Bai na kontenido

Bai na kontenido

Puntonan Sobresaliente di e Kartanan na e Galationan, Efesionan, Filipensenan i Kolosensenan

Puntonan Sobresaliente di e Kartanan na e Galationan, Efesionan, Filipensenan i Kolosensenan

E Palabra di Yehova Ta Bibu

Puntonan Sobresaliente di e Kartanan na e Galationan, Efesionan, Filipensenan i Kolosensenan

ORA apòstel Pablo a tende ku algun kristian tabata bai tras di siguidónan di hudaismo i a desviá for di adorashon puru, el a skirbi un karta impaktante na “e iglesianan di Galasia.” (Gal. 1:2) E karta akí, skirbí rònt di aña 50 pa 52 di nos era, ta kontené konseho direkto i spièrtamentu serio.

Mas o ménos dies aña despues, tempu ku Pablo tabata na Roma komo “prizonero di Kristu Hesus,” el a skirbi e kongregashonnan na Efeso, Filipos i Kolosas, dunando nan konseho sano i estímulo amoroso. (Efe. 3:1) Awe nos por saka hopi benefisio for di e bukinan bíbliko di Galationan, Efesionan, Filipensenan i Kolosensenan, i p’esei ta bon pa nos presta atenshon na nan mensahe.​—Heb. 4:12.

KIKO TA HASI HENDE ‘HUSTU’ DEN BISTA DI DIOS?

(Gal. 1:1–​6:18)

Komo ku algun siguidó di hudaismo a purba desakreditá Pablo den un forma astuto, el a defendé su outoridat komo apòstel dunando sierto detaye di su bida. (Gal. 1:​11–2:14) Pa kontrarestá nan siñansanan falsu, Pablo a deklará: “Hende no ta wòrdu hustifiká [“deklará hustu,” NW] pa medio di e obranan di Lei ma dor di fe den Kristu Hesus.”​—Gal. 2:16.

Pablo a bisa ku Kristu “a redimí esnan ku tabata bou di Lei,” librando nan pa nan por tin libertat kristian. El a hasi un apelashon fuerte na e galationan: “Para firme i no sea sometí atrobe na un yugo di sklabitut.”​—Gal. 4:4, 5; 5:1.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

3:​16-18, 28, 29—E aliansa òf pakto ku Abraham ta na vigor ainda? Sí, e ta. E pakto di Lei tabata algu ku a bini aserka i no a remplasá e pakto ku Dios a sera ku Abraham. P’esei, e pakto ku Abraham a keda válido despues ku e Lei a ser “abolí.” (Efe. 2:15) E promesanan di e pakto ei a pasa pa e berdadero “simia” di Abraham, esta, Kristu Hesus—e parti prinsipal di e simia—i esnan ku ta “pertenesé na Kristu.”

6:2—Kiko ta “e lei di Kristu”? E lei ei ta konsistí di tur loke Hesus a siña hende i manda nan hasi. E ta inkluí spesialmente e mandamentu pa “stima otro.”​—Juan 13:34.

6:8—Den ki sentido nos ta “sembra pa e spiritu”? Nos ta hasi esaki dor di biba na un manera ku ta permití e spiritu di Dios obra libremente riba nos. Un hende ku ta sembra pa e spiritu, entre otro, ta hasi un esfuerso sinsero pa partisipá den aktividatnan ku ta promové fluho di e spiritu.

Lès pa Nos:

1:​6-9. Ora surgi problema den kongregashon, ansianonan kristian no mester tarda pa aktua. Ku rasonamentu sano basá riba e Skritura, nan por refutá rasonamentu falsu mesora.

2:20. E reskate ta un regalo personal di Dios pa nos. Ta asina nos tin ku siña mir’é.​—Juan 3:16.

5:​7-9. Mal asosiashon por ‘stroba nos di obedesé e bèrdat.’ Ta sabí pa nos evitá nan kompletamente.

6:​1, 2, 5E rumannan ku ta “spiritual,” esta, ku ta spiritualmente kapasitá, por yuda nos karga algu pisá, manera un situashon difísil ku nos por haña nos aden debí ku nos a dal un stap robes sin ku nos a ripará. Sinembargo, ora ta trata di e peso di nos responsabilidatnan spiritual, ta nos mes tin ku karga nan.

‘REUNIMENTU DI TUR KOS HUNTU DEN KRISTU’

(Efe. 1:1–​6:24)

Den e karta ku Pablo a skirbi na e Efesionan, e ta resaltá e tema di unidat kristian. Den e konteksto ei e ta papia di un maneho “komo preparashon di e kumplimentu di e tempunan . . . pa reuní huntu tur kos den Kristu, tantu loke ta den e shelunan komo loke ta riba tera.” Kristu a duna “donnan [den forma di] hende” pa yuda tur kristian “yega na e unidat di fe.”​—Efe. 1:10; 4:​8, 13.

Pa onra Dios i promové unidat, kristiannan mester “bisti e hende nobo” i ser “sumiso na otro den e temor di Kristu.” Tambe nan tin ku “para firme kontra e trampanan di Diabel” dor di bisti e armadura spiritual kompletu.​—Efe. 4:24; 5:21; 6:11.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

1:​4-7​—Kon kristiannan ungí a ser predestiná hopi tempu promé ku nan a nase? Nan a ser predestiná komo grupo, no komo persona individual. Esaki a tuma lugá promé ku e mundu pekaminoso di humanidat a kuminsá eksistí. E profesia na Génesis 3:15, ku a ser deklará promé ku konsepshon di ser humano pekaminoso, ta inkluí e propósito di Dios pa laga algun siguidó di Kristu goberná huntu kuné den shelu.​—Gal. 3:​16, 29.

2:​2, NW​—Den ki sentido e spiritu di mundu ta manera aire, i kon e ta ehersé su outoridat? “E spiritu di mundu”—e spiritu di independensia i desobedensia—ta presente tur kaminda, meskos ku e aire ku nos ta respirá. (1 Kor. 2:12) E ta ehersé su outoridat, òf poder, den sentido ku e ta persistente, fuerte i penetrante.

2:6—Kon kristiannan ungí por ta “den e lugánan selestial” siendo ku ainda nan ta riba tera? Aki e ekspreshon “lugánan selestial” no ta referí na nan herensia selestial primintí. E ta referí mas bien na e posishon spiritual glorioso ku nan ta alkansá pa e echo ku nan a ser “seyá ku e spiritu santu di promesa.”​—Efe. 1:​13, 14.

Lès pa Nos:

4:​8, 11-15. Hesukristu a ‘hiba katibu,’ esta, el a kohe hende hòmber for di bou di dominio di Satanas bai kuné pa regalá nan na e kongregashon kristian, pa nan por edifiká esaki. “Den amor,” nos por “krese den tur aspekto den . . . Kristu,” dor di ta obediente i sumiso na e rumannan meimei di nos ku ta dirigí i dor di koperá ku e areglonan di kongregashon.​—Heb. 13:​7, 17.

5:​22-​24, 33. Un hende muhé no solamente mester ta sumiso na su esposo, ma e mester tin rèspèt p’e tambe. E esposa ta demostrá e rèspèt akí dor di manifestá un “spiritu suave i ketu” i dor di hasi esfuerso pa onra su esposo ora e ta papia bon di dje, i ta koperá kuné pa su desishonnan duna bon resultado.​—1 Ped. 3:​3, 4; Tito 2:​3-5.

5:​25, 28, 29. Meskos ku un esposo ta ‘alimentá’ su mes, e mester perkurá pa su esposa, físikamente, emoshonalmente i tambe spiritualmente. Tambe e mester kuid’é dor di dediká sufisiente tempu na dje i dor di trat’é ku ternura, tantu ku palabra komo ku akshon.

6:​10-13. Pa resistí forsanan demoniako, nos tin ku hasi esfuerso sinsero pa bisti e armadura spiritual ku ta bini di Dios.

“LAGA NOS SIGUI KANA ORDENADAMENTE”

(Fil. 1:1–​4:23)

E karta ku Pablo a skirbi na e Filipensenan ta enfoká riba amor. Pablo a bisa: “Esaki ta mi orashon, ku boso amor por abundá mas i mas ainda den konosementu berdadero i tur disernimentu.” I pa yuda nan evitá e trampa di konfia demasiado den nan mes, el a spièrta nan: “Traha riba boso salbashon ku temor i temblamentu.”​—Fil. 1:9; 2:12.

Pablo ta animá e rumannan maduro pa traha “den direkshon dje meta p’e premio dje yamada djariba di Dios.” El a deklará: “Te n’e grado ku nos a hasi progreso, laga nos sigui kana ordenadamente den e mesun rutina akí.”​—Fil. 3:​14-16NW.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

1:​21-23.​—Di kua “dos banda” Pablo tabata ser halá, i kiko el a “deseá”? Pa motibu di e sirkunstansianan den kua Pablo tabata, e tabata ser halá di banda di bida i di banda di morto. (Fil. 1:21) E teksto no a bisa kiko lo el a skohe, ma el a bisa sí ku Pablo a ‘deseá di bai serka Kristu.’ (Fil. 3:​20, 21; 1 Tes. 4:16) Durante e presensia di Kristu, Pablo lo a risibí e rekompensa ku Yehova a prepará p’e.​—Mat. 24:3.

2:​12, 13—Den ki manera Dios ta pone nos ‘ke i tambe hasi’? Yehova su spiritu santu por obra den nos mente i kurason pa oumentá nos deseo di hasi nos bèst den su sirbishi. Pues, nos ta haña yudansa segun ku nos ta ‘traha riba nos salbashon.’

Lès pa Nos:

2:​5-11. Manera e ehèmpel di Hesus ta mustra, humildat no ta un señal di debilidat, sino di fortalesa moral. Ademas, Yehova ta halsa hende humilde.​—Pro. 22:4.

3:13. E kosnan ku ta “keda atras” por ta kosnan manera un trabou ku ta paga bon, e siguridat di ta pertenesé na un famia riku, òf asta pikánan serio di pasado di kua nos a repentí i a “wòrdu labá.” (1 Kor. 6:11) Nos mester lubidá e kosnan akí, esta, stòp di preokupá tokante nan, i ‘aspirá na loke ta padilanti.’

4:​14-16. Ounke e filipensenan tabata pober den sentido material, nan a pone un bon ehèmpel pa nos den mustra generosidat.​—2 Kor. 8:​1-6.

‘STABILISÁ DEN FE’

(Kol. 1:1–​4:18)

Den Pablo su karta na e Kolosensenan, el a kontrarestá e puntonan di bista ekiboká di maestronan falsu. El a rasoná ku loke ta hiba na salbashon no ta kumplimentu ku e rekisitonan di Lei, sino ‘siguimentu den e fe.’ Pablo a animá e kolosensenan pa sigui “kana den [Kristu], siendo firmemente araigá i awor edifiká den dje i establesí den . . . fe.”​—Kol. 1:23; 2:​6, 7.

Pablo a skirbi: “Ademas di tur e kosnan akí bisti amor, kua ta e laso perfekto di unidat. I laga e pas di Kristu goberná den boso kurason.” Mas aleu e apòstel a bisa nan: “Tur loke boso hasi, hasi boso trabou di kurason, komo pa SEÑOR i no pa hende.” Relashoná ku hende ku no ta pertenesé na e kongregashon, el a bisa: “Komportá boso ku sabiduria pa ku esnan di pafó.”​—Kol. 3:​14, 15, 23; 4:5.

Kontesta Riba Pregunta Bíbliko:

2:8—Kiko ta “e prinsipionan elemental di mundu” ku Pablo a spièrta kontra dje? Eseinan ta e karakterístikanan di e mundu di Satanas, esta, kosnan òf prinsipionan básiko ku ta forma, guia òf motivá esaki. (1 Juan 2:16) Nan ta inkluí e filosofia, e materialismo i religion falsu di e mundu akí.

4:16—Pakiko e karta na e Laodisensenan no ta den Beibel? Esaki kisas ta pasobra e karta no tabata kontené informashon nesesario pa nos tempu. Òf podisé e tabata djis un ripitishon di puntonan ku ta aparesé den otro karta kanóniko.

Lès pa Nos:

1:​2, 20. E reskate, ku Dios a duna nos pa motibu di grasia òf bondat inmeresí, por libra nos konsenshi di kulpa i duna nos un pas interno.

2:​18, 23. “Humildat falsu”—un humildat fingí pa impreshoná otro hende, tal bes dor di rechasá kos material òf dor di trata e kurpa na un manera severo—ta un indikashon ku un persona ta ‘arogante pa kousa di su mente karnal.’