Unaj k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba yéetel tsiikil
Unaj k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba yéetel tsiikil
«[Jéeoba] tsʼoʼok a búukbesikaba yéetel nojbeʼenil bey xan yéetel kiʼichkelemil.» (SAL. 104:1.)
1, 2. 1) ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le tʼaan nojbeʼeniloʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?
LE BIBLIAOʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ u búukbesmuba yéetel «nojbeʼenil bey xan yéetel kiʼichkelemil» (Sal. 104:1). Wíinikeʼ yaʼab bix jeʼel u yeʼesik u nojbeʼenil Jéeobaeʼ. Upʼéel bixeʼ letiʼe bix u vestirkubaʼoboʼ. Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj tiʼ le kiikoʼob «ka u búukintoʼob kʼambeʼen nookʼoʼob, yéetel chʼaʼa subtalil bey xan yéetel kabal óolal ka u jatsʼutskíintubaʼob maʼ yéetel nikiʼ xáacheʼetaʼal u tsoʼotsel pooliʼ mix yéetel oroiʼ, perlaʼob wa koʼokoj nookʼoʼobiʼ» (1 Tim. 2:9). Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼaloʼob unaj k-beetik utiaʼal k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba, le Dios baʼpachtaʼan yéetel «nojbeʼenil bey xan tu yéetel kiʼichkelmil[oʼ]» (Job 40:10).
2 Le tʼaan ich hebreo yéetel griego ku suʼutul «nojbeʼenil[oʼ]» ku suʼutul xan «kiʼichkelmil», «jatsʼutsil» yéetel «tsiikil». Ich mayaeʼ le tʼaan nojbeʼeniloʼ ku meyaj utiaʼal u yeʼesaʼal bix le modos yaan tiʼ utúul máak ku náajmatik ka tsiʼikik yéetel ka yaabiltaʼak. Chéen Jéeoba ku jach náajmatik ka tsiʼikik yéetel u yaabiltaʼal. Le beetikeʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ, ku yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ yoʼolal bix u tʼaanoʼob bey xan bix u kuxtaloʼob. Baʼaleʼ, ¿baʼaxten wíinikeʼ ku páajtal u yeʼesik tsiikil? ¿Bix u yilaʼal u nojbeʼenil yéetel u kiʼichkelmil Jéeoba tiʼ le baʼaxoʼob u beetmoʼ, yéetel baʼax utsiloʼob ken k-kʼam wa k-tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ? ¿Baʼax tu kaʼansajtoʼon Jesús yoʼolal u yeʼesaʼal tsiikil tiʼ u maasil? Yéetel ¿bix jeʼel u páajtal k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba tiʼ tuláakal baʼax k-beetkeʼ?
Baʼaxten ku páajtal k-eʼesik tsiikil
3, 4. 1) ¿Baʼax ku páaʼtaʼal ka k-beet yoʼolal le nojoch tsiikil tsʼoʼok u yeʼesaʼaltoʼonoʼ? 2) ¿Tiʼ máax ku tʼaan le Salmo 8:5-9? (Ilaʼak le chan tsolajiloʼ.) 3) Úuchjeakileʼ, ¿tiʼ máaxoʼob tu yeʼesaj tsiikil Jéeoba?
3 Toʼoneʼ ku páajtal k-eʼesik tsiikil tumen beetaʼanoʼon jeʼel bix Jéeobaeʼ. Letiʼeʼ tu yeʼesaj tsiikil tiʼ Adán le ka tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ u kanáantik le Luʼumaʼ (Gén. 1:26, 27). Baʼaleʼ kex kʼebanchaj le máakoʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu chaʼaj u seguer u kanáantkoʼob le Luʼumaʼ, le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼalik tu tsʼáaj yaʼab tsiikil tiʼob (xokaʼak Salmo 8:5-9). * Le oʼolaleʼ, ¿baʼax ku páaʼtaʼal ka k-beete? Ka k-eʼes tsiikil tiʼ Jéeoba yéetel tuláakal baʼax k-beetik yéetel ka k-nojbeʼenkúunt u kiʼichkelem kʼaabaʼ.
4 Jéeobaeʼ ku yeʼesik tsiikil tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ. Jeʼex tiʼ Abeleʼ tu yeʼesaj tsiikil le ka tu kʼamaj u siibaloʼ, baʼaleʼ u siibal Caineʼ maʼ tu kʼamiʼ (Gén. 4:4, 5). Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés ka u tsʼáa u jaats u tsiikil wa u nojbeʼenil yóokʼol Josué, le máax kun seguer u nuʼuktik le israelitaʼoboʼ (Núm. 27:20, NM). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xan yoʼolal Salomón, u paal David: «[Jéeobaeʼ] tu tsʼáaj u kiʼ óolalil tiʼ Salomón ka ilaʼak u nojoch [baʼalil] tu táan tuláakal Israel, tu tsʼáaj nojoch kiʼichkelmil tiʼ u [reino], mix juntéen tu beetaj bey tiʼ mix juntúul [reyoʼ]» (1 Cró. 29:25). Dioseʼ yaan u tsʼáaik upʼéel nojoch nojbeʼenil tiʼ le máaxoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ tumen tu kʼaʼaytoʼob yéetel chúukaʼan óolal «u nojoch ayikʼalil [u reinooʼ]» (Sal. 145:11-13). Tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob yanoʼob ichil le «uláakʼ tamanoʼob[oʼ]» yaan xan u yeʼesaʼaltiʼob nojbeʼenil ikil u meyajkoʼob Jéeoba (Juan 10:16).
U nojbeʼenil yéetel u kiʼichkelmil Jéeobaeʼ ku yilaʼal tiʼ le baʼaxoʼob u beetmoʼ
5. ¿Bix u nojbeʼenil Jéeoba?
5 Le Salmo 8, ku yeʼesik maas nojoch Jéeoba tiʼ wíinik,Davideʼ tu yaʼalaj: «Yuumtsil, sen nojoch a jalaʼachil t-óokʼol; ¡a kʼaabaʼeʼ kiʼichkelem tu yóokʼol tuláakal le luʼumaʼ! ¡[A] nojbeʼenileʼ ku píitmáan náachil tiʼ le kaʼanoʼ!» (Sal. 8:1). Jéeobaeʼ mix bikʼin kun xuʼulul u yeʼesik u nojbeʼenil; desde táanil tiʼ u beetik «kaʼanoʼob yéetel luʼum[eʼ]», bey xan ken tsʼoʼokok u sutik paraísoi le yóokʼol kaabaʼ, chéen letiʼ ku náajmatik ka nojbeʼenkúuntaʼak (Gén. 1:1; 1 Cor. 15:24-28; Apo. 21:1-5).
6. ¿Baʼaxten le salmistaoʼ tu yaʼalaj Jéeobaeʼ u búukbesmuba yéetel nojbeʼenil?
6 Maʼ xaaneʼ, le salmistaoʼ jach jaʼakʼ u yóol le ka tu yilaj bukaʼaj eekʼoʼob yaan teʼ kaʼanoʼ. Tumen jach jakʼaʼan u yóol yoʼolal le baʼaxoʼob u beetmaj Jéeoba yéetel bix úuchik u jayik «bey jumpʼéel bóochʼ, le kaʼanoʼ», tu yaʼaleʼ Dioseʼ u búukbesmuba yéetel nojbeʼenil (xokaʼak Salmo 104:1, 2). Kex Jéeoba, le máax yaan tuláakal páajtalil tiʼ maʼ tu béeytal u yilaʼaloʼ, u nojbeʼenil yéetel u kiʼichkelmileʼ ku yilaʼal tiʼ le baʼaxoʼob u beetmoʼ.
7, 8. Le eekʼoʼoboʼ, ¿bix u chíikbeskoʼob u nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeoba?
7 Tuukulnakoʼon tiʼ le galaxia ku kʼaabaʼtaʼal Vía Láctea, le tuʼux yaan le Luʼumaʼ. Teʼ galaxiaaʼ jach yaʼab eekʼoʼob yaniʼ yéetel le Luʼumaʼ ku yilaʼal bey upʼéel chan arena yaan tu jáal kʼáaʼnáabeʼ. Chéen tukulteʼ, yaan maas tiʼ cien mil millones eekʼoʼob teʼ galaxiaaʼ. Wa ka k-xok upʼéel cada segundoeʼ, yaan u bisiktoʼon maas tiʼ tres mil jaʼaboʼob utiaʼal k-láaj xokkoʼob.
8 Wa le galaxia tuʼux yanoʼon yaan maas tiʼ cien mil millones eekʼoʼobeʼ, ¿baʼax túun jeʼel u páajtal u yaʼalaʼal yoʼolal u maasiloʼoboʼ? Le máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼoboʼ, ku tuklikoʼobeʼ yaan kex cincuenta mil wa ciento veinticinco mil millones galaxiaʼob. ¿Bukaʼaj túun eekʼoʼob yaan? Mix máak jeʼel u páajtal u yojéeltikeʼ, tumen jach yaʼaboʼob. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ u yojel «jaypʼéel eekʼoʼob yaan, yéetel ku tsʼáaik u kʼaabaʼob» (Sal. 147:4, LSM). Le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-kanik yoʼolal u nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeobaoʼ, ¿maʼ wa tu péekskoʼon k-nojbeʼenkúunt u kʼaabaʼ?
9, 10. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le waaj yoʼolal le naʼat yaan tiʼ Jéeobaoʼ?
9 Beoraaʼ koʼox tʼaan tiʼ upʼéel waaj. Jéeobaeʼ maʼ chéen «tu beetaj kaʼan, [yéetel] luʼum[iʼ]»; baʼaxeʼ «ku tsʼáaik le semilla utiaʼal pakʼbiloʼ, yéetel le waaj utiaʼal jaantbiloʼ» (Sal. 146:6, 7; 2 Cor. 9:10). U nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeobaeʼ ku yilaʼal tiʼ tuláakal le baʼax u beetmoʼ, jeʼex le paakʼaloʼob ku meyaj utiaʼal u beetaʼal le waajoʼ (xokaʼak Salmo 111:1-5). Jesuseʼ tu kaʼansaj tiʼ u disipuloʼob bix unaj u payalchiʼob tiʼ Dios: «Tsʼáatoʼon bejelaʼeʼ le waaj kʼaʼabéet tiʼ toʼon sáamsamaloʼ» (Mat. 6:11). Le waajoʼ jach suuk u jaantaʼal kaʼach tumen le úuchben máakoʼob, jeʼex le israelitaʼoboʼ. Kex le waaj maʼ upʼéel nojoch jaanloʼ, le bix u líikʼil le juuchʼ ken xaʼakʼtaʼak yéetel uláakʼ baʼaloʼoboʼ ku beetik u jaʼakʼal u yóol máak.
10 Úuchjeakileʼ, le israelitaʼoboʼ utiaʼal u beetkoʼob le waajoʼ ku xaʼakʼtikoʼob u arinai trigo wa cebada yéetel jaʼ, tsʼoʼoleʼ yaan kʼiineʼ ku xaʼakʼtikoʼob yéetel levadura. Le ken xaʼakʼtaʼak le baʼaloʼobaʼ, maʼ tu naʼatik máak tubeel baʼax ku yúuchul tiʼ le juuchʼoʼ. Yéetel maas talam u naʼataʼal baʼaxten ku yantal u muukʼ máak ken u jaante. Le oʼolal le salmistaoʼ tu yaʼalaj: «¡Bukaʼaj baʼaloʼob [a] beetmaj, Yuumtsil! Tuláakal ta beetaj yéetel naʼat» (Sal. 104:24). ¿Máasaʼ jach yaan baʼax oʼolal utiaʼal k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba?
Baʼax utsiloʼob ken k-kʼam wa k-tuukul tiʼ u nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeoba
11, 12. ¿Baʼax utsiloʼob k-kʼamik wa k-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob u beetmaj Jéeobaoʼ?
11 Tuláakloʼon kex maʼ kaʼanchajaʼan k-xookeʼ ku jaʼakʼal k-óol ken k-il bukaʼaj yaʼabil le eekʼoʼoboʼ, yéetel bukaʼaj kiʼil upʼéel waaj ken k-jaante. Baʼaleʼ maʼ tuláakal máak jeʼel u páajtal u naʼatik bukaʼaj u nojchil Jéeobaiʼ, tumen utiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet u tuukul tiʼ le baʼaloʼob u beetmaj Diosoʼ. ¿Baʼax utsiloʼob ken k-kʼam wa k-tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ? Láayliʼ letiʼe utsiloʼob k-kʼamik ken tuukulnakoʼon tiʼ uláakʼ baʼaloʼob u beetmoʼ. ¿Máakalmáakoʼobiʼ?
12 Le táan kaʼach u tuukul tiʼ le nukuch baʼaloʼob tu beetaj Jéeoba yoʼolal u kaajaloʼ, Davideʼ tu yaʼalaj: «Yaan u yúuchul tʼaan tu yoʼolal a kiʼichkelem nojbeʼenil, teneʼ yaan in tʼaan [tuukul, NM] tu yoʼolal a jakʼbeʼeniloʼob» (Sal. 145:5). Jeʼex David tuukulnaj tiʼ le baʼaxoʼob u beetmaj Jéeobaoʼ, toʼon xaneʼ k-xokik le Bibliaoʼ yéetel k-jóoʼsik u súutukil utiaʼal k-tuukul tiʼ le baʼax t-xokajoʼ. ¿Baʼax utsiloʼob jeʼel k-kʼamik wa k-beetik beyoʼ? Yaan k-naʼatik maas maʼalob u nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeoba, yéetel leloʼ yaan u péeksoʼon k-eʼes tsiikil tiʼ jeʼex tu beetil Davideʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ yaan in tʼaan tu yoʼolal a nojochil» (Sal. 145:6). Jach beyoʼ, wa k-tuukul tiʼ le nukuch baʼaloʼob u beetmaj Jéeobaoʼ, yaan k-maas náatsʼal tu yiknal yéetel maʼ ken k-chʼaʼa saajkil tʼaan tiʼ letiʼ. ¿Jach wa ka tsʼáaik a wóol a kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ, yéetel táan wa a wáantik le máakoʼob u kanoʼob bukaʼaj u nojbeʼenil, u kiʼichkelmil yéetel u sen nojchil Jéeobaoʼ?
Jesuseʼ jach maʼalob u chíikbesik u nojbeʼenil Jéeoba
13. 1) Jeʼex u yaʼalik Daniel 7:13, 14, ¿baʼax tu tsʼáaj Jéeoba tiʼ u Hijo? 2) ¿Baʼax modosi ku yeʼesik Jesús?
13 Jesuseʼ jach tu tsʼáaj u yóol u kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ yéetel tu nojbeʼenkúuntaj u Taata. Jéeobaeʼ tu yeʼesaj nojbeʼenil tiʼ Jesús, úuchik u tsʼáaiktiʼ «páajtalil [...] yéetel u [reinooʼ]» (xokaʼak Daniel 7:13, 14). Kex beyoʼ, Jesuseʼ maʼ nojbaʼal u taaskubaiʼ yéetel maʼ náach yanil tiʼ toʼoniʼ. Baʼaxeʼ letiʼeʼ utúul rey ku chʼaʼik óotsilil tiʼ le máaxoʼob ku gobernarkoʼ, ku naʼatik bix u yuʼubkubaʼob yéetel ku yeʼesik tsiikil tiʼob. Desde táanil tiʼ u beetaʼal reyileʼ, Jesuseʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le máakoʼob pʼektaʼanoʼob yéetel ku beetaʼal u muʼyajoʼoboʼ. Koʼox ilik bix tu beetil.
14. ¿Bix u yilaʼal kaʼach tu kaajil Israel le máaxoʼob yantiʼob lepraoʼ?
14 Úuchjeakileʼ le máaxoʼob yaan lepra tiʼoboʼ, jach yaʼab u muʼyajoʼob, tsʼoʼoleʼ jujumpʼíitil u bin u kíimiloʼob. Le kʼojaʼanilaʼ jujumpʼíitil u bin u piintal tu wíinklil máak yéetel maʼ tu páajtal u tsʼakaʼal, jeʼex mix utúul wíinik jeʼel u páajtal u kaʼa kuxkíintik utúul kimeneʼ (Núm. 12:12; 2 Rey. 5:7, 14). Le máaxoʼob yantiʼob lepraoʼ sucio u yilaʼaloʼob yéetel mix máak unaj u náatsʼal tu yiknaloʼob. Le ken u natsʼubaʼob tuʼux yaan máakeʼ unaj u kʼaʼam aʼalikoʼob: «¡Maʼ uts yanileniʼ! ¡Maʼ uts yanileniʼ!» (Lev. 13:43-46). Jach túun ku mixbaʼalkúuntaʼaloʼob. Jujumpʼéel juʼunoʼob tsʼíibtaʼan tumen le fariseoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le máaxoʼob yaan lepra tiʼoboʼ unaj u náachtaloʼob tiʼ máak kex óoliʼ dos metros. Ku yaʼalaʼaleʼ le fariseoʼoboʼ ken u yiloʼob u tíipʼil utúul máak yaan lepra tiʼeʼ ku chʼiinkoʼob utiaʼal maʼ u náatsʼal tu yiknaloʼob.
15. ¿Bix tu tratartil Jesús utúul máak yaan lepra tiʼ?
15 Baʼaleʼ koʼox ilik baʼax tu beetaj Jesús le ka náatsʼ utúul máak yaan lepra tiʼ táan u kʼáatik ka tsʼaʼakak (xokaʼak Marcos 1:40-42). Jesuseʼ maʼ tu kʼeyiʼ, baʼaxeʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ yéetel tu yeʼesaj tsiikil tiʼ tumen tu yilaj jach luubul u yóol. Jesuseʼ jach péeknaj u yóol, le beetik tu péetsʼkʼabtaj le máakoʼ ka tu tsʼakaj.
16. ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u tratartik Jesús u maasil?
16 Jeʼex Jéeobaeʼ, Jesuseʼ tu yeʼesaj tsiikil tiʼ le máakoʼoboʼ. ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex Jesuseʼ? Letiʼe ken k-eʼes tsiikil tiʼ tuláakal máak kex ayikʼal wa óotsil, kex kʼojaʼan wa maʼatech yéetel kex táankelem wa chʼijaʼan (1 Ped. 2:17). Lelaʼ maases unaj u beetik le máaxoʼob tsʼaʼan páajtalil tiʼoboʼ, jeʼex le íichamtsiloʼoboʼ, le taatatsiloʼoboʼ yéetel le ancianoʼoboʼ utiaʼal maʼ u mixbaʼalkúuntkoʼob le máaxoʼob ku nuʼuktikoʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ lelaʼ jach unaj u beetik tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ: «Yaakuntabaʼex ta baatsileʼex yéetel láakʼtsil yaakunaj; táanilkunsabaʼex ta baatsileʼex yéetel tsiikil» (Rom. 12:10, LTN).
17. ¿Bix u yaʼalik le Biblia unaj k-eʼesik tsiikil tiʼ Dios ken k-adorartoʼ?
17 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ ken k-adorart Dioseʼ unaj k-eʼesik tsiikil jeʼex ku páaʼtaʼal ka k-beetoʼ. Eclesiastés 5:1 ku yaʼalik: «Le ken xiʼikech tu [templo Dioseʼ] tukult maʼalob baʼax bíin a beete». Moisés yéetel Josueeʼ unaj kaʼach u luʼskoʼob u xanaboʼob ken yanakoʼob tiʼ upʼéel kiliʼich kúuchil utiaʼal u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ Dios (Éxo. 3:5; Jos. 5:15). Yéetel u sacerdoteiloʼob Israeleʼ ku meyajtiʼob kaʼach nookʼoʼob beetaʼanoʼob yéetel lino «utiaʼal u pixikoʼob [...] u nakʼoʼobeʼ tak tu muukʼ yookoʼob» (Éxo. 28:42, 43). Le ley tsʼaʼabtiʼobaʼ ku yáantaj utiaʼal u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ Jéeoba ken u kʼuboʼob kaʼach le siibal teʼ altaroʼ. Tsʼoʼoleʼ u familiaʼobeʼ unaj kaʼach u kuxtaloʼob jeʼex u yaʼalik u ley Diosoʼ yéetel u yeʼeskoʼob tsiikil yoʼolal le jatsʼuts meyaj tsʼaʼan tiʼ le sacerdoteoʼ.
18. ¿Baʼaxten jach kʼaʼanan k-eʼesik tsiikil tiʼ tuláakal baʼax k-beetik?
18 Jeʼex k-ilkoʼ, utiaʼal k-nojbeʼenkuntik Jéeobaeʼ unaj k-eʼesik tsiikil tiʼ ken k-adorarte. Baʼaleʼ unaj xan k-eʼesik tsiikil tiʼ u maasil, tumen beyoʼ yaan xan u yeʼeskoʼobtoʼon tsiikil. Lelaʼ k-beetik yéetel u jaajil k-óol, maʼ chéen utiaʼal k-lúubul utsil tiʼobiʼ. Unaj u síijil t-puksiʼikʼal tumen bey u kʼáat Jéeoba ka k-beetoʼ (1 Sam. 16:7; Pro. 21:2). Wa mantatsʼ k-eʼesik le jatsʼuts modosaʼ, yaan u chíikpajal tiʼ baʼax k-beetik, tiʼ bix k-tratartik u maasil yéetel yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-taasikba nojbaʼalil. U jaajileʼ unaj k-eʼesik tiʼ tuláakal baʼax k-beetik yéetel baʼax k-aʼalik. Wa tiʼ bix k-vestirtikba yéetel tiʼ bix k-kuxtal k-eʼesik tsiikileʼ, k-chíikbesik k-chʼaʼik en cuenta le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ: «Maʼ táan k-tsʼáaik mix tuʼux u tʼóochpajal mix máak, utiaʼal maʼ u pʼaʼastaʼal k-meyaj. Baʼaleʼ k-kʼáat k-eʼes tiʼ jeʼel baʼalakeʼ toʼoneʼ u palitsiloʼon Jajal Dios» (2 Cor. 6:3, 4). Tsʼoʼoleʼ yoʼolal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, tu yaʼalaj: «Ka u beetoʼob tuláakal baʼal jach maʼalob, utiaʼal ka ilaʼak tu kuxtaloʼob tiʼ tuláakal baʼaleʼ u jatsʼutsil u kaʼansajoʼob Jajal Dios» (Tito 2:10).
Unaj k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba tiʼ tuláakal baʼax k-beetik
19, 20. 1) ¿Bix k-eʼesik tsiikil tiʼ le máakoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax maʼ unaj u xuʼulul k-beetkiʼ?
19 Le máaxoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ mantatsʼ ku yeʼeskoʼob tsiikil tumen letiʼobeʼ «j-bisajtʼaan[oʼob] tu kʼaabaʼ Cristo» (2 Cor. 5:20, LTN). Le «uláakʼ tamanoʼob» ku yáantkoʼob le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ, láayliʼ tsʼaʼantiʼob u jatsʼuts páajtalil u tʼaanoʼob yoʼolal u Reino Dioseʼ. Utúul j-bisajtʼaan wa embajadoreʼ maʼatech u chʼaʼik saajkil yéetel ku yeʼesik tsiikil ken tʼaanak yoʼolal u gobiernooʼ. Toʼoneʼ bey xan unaj k-tʼaan yoʼolal u Reino Diosoʼ (Efe. 6:19, 20). ¿Máasaʼ ken k-kʼaʼayt «u péektsiloʼob jeetsʼel» tiʼ le máakoʼoboʼ k-eʼesik tsiikil tiʼob? (Isa. 52:7.)
20 Le oʼolaleʼ tiʼ tuláakal baʼax k-beetkeʼ maʼ u xuʼulul k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba yéetel k-eʼesik tsiikil tiʼ (1 Ped. 2:12). Jach unaj k-eʼesik tsiikil tiʼ Dios, tiʼ le adoración k-tsʼáaiktiʼoʼ bey xan tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Wa k-beetik beyoʼ, Jéeoba, le Dios sen kiʼichkelem yéetel u búukbesmuba yéetel nojbeʼeniloʼ, yaan u kʼamik yéetel kiʼimak óolal le adoración k-tsʼáaiktiʼoʼ.
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 3 Le baʼax tu yaʼalaj David teʼ Salmo 8, upʼéel profecía tʼaanaj tiʼ baʼax tu beetaj Jesús le ka taal way Luʼumeʼ (Heb. 2:5-9).
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Baʼax utsiloʼob ken k-kʼam wa k-tuukul tiʼ u nojbeʼenil yéetel u sen nojchil Jéeoba?
• ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u tratartik Jesús utúul máak yaan lepra tiʼ?
• ¿Bix jeʼel k-eʼesik tsiikil tiʼ Dios ken k-adorarte?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 12]
¿Bix eʼesaʼabik tsiikil tiʼ Abel tumen Jéeoba?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 14]
U sen nojchil Jéeobaeʼ ku chíikpajal tak tiʼ le waajoʼ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]
¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u tratartik Jesús utúul máak yaan lepra tiʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 16]
Utiaʼal k-nojbeʼenkuntik Jéeobaeʼ unaj k-eʼesik tsiikil tiʼ ken k-adorarte