Tyari yusrefi na wan lespeki fasi fu gi Yehovah grani
Tyari yusrefi na wan lespeki fasi fu gi Yehovah grani
„Den sani di [Yehovah] e du moi srefisrefi èn den e gi en glori.”—PS. 111:3.
1, 2. (a) San a wortu „glori” wani taki? (b) Na sortu aksi wi sa poti prakseri na ini na artikel disi?
BIJBEL e sori taki wi musu lespeki Gado. Psalm 104:1 e taki: ’O Yehovah mi Gado, a grani nanga a glori fu yu de leki wan krosi na yu skin.’ Na apostel Paulus ben sori taki libisma kan tyari densrefi na wan lespeki fasi tu. Luku san a ben taki fu Kresten uma: „Den umasma musu moi densrefi nanga krosi di fiti, èn den musu du dati na wan lespeki fasi èn nanga krin frustan, ma den no musu moi densrefi fu di den e brei den ede-wiwiri nanga ala sortu modo, noso fu di den e weri gowtu, peri noso diri krosi” (1 Tim. 2:9). Ma fu man sori lespeki gi Yehovah, di abi „glori”, dan wi musu du moro.—Ps. 111:3.
2 Na ini Bijbel, a Hebrew wortu di vertaal nanga „glori”, kan abi fu du tu nanga a gi di sma e gi grani na trawan, noso nanga a lespeki fasi fa wan sma e tyari ensrefi. Wan wortubuku e taki dati wan sma di e tyari ensrefi na wan lespeki fasi, na wan sma di warti fu kisi grani. Èn nowan sma warti fu kisi moro grani, leki Yehovah. Fu di wi na futuboi fu Yehovah, meki wi musu taki èn handri na wan fasi di e gi Gado grani. Ma fu san ede libisma man tyari densrefi na so wan fasi taki den warti fu kisi grani? Fa wi kan si taki Yehovah abi bigi glori? San wi musu du fu di wi sabi taki Gado abi bigi glori? Fa Yesus Krestes e leri wi fu sori lespeki gi trawan? Èn fa wi kan tyari wisrefi na wan lespeki fasi, soleki fa a fiti Kresten?
Wi man sori taki wi warti fu kisi grani
3, 4. (a) San wi musu du fu di wi kisi grani? (b) Fu suma a profeititori na ini Psalm 8:5-9 e taki? (Luku a futuwortu.) (c) Suma Yehovah gi grani na ini a ten di pasa?
3 Fu di libisma meki leki wan prenki fu Gado, meki den alamala man tyari densrefi na so wan fasi taki den warti fu kisi grani. Yehovah ben gi grani na a fosi libisma, di a gi en a wroko fu sorgu gi grontapu (Gen. 1:26, 27). Srefi baka di libisma tron sondusma, Yehovah sori den taki den ben abi a frantwortu ete fu sorgu gi grontapu. Sobun, Gado e sori libisma ete taki a e si den leki sma di warti fu kisi grani. (Leisi Psalm 8:5-9.) * Fu di Gado e si wi leki warti sma, meki wi musu gi en grani. Iya, wi musu prèise a bigi nen fu Yehovah na wan lespeki fasi.
4 Yehovah e gi grani na den anbegiman fu en. Yehovah ben teki na ofrandi fu Abel, ma a weigri fu teki a di fu en brada, Kain. Na so a ben gi grani na Abel (Gen. 4:4, 5). Moses ben kisi a rai fu ’gi pikinso fu a grani fu en’ na Yosua, a man di ben o tron fesiman fu den Israelsma baka en (Num. 27:20). Luku san Bijbel e taki fu Salomo, a manpikin fu David: ’Heri Israel kon si taki Yehovah ben e meki Salomo kon bigi. Noiti ete wan kownu fu Israel kisi so furu grani leki Salomo’ (1 Kron. 29:25). Te den salfu Kresten kisi wan opobaka, dan Gado sa gi den bigi grani. Den Kresten disi meki ’a glori nanga a moifasi fu en kownumakti’ bekènti doronomo (Ps. 145:11-13). Fu di den „tra skapu” fu Yesus e prèise Yehovah na a srefi fasi disi, meki den e kisi grani tu.—Yoh.10:16.
A glori fu Yehovah de fu si
5. O bigi a glori fu Yehovah de?
5 A psalm skrifiman ben skrifi wan singi di e sori taki Gado bigi trutru te yu e agersi en nanga libisma. A singi dati e taki: „O Yehovah, wi Masra, yu nen bigi trutru na heri grontapu, èn a glori fu yu hei moro hemel!” (Ps. 8:1) Yehovah Gado na a wan-enkri Sma na hemel nanga grontapu di abi so furu glori. Dati de so fu sensi a ten bifo a ben meki „hemel nanga grontapu”. Na so a sa de tu baka te a sa meki grontapu tron wan paradijs èn ala libisma tron volmaakti sma. Iya, a glori fu Yehovah na fu têgo.—Gen. 1:1; 1 Kor. 15:24-28; Openb. 21:1-5.
6. Fu san ede a psalm skrifiman taki dati a glori fu Yehovah de leki wan krosi na en skin?
6 A psalm skrifiman di ben abi frede gi Gado, ben si a bigi glori fu hemel di lai nanga stari te neti, èn den stari disi gersi brenki diri ston. A ben musu fu naki en ati di a si a sani disi! A psalm skrifiman ben fruwondru srefisrefi fa Gado „bradi hemel neleki wan tenti krosi”. Dati meki a taki dati a glori fu Yehovah de leki wan krosi na en skin, fu di a meki tumusi wondru sani. (Leisi Psalm 104:1, 2.) Aladi wi no man si na almakti Mekiman fu wi, toku a glori fu en de fu si na ini den sani di a meki.
7, 8. Fa a glori fu Yehovah de fu si na hemel?
7 Fu eksempre, luku a bigi stari sistema fu wi di nen a Melkwegstelsel. Te yu e luku den someni stari, planeiti, nanga grupu planeiti di e drai lontu wan son, dan grontapu de leki wan ai-santi na wan bun bigi sekanti. Fu taki en leti, a stari sistema disi wawan abi moro leki 100 milyard stari! Efu ibri sekonde yu ben kan teri wán stari, èn efu yu ben e du dati 24 yuru langa, dan a ben o teki moro leki 3000 yari fu teri 100 milyard stari.
8 Efu a Melkwegstelsel wawan abi 100 milyard stari, dan fa a de nanga den tra stari sistema? Omeni stari de na ini ala den stari sistema disi? A no de fu taki dati den furu so te taki noiti wi o man teri den. Ma toku Yehovah „e teri omeni stari de; a e kari den alamala na den nen” (Ps. 147:4). Fu di yu sabi taki Yehovah abi so furu glori, meki yu e kisi deki-ati fu prèise en nen, a no so?
9, 10. Fa a brede di wi e kisi fu wi Mekiman e sori taki a koni srefisrefi?
9 Baka di wi poti prakseri na a tumusi bigi hemel, dan meki wi poti prakseri na wan sani di wi alamala sabi, èn dati na brede. Boiti taki Yehovah na „a Mekiman fu hemel nanga grontapu”, a de so srefi „a Sma di e gi brede na den wan di de nanga angribere” (Ps. 146:6, 7). A ’glori’ fu Gado de fu si na ini den bigi sani di a du èn sosrefi na ini den spesrutu sani di e gro na grontapu, so taki wi kan meki brede fu den. (Leisi Psalm 111:1-5.) Yesus ben leri den bakaman fu en fu aksi Gado a sani disi na ini begi: „Gi wi tide a brede di wi abi fanowdu gi a dei disi” (Mat. 6:11). Brede ben de wan prenspari nyanyan gi furu sma fu owruten, èn sosrefi gi den Israelsma. Aladi sma e si brede leki wan aladei nyanyan sani, toku a no makriki fu frustan fa den difrenti sani di sma e gebroiki fu meki brede, e moksi nanga makandra fu tron so wan switi sani fu nyanyan.
10 Na a pisi ten di sma ben e skrifi Bijbel, den Israelsma ben e gebroiki blon nanga watra fu meki brede. Son leisi sma ben e gebroiki srudeki tu. Te sma e moksi srudeki, blon, nanga watra, dan a blon e sweri, so taki den kan meki brede fu en. Wi no sabi soifri fa a du kon taki a blon e sweri. Boiti dati, a fasi fa a skin e teki a brede, na wan tra sani di wi no man frustan soifri tu. Dati meki wi kan frustan fu san ede a psalm skrifiman ben singi: „Den wroko fu yu furu srefisrefi, o Yehovah! Yu meki den alamala na wan koni fasi”! (Ps. 104:24) Yu e kisi deki-ati tu fu prèise Yehovah te yu e luku den sani di a meki?
San wi musu du fu di wi sabi taki Gado abi bigi glori?
11, 12. Te wi e denki dipi fu den tumusi wondru sani di Gado meki, dan sortu krakti dati sa abi na wi tapu?
11 Wi no abi fu de sabiman fu fruwondru fu den stari na hemel, èn wi no abi fu sabi finifini tu fa brede e meki, fu man nyan bun fu en. Ma fu man abi warderi gi a glori fu wi Mekiman, dan wi musu teki ten fu denki dipi fu den sani di a meki. Sortu wini wi sa kisi te wi e du dati? Wi sa kisi a srefi wini leki te wi e denki dipi fu den tra sani di Yehovah du.
12 Luku san David ben taki fu den bigi sani di Yehovah du fu a bun fu En pipel. A ben singi: „Mi sa poti prakseri na a kefalek bigi glori fu yu èn na den wondruwroko fu yu” (Ps. 145:5). Te wi e studeri Bijbel èn te wi e teki ten fu denki dipi fu den sani di wi e leisi na ini, dan wi e sori taki wi wani kon sabi moro fu den sani di Gado du. Sortu krakti disi sa abi na wi tapu? Wi sa kisi moro warderi gi a glori fu Gado. A no de fu taki dati neleki David, wi sa kisi deki-ati fu prèise Yehovah, èn wi sa taki: „Mi sa meki bekènti o bigi yu de” (Ps. 145:6). Te wi e denki dipi fu den tumusi wondru sani di Yehovah du, dan wi sa kon moro krosibei na en èn wi sa kisi deki-ati fu fruteri trawan fu en. Iya, wi sa du dati fayafaya èn nanga overtoigi. Yu e meki a bun nyunsu bekènti fayafaya? Yu e yepi sma fu kisi warderi gi a glori fu Yehovah Gado?
Yesus gi grani na sma, neleki fa Gado e du dati
13. (a) Fa Yehovah gi grani na a Manpikin fu en, soleki fa Danièl 7:13, 14 e sori? (b) Fa Yesus di e tiri leki Kownu e handri nanga den wan di de na en ondro?
13 Gado Manpikin, Yesus Krestes, ben meki a bun nyunsu bekènti fayafaya èn a gi grani na en hemel Tata di abi bigi glori. Yehovah gi a wan-enkri Manpikin fu en bigi grani di a gi en ’tirimakti nanga wan kownukondre’. (Leisi Danièl 7:13, 14.) Ma toku Yesus no abi heimemre. Tra fasi leki dati, a de wan lobi-ati Tiriman di e hori den swakifasi fu den wan di de na en ondro na prakseri. Boiti dati, a e gi grani na den. Luku wan eksempre di e sori fa Yesus, di Gado poti leki Kownu, ben e handri nanga den sma di a ben e miti. Luku fa a ben e handri spesrutu nanga den sma di trawan ben e wisiwasi.
14. Fa sma na ini Israel fu owruten ben e si gwasiman?
14 Nofo tron, sma fu owruten di ben abi gwasi, ben e dede gowe safrisafri, èn dati ben de wan tumusi sari sani fu si. Safrisafri a siki ben e panya na den sma disi den heri skin. Sma ben feni taki neleki fa wan dedesma no ben man kisi libi baka, na so yepi no ben de gi wan gwasiman (Num. 12:12; 2 Kow. 5:7, 14). Sma ben e si gwasiman leki sma di no krin, den ben e wisiwasi den, èn den ben e wai pasi gi den. Te gwasiman ben e kon krosibei na sma, dan den ben musu bari: „Mi no krin, mi no krin!” (Lef. 13:43-46) Sma ben e si gwasiman leki dedesma. Soleki fa den buku fu den Dyu leriman e taki, dan wan gwasiman no ben mag kon moro krosibei leki 1,7 meter fu wan tra sma. Den buku dati ben e taki tu dati di wan kerki fesiman ben si wan gwasiman, dan a fringi ston na en tapu, so taki a no ben e kon moro krosibei.
15. Fa Yesus handri nanga wan gwasiman?
15 Ma a moi fu si fa Yesus ben handri nanga wan gwasiman di ben kon begi en fu dresi en. (Leisi Markus 1:40-42.) Yesus no seni a gwasiman gowe, ma a fasi fa a handri nanga a man ben e sori taki a ben e firi gi en èn taki a ben abi lespeki gi en. Yesus ben e firi sari gi a man disi, èn a ben si taki a man disi ben abi yepi fanowdu. Dati meki a no draidrai fu yepi a man. A langa en anu fasi a man, èn a dresi en.
16. San yu leri fu a fasi fa Yesus ben handri nanga trawan?
16 Soleki fa wi si, dan Yesus ben e gi grani na sma, neleki fa en Tata ben e du dati. Fa wi kan teki na eksempre fu en? Wan fasi fa wi kan du dati, na taki wi musu sori lespeki gi ala sma, awansi den gudu noso pôti, awansi den siki noso gosontu, èn awansi den yongu noso owru (1 Petr. 2:17). Spesrutu den wan di abi frantwortu, soleki masra, papa, mama, nanga Kresten owruman musu sori lespeki gi den wan di de na den ondro, èn den musu yepi den sma disi fu tan abi lespeki gi densrefi. Bijbel e sori krin taki ala Kresten musu du disi. A e taki: „Neleki fa brada lobi makandra, na so un musu abi dipi firi gi makandra. Unu fosi musu bigin sori trawan lespeki.”—Rom. 12:10.
Wi musu tyari wisrefi na wan lespeki fasi te wi e teki prati na a anbegi
17. Fa Bijbel e leri wi taki wi musu tyari wisrefi na wan lespeki fasi te wi e teki prati na a anbegi fu Yehovah?
17 Te wi e teki prati na a anbegi fu Yehovah, dan a de tumusi prenspari taki wi e du dati na wan lespeki fasi. Preikiman 5:1 e taki: „Luku bun fa yu e tyari yusrefi te yu e go na a oso fu a tru Gado.” Moses nanga Yosua ben kisi a komando fu puru den susu na den futu te den ben de na ini wan santa presi (Ex. 3:5; Yos. 5:15). Den ben musu du disi fu sori lespeki. Den priester fu Israel ben musu weri bruku fu linnen „fu tapu den syenpresi” (Ex. 28:42, 43). Na so fasi sma no ben o si den syenpresi te den ben e du diniwroko na a altari. Ibri memre fu a priester famiri ben musu tyari ensrefi na wan lespeki fasi soleki fa a ben fiti wan anbegi fu Gado.
18. Fa wi e tyari wisrefi na wan lespeki fasi na ini na anbegi fu Yehovah?
18 Sobun, leki anbegiman fu Yehovah, wi musu tyari wisrefi na wan lespeki fasi na ini ala sani. Efu wi wani taki trawan lespeki wi, dan wi musu tyari wisrefi na wan lespeki fasi. Wi no musu du dati fu sma ai nomo. Na presi fu dati, wi musu tyari wisrefi na wan fasi di Gado feni bun, fu di Gado e si na ati fu wi (1 Sam. 16:7; Odo 21:2). Wi musu tron sma di e tyari densrefi na wan lespeki fasi, wi musu handri na wan warti fasi nanga trawan, èn wi musu abi a yoisti denki tu fu wisrefi. Iya, ala ten wi musu taki èn handri na wan lespeki fasi. Te a abi fu du nanga a fasi fa wi e tyari wisrefi, a fasi fa wi de, den krosi di wi e weri èn a fasi fa wi e moi wisrefi, dan wi e hori den wortu fu na apostel Paulus na prakseri. A ben taki: „Na nowan enkri fasi wi e du sani di e meki trawan fadon, so taki sma no sa taki takru fu a diniwroko fu wi; ma na ala fasi wi e buweisi taki wi na dinari fu Gado” (2 Kor. 6:3, 4). Wi e „moi a leri fu Gado, wi Frulusuman, na ini ala sani”.—Tit. 2:10.
Tan tyari yusrefi na wan lespeki fasi soleki fa a fiti wan Kresten
19, 20. (a) San na wan moi fasi fa wi kan gi grani na trawan? (b) Sortu fasti bosroiti wi musu abi?
19 Den salfu Kresten di de „boskopuman di e teki presi gi Krestes”, e tyari densrefi na wan lespeki fasi (2 Kor. 5:20). Den „tra skapu” di e horibaka doronomo gi den, na sma di kisi a grani fu teki presi gi a Mesias Kownukondre. Wan sma di e teki presi gi a tirimakti fu en, e taki nanga deki-ati èn na wan lespeki fasi gi a tirimakti dati. Fu dati ede, wi musu taki na wan lespeki fasi èn nanga deki-ati fu horibaka gi a tirimakti fu Gado, noso a Kownukondre fu en (Ef. 6:19, 20). Èn te wi e tyari „bun nyunsu di abi fu du nanga wan moro bun sani’, dan wi e gi grani na den sma di e yere a boskopu disi, a no so?—Yes. 52:7.
20 Wi musu abi a fasti bosroiti fu gi glori na Gado. Dati meki wi musu tyari wisrefi na wan lespeki fasi soleki fa a feni bun (1 Petr. 2:12). Meki wi sori bigi lespeki gi Gado ala ten, sosrefi gi na anbegi fu en, èn gi den Kresten brada nanga sisa fu wi. Èn meki a de so taki Yehovah, di abi bigi glori, e prisiri fu di wi e anbegi en na wan lespeki fasi.
[Futuwortu]
^ paragraaf 3 Den sani di David taki na ini a di fu aiti Psalm, na wan profeititori di abi fu du tu nanga a volmaakti man Yesus Krestes.—Hebr. 2:5-9.
San yu ben sa piki?
• Te wi abi warderi gi a bigi glori fu Yehovah, dan san wi sa du?
• Te yu e luku a lespeki fasi fa Yesus handri nanga a gwasiman, dan san dati e leri yu?
• Fa wi kan gi Yehovah grani na wan lespeki fasi?
[Aksi fu a tori disi]
[Prenki na tapu bladzijde 12]
Fa Yehovah gi grani na Abel?
[Prenki na tapu bladzijde 14]
Srefi a brede di Yehovah e gi wi e sori taki A e du bigi sani
[Prenki na tapu bladzijde 15]
Te wi e luku a lespeki fasi fa Yesus handri nanga a gwasiman, dan san dati e leri yu?
[Prenki na tapu bladzijde 16]
Fu man gi grani na Yehovah, dan wi musu anbegi en na wan lespeki fasi