Go na content

Go na table of contents

Gado ben abi sari-ati gi mi

Gado ben abi sari-ati gi mi

Gado ben abi sari-ati gi mi

Soleki fa Bolfenk Moc̆nik fruteri

„No frede mi boi, hori yusrefi.” Nanga den wortu dati mi mama gi mi deki-ati, di a gi mi wan brasa. Den srudati prati wi, èn baka dati a krutu bigin. Te fu kaba, den leisi strafu gi mi èn mi ben musu go feifi yari na strafu-oso. Furu sma ben o skreki srefisrefi te den ben o yere disi. Ma fu taki en leti, now mi ben firi korostu. Kon meki mi fruteri fa sani waka.

DEN sani di skrifi na tapusei, pasa na ini 1952, na ini Slofeinia. * Ma fu taki en leti, a tori fu mi bigin sowan 20 yari na fesi, na ini 1930. Na a ten dati, den Bijbel Studenti, soleki fa sma ben e kari Yehovah Kotoigi, seti sani fu a fosi leisi taki wan grupu sma na ini a kondre fu mi, teki dopu. Mi mama nanga mi papa, Berta nanga Franz Moc̆nik ben de tu fu den sma dati di teki dopu. Na a ten dati, mi ben abi siksi yari èn mi sisa, Majda, ben abi fo yari. Na a oso fu wi, di ben de na ini Maribor, wi leki Kresten ben gwenti fu kon makandra.

Na ini 1933, Adolf Hitler teki a makti abra na ini Doisrikondre, èn a bigin frufolgu den Kotoigi. Furu Kotoigi fu Doisrikondre froisi kon na Yugoslafia fu yepi nanga a preikiwroko. Mi papa nanga mama ben lobi fu kari den getrow sma disi kon na wi oso. Wán fu den sma dati di mi man memre bun ete, na Martin Poetzinger. Bakaten a brada disi ben de neigi yari langa na ini den Nazi strafuman kampu. Furu yari baka dati, namku fu 1977 te na a dede fu en na ini 1988, a dini leki wan memre fu a Tiri Skin fu Yehovah Kotoigi.

Te Martin ben kon tan nanga wi, dan ala ten a ben sribi na ini mi bedi, aladi mi nanga mi sisa ben sribi na ini a kamra fu wi papa nanga mama. A ben abi wan moi pikin buku di ben e taki fu furu tori, èn di mi ben yongu, a buku disi ben hari mi prakseri srefisrefi. Mi ben lobi fu luku den difrenti sani na ini a buku disi.

Wi e kisi hebi tesi

Na ini 1936, di Hitler ben e kisi moro nanga moro makti, mi papa nanga mama ben go na a prenspari internationaal kongres na ini Luzern, na Switserland. Fu di mi papa ben abi wan moi sten, meki na a okasi dati den brada aksi en fu leisi Bijbel lezing èn den ben teki en sten na tapu gramofon plaat. Bakaten sma ben e drai den plaat disi gi den ososma na ini heri Slofeinia. Syatu baka a moi kongres dati, Kotoigi na ini Europa bigin kisi hebi frufolgu. Furu fu den nyan pina èn dede na ini den Nazi strafuman-kampu.

Na ini september 1939, a di fu Tu Grontapufeti bigin, èn na a ten fu april 1941, Doisri srudati ben teki difrenti pisi fu Yugoslafia abra. Den ben tapu den skoro na ini Slofeinia èn wi no ben mag taki a tongo fu wi na publiki. Fu di Yehovah Kotoigi no e teki sei na ini politiek afersi, meki den weigri fu horibaka gi a feti. * Leki bakapisi fu dati, den sroto furu fu den Kotoigi èn den kiri sonwan fu den tu. Wán fu den sma di den kiri, na a yonkuman Franc Drozg, di mi ben sabi heri bun. A presi pe den Nazi srudati ben e sutu sma kiri, ben de sowan 90 meter fu na oso fu wi. Mi sabi heri bun ete fa mi mama ben e tapu en yesi nanga wan krosi, fu di a no ben wani yere fa den gon ben e sutu. Den lasti wortu di Franc skrifi na ini wan lasti brifi gi wan bun mati fu en, ben de: „Mi o si yu na ini Gado Kownukondre.”

Mi teki wan bosroiti di hati mi trutru

Na a ten dati mi ben abi 19 yari. Aladi mi ben feni en wan kefalek sani taki Franc ben tanapu kánkan, toku mi ben e frede. Mi ben o dede tu? A bribi fu mi ben swaki, èn mi no ben abi wan bun matifasi nanga Yehovah Gado. Syatu baka dati mi kisi a kari fu go na ini a legre. Fu di a frede di mi ben abi ben bigi moro a bribi fu mi, meki mi go na ini a legre.

Den ben seni mi go na wan presi pe den srudati ben e feti teige Rosiakondre. Syatu baka dati, mi ben si fa den srudati na ini wi grupu ben e dede. A ben de wan takru èn ogri-ati feti. Mi konsensi ben e trobi mi moro nanga moro. Mi begi Yehovah fu gi mi pardon èn fu gi mi a krakti fu waka tapu a reti pasi. Di a feti kon moro hebi wantronso, dan den srudati na ini a grupu fu wi ben bruya, èn mi kisi na okasi fu lowe gowe.

Mi ben sabi taki efu den ben kisi mi, den ben o kiri mi. Na ini den seibi mun baka dati, mi ben kibri na difrenti presi. Mi ben man seni wan karta srefi gi Majda, pe mi ben skrifi: „Mi gowe libi a wroko fu mi èn mi e wroko now gi wan tra basi.” Nanga den wortu dati mi ben wani sori taki mi ben wani wroko gi Gado now. Ma a teki wan tu yari fosi mi du dati trutru.

Na ini augustus 1945, dri mun baka di Doisrikondre gi ensrefi abra na en feanti, mi ben man drai go baka na Maribor. A de wan moi sani trutru taki wi alamala, iya, mi papa, mi mama, nanga mi sisa pasa a takru feti dati libilibi. Ma na a ten dati, den Communist ben e tiri, èn den ben e frufolgu Yehovah Kotoigi. Lanti ben tapu a wroko fu den Kotoigi, ma den tan preiki go doro na wan kibri fasi.

Na ini februari 1947, dri getrow Kotoigi, namku Rudolf Kalle, Dus̆an Mikić, nanga Edmund Stropnik kisi dedestrafu. Ma bakaten den kenki a strafu dati, èn den brada ben musu koti strafu 20 yari langa. Nyunsu ben e taki furu fu den sani disi, èn na so sma ben kon sabi taki den no ben handri bun nanga Kotoigi. Di mi ben e leisi den sani dati na ini koranti, dan a ben hati mi trutru. Mi ben sabi san mi ben musu du.

A bribi fu mi kon tranga

Mi kon frustan taki mi ben musu teki wan bosroiti fu sori taki mi e horibaka gi den tru tori fu Bijbel. Fu dati ede mi du moro muiti fu du san mi man na ini a preikiwroko di wi ben e du kibrikibri. Mi studeri Bijbel finifini, èn leki bakapisi fu dati a santa yeye fu Gado yepi mi fu tapu nanga den takru gwenti di mi ben abi, soleki a gebroiki di mi ben e gebroiki tabaka.

Na ini 1951 mi teki dopu fu sori taki mi gi misrefi abra na Gado, èn now, baka sowan 10 yari, mi ben e libi baka leki wan Kresten. Now mi bigin si taki Yehovah de leki wan tru Tata di de getrow, èn di e tan lobi wi. Aladi mi teki don bosroiti di mi ben de moro yongu, toku a dyaranti di Bijbel e gi taki Gado e gi sma pardon, naki mi ati. Leki wan lobi-ati Tata, Gado ben e hari mi „nanga den titei fu lobi”.—Hosea 11:4.

Na ini den muilek ten dati, wi ben hori Kresten konmakandra na wan kibri fasi na den oso fu difrenti Kotoigi. Boiti dati, wi ben preiki gi sma te wi ben kisi na okasi fu du dati. A no ben doro wán yari ete taki mi dopu, di den grabu mi. Mi mama kon luku mi syatu bifo a krutu bigin. Soleki fa a skrifi na a bigin, mi mama gi mi wan steifi brasa èn a gi mi a deki-ati disi: „No frede mi boi, hori yusrefi.” Di den taki dati mi musu go feifi yari na strafu-oso, dan mi no bruya, ma mi ben abi a fasti bosroiti fu horidoro.

Den ben poti mi na ini wan pikin strafu-oso kamra makandra nanga dri tra strafuman. Na so mi ben man taki fu den tru tori fu Bijbel nanga den man disi, di kande noiti no ben o yere den sani dati. Aladi mi no ben abi wan Bijbel noso Bijbel publikâsi, mi no ben bribi taki mi ben man memre den difrenti bijbeltekst di mi ben studeri bifo, èn san den tekst disi wani taki. Mi ben tan taigi den tra strafuman taki efu mi ben musu koti strafu feifi yari langa, dan Yehovah ben o gi mi a krakti fu horidoro. Ma Yehovah kan meki taki mi lusu moro fruku. Mi ben denki taki efu a ben o du dati, dan nowan sma ben o man tapu en.

Wi e preiki na wan moro fri fasi

Na ini november 1953, lanti taki dati ala den Kotoigi fu Yehovah na ini strafu-oso, kon fri. Dan fosi mi kon sabi taki tu mun na fesi, lanti ben gi wi primisi fu du a preikiwroko baka. Wantewante wi bigin seti den gemeente baka èn wi seti sani fu preiki baka. Wi ben feni wan ondrogron kamra fu wan gebow na ini Maribor pe wi ben e hori konmakandra. Wi poti wan bord na a skotu, pe ben skrifi: „Yehovah Kotoigi—Gemeente Maribor.” Wi ben warderi en srefisrefi taki wi ben man dini Yehovah na wan fri fasi èn wi ben e du dati nanga prisiri.

Na a bigin fu 1961, mi go na ini a furuten diniwroko èn mi dini leki wan pionier. Sowan siksi mun baka dati, mi kisi a kari fu go wroko na a bijkantoro fu Yehovah Kotoigi na ini Yugoslafia. A bijkantoro ben de na ini a foto Zagreb, na Krowâsia. Na a ten dati, a bijkantoro ben abi wán pikin kamra èn dri brada ben e wroko drape. Tra Kresten di ben e libi krosibei fu a bijkantoro, ben e kon fu yepi wi so taki a tijdschrift A Waktitoren ben kan tyari kon na doro na ini den tongo di sma e taki drape.

Kresten sisa di ben e libi krosibei fu a bijkantoro ben yepi tu nanga a wroko. Den ben du difrenti wroko soleki fu nai den bladzijde fu den tijdschrift na makandra. Mi ben e du difrenti sortu wroko soleki fu luku efu fowtu de na ini den sani di vertaal, èn fu du vertaalwroko. Boiti dati, mi ben e tyari publikâsi go na difrenti presi èn mi ben e seti difrenti prenspari tori na tapu papira.

Mi kisi wan tra wroko

Na ini 1964, mi kisi a wroko fu dini leki kring-opziener. Dati wani taki dati mi ben musu fisiti wan tu gemeente fu Kotoigi doronomo fu tranga a bribi fu den. Mi ben lobi a wroko disi trutru. Nofo tron mi ben e go nanga bus noso loko na den difrenti gemeente. Fu man doro den Kotoigi di ben e tan na ini den pikin dorpu, mi ben musu go nanga baisigri noso nanga futu, èn son leisi mi ben musu waka na ini tokotoko.

A libi ben abi en prisiri momenti tu. Wan leisi, wan Kresten brada ben tyari mi go nanga wan asiwagi na a tra gemeente pe mi ben musu go. Di wi ben e rèi na tapu a santi pasi, dan wán fu den wiel fu a wagi lusu komoto. Wi ala tu fadon na gron. Di wi ben de na gron èn wi luku na asi, dan a drai luku wi so dûn. Srefi furu yari baka dati, wi ben lafu fu a tori dati. A trutru lobi di den bun mati na den boitipresi dati sori, na wan prisiri sani di mi no sa frigiti noiti.

Na ini a foto Novi Sad, mi kon leri sabi Marika, di ben e dini leki wan pionier. A lobi di Marika ben abi gi den tru tori fu Bijbel èn a faya fu en na ini a diniwroko, ben naki mi ati so te taki mi ben wani trow nanga en. Wan pisi ten baka di wi trow, wi bigin du a kringwroko.

Di lanti ben tapu a wroko fu wi, dan mi famiri kisi fu du tu nanga problema. Sma krutu mi papa taki na a ten fu na orloku, a ben e wroko makandra nanga a feanti aladi dati no ben tru. Disi meki taki a lasi en wroko. A du ala san a man fu kisi a wroko fu en baka, ma dati ben de fu soso, èn leki bakapisi fu dati a ben brokosaka srefisrefi. Wan heri pisi ten, a bribi fu en ben kon swaki, ma bifo a dede, a kisi wan tranga bribi baka. A ben e wroko fayafaya na ini a gemeente bifo a dede na ini 1984. Mi mama, di ben abi sakafasi èn di ben de getrow, dede bifo dati, na ini 1965. Te now ete, Majda e dini na ini a gemeente na Maribor.

A diniwroko fu wi na ini Oostenrijk

Na ini 1972, mi nanga Marika kisi a kari fu go na Oostenrijk fu preiki gi den sma fu Yugoslafia di go wroko drape. Di wi doro na ini Wenen, a mamafoto fu Oostenrijk, dan wi no ben sabi taki wi ben o tan drape fu du wi diniwroko. Safrisafri, na ini heri Oostenrijk, nyun gemeente nanga grupu ben seti di e taki den tongo di sma fu Yugoslafia ben e taki.

Baka wan pisi ten, mi bigin dini leki kring-opziener. Moro nanga moro fu den gemeente nanga grupu disi ben kon de na ini a heri kondre, èn mi ben e fisiti den. Bakaten, den brada aksi wi fu go na Doisrikondre nanga Switserland tu, fu fisiti den gemeente drape di e taki den srefi tongo disi. Mi ben man yepi seti furu bigi konmakandra nanga kongres na ini den kondre disi.

Son leisi, memre fu a Tiri Skin ben kon na den sortu bigi kongres disi, èn na so mi ben man miti Martin Poetzinger baka. Wi ben taki fu den sani di ben pasa sowan 40 yari pasa, na a ten di a ben gwenti kon na wi oso. Mi aksi en: „Yu kan memre ete fa mi ben lobi fu luku na ini a pikin buku fu yu?”

„Wakti mi e kon”, na so a taki, dan a gowe libi a kamra. A drai kon baka nanga a buku na ini en anu èn a langa en gi mi. „Teki en, yu mag abi en”, na so a taki. Te now ete, a buku disi na wán fu den buku di mi lobi trutru.

Mi e du mi diniwroko fayafaya ete aladi mi e siki

Na ini 1983, datra kon si taki mi abi kanker. Syatu baka dati den taigi mi taki mi ben o dede. Disi ben de wan muilek ten, spesrutu gi Marika. Ma leki bakapisi fu a lobi-ati fasi fa a sorgu mi èn a yepi di mi kisi fu furu Kresten brada, meki mi e nyan bun ete fu a libi èn mi abi furu fu du.

Mi nanga Marika e tan du a furuten diniwroko na ini Wenen. Nofo tron, mi e go na a bijkantoro fu yepi du vertaalwroko, èn Marika e du a preikiwroko na foto. Mi e prisiri srefisrefi fu si fa a pikin grupu fu sma fu Yugoslafia di tron Kotoigi èn di e libi na ini Oostenrijk, gro kon tron moro leki 1300. Mi nanga Marika ben abi a grani fu yepi furu fu den sma dati fu kon sabi den tru tori fu Bijbel.

Na ini den yari di pasa no so langa ete, mi ben abi a grani fu abi wan prati na a programa di ben hori fu gi nyun bijkantoro abra na Yehovah. Den nyun bijkantoro disi ben de na den republiek di ben de wan pisi fu Yugoslafia fosi. Wan fu den ben gi abra na ini 1999 na ini Krowâsia, èn a trawan na ini 2006 na ini Slofeinia. Mi ben de wán fu den owrusma di den brada ben aksi fu fruteri fa a ben de na a bigin di a preikiwroko ben du na ini den kondre disi, sowan 70 yari pasa.

Iya, Yehovah na trutru wan lobi-ati Tata di de klariklari fu gi wi pardon gi den fowtu di wi e meki. Mi de nanga bigi tangi taki a no den fowtu fu wi Yehovah e luku! (Psalm 130:3) Iya, Yehovah trutru ben abi switifasi nanga sari-ati gi mi. *

[Futuwortu]

^ paragraaf 4 Na a ten dati, Yugoslafia ben abi siksi republiek, èn wán fu den ben de Slofeinia.

^ paragraaf 9 Efu yu wani sabi fu san ede Yehovah Kotoigi e weigri fu go feti, soleki fa Bijbel e taki, luku na artikel di nen „Leisiman e aksi”, na tapu bladzijde 22 fu a tijdschrift disi.

^ paragraaf 39 Bolfenk Moc̆nik dede tapu 11 april 2008, di wi ben sreka na artikel disi fu tyari en kon na doro.

[Prenki na tapu bladzijde 27]

Fu a kruktu-anusei go na a reti-anusei: Mi mama nanga papa, Berta nanga Franz Moc̆nik, Majda, nanga mi, na ini Maribor, na Slofeinia, na ini den yari baka 1940

[Prenki na tapu bladzijde 29]

Mi nanga mi wefi Marika