Jéeobaeʼ maʼ bíin u xúumpʼat le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼoʼ
Jéeobaeʼ maʼ bíin u xúumpʼat le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼoʼ
«[Jéeobaeʼ] maʼ táan u xúumpʼattik le máakoʼob u kʼubmajoʼob u yóoloʼob [tiʼoʼ].» (SAL. 37:28.)
1, 2. 1) Teʼ siglo diezoʼ, ¿baʼax beet u chʼaʼatuklik le máaxoʼob meyajtik Dios wa yaan u chúukpajal u yóoloʼob tiʼoʼ? 2) ¿Tiʼ baʼax súutukiloʼob maʼ tu xúumpʼattaj Jéeoba le máaxoʼob meyajtikoʼ?
TEʼ SIGLO diez táanil tiʼ k-kʼiinoʼoboʼ, utiaʼal maʼ u yantal upʼéel baʼateʼel ichil le israelitaʼoboʼ, le diez chʼiʼibaloʼob jatsaʼab tiʼ u reinoi Israeloʼ chaʼab u gobernartaʼaloʼob tumen Jeroboam (Jeroboán). Utiaʼal maʼ u luʼskuba mix máak yáanal u páajtalileʼ, le reyaʼ tu beetaj u yantal upʼéel túumben religión yéetel tu yaʼalaj ka beetaʼak chéen le baʼax ku yaʼalikoʼ. Le oʼolaleʼ ¿baʼax unaj u chʼaʼatuklik u beetik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ? ¿Yaan wa u chúukpajal u yóol u meyajtoʼob chéen Jéeoba? Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ chúukpaj u yóoloʼob tiʼ, le oʼolal kanáantaʼaboʼob (1 Rey. 12:1-33; 2 Cró. 11:13, 14).
2 Bejlaʼa xaneʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ unaj u chʼaʼatuklikoʼob wa yaan u chúukpajal u yóoloʼob tiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Ilawileʼex maʼalob baʼax ka beetikeʼex yéetel pʼil ichneneʼex; tumen a enemigoʼex le kʼaasilbaʼaloʼ, táan u máan jeʼel bix león ku yáakameʼ, táan u kaxantik máax u lukʼe». ¿Yaan wa k-pʼáatal «muʼukʼaʼan jeetsʼel[oʼon] tiʼ le oksaj óolaloʼ»? (1 Ped. 5:8, 9.) Utiaʼal k-núukik le kʼáatchiʼaʼ, koʼox ilik baʼax úuch tu jaʼabil 997 táanil tiʼ k-kʼiinoʼob le ka tsʼaʼab u beet u reyil Jeroboamoʼ, tsʼoʼoleʼ yaan xan k-ilik baʼax jeʼel k-kanik tiʼ leloʼ. Teʼ kʼiinoʼoboʼ, le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ beetaʼab u muʼyajoʼob tumen le reyoʼ, anchaj u kanáantkubaʼob tiʼ le máaxoʼob tu xúumpʼattoʼob Jéeobaoʼ yéetel tsʼaʼab u beetoʼob talam meyajoʼob. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu xúumpʼattoʼobiʼ, yéetel maʼ ken u xúumpʼattoʼon xan teʼ kʼiinoʼobaʼ (Sal. 37:28).
Ken beetaʼak u muʼyajoʼob
3. ¿Baʼaxten maʼalob úuchik u gobernar David?
3 Koʼox ilik baʼaxten beetaʼab reyil Jeroboam. Proverbios 29:2 ku yaʼalik: «Ken [gobernarnak] loolob máakoʼobeʼ ku yaatal tu yóol kaaj». Le táan kaʼach u gobernar Davidoʼ u kajnáaliloʼob Israeleʼ maʼ muʼyajnajoʼobiʼ, tumen kex kʼeban wíinik kaʼacheʼ ku meyajtik Jéeoba yéetel u kʼubmaj u yóol tiʼ. Davideʼ maʼalob u gobernar kaʼach. Teʼ pacto tu beetaj yéetel Davidoʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj: «A chʼiʼibal yéetel a [reinoeʼ], bíin pʼáatak jetsʼeknak yanil yáanal in kʼab, a [reino] xaneʼ, bíin pʼáatak utiaʼal tuláakal jaʼaboʼob» (2 Sam. 7:16).
4. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Salomón utiaʼal maʼ u xuʼulul u yeʼesik u yutsil tiʼ yéetel tiʼ le kaajoʼ?
4 Ka kíim Davideʼ káaj u reinar Salomón, u hijo; tu káajbaleʼ tu beetaj u jach ayikʼaltal le kaajoʼ yéetel le jeetsʼelil anchajoʼ tu chíikbesaj bix kun gobernar Cristo teʼ Mil jaʼaboʼoboʼ (Sal. 72:1, 17). U doce chʼiʼibal Israeleʼ minaʼan baʼax oʼolal u tsʼáaikubaʼob kaʼach tu contra le reyoʼ. Utiaʼal maʼ u xuʼulul u yeʼesik u yutsil tiʼ le rey yéetel tiʼ le kaajoʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Salomón baʼax unaj u beetik: «Wa ka kuxtal jeʼel bix u yaʼalik in aʼalmajtʼaanoʼob yéetel in aʼalmajxikinoʼob, bey xan wa ka tsʼoʼokbesik tuláakal in nuʼukbeʼentʼaanoʼob utiaʼal ka a beet jeʼel bix ku yaʼalikeʼ, teneʼ jeʼel in tsʼoʼokbesik le séebchiʼ tin beetaj tiʼ David a taata ta woʼolal; bíin kajlaken ichil le israelitaʼoboʼ, maʼ bíin in xúumpʼat Israel in kaajaliʼ» (1 Rey. 6:11-13).
5. ¿Baʼax talamiloʼob tu taasaj úuchik u náachtal Salomón tiʼ Jéeoba?
5 Baʼaleʼ, le ka chʼíij Salomoneʼ náachchaj tiʼ Jéeoba yéetel joʼopʼ u adorartik yaanal diosoʼob (1 Rey. 11:4-6). Jujumpʼíitil úuchik u xuʼulul u beetik baʼax utstutʼaan Dios yéetel xuʼul u gobernar maʼalob. Tumen tu beetaj u jach muʼyaj le kaajoʼ, ka tsʼoʼok u kíimleʼ le israelitaʼoboʼ tu kʼáatoʼob tiʼ Roboam (Rehoboam), le túumben rey, maʼ u beetik u muʼyaj le kaaj jeʼex tu beetil u taataoʼ (1 Rey. 12:4). ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba yoʼolal le baʼaloʼob kʼaastak tu beetaj Salomonoʼ?
6, 7. Kex Jéeoba tu luʼsaj le gobernación tiʼ Salomonoʼ, ¿baʼax tu beetaj utiaʼal u xuʼulul u muʼyaj u kaajal?
6 Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «[Jéeobaeʼ] pʼuʼuj tu yéetel Salomón tumen u puksiʼikʼaleʼ tu tselaj tiʼ le máax chíikpaj tiʼ kaʼatéeneʼ». Le oʼolal Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Salomón: «Tu yoʼolal [...] maʼ xan ta tsʼoʼokbesaj u yaʼalmajtʼaaniloʼob le núuptʼaan tin waʼalaj tiʼ techeʼ, bíin in kaʼaj in lukʼes tiʼ teech le [reinooʼ] utiaʼal ka in tsʼáa tiʼ juntúul a palitsil» (1 Rey. 11:9-11).
7 Jéeoba túuneʼ tu túuxtaj le profeta Ahías (Ahíya) utiaʼal u yéeyik Jeroboam bey reyeʼ. Le túumben reyaʼ utúul máax áantik kaʼach Salomón tu gobierno. Kex Jéeoba maʼ tu kʼexaj le pacto u beetmaj kaʼach yéetel Davidoʼ, tu chaʼaj u jatskuba u doce chʼiʼibaloʼob Israel: diez chʼiʼibaloʼobeʼ tsʼaʼab tiʼ Jeroboam, yéetel le uláakʼ kaʼapʼéeloʼ tiʼ Roboam, u yáabil David (1 Rey. 11:29-37; 12:16, 17, 21). Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Jeroboam: «Wa ka tsʼoʼokbesik tuláakal le baʼax bíin in waʼal tiʼ techeʼ, wa ka beetik baʼax toj tu táan in wich, wa ka tsʼoʼokbesik in waʼalmajtʼaanoʼob yéetel in nuʼukbeʼentʼaanoʼob, jeʼel bix tu beetaj David in palitsileʼ, teneʼ bíin yanaken ta wéetel, yéetel yaan in pʼatik utsil jetsʼeknak a chʼiʼibal, jeʼel bix tin beetilak yéetel u chʼiʼibal Davideʼ; yaan in kʼubik Israel tiʼ teech» (1 Rey. 11:38). Utiaʼal túun u xuʼulul u muʼyaj u kaajaleʼ, Dioseʼ tu yéeyaj uláakʼ rey.
8. ¿Baʼax talamiloʼob ku aktáantik u kaajal Dios bejlaʼeʼ?
8 Bejlaʼeʼ jach yaʼab xan u beetaʼal u muʼyaj máak. Eclesiastés 8:9 ku yaʼalikeʼ «le páajtalil yaan tiʼ wíinik[oʼ]» chéen «utiaʼal u beet[ik] loob tiʼ u yéet xiibil». Le gobiernoʼob yéetel le empresaʼob yaʼab u yookoloʼoboʼ tsʼoʼok u beetikoʼob u yóotsiltal yaʼab máakoʼob. Tsʼoʼoleʼ le politicoʼoboʼ, le empresarioʼob yéetel u nuuktakil le religionoʼoboʼ maʼatech u beetikoʼob baʼax maʼalob utiaʼal u yeʼeskoʼob tiʼ le máakoʼob bix unaj u kuxtaloʼoboʼ. Toʼon k-meyajtik Dioseʼ ku yaatal k-óol ken k-il bix «u kʼaakʼas kuxtal le loolob máakoʼob», jeʼex tu kʼiiniloʼob Lotoʼ (2 Ped. 2:7). Tsʼoʼoleʼ kex k-ilik kuxtal jeʼex u yaʼalik le Biblia yéetel maʼatech k-beetik kʼaas tiʼ mix máakeʼ, mantatsʼ k-chʼaʼapachtaʼal tumen le gobiernoʼob noj baʼal u taaskubaʼoboʼ (2 Tim. 3:1-5, 12).
9. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik Jéeoba utiaʼal u jáalkʼabtik u kaajal? 2) ¿Baʼaxten k-ojel Jesuseʼ mix bikʼin ken u beet u muʼyaj le máaxoʼob yanoʼob yáanal u páajtaliloʼ?
9 Baʼaleʼ k-ojleʼ Jéeobaeʼ mix bikʼin ken xúumpʼat le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼoʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ baʼax tsʼoʼok u beetik utiaʼal u jeelintik le kʼasaʼan gobiernoʼoboʼ. Letiʼeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik upʼéel Reino teʼ kaʼanoʼ yéetel Jesucristo, u reyileʼ, óoliʼ cien jaʼaboʼob káajak u gobernar. Maʼ kun xáantaleʼ, Jesuseʼ yaan u jáalkʼabtik le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ (xokaʼak Apocalipsis 11:15-18). Jesuseʼ jach chúukpaj u yóol tak ka kíimi, le oʼolal mix bikʼin ken u beet u muʼyaj le máaxoʼob yanoʼob yáanal u páajtalil jeʼex tu beetil Salomonoʼ (Heb. 7:26; 1 Ped. 2:6).
10. 1) ¿Bix k-eʼesik nojoch baʼal k-ilik u Reino Dios? 2) ¿Baʼax k-ojel ken u beet Jéeoba ken k-aktáant talamiloʼob?
10 U Reino Dioseʼ yaan u xuʼulsik tiʼ tuláakal le muʼyajiloʼoboʼ. Toʼoneʼ unaj k-tsʼáaikba yáanal u páajtalil le gobiernoaʼ bey xan yáanal u páajtalil Jéeoba, le máax tsʼáaoʼ. Tumen jach k-kʼubmaj k-óol tiʼ le Reinoaʼ, maʼatech k-táakpajal tiʼ le baʼaloʼob kʼaastak ku beetaʼal teʼ yóokʼol kaabaʼ, baʼaxeʼ k-ilik beetik baʼax utstutʼaan Dios (Tito 2:12-14). Jach beyoʼ, k-ilik maʼ u kʼaskúuntaʼal k-tuukul tumen le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (2 Ped. 3:14). Jeʼel baʼalak talmil ka k-aktáanteʼ, jach k-ojel Jéeobaeʼ yaan u kanáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-meyajtik (xokaʼak Salmo 97:10). Tsʼoʼoleʼ, Salmo 116:15 ku yaʼaliktoʼon: «Ku sen yaatal tu yóol Yuumtsil u yilik u kíimil le máaxoʼob yaabiltmailoʼ». Jeʼex k-ilkoʼ, Jéeobaeʼ maʼ ken u chaʼa u xuʼulsaʼal tiʼ u kaajal.
Ken yanakoʼob tu táan le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob Jéeobaoʼ
11. ¿Baʼax baʼaloʼob kʼaastak tu beetaj Jeroboam?
11 U gobernación Jeroboameʼ jeʼel kaʼach u taasik jeetsʼelil tiʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ. Baʼaleʼ tu taasaj talamil tiʼob utiaʼal ka náachchajkoʼob tiʼ Dios. Tumen u kʼáat kaʼach ka yanak maas páajtalil tiʼeʼ, Jeroboameʼ yaan baʼax tu beetaj utiaʼal maʼ u luʼskuba le israelitaʼob yáanal u páajtaliloʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Wa ku binoʼob le máakoʼob Jerusalén utiaʼal u kʼuboʼob kíimsbil baʼalcheʼob tu [templo] Yuumtsileʼ bíin u kaʼa uʼuyoʼob yaakunaj tu yoʼolal Roboam, u [reyil] Judá». Le oʼolal Jeroboameʼ tu beetaj upʼéel túumben religión tuʼux ku adorartaʼal kaʼatúul mejen wakaxoʼob beetaʼan yéetel oro. «Tu tsʼáaj túun jumpʼéeleʼ Betel, uláakʼ jumpʼéeleʼ tu tsʼáaj Dan. Lelaʼ tu beetaj u kʼebanchajal Israel; tumen le máakoʼob ku binoʼob kaʼach Betel yéetel Dan utiaʼal u [adorartikoʼob]. Tu beetaj xan chéen manbaʼal kʼulnajoʼob, ka tu yaʼalaj máaxoʼob u j-kʼiiniloʼob le kaajoʼ, ichil le máaxoʼob maʼ tiʼ u chʼiʼibal Leví u taaloʼobiʼ.» Jeroboameʼ kʼuch tak u tsʼáa upʼéel kʼiin utiaʼal u kʼiimbesaʼal utúul dios tumen le israelitaʼoboʼ yéetel joʼopʼ u kʼubik «kíimsbil baʼalcheʼob yóokʼol u multuunil [adoración] tu beetaj[oʼ]» (1 Rey. 12:26-33).
12. Le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob tiʼ Diosoʼ, ¿baʼax tu beetoʼob le ka aʼalaʼabtiʼob ka u adorartoʼob mejen wakaxoʼob?
12 ¿Baʼax túun ken u beet kaʼach le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ? Le levitaʼob yanoʼob yáanal u páajtalil Jeroboamoʼ tu chʼaʼatukloʼob baʼax ken u beetoʼob utiaʼal maʼ u xuʼulul u meyajkoʼob Dios, jeʼex tu beetil u úuchben láakʼtsiloʼoboʼ (Éxo. 32:26-28; Núm. 35:6-8; Deu. 33:8, 9). Tu pʼatoʼob le luʼumoʼob tsʼaʼantiʼoboʼ ka binoʼob kajtal yéetel u láakʼtsiloʼob yanoʼob Judaoʼ, tuʼux maʼ anchajtiʼob talamil utiaʼal u adorarkoʼob Jéeobaiʼ (2 Cró. 11:13, 14). Tak le máaxoʼob chéen bijaʼanoʼob tu reinoi Judaeʼ tu chʼaʼatukloʼob maʼ u suutoʼob tu reinoi Israel (2 Cró. 10:17). Jéeobaeʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ u paalal le israelitaʼob u xuʼulul u adorarkoʼob le mejen wakaxoʼob tu beetaj Jeroboamoʼ yéetel kaʼa suunakoʼob tu reinoi Judá utiaʼal u adorarkoʼob chéen letiʼ (2 Cró. 15:9-15).
13. Le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u kaajal Diosoʼ, ¿baʼax ku beetkoʼob utiaʼal ka xuʼuluk k-meyajtik Dios?
13 Bejlaʼeʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u kaajal Diosoʼ, jeʼel xan u beetkoʼob k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ. Tiʼ jujumpʼéel luʼumoʼobeʼ le gobiernoʼoboʼ tsʼoʼok xan u beetikoʼob u yantal upʼéel religión yéetel ku obligarkoʼob le máakoʼob utiaʼal ka u kʼamoʼob le religionaʼ. U nuuktakil le religionoʼob ku yaʼalik ku tsaypachtikoʼob Cristo yéetel uláakʼ máakoʼob ku taaskubaʼob noj baʼalileʼ, ku yaʼalikoʼobeʼ letiʼob le junmúuchʼ sacerdoteʼob kun binoʼob kaʼanoʼ. Baʼaleʼ, le máaxoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ chéen letiʼe yéeyaʼanoʼob yéetel kiliʼich muukʼoʼ (1 Ped. 2:9; Apo. 14:1-5).
14. ¿Baʼax unaj k-beetik ken aʼalaʼaktoʼon wa baʼax tumen le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u kaajal Diosoʼ?
14 Jeʼex le levitaʼob tu kʼiiniloʼob Jeroboamoʼ, le máaxoʼob meyajtik Dios bejlaʼoʼ maʼatech u chaʼik u tuʼusloʼob tumen le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u kaajal Diosoʼ. Le yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan yéetel le uláakʼ tamanoʼoboʼ jach upuliʼ maʼatech u kʼamikoʼob le baʼax ku kaʼansik le máakoʼobaʼ (xokaʼak Romailoʼob 16:17). Kex k-uʼuyik u tʼaan le gobiernoʼoboʼ, maʼatech k-oksikba tiʼ política mix tiʼ baʼateloʼob, baʼaxeʼ k-tsʼáaikba yáanal u páajtalil u Reino Dios (Juan 18:36; Rom. 13:1-8). Maʼatech k-uʼuyik baʼax ku kaʼansik le máaxoʼob ku yaʼalik ku meyajtkoʼob Dios, baʼaleʼ maʼ tu kuxtaloʼob jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ (Tito 1:16).
15. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-náachtal tiʼ «le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]»?
15 Bejlaʼa xaneʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik u páajtalil tiʼ le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob u jóoʼloʼob tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, utiaʼal ka okokoʼob ichil u kaajal ku keʼetel yéetel upʼéel paraísooʼ (2 Cor. 12:1-4). Tumen kiʼimak k-óol yoʼolal lelaʼ, maʼ unaj k-náachtal tiʼ «le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat» pʼaʼat «tumen u tsʼuulil utiaʼal u [kanáant] le máaxoʼob otochnáaloʼob utiaʼal ka u tsʼáa janal tiʼob tu yorailoʼ». Tiʼ le palitsilaʼ, Jesucristoeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik «u kanáant tuláakal baʼax yantiʼ» (Mat. 24:45-47). Le oʼolal kex tumen yaan kʼiin maʼ t-naʼatik baʼaxten ku chʼaʼatuklik ka beetaʼak wa baʼaxeʼ, maʼ unaj k-luʼsikba yáanal u nuʼuktaj le palitsilaʼ mix k-aʼalik wa le oʼolal yaan k-suut teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. Wa chúukaʼan k-óol tiʼ Jéeobaeʼ yaan k-páaʼtik yéetel kabal óolal ka tsoʼoloktoʼon le baʼax maʼ t-naʼatkoʼ.
Ken tsʼaʼabak u beetoʼob talam meyajoʼob
16. ¿Baʼax talam meyaj tsʼaʼab u beet utúul u profetai Judá?
16 Jéeobaeʼ jach upuliʼ maʼ maʼalob tu yilil le baʼax tu beetaj Jeroboamoʼ. Le oʼolal tu túuxtaj utúul profeta tiʼ Judá utiaʼal ka xiʼik tak Betel u yaʼal tiʼ le rey baʼax kun úuchul tiʼoʼ, yéetel unaj u yaʼalik tu yorai táan u kʼubik u siibal Jeroboamoʼ. Le baʼax ken u beet kaʼach le profetaoʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ tumen jeʼel tak u kíimsaʼal tu yoʼolaleʼ (1 Rey. 13:1-3).
17. ¿Bix úuchik u kanáantik Jéeoba u profeta?
17 Jeroboameʼ jach tsʼíikilnaj yoʼolal le baʼax tu yaʼalaj le profetaoʼ, le oʼolal tu yaʼalaj: «¡Macheʼex!». Baʼaleʼ táanil tiʼ u maʼachleʼ, «le kʼab tu tichʼaj utiaʼal u yeʼesikoʼ, túuchʼ pʼáatik maʼ páatji u péeksikiʼ. Tiʼ le súutukoʼ le u multuunil [adoracionoʼ] xiixchajiʼ u taʼanil le kʼáakʼoʼ kʼiʼitpajoʼob». Le rey túunoʼ tu yaʼalaj tiʼ le profeta ka u kʼáat tiʼ Jéeoba ka utsak u kʼaboʼ. Le profetaoʼ kʼáat óolnaj tiʼ Jéeobaeʼ ka utschaj Jeroboam. Bey úuchik u kanáantik Jéeoba u profetaoʼ (1 Rey. 13:4-6).
18. Jéeobaeʼ, ¿bix u kanáantik le máaxoʼob yéetel x-maʼ saajkilil ku tsʼáaikoʼob ojéeltbil baʼax ken u beetoʼ?
18 Ken jóoʼkoʼon kʼaʼaytaj bey xan ken k-kaʼans le máakoʼoboʼ, yaan kʼiineʼ yaan máax ku yaʼaliktoʼon baʼal wa ku chʼaʼapachkoʼon (Mat. 24:14; 28:19, 20). Kex tumen yaan máaxoʼob maʼ u kʼáat u yuʼuboʼoneʼ, maʼ unaj u xuʼulul k-tsʼáaik k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Jeʼex le profeta bin tʼaan tu táan Jeroboamoʼ, toʼon xaneʼ «maʼ k-chʼaʼik sajakil k-meyajtik» Jéeoba «ich kiliʼichil yéetel kʼub óolal» (Luc. 1:74, 75). * Kex tumen Jéeoba maʼ ken u beet upʼéel milagro utiaʼal u salvarkoʼoneʼ, ku meyajtiʼ u kiliʼich muukʼ yéetel u angeloʼob utiaʼal u kanáantkoʼon yéetel u yáantkoʼon (xokaʼak Juan 14:15-17; Apocalipsis 14:6). Dioseʼ mix bikʼin ken u xúumpʼat le máaxoʼob yéetel x-maʼ saajkilil ku tsʼáaikoʼob ojéeltbil le baʼax ken u beetoʼ (Fili. 1:14, 28).
Jéeobaeʼ yaan u kanáantik le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼoʼ
19, 20. 1) ¿Baʼaxten k-ojel Jéeobaeʼ mix bikʼin ken u xúumpʼattoʼon? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
19 Jéeobaeʼ utúul Dios chúukaʼan u yóol (2 Sam. 22:26). U jaajileʼ letiʼeʼ «uts tiʼ tuláakal baʼax ku beetik» (Sal. 145:17). Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Ku kanáantik le máaxoʼob u yokesmaj u yóoloʼob tiʼeʼ» (Pro. 2:8). Le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ, jach u yojloʼob yaan u kanáantaʼaloʼob ken beetaʼak u muʼyajoʼob, ken yanakoʼob tu táan le máaxoʼob u xúumpʼatmoʼob Jéeobaoʼ yéetel le ken tsʼaʼabak u beetoʼob talam meyajoʼob.
20 Baʼaleʼ cada utúul tiʼ toʼoneʼ unaj k-tuklik lelaʼ: «¿Baʼax ken u yáanten utiaʼal u chúukpajal in wóol tiʼ Jéeoba ken in aktáant talamiloʼob wa táabsajiloʼob?» wa «¿bix jeʼel u maas chúukpajal in wóol tiʼ Dioseʼ?».
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 18 Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-kanik wa le profetaaʼ (maʼatech u yaʼalaʼal u kʼaabaʼ) chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba yéetel yaan k-ilik baʼax úuchtiʼ.
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Bix tsʼoʼok u yeʼesik Jéeoba maʼatech u xúumpʼattik le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob tiʼ ken beetaʼak u muʼyajoʼoboʼ?
• ¿Baʼax unaj k-beetik ken aʼalaʼaktoʼon wa baʼax tumen le máaxoʼob tsʼoʼok u xúumpʼatkoʼob u kaajal Diosoʼ?
• ¿Bix u kanáantik Jéeoba le máaxoʼob ku tsʼáaik u yóoloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 3]
Salomoneʼ yaan baʼax kʼaʼabéet u beetik kaʼach utiaʼal u kʼamik utsiloʼob letiʼ yéetel u kaajal
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
Le ka tu beetaj Jeroboam u adorartaʼal mejen wakaxoʼobeʼ, Jéeobaeʼ maʼ tu xúumpʼattaj le máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼoʼ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
Dan
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
U REINOI ISRAEL
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
(Jeroboam)
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
SIQUEM
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
Betel
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
JERUSALÉN
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
U REINOI JUDÁ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]
(Roboam)