A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Inneihnaah “Hrui Thum Hrual” Chu Vawng Rawh

Inneihnaah “Hrui Thum Hrual” Chu Vawng Rawh

Inneihnaah “Hrui Thum Hrual” Chu Vawng Rawh

“Hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo ve.”​—⁠THUR. 4:⁠12.

1. Tuin nge mihring tuak hmasa ber chu innneihtîr?

PATHIAN Jehova chuan thlai leh thil nungte a siam zawhah mihring hmasa ber Adama chu a siam a. Pathian chuan a hnuah Adama chu tui takin a muthilhtîr a, Adama nâkruh pakhat chu amah ṭanpuitu ṭha famkim siam nân a hmang ta a ni. Pathian thil siam, chu hmeichhia chu a han hmuh chuan Adama chuan: “Hei zet chu ka ruh ang ruh neia, ka tisa ang tisa nei ngei chu a ni,” tiin a sawi. (Gen. 1:27; 2:​18, 21-23) Jehova chuan chu hmeichhe hmasa ber a siam chu ṭha a tihzia târ langin, mihring tuak hmasa ber chu a inneihtîr a, mal a sâwm a ni.​—⁠Gen. 1:28; 2:⁠24.

2. Engtin nge Setana chuan Adama leh Evi inkârah hêm a thlâk?

2 Lungchhiatthlâk takin, a hnu lawkah Pathian din inneihna chuan beihna a tâwk ṭan ta mai a. Chu chu engtin nge? A hnua Setana lo ni ta, thlarau suaksual tak chuan Evi chu an nupa tâna thei rah ei khap awmchhun chu ei tûrin a bum a ni. Adama chuan a nupui thu âwih lohna chu a zâwm ve nghâl a, chutiang chuan Pathianin rorêl tûra dikna a neih leh a kaihhruaina ṭha lakah chuan an hel ta a ni. (Gen. 3:​1-7) Jehova’n nupa tuak hnêna an thil tih a han zawh chuan, an inkâra inlaichînna awm chu a chhe ṭan dêr tawh a ni tih a lo lang chiang a. Adama chuan a nupui chu mawhpuhin: “Mi awmpui tûra i hmeichhe mi pêk ngei khân thing rah chu mi pe a, ka ei ta a ni,” a ti a ni.​—⁠Gen. 3:​11-13.

3. Juda mi ṭhenkhatte chuan thlîr dân dik lo eng nge an neih?

Chu mi hun aṭanga kum zabi engemaw zât chhûng chu Setana chuan nupa inrem lohna awmtîr tumin thiltih verther tak chi hrang hrangte a hmang a. Entîr nân, inneihna chungchânga Pathian thu nêna inkalh thlîr dân theh lâr nân sakhaw hruaitute hman châng a nei a ni. Juda hruaitu ṭhenkhatte chuan Pathian tehnate chu ngai pawimawh lovin, chawhmeha chi telh tam palh ang chi thil ho tê têa nupuite ṭhen chu an phalsak a ni. Mahse, Isua chuan: “Tupawh tlangvâl ngaih vâng ni lova, nupui maa mi dang nei apiang chu, a uirê a ni,” tiin a sawi lang a ni.​—⁠Mt. 19:⁠9.

4. Engtin nge tûn laiah hian inneihna chuan beihna a tawh?

4 Setana chu inneihna kehchhiattîr tumin tûn thlengin a la buai reng a. Mawngkawhur inneihtîr te, nula leh tlangvâl innei si lova khawsak dun te, awlsam taka nupa inṭhen theihna te hian he mi kawngah hian Setana chu a hlawhtling hle a ni tih a târ lang a ni. (Hebrai 13:4 chhiar rawh.) Kristian dik tak kan nih angin, inneihna chungchânga thlîr dân vei herh hluar tak pumpelh tûrin eng nge kan tih theih? Inneihna hlimawm leh hlawhtling nihna ze ṭhenkhatte chu i lo ngaihtuah ang u.

Inneihnaah Jehova Chu Teltîr Rawh

5. Inneihna chungchânga hman a nihin “hrui thum hrual” awmzia chu eng nge ni?

5 Inneihna chu hlawhtling tak ni tûr chuan nupa inlaichînaah Jehova a tel a ngai a. A Thu chuan: “Hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo ve,” a ti. (Thur. 4:12) “Hrui thum hrual” tih chu entîr nei ṭawngkam a ni a. Inneihna atâna hman a nih hian, hrui thum hrual zînga a lai ber, Pathian Jehova leh chu mi vêttu hrui hmasa pahnih pasal leh nupui chu an tel a ni. Pathian nêna inpumkhatna chuan nupa tuak chu buainate hmachhawn thei tûrin thlarau lama chakna a pe a, chu inpumkhatna chu inneihnaa hlimna nasa ber neih theih dân bul a ni.

6, 7. (a) Kristiante chuan an inneihnaah Pathian a tel ngei a ni tih engtin nge an tihchian theih? (b) Unaunu pakhat chuan a pasal miziaah a eng ber nge a ngaihhlut?

6 Mahse, nupate chuan an inneihna chu hrui thum hrual ang ni turin eng nge an tih theih? Fakna hla phuahtu Davida chu heti hian a zai a ni: “Aw ka Pathian, i duhzâwng tih hi ka lâwmzâwng tak a ni; a ni, i dân thu chu ka thinlungah a awm reng e,” tiin. (Sâm 40:⁠8) Pathian kan hmangaihna chuan chutiang bawka thinlung sakhata a rawngbâwl tûrin min chêttîr a ni. Chuvângin, nupa kawpte chuan Jehova nêna inlaichînna ṭha tak leh a duhzâwng tihnaah hlimna an nei ve ve tûr a ni. Nupate chuan an kawppuite Pathian hmangaihna tihnghehsak an tum tûr a ni bawk.​—⁠Thuf. 27:⁠17.

7 Pathian dân chu kan thinlunga a awm tak zet chuan, hêng mizia​—⁠rinna te, beiseina te, leh hmangaihna te hi lantîr a ni ang a, chûng chuan inneihna chu a tiṭha lehzual ang. (1 Kor. 13:13) Kum 50 chhûng lai pasal nei tawh Kristian pakhat Sandra-i chuan: “Ka pasal ka ngaih hlutna ber chu Bible aṭanga kaihhruaina leh thurâwn min pêkte leh min hmangaihna aia Pathian a hmangaihna a nasat zâwkna hi a ni,” a ti. Pasalte u, in chungchâng chu chutianga sawi ve theih a ni ang em?

8. Inneihnaa ‘thawk chhuak ṭha,’ a nih loh leh lâwmman hmu tûrin eng nge ngai?

8 Nupa kawp in nih angin, in nunah thlarau lam thil leh Lalram hmakhua chu in dah hmasa ber em? Chu bâkah, i kawppui chu Jehova rawngbâwlpui angin i thlîr tak zet em? (Gen. 2:24) Lal fing Solomona chuan: “Pahnih chu pakhat ai chuan an ṭha zâwk, an thawh chhuah ṭhat avângin,” tiin a ziak. (Thur. 4:⁠9) Nupui leh pasal chuan Pathian malsâwmna dawng inpumkhatna duhawm tak leh daih rei tak nei tûra ‘thawk chhuak ṭha,’ a nih loh leh lâwmman hmu tûrin an thawk rim tûr a ni.

9. (a) Pasalte chuan eng mawhphurhnate nge an neih? (b) Kolossa 3:19 sawi dânin, pasal chuan a nupui chu engtin nge a cheibâwl ang?

9 Inneihnaa Pathian a tel leh tel loh hriltu pakhat chu, A thil phûtte tlin tûra an nupaa an thawh rim dân hi a ni. Pasalte chuan an chhûngkaw tisa lam leh thlarau lam mamawh phuhru tûrin mawhphurhna bul ber an nei a. (1 Tim. 5:⁠8) An nupuite rilru lam mamawh ngaihtuah tel tûra fuih an ni bawk. Kolossa 3:​19-ah chuan: “Pasalte u, in nupuite hmangaih ula, an lakah vîn suh u,” tiin kan chhiar a ni. Bible zirmi mi thiam pakhat sawi dânin “vîn” tih ṭawngkamah chuan “ṭawngkam huatthla la tak, a nih loh leh chhum bung taka biak leh nupuite hnêna duatna, ngaihsakna, mamawh châkkhai, vênhimna, leh ṭanpuina pêk duh lohna” a tel a ni. Chutiang chêt dân chu Kristian chhûngkaw tâna thil tihâwm lo tak a ni tih a chiang hle. Hmangaihna nêna lû a nihna hmangtu pasal chuan a nupui chu a laka intulût tûrin a chêttîr a ni.

10. Kristian nupui chuan eng ang rilru put hmang nge a lantîr ang?

10 An inneihnaa Jehova teltîr tum tlat Kristian nupuite pawhin Pathian thil phûtte chu an tlin ve tûr a ni bawk. Tirhkoh Paula chuan: “Nupuite u, Lalpa hnêna in intulût ang hian mahni pasalte hnênah intulût rawh u. Krista chu . . . kohhranho lû a ni ang bawk hian, pasal chu nupui lû a ni si a,” tiin a ziak a ni. (Eph. 5:​22, 23) Setana chuan Evi chu bumin, Pathian hnên ata inlâk hranna chu hlimna tluantling neihna tih dâwtthu chu a theh lâr a. Mahni inlâk hran duhna rilru put hmang chu inneihna tam takah hian a awm tih a lang chiang hle. Amaherawhchu, Pathian ṭihtu hmeichhiate tân chuan an pasalte laka intukluh chu thil duhawm lo a ni hauh lo. Jehova chuan Evi chu a pasal tâna “kawppui âwm” ni tûrin a siam tih an hre reng a, chu chu Pathian ngaih chuan dinhmun chawimawi tlâk tak a ni tih a chiang hle. (Gen. 2:18) Chu ruahmanna lâwm taka pawmtu Kristian nupui chu a pasal tân chuan “lallukhum” a ni tak zet a ni.​—⁠Thuf. 12:⁠4.

11. Unaupa pakhatin an inneihna ṭanpuitu nia a sawi chu eng nge ni?

11 Inneihnaa Pathian teltîr dân kawng dang leh chu nupaa Bible zir dun hi a ni. Kum 55 chhûng hlim taka nupui nei tawh Gerald-a chuan heti hian a sawi: “Inneihna hlawhtling neih nâna thil pawimawh ber chu nupaa Bible chhiar leh zir hi a ni. Thil tih dunna, a bîk takin thlarau lam thil tih dunna chuan nupa kawpte chu Jehova a hnaih zualtîrin, anmahni pawh a inhnaih zualtîr a ni,” tiin. Chhûngkua anga Bible zirna chuan Jehova tehnate rilrua vawng reng tûr te, amah nêna kan inlaichînna tinghet sauh tûr te, leh hma sâwn zêl tûr tein min ṭanpui a ni.

12, 13. (a) Engvângin nge nupa kawp tâna ṭawngṭai dun chu thil pawimawh tak a nih? (b) Thlarau lam thiltih dang engte’n nge inneihna chu tinghet?

12 Nupa hlim takte chu an ṭawngṭai dûn ṭhîn bawk. Pasalin an dinhmun danglam bîk tak atâna a bîka dîlna neia a ‘thinlung a han leih buak’ hian, chu chuan loh theih lohvin inneihna a tinghet a ni. (Sâm 62:⁠8) Entîr nân, Engkimtitheia hnêna kaihhruaina leh kawhhmuhna in zawn dun hnuah chuan inrem lohna in neih eng pawh hnâwl chu a va awlsam zâwk dâwn êm! (Mt. 6:​14, 15) In ṭawngṭaina nêna inmilin, ‘in dawh tawn tûr leh inngaidam tawn’ tûra mahni kawppui ṭheuh ṭanpui tum tlat chu a inâwm hle ang. (Kol. 3:13) Ṭawngṭaina chuan Pathian laka kan innghahzia a târ lang tih hre reng rawh. Lal Davida chuan: “I thil siam zawng zawng mitte chuan an nghâk ṭhîn che,” a ti a. (Sâm 145:15) Ṭawngṭaia Pathian kan nghah hian, ‘min ngaihsak’ tih kan hriat avângin lungngaihna kan nei tlêm zâwk ṭhîn a ni.​—⁠1 Pet. 5:⁠7.

13 Inneihnaa Jehova teltîr dân kawng pawimawh tak dang pakhat chu kohhran inkhâwma tel leh rawngbâwlnaa thawh dun hi a ni. Kan inkhâwmnaah te hian nupate chuan chhûngkua tihkehchhiat nâna Setana ‘ngamthlêmna’ hmante do dân an zir a. (Eph. 6:11) Rawngbâwlnaa thawk dûn ṭhîn nupate chuan ‘nghet tak leh tihchêt rual lohva awm dân’ chu an zir bawk.​—⁠1 Kor. 15:⁠58.

Harsatna A Lo Chhuah Hunah

14. Eng thilte’n nge nupa inkâra lungngaihna awmtîr?

14 A chunga rawtna kan pêkte hi thil thar le lua angin lang lo mah se, engah nge i kawppui nêna inhawng taka in sawiho loh vang? Rawtna pêkte nunpui lehzual theih dân tûr a awm leh awm loh ngaihtuah ang che u. Mahse, Bible chuan an inneihnaa Pathian teltîrte pawhin “tisaah chuan hrehawm an tuar ang” a ti. (1 Kor. 7:28) Mihring ṭhat famkim lohna te, he khawvêl thununna ṭha lo te, leh Diabola thang kam te avângin, Pathian chhiahhlawh rinawmte inneihna pawh chu lungngaihna nasa takin a tlâk buak thei a ni. (2 Kor. 2:11) Mahse, Jehova chuan chutiang lungngaihnate chu hmachhawn thei tûrin min ṭanpui a, a theih ngei bawk a ni. Mi rinawm Joba chuan a thil neih te, a chhiahhlawh te, leh a fate chu a chân vek a. Mahse, Bible chuan: “Hêng zawng zawngah hian Joba chu a sual lo va, Pathian chu a mawhchhiat hek lo,” a ti.​—⁠Job. 1:​13-22.

15. Miin lungngaihna nasa tak a tawh hian engtin nge a chhân lêt a, a kawppuiin chutianga a chhân lêt chuan eng nge a tih theih?

15 Joba nupui erawh chuan a hnênah: “I ngai rengin em ni i awm dâwn? Pathian chu sawichhia la, thi la a ni mai,” a ti thung. (Job. 2:⁠9) Chhiatna emaw, dinhmun harsa tak dangte emaw han tawn hian, chu mi avânga lungngaihna chuan mi chu ngaihtuahna fîm hmang lovin thil a tihtîr thei a ni. “Hnehchhiahna hian mi fing a ti-â,” tiin mi fing tak chuan a sawi. (Thur. 7:⁠7) Harsatna emaw, “hnehchhiahna” emaw avânga i kawppuiin thinur taka thu a sawi chuan, lo thinur ve loh tum tlat rawh. Thinur chungin i lo chhâng lêt a nih chuan, chu chuan a tuemaw zâwk zâwk chu dinhmun tichhe zual thei thil a sawitîr emaw, a sawitîr ve ve che u emaw thei a ni. (Sâm 37:8 chhiar rawh.) Chuvângin, beidawnna emaw, lunghnualna emaw avânga lo chhuak “thu bung,” a nih loh leh ṭawngkam nâ engpawh chu lo ngaihthlâk liamsak mai ang che.​—⁠Job. 6:⁠3.

16. (a) Engtin nge Matthaia 7:​1-5-a Isua thusawi chu inneihna atâna hman a nih? (b) Engvângin nge inneihnaah inbûk tâwk taka awm chu a pawimawh?

16 Nupa kawpte chuan beiseina an nei sâng lutuk tûr a ni lo. Pakhat chuan a kawppui mize dangdai tak neih chu a hmu chung pawhin, ‘Ka thlâk danglam thei ang?’ tiin a ngaihtuah mai thei. Hmangaihna leh dawhtheihna nên chuan i kawppui chu zawi zawiin i siam ṭha thei pawh a ni mah na. Mahse, Isua chuan mi dang thil tih dik loh ho tê tê hmutu chu ama mita “khanchhuk” hmu lova mi dang mita “hmawlh tê tak tê” hmutu nên a khaikhin tih theihnghilh suh ang che. Ani chuan: “Sawisêl suh u, sawisêla in awm loh nân,” tiin min fuih a ni. (Matthaia 7:​1-5 chhiar rawh.) Hei hi nupa tuakte’n dik lohna nasa tak an neihte insiam ṭhatsak an tum dâwn lo tihna erawh a ni lo. Kum 40 dâwn lai nupui nei tawh Robert-a chuan: “Inpawh tak leh tlang taka inbe pawp tûr leh insawisêlnate inpawmsak tûr chuan rilru put hmang thlâk a ngai thei,” a ti. Chuvângin, inbûk tâwk takin awm ang che. I kawppuiin a neih loh miziate avânga lungnih loh ai chuan, tûna a neih mize ṭhate ngaihhlut dân leh hlimpui dân zir ang che.​—⁠Thur. 9:⁠9.

17, 18. Harsatna namên lo kan tawh hian, khawi lamah nge ṭanpuina kan hmuh theih?

17 Nuna dinhmun a han inthlâkthleng hian fiahna a lo awm thei a. Nupate chuan fate an han neih hian harsatnate an tâwk thei a ni. Kawppui emaw, fa emaw chu nasa takin a dam lo thei a. Nu leh pa tar tawh takte chuan a bîk taka enkawl an ngai mai thei. Fa puitling tawhte chu hmun hla takah an in dang tawh pawh a ni thei bawk. Inthlâkthlengna dangte chu kohhrana chanvo leh mawhphurhnate avânga lo awm a ni thei a. Hêng inthlâkthlengna zawng zawngte hian manganna leh lungkhamna a thlen thei a ni.

18 In inneihnaa buaina chhuakte chu tuar thei tawh ngang lo nia i inhriat chuan, eng nge i tih theih awm? (Thuf. 24:10) Tlâwm mai suh! Setana chuan biakna dik ata Pathian chhiahhlawh pakhat lâk bo aliama thil duh zâwk a nei lo vang. Nupa tuakin biakna dik an kalsan leh lek phei chuan a lâwm lehzual ngei ang. Chuvâng chuan, in inneihna chu hrui thum hrual nihtîr reng tûrin i theihtâwp chhuah ang che. Bible-ah chuan fiahna namai lo tâwk chung pawha rinawm tlatte chanchin tam tak a chuang a ni. Entîr nân, ṭum khat chu Davida chuan: “Aw Pathian, mi khawngaih ang che; mihringin . . . min hnehchhiah ṭhîn,” tiin a sawi. (Sâm 56:⁠1) ‘Mihring’ hnehchhiahna i tuar tawh ngai em? I lungngaihna tawh chu mi hrang daih emaw, i chhûng khatte emaw avânga lo awm pawh ni se, Davida’n a tawrh chhuah theih angin, nang pawhin i tuar chhuak ve thei tih hre reng ang che. “LALPA chu ka zawng a, tin, ani chuan mi chhâng ang a, ka hlauhzâwng zawng zawng lakah chuan mi chhanhim ta a,” tiin Davida chuan a sawi a ni.​—⁠Sâm 34:⁠4.

Malsâwmna Dangte

19. Eng kawngin nge Setana beihna ata kan invên theih?

19 He tâwpna hunah hian nupate chu an ‘infuih tawna, an intihsâwt tawn ṭheuh’ a ngai a ni. (1 Thes. 5:11) Setana chuan mahni hmasial vânga Jehova chunga rinawmah min puh a ni tih theihnghilh ngai suh. Ani chuan Pathian laka kan rinawmna tihchhiat nân inneihnaa buaina pawh tiamin, a thil hman theih apiang chu a hmang ang. Setana beihna ata invêng tûr chuan Jehova kan rinchhan tlat a ngai a. (Thuf. 3:​5, 6) Paula chuan: “Mi tichaktuah chuan engkim ka ti thei a ni,” tiin a ziak a ni.​—⁠Phil. 4:⁠13.

20. Inneihnaa Pathian teltîrna aṭangin eng malsâwmnate nge lo awm?

20 Inneihnaa Pathian teltîrna aṭanga lo awm malsâwmna tam tak a awm a. Hei hi Joel-a leh kum 51 chhûng lai a lo neih tawh a nupui tân a dik chiang hle. Ani chuan: “Ka nupui duh tak leh kan inṭhianna hlimawm tak avângin Jehova hnênah engtik lai pawhin lâwmthu ka sawi ṭhîn. Duhthusâma ṭha kawppui a ni si a,” a ti. Engtin nge an inneihna chu an tihngheh? “Ngilneihna te, dawhtheihna te, leh hmangaihna te inlantîr tawn kan tum reng ṭhîn,” tiin a sawi. Chu chu he khawvêlah hian tuman famkim takin an ti thei lo vang. Mahse, Bible thu bulte nunpui tûra thawk rimin, Jehova chu kan inneihnaah i teltîr ang u. Chutianga kan tih chuan, kan inneihna chu ‘hrui thum hrual chat lawk lawk thei lo’ ang a lo ni ang.​—⁠Thur. 4:12. (w08 9/15)

Kan Hre Chhuak Em?

• Inneihnaa Jehova teltîr tih chu eng tihna nge ni?

• Harsatna a lo chhuahin nupa kawpte chuan eng nge an tih ang?

• Inneihnaa Pathian a tel leh tel loh engtin nge kan hriat theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]