Gana “Moya wa Lefase”

“Ga se ra amogela moya wa lefase, eupša re amogetše moya o tšwago go Modimo.”​—1 BAKOR. 2:12.

1, 2. (a) Nakong e fetilego, ke ka baka la’ng dithaga di be di bewa meepong kua Brithania? (b) Ke kotsi efe yeo Bakriste ba lebeletšanego le yona?

KA NGWAGA wa 1911, bahlankedi ba Mmušo wa Brithania ba ile ba fetiša molao woo o bego o hlametšwe go phološa maphelo a bašomi ba moepong wa malahla. Moepo o mongwe le o mongwe o be o swanetše go ba le dithaga tše pedi. Ka morero ofe? Ge go be go ka thomega mollo ka moepong, bahlakodiši ba be ba theogela fase-fase ka moepong le dithaga tše. Dinonyana tše tše dinyenyane ga di kwane le monkgo wa dikgase tša mpholo, tše bjalo ka carbon monoxide. Ge moya o šilafaditšwe ke mpholo, dinonyana di tla bontšha maswao a go se ipshine, gaešita le go wa moo di kotamego gona. Temošo ye ya mathomo e be e le bohlokwa. Carbon monoxide ke kgase yeo e se nago mmala, yeo e sa nkgego, yeo e bolayago ka go dira gore disele tše dikhwibidu di se sa phatlalatša oksitšene mmeleng. Ka ntle ga ge ba ka lemošwa ka kotsi, bahlakodiši ba ka idibala gomme ka morago ba hwa ba sa lemoge gore ba be ba hema kgase e kotsi.

² Ka kgopolo ya moya, Bakriste ba lebeletšane le boemo bjo bo swanago le bja bašomi ba moepong. Bjang? Ge Jesu a be a nea barutiwa ba gagwe taelo ya gore ba bolele ditaba tše dibotse lefaseng ka bophara, o be a tseba gore o be a ba romela lefelong le kotsi, leo le bušwago ke Sathane le moya wa lefase. (Mat. 10:16; 1 Joh. 5:19) Jesu o be a tshwenyegile kudu ka barutiwa ba gagwe moo e lego gore bošegong bja pele ga lehu la gagwe o ile a rapela Tatagwe ka gore: “Ga ke go kgopele gore o ba tloše lefaseng, eupša gore o ba šireletše ka baka la yo kgopo.”—Joh. 17:15.

3, 4. Ke temošo efe yeo Jesu a e neilego barutiwa ba gagwe, gomme ke ka baka la’ng e swanetše go gapa tlhokomelo ya rena?

³ Jesu o lemošitše balatedi ba gagwe mabapi le kotsi ya boroko bja moya bjoo bo ka bakago lehu. Mantšu a gagwe ke a bohlokwa ka mo go kgethegilego go rena, ka ge re phela bofelong bja tshepedišo ya dilo. O kgothaleditše barutiwa ba gagwe gore: “Dulang le phakgame . . . gore le atlege ka go phonyokga dilo tše ka moka tše di reretšwego go direga, le go ema pele ga Morwa wa motho.” (Luka 21:34-36) Le gona, ka mo go thabišago Jesu o holofeditše gore Tatagwe o be a tla ba nea moya o mokgethwa go ba thuša go gopola dilo tšeo ba ithutilego tšona le go dula  ba phakgame e bile ba le matla.—Joh. 14:26.

⁴ Go thwe’ng ka rena lehono? Na moya woo o mokgethwa o sa dutše o le gona bakeng sa gore thuša? Ge e ba go le bjalo, re swanetše go dira’ng gore re o amogele? Moya wa lefase ke’ng, gomme o šoma bjang? Le gona, re ka gana bjang moya wo wa lefase ka katlego?—Bala 1 Bakorinthe 2:12.

Na ke Moya o Mokgethwa Goba Moya wa Lefase?

5, 6. Ke’ng seo moya o mokgethwa o ka re direlago sona, eupša re swanetše go dira’ng gore re o amogele?

⁵ Go newa ga moya o mokgethwa e be e se selo sa lekgolong la pele la nywaga feela. Ee, le lehono o sa hwetšagala, le gona moya wa Modimo o ka re nea matla a go dira se se lokilego gotee le go re nea mafolofolo tirelong ya gagwe. (Baroma 12:11; Bafil. 4:13) Gape o ka dira gore re be le dika tše di rategago, tše bjalo ka lerato, botho, le go ba yo bolo, tšeo e lego dibopego tše itšego tša “dienywa tša moya.” (Bagal. 5:22, 23) Lega go le bjalo, Jehofa Modimo ga a gapeletše moya wa gagwe go batho bao ba sa nyakego go o amogela.

⁶ Ka gona, e tla ba mo go kwagalago ge re botšiša gore, ‘Ke swanetše go dira’ng gore ke amogele moya o mokgethwa?’ Go ba gona, Beibele e bontšha gore go na le dilo tše mmalwa tšeo re kago go di dira. Mogato o mongwe o bohlokwa ke woo o tlogago o le bonolo—kgopela moya woo go Modimo. (Bala Luka 11:13.) Mogato o mongwe gape o šomago ke go ithuta le go diriša keletšo yeo e hwetšwago ka Lentšung le le buduletšwego la Modimo. (2 Tim. 3:16) Ee, ke therešo gore ga se motho yo mongwe le yo mongwe yo a fogo bala Beibele yo a amogelago moya wa Modimo. Eupša ge Mokriste yo a botegago a ithuta Lentšu la Modimo, a ka monya maikwelo le pono ya seo se ngwadilwego ka Lentšung le le buduletšwego. Le gona, go bohlokwa gore re amogele gore Jehofa o kgethile Jesu bjalo ka moemedi wa Gagwe le gore o re neile moya wa gagwe ka yena. (Bakol. 2:6) Ka go rialo, re nyaka go dumelelanya maphelo a rena le mohlala wa Jesu le dithuto tša gagwe. (1 Pet. 2:21) Ge re dutše re katanela go swana le Kriste, e tla ba mo re tšwelago pele re amogela moya o mokgethwa.

7. Moya wa lefase o tutuetša batho bjang?

⁷ Ka mo go fapanego, moya wa lefase o tutueletša batho gore ba bonagatše dika tša Sathane. (Bala Baefeso. 2:1-3.) Moya wa lefase o šoma ka ditsela tše dintši. Ka ge re dikologilwe ke bohlatse bja seo lehono, moya woo o hlohleletša borabele kgahlanong le ditekanyetšo tša Modimo. O hlohleletša “kganyogo ya nama le kganyogo ya mahlo le pontšho ya bompogeng ya dilo tša motho tša boiphedišo.” (1 Joh. 2:16) O tšweletša mediro ya nama, e bjalo ka bootswa, go dirišana le meoya, lehufa, go tlalelana ka bogale le botagwa. (Bagal. 5:19-21) Le gona, o hlohleletša dipolelo tša bahlanogi tšeo di senyago se sekgethwa. (2 Tim. 2:14-18) Ka gona, ge motho a tšwela pele a itumelela go tutuetšwa ke moya wa lefase, o tšwela pele a bonagatša dika tša Sathane.

8. Ka moka ga rena re lebeletšane le kgetho efe?

⁸ Re ka se kgone go phela lefelong leo le se nago tutuetšo le ge e le efe ya moya. Motho yo mongwe le yo mongwe o swanetše go  kgetha seo a tlago go se dumelela se laola bophelo bja gagwe—moya o mokgethwa goba moya wa lefase. Bao ga bjale ba bušwago ke moya wa lefase ba ka lokologa tutuetšong ya wona gomme ba dumelela moya o mokgethwa o hlahla maphelo a bona. Lega go le bjalo, go ka kgonega gore selo se se fapanego se direge. Bao ka nako e nngwe ba ilego ba hlahlwa ke moya o mokgethwa ba ka tanywa ke moya wa lefase. (Bafil. 3:18, 19) Anke re boneng kamoo re ka ganago moya wa lefase.

Lemoga Maswao a Pele-pele a Temošo

9-11. Ke maswao afe a mangwe ao a bontšhago gore re ka ba re ineela moyeng wa lefase?

⁹ Bašomi bao go boletšwego ka bona pejana ba meepong ya malahla kua Brithania ba be ba diriša dithaga go ba thuša go lemoga e sa le pele ge e ba go e-na le kgase e kotsi. Ge mošomi wa moepong a bona nonyana e e-wa moo e kotamego gona, o be a tseba gore o swanetše go gata mogato ka pela gore a phologe. Ka kgopolo ya moya, ke ditemošo dife tša pele tše di bontšhago gore re tutuetšwa ke moya wa lefase?

¹⁰ Ge re be re ithuta ditherešo tšeo di hwetšwago ka Lentšung la Modimo la mathomo gomme ka morago re neela maphelo a rena go Jehofa, mohlomongwe re be re bala Beibele ka mafolofolo. Mohlomongwe re be re rapela go tšwa pelong e bile re rapela gantši. Le gona re be re thabela go ba dibokeng tša phuthego, re lebelela se sengwe le se sengwe e le mothopo wa tapološo ya moya, bjalo ka mothopo wa meetse a hwetšwago ke motho yo a nyorilwego leganateng. Tsela yeo ya go dira dilo e ile ya re thuša go lokologa moyeng wa lefase le go dula re lokologile go wona.

¹¹ Na re sa dutše re leka go bala Beibele letšatši le lengwe le le lengwe? (Ps. 1:2) Na re rapela ka mehla le ka go tšwa pelong? Na re rata diboka tša phuthego le go ba go tšona ka moka bekeng e nngwe le nngwe? (Ps. 84:10) Goba na re lahlile e mengwe ya mekgwa ye e mebotse? Go ba gona, re ka ba re e-na le dilo tše dintši tšeo di nyakago nako le matla a rena, gomme e ka ba tlhohlo go boloka mokgwa o mobotse wa go swarega ka dilo tša moya. Eupša ge e ba e mengwe ya mekgwa ya rena e mebotse e ile ya thoma go hwelela ge nako e dutše e e-ya, na e ka ba e le gore re ineela moyeng wa lefase? Na ga bjale re tla dira maiteko a matla go tsošološa mekgwa e mebotse yeo re kilego ra ba le yona?

‘Le se ke la Imelwa’

12. Jesu o lemošitše barutiwa ba gagwe gore ba ‘hlokomele’ mang, gomme ka baka la’ng?

¹² Ke’ng se sengwe gape seo re ka se dirago gore re gane moya wa lefase? Ge Jesu a be a kgothaletša barutiwa ba gagwe gore ba ‘dule ba phakgame,’ o be a sa tšwa go ba lemoša ka dikotsi tše itšego. O itše: “Itlhokomeleng gore dipelo tša lena di se ke tša imelwa ke bojagobe le go nwa kudu le dipelaelo tša bophelo, gomme ka tšhoganyetšo letšatši leo la le wela ka bjako go etša molaba.”—Luka 21:34, 35.

13, 14. Ke dipotšišo dife tšeo e lego mo go swanetšego go ipotšiša tšona mabapi le go ja le go nwa?

¹³ Nagana ka temošo yeo. Na Jesu o be a sola go thabela dijo le dino? Aowa! O be a tseba mantšu a Solomone a rego: “Se ke se tsebaxo ké xore xa xo se se botse mo xo bôná, xe e se xo thaba le xo dira tše botse xe ba sa phela. Le xôna, ké neô ya Modimo, xe motho a e-ja, a e-nwa, ’me a bôna tše di botse ka ’tapišô tš’axwe tšohle.” (Mmo. 3:12, 13) Lega go le bjalo, Jesu o be a tseba gore moya wa lefase o kgothaletša moya wa go hloka boitshwaro maemong ao.

¹⁴ Re ka kgodišega bjang gore moya wa lefase ga se wa foufatša pono ya rena mabapi le dikotsi tša bojagobe le go nwa kudu? Re ka ipotšiša gore: ‘Ke arabela bjang ge ke bala keletšo ka Beibeleng goba ka dikgatišong tša rena mabapi le bojagobe? Na ke na le tshekamelo ya go phaela ka thoko keletšo yeo, e le yeo e sa šomego goba yeo e feteletšego, mohlomongwe ke leka go lokafatša ditsela tša-ka? * Pono ya-ka ke efe ka keletšo  yeo e lego mabapi le bjala, ya go bo diriša ka go lekanyetša—ge e ba ke bo diriša—le go phema “menyanya ya mašata” ka mo go feletšego? Na ke tšeela keletšo e bjalo tlase, gomme ka tsela e itšego ke nagana gore ga e šome go nna? Ge e ba bangwe ba bontšha go tshwenyega ka go nwa ga-ka, na ke a ikemelela goba ke a galefa? Na ke kgothaletša ba bangwe go tšeela godimo keletšo e bjalo ya Beibele?’ Ee, boemo bja motho bja kgopolo ke seka seo se bontšhago ge e ba a ineela moyeng wa lefase.—Bapiša le Baroma 13:11-14.

Phema go Bipša ke Dipelaelo

15. Jesu o lemošitše mabapi le tshekamelo efe ya batho?

¹⁵ Mogato o mongwe o bohlokwa go ganeng moya wa lefase o akaretša tsela yeo re swaraganago le dipelaelo ka yona. Jesu o be a tseba gore bjalo ka dibopiwa tše sa phethagalago, re na le tshekamelo ya go belaela ka dinyakwa tša rena tša letšatši le letšatši. Ka lerato o boditše barutiwa ba gagwe gore: ‘Tlogelang go belaela.’ (Mat. 6:25) Go a kwagala gore re tshwenyega ka dilo tše bohlokwa, tše bjalo ka go kgahliša Modimo, go hlokomela boikarabelo bja Bokriste le go nea malapa a rena dinyakwa tša bophelo. (1 Bakor. 7:32-34) Ka gona, ke’ng seo re ka ithutago sona go tšwa temošong ya Jesu?

16. Moya wa lefase o na le tutuetšo efe go batho ba bantši?

¹⁶ Moya wa lefase, woo o kgothaletšago kudu pontšho ya bompogeng ya dilo tša motho tša boiphedišo, o huetša batho ba bantši ka dipelaelo tše sa swanelago. Lefase le nyaka gore re dumele gore tšhelete ke tšhireletšo le gore bohlokwa bja motho bo lekanywa ka bontši le boemo bja dilo tšeo a nago le tšona, e sego ka dika tša moya. Bao ba arošitšwego ke dikgopolo tše tša bofora, ba tla šoma ka thata gore ba hwetše mahumo le gona ba dula ba tshwenyega ka go nyaka go hwetša dilo tša morago-rago, tše dikgolo le tše di tšwetšego pele kudu. (Die. 18:11) Pono e bjalo e kgopamego ka dilo tše bonagalago e tswala dipelaelo tšeo di bipago tšwelopele ya motho ya moya.—Bala Mateo 13:18, 22.

17. Re ka phema bjang go bipša ke dipelaelo?

¹⁷ Re ka phema go bipša ke dipelaelo ge e ba re e-kwa taelo ya Jesu e rego: “Ka gona, tšwelang pele le tsoma mmušo pele le toko ya [Modimo].” Jesu o re kgonthišetša gore ge e ba re dira se, re tla okeletšwa dilo tšeo re tlogago re di  nyaka. (Mat. 6:33) Re ka bontšha bjang gore re dumela kholofetšo ye? Tsela e nngwe ke ka go tsoma toko ya Modimo pele—ka go latela tekanyetšo ya Modimo ya seo se lokilego mabapi le ditaba tša tša ditšhelete. Ka mohlala, re phema go bolela maaka dipegong tša motšhelo goba gaešita le go bolela maaka a “manyenyane” ditirišanong tša rena tša kgwebo. Re dira sohle seo se lego matleng a rena go phethagatša boitlamo bja rena bja tša ditšhelete, re dumela gore ‘Ee ya rena e be Ee’ ge go tliwa tabeng ya go lefelela dikoloto tša rena. (Mat. 5:37; Ps. 37:21) Potego e bjalo e ka no se dire gore motho a hume, eupša e tliša kamogelo ya Modimo, ya tšweletša letswalo le le hlwekilego gomme ya fokotša dipelaelo kudu.

18. Jesu o re beetše mohlala ofe o mobotse, gomme re holwa bjang ke go mo ekiša?

¹⁸ Go tsoma Mmušo pele go akaretša go tseba seo se tlago pele maphelong a rena. Ela hloko mohlala wa Jesu. Ka dinako tše dingwe, o be a apara kobo ya maemo. (Joh. 19:23) O be a thabela dijo le beine a e-na le bagwera ba paale. (Mat. 11:18, 19) Eupša dilo tše di bonagalago le boithabišo di be di swana le senoko goba senatefiši bophelong bja gagwe, e sego dijo ka botšona. Dijo tša Jesu e be e le go dira thato ya Jehofa. (Joh. 4:34-36) Bophelo ke bjo bo putsago gakaakang ge re latela mohlala wa Jesu! Re thabela go thuša batho ba gateletšegilego go hwetša khomotšo yeo e tšwago ka Mangwalong. Re thoma go ratwa le go thekgwa ke phuthego. Le gona, re thabiša pelo ya Jehofa. Ge dilo tše di tlago pele bophelong di le boemong bja tšona, ga re bušwe ke dilo tše di bonagalago le boithabišo. Go e na le moo, dilo tše ke tšeo re ka di laolago goba ke didirišwa tšeo di re thušago go rapela Jehofa. Le gona, ge re dutše re e-ba mafolofolo kudu modirong woo o thekgago Mmušo wa Modimo, kgonagalo ya go fenywa ke moya wa lefase e ba e nyenyane.

Dula o ‘Beile Monagano go tša Moya’

19-21. Re ka tšwela pele bjang re ‘nagana ka tša moya,’ gomme ke ka baka la’ng re swanetše go dira bjalo?

¹⁹ Ditiro di latela seo motho a se nagannego. Seo batho ba bantši ba bolelago gore ba se dirile ba sa nagane gantši ke ditiro tšeo di tutueleditšwego ke tsela ya nama ya go nagana. Ka baka leo, moapostola Paulo o re gopotša ka bohlokwa bja go diša menagano ya rena. O ngwadile gore: “Bao ba dumelelanago le nama ba bea menagano ya bona dilong tša nama, eupša bao ba dumelelanago le moya ba e bea dilong tša moya.”—Baroma 8:5.

²⁰ Ke bjang re ka efošago menagano ya rena—le ditiro tša rena—go laolwa ke moya wa lefase? Re swanetše go šireletša menagano ya rena, re katanele go thibela dikgopolo tša bofora tša lefase go fihla bokgoleng bjo bo kgonegago. Ka mohlala, ge re kgetha boithabišo, re phema go šilafatša menagano ya rena ka mananeo ao a kgothaletšago boitshwaro bjo gobogilego goba bošoro. Re lemoga gore moya o mokgethwa goba o hlwekilego wa Modimo, o ka se dule ka monaganong wo o šilafetšego. (Ps. 11:5; 2 Bakor. 6:15-18) Go oketša moo, re dumelela moya wa Modimo o dula menaganong ya rena ka go bala Beibele ka mehla, ka go rapela, ka go naganišiša le ka go ba gona ka mehla dibokeng. Le gona, re dirišana le moya woo ge re tšea karolo ka mehla modirong wa Bokriste wa boboledi.

²¹ Ka kgonthe, re swanetše go gana moya wa lefase le dikganyogo tša nama tšeo o di tšweletšago. Eupša go dira bjalo go tloga go nyaka maiteko a tseneletšego, ka ge Paulo a bolela gore, “go bea monagano go tša nama go bolela lehu, eupša go bea monagano go tša moya go bolela bophelo le khutšo.”—Baroma 8:6.

[Mongwalo wa tlase]

Na o a Gopola?

• Gore re amogele moya o mokgethwa, re swanetše go dira’ng?

• Ke ditsela dife tšeo moya wa lefase o ka re kgomago ka tšona?

• Re ka gana bjang moya wa lefase?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 21]

Pele o e-ya mošomong goba sekolong rapelela moya o mokgethwa

[Diswantšho go letlakala 23]

Re swanetše go boloka menagano ya rena e hlwekile, re be le ditirišano tše dibotse tša kgwebo gomme re be le mekgwa e leka-lekanego