkor natan ed Dios, balet ta medyo abayagan ni antis kon talagan agawaan itan.

Nen Agosto 1945, taloy bulan kayari insuko na Alemanya ed saray Allies (alyado na saray nasyon a kalaban di Hitler), akapawil ak ed Maribor. Say makapakelaw et amin min sampamilya, di tatay, nanay, tan si agik et akaliktar ed samay guerra. Balet diad saman, say manuuley la et saray Komunista, tan papasegsegangen da ray Tasi nen Jehova. Insebel da so panagpulong, balet ta siansian intultuloy itan na saray Tasi tan nankimey iran maamot.

Nen Pebrero 1947, walay taloran matoor a Tasi ya asentensiaan na ipapatey​—di Rudolf Kalle, Dus̆an Mikić, tan Edmund Stropnik. Balet, diad saginonor et asalatan itan na 20 taon a kipriso. Nanggawa so media na report nipaakar ed saya insan da imbalbalita, kanian dakdakel so totoon akapikabat ed agmakatunongan a panagtrato ed saray Tasi. Nen abasak irayan balita, singano sinalger so pusok. Mas lalo ak a nagmaliw a determinadon gawaen so manepeg.

Akagamor Ak na Biskeg ed Espiritual

Talagan amtak a kaukolan koy ontalindeg ed katuaan na Biblia, kanian amasya ak pian mas nausar ak ed sekreton panagpulong tayo. Lapud sineetan tan sineryosok so panagbasay Biblia, binmiskeg so espiritualidad ko tan nitundak la ray marutak a kagagawak a singa say panagsigarilyo.

Nen 1951, nampabautismo ak pian ipanengneng kon inter ko lay bilay ko ed Dios. Akapawil ak ed Kristianon kabibilay ya atundaan ko’d loob na manga 10 taon. Aliknak a siansia a walaan ak  na peteg ya Ama, si Jehova, a wadtan a naynay tan ag-onkukupas so panangaro to. Nen kalangweran ko et akapanggawa ak na aliwan maabig iran desisyon, balet ta atenyeg so pusok ed ipapaseguro na Biblia a panamerdona na Dios. Bilang maaron Ama, intultuloy to ak ya inyasingger ed sikato panamegley na “saray singer na aro.”​—Oseas 11:4.

Legan na saratan a mairap a panaon, maamot kamin nanggawa na saray Kristianon pantitipon diad saray abung na pigaran Tasi, tan nampupulong kami ed paraan ya agnaliklikas. Agni ataonan so bautismok et naaresto ak. Akapinengneng ak nin agano ed si nanay antis ak a bistaen ed korte. Singa abitla niman, nilakap to ak a malmalet, insan to inkuan: “Manpabiskeg ka.” Sanen nibaga a say sentensiak et limay taon a kipriso, nansiansia ak a kalmado tan agkinmapuy so liknaan ko.

Walay taloran kaibak diad samay melag a seldan angiprisoan ed siak kanian awalaan ak na pankanawnawan napulongan iray indibidual a mairap a napasabian na mensahe na Biblia. Anggaman anggapoy Bibliak odino literaturan base ed satan, say pankelkelawan ko et walaray anonotan kon bersikulo tan eksplinasyon manlapud saramay pigaran oras ya inusar ko ed impanaral na Biblia. Naynay kon ibabaga ed saramay kakaibak a no talagan limay taon ak a mansiansia ed prisoan, ikdan ak nen Jehova na biskeg pian naanosan itan. Balet, ompan agto met la abuloyan ya ombayag ni na ontan. Et no bilang ta ontan so gawaen to, wala ta’y makapuger ed sikato?

Impanlingkor Legan a Walay Kawayangan

Nen Nobyembre 1953, angideklara na amnestiya so gobierno tan say amin a Tasi nen Jehova ya apriso et nibulos. Diman ko naamtaan a duay bulan la manayan nakal so pananebel ed panagpulong a kimey tayo. Tampol min inorganisa lamet iray kongregasyon tan say panagpulong a kimey tayo. Say nagmaliw a pasen a panagtiponan mi et diad silongan na sakey a bilding diad sentro na Maribor. Insan diad padir to et angiyan kami na karatula ya asulatan na: “Saray Tasi nen Jehova​—Kongregasyon na Maribor.” Agaylay pisalsalamat tan liket mi ta napanlingkoran mi la si Jehova a bulobulos.

Nen kagapoy 1961 et nampayunir ak, a kabaliksan ton mangusar ak na dakerakel ya oras ed panagpulong. Kayari na manga anem bulan, naimbitaan ak a mantrabaho ed sangan opisina na saray Tasi nen Jehova ed Yugoslavia, a walad Zagreb, Croatia. Say sangan opisina ed saman et sakey labat a melag a kuarto tan taltalora kamin wadman. Saray arum a Kristianon asingger labat so panaayaman da et oonla’d man no agew pian ontulong ed panaggawa na magasin a Panag-Bantayan diad lokal iran lenguahe.

Saray Kristianon bibii ya asingger so panaayaman da et tinmulong met. Kabiangan ed kimey da so panagdait ed saray pahina na magasin. Siak balet et pigaray kimey ko, proofreading, panagpatalos, panangitulor na saray sulat, tan panagsinop ed saray nambabangil a papeles tan rekord.

Nauman so Asainmin Ko

Nen 1964, naasain ak a manlingkor bilang ombiabiahen manangasikaso, a kabaliksan ton regular kon bisitaen so pigaran kongregasyon na saray Tasi pian pabiskegen so espiritualidad da. Labalabay ko iyan kimey. Diad kaslakan et onlulugan ak ed bus odino tren pian nabisitak iray kongregasyon. Balet, saramay walad memelag iran baryo et bibisikletaen ko labat odino aakaren tan no maminsan et anggad kalit-kalit so pitek.

Diad bilay lanti, walan walaray makapalek. Aminsan, intulor ak na sakey ya agi ed onsublay a kongregasyon. Say niluganan mi et sakey a kariton ya iguguyor na kabayo tan say dalan mi et marabok. Manbuntatok imay kariton, bangnen kien et nakal imay sakey a dalig kanian naplag kami ed dalan. Katangwa mi et, kabayon akamulagat! Seguro, ataktakot ed agawa’d sikami. Pigay taon lay linmabas et makalek kami ni no nanonotan mi iman. Agkon balot nalingwanan so masimsimoon a panangaro’d siak na saraman a kakaaro diad baryo.

Diad baley na Novi Sad, walay akabat kon sakey a payunir a manngaran na Marika. Pinandinayew to ak a maong ed panamabli to ed katuaay Biblia tan inkaseseg to ed ministeryo kanian kuan ko’d sarilik a saya so labay kon naasawa. Agnambayag kayari na impankasal mi, ginapoan min binibisita iray nanduruman kongregasyon.

 No nipaakar ed saray kapamilyaan ko, walara met so sinusungdoan dan irap sanen nisebel so panagpulong. Si tatay et apalsaan a mikokomplot kuno ed saray kalaban legan na guerra tan nakal ed trabaho. Abaybayag ton indepensay dapag to pian makapawil, balet ta anggapo met lanlamang so agawa kanian adismayan maong. Binmetel laingen so pananisia to, balet ta apapawil to met lanlamang itan antis na impatey to. Sikatoy aktibo ed pananisia antis na impatey to nen 1984. Si nanay ko balet a mapaabeba tan matoor et akauna lan nampainawa nen 1965. Si Majda et siansia nin manlilingkor ed kongregasyon na Maribor.

Say Impanpulong Mi ed Austria

Nen 1972, sikami nen Marika et naimbitaan ya onla ed Austria pian pulongan iray dakel a mantratrabaho ditan a nanlapud Yugoslavia. Diad Vienna, say kapital, so pinugtaan mi. Agmi naisip ed saman a dia la manayay permanentin asainmin mi. Kalkalnan aporma ed nanduruman pasen na Austria iray kongregasyon tan grupon mansasalita na saray lenguahe ed Yugoslavia.

Kalabas na panaon, ginmapo ak a nanlingkor bilang ombiabiahen manangasikaso, kanian binibisita mi nen asawak irayan ondarakel a kongregasyon tan grupo diad interon bansa. Diad kaunoran, naimbitaan kami met ya ombisita ed saray kongregasyon ed Alemanya tan Switzerland ta walara met ditan so aporman kongregasyon a mansasalita na saray lenguahe ed Yugoslavia. Akapangiba ak met a mangorganisa na dakel ya asemblea tan kombension diad sarayan bansa.

No maminsan, walaray ombibisitan membro na Mananguley ya Ulop ed oniaran angkabaleg a pantitipon kanian akapinengneng ak lamet ed kinen Martin Poetzinger. Nanistoryaan mi iramay agawa manga 40 a taon lay apalabas, sanen sikatoy mabetbet a manpopondo ed abung mi. Insan ko tinepetan, “Nanonotan yo ni a nensaman et labalabay kon bukay-bukayen ‘may melag ya ensayklopedia yo?”

“Alagar ka,” kuan to, insan inmalis. Kapawil to et inderew to ed siak imay libro. “Alam la, regalok la’d sika iya bilang kaarom,” so inkuan to. Anggad natan et akasinop ni man a libro ed libraryak.

Kinmapuy lay Bunigas, Balet Siansia nin Aktibo

Kasabi 1983, nalmoan na doktor a walay kanser ko. Ag-abayag kayari na satan et imbaga ran agak la onabig. Talagan makapagonigon iyan panaon, lautla ed kinen Marika. Balet lapud maaron panangasikaso to tan ed praktikal a tulong na dakel a Kristianon agagi, nansiansian maliket so bilay ko.

Anggad natan et payunir kami ni nen Marika diad Vienna. Mabetbet ak ya oonla ed sangan opisina diad kabuasan pian mangipatalos na lenguahe, bangta si Marika et okupadon manpupulong diad syudad. Makapalikliket a nanengneng so indakel na samay melag a grupo na imigrante a nanlapud Yugoslavia a nagmaliw a Tasi, a natan et manbilang lay masulok a 1,300. Apribilehyoan kami nen Marika ya ontulong ed dakel ed sikara pian makaaral na katuaan na Biblia.

Diad agano ni, apribilehyoan ak a mibiang ed programay inagurasyon na balo iran pasilidad na sangan opisina diad saramay datin republika na Yugoslavia, say sakey et diad Croatia nen 1999, insan diad Slovenia nen 2006. Sakey ak ed saray abayag lan Tasi a na-interbio pian manginabang na pigara nipaakar ed inggapo na panagpulong a kimey ed sarayan bansa 70 taon lay apalabas.

Talagan maaron Ama si Jehova tan akaparaan a mamerdona ed saray kakulangan tan lingo tayo. Maong labat a talaga ta aliwan saray lingo tayo so nenengnengen to! (Salmo 130:3) Sikatoy maomaong tan mapangpangasi ed siak. *

[Saray paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 27]

Kawigi a manpakawanan: Si nanay Berta tan tatay Franz Moc̆nik, si Majda, tan siak, wala kami’d Maribor, Slovenia, nen dekaday 1940 iya

[Litrato ed pahina 29]

Kaibak si Marika