Kakafutu gi „a yeye fu grontapu”
Kakafutu gi „a yeye fu grontapu”
„Wi no kisi a yeye fu grontapu, ma wi kisi a yeye di komopo fu Gado.”—1 KOR. 2:12.
1, 2. (a) Fu san ede sma na ini Ingrisikondre ben gwenti fu poti kanari na ini mijn? (b) Sortu ogri kan miti Kresten?
NA INI a yari 1911, Ingrisikondre meki wan wet di ben musu kibri a libi fu sma di ben e wroko na ini mijn drape. Ibri mijn ben musu abi tu pikin kanari. Fu san ede? Efu wan faya ben broko na ini a mijn, dan den sma di ben e go fu puru den wrokoman drape, ben musu teki den kanari tyari go nanga den. Den pikin fowru disi no man nanga son gas di kan kiri sma. Efu wan fu den gas disi ben panya na ini a presi drape, dan den man di ben go fu puru den wrokoman ben o man si taki wan sani ben de nanga den fowru disi. Son leisi den fowru disi ben e fadon komoto srefi fu a tiki fu den. A sani disi ben de wan tumusi prenspari warskow gi den man disi. Wan fu den gas disi no abi kloru èn sma no man smeri en. Boiti dati, a gas disi e meki taki a skin no e kisi zuurstof moro. Efu den sma di e go yepi den wrokoman no e kon sabi taki a gas disi panya na ini a presi, dan den kan fadon flaw, èn den kan dede te fu kaba, sondro fu sabi fa dati du kon.
2 A srefi sani disi kan miti wi leki Kresten. Fa so? Di Yesus ben gi den disipel fu en a wroko fu preiki a bun nyunsu na heri grontapu, dan a ben sabi taki ogri ben kan miti den. Iya, a ben sabi taki grontapu de na ini a makti fu Satan. A ben sabi tu taki a yeye fu grontapu e tiri furu sma (Mat. 10:16; 1 Yoh. 5:19). A ben e broko en ede so te nanga den disipel fu en, taki a neti fosi a dede, a begi en Tata fu yepi den. A ben taki: „Mi no e aksi yu fu puru den na grontapu, ma fu kibri den so taki na ogriwan no kan du den ogri.”—Yoh. 17:15.
3, 4. Sortu warskow Yesus ben gi den disipel fu en, èn fu san ede a warskow dati prenspari gi wi?
3 Yesus ben warskow den bakaman fu en taki den musu luku bun nanga sani di kan meki den kisi pori te fu kaba. Den wortu fu en prenspari srefisrefi gi wi, fu di wi e libi na a kaba fu a sistema disi. A ben gi den disipel fu en a rai disi: ’Tan na ai, so taki unu man lowe gi ala den sani di musu pasa, èn taki unu kan tanapu na fesi a Manpikin fu libisma’ (Luk. 21:34-36). Ma a moi fu sabi taki Yesus ben pramisi tu taki en Tata ben o gi santa yeye na den bakaman fu en, so taki den o man tan memre den sani di den ben leri. A yeye disi ben o yepi den tu fu tan na ai èn fu tan abi wan tranga bribi.—Yoh. 14:26.
4 Fa a de nanga wi? Wi kan kisi a srefi santa yeye dati tu? Efu dati de so, dan san wi musu du fu man kisi en? San na a yeye fu grontapu, èn fa a kan abi krakti na wi tapu? Fa wi kan kakafutu gi a yeye disi?—Leisi 1 Korentesma 2:12.
A santa yeye, noso a yeye fu grontapu?
5, 6. Fa a santa yeye kan yepi wi, ma san wi musu du fu kisi a yeye disi?
5 A no na ini a fosi yarihondro wawan futuboi fu Gado ben e kisi a santa yeye. Na ini a ten disi, wi kan kisi a santa yeye tu. Èn boiti taki a yeye fu Gado kan gi wi krakti fu du san reti, a e gi wi krakti tu fu du diniwroko gi en (Rom. 12:11; Fil. 4:13). A santa yeye disi kan yepi wi tu fu kon abi moi fasi soleki lobi, bun-ati, nanga bunfasi. Den fasi disi abi fu du nanga „a froktu fu a yeye” (Gal. 5:22, 23). Ma Yehovah Gado no e dwengi sma fu teki a santa yeye fu en.
6 Dati meki a ben o bun te wi e aksi wisrefi a sani disi: „San mi kan du so taki Gado e gi mi a santa yeye fu en?” We, Bijbel e sori taki difrenti sani de di wi kan du. Wan prenspari sani di wi kan du, na fu aksi Gado fu gi wi en santa yeye. A sani disi no muilek fu du. (Leisi Lukas 11:13.) Wan tra prenspari sani di wi kan du, na fu studeri Gado Wortu di skrifi nanga yepi fu santa yeye, èn wi musu du san wi e leri (2 Tim. 3:16). A no de fu taki, dati a no ala sma di e leisi Bijbel nomo, sa kisi a yeye fu Gado. Ma te wan Kresten e studeri Gado Wortu nanga en heri ati, dan a sa man kon sabi fa Gado e firi èn e denki fu sani. A de tumusi prenspari tu taki wi e bribi taki Yehovah poti Yesus leki a sma di e teki presi gi en. Wi musu bribi tu taki Gado e gi wi en santa yeye nanga yepi fu Yesus (Kol. 2:6). Dati meki wi musu teki na eksempre fu Yesus, èn wi musu libi na wan fasi di e kruderi nanga den leri fu en (1 Petr. 2:21). O moro wi e pruberi fu de leki Krestes, o moro wi sa kisi santa yeye.
7. Fa a yeye fu grontapu abi krakti tapu sma?
7 Ma a yeye fu grontapu e gi sma deki-ati fu sori den fasi fu Satan. (Leisi Efeisesma 2:1-3.) Difrenti fasi de fa a yeye fu grontapu kan abi krakti tapu sma. Soleki fa a de fu si na ala sei na ini a ten disi, a yeye fu grontapu e gi sma deki-ati fu libi na wan fasi di no e kruderi nanga den markitiki fu Gado. A yeye disi e gi sma deki-ati fu plisi ’den lostu fu a skin èn den lostu fu na ai’. Boiti dati, a e meki taki sma ’e prodo nanga den gudu di den abi’ (1 Yoh. 2:16). Sma di e meki a yeye fu grontapu tiri den, na sma di e du hurudu, den e anbegi falsi gado, den e du afkodrei, den e dyarusu, den e kisi faya-ati, èn den e kon drungu (Gal. 5:19-21). A yeye fu grontapu e meki tu taki sma e taki sani di no e kruderi nanga Bijbel, èn den sani disi e pori santa sani (2 Tim. 2:14-18). A de krin fu si taki o moro wan sma e gi pasi taki a yeye fu grontapu e tiri en, o moro a e kon de leki Satan.
8. Sortu bosroiti wi alamala musu teki?
8 Awansi san wi e du, wi alamala e kisi fu du nanga a yeye fu grontapu. Ibriwan fu wi musu bosroiti efu wi sa meki a santa yeye tiri wi, noso efu wi sa meki a yeye fu grontapu du dati. Den sma di a yeye fu grontapu e tiri now, kan fri densrefi fu a makti dati, èn den kan meki a santa yeye tiri den. Ma wan tra sani kan pasa tu. Son sma di ben e meki a santa yeye tiri den, gi pasi tu taki a yeye fu grontapu kori den (Fil. 3:18, 19). Meki wi go luku now fa wi kan kakafutu gi a yeye fu grontapu.
Kon sabi frukufruku kaba efu a yeye fu grontapu abi krakti na yu tapu
9-11. Sortu sani kan sori wi taki wi e meki a yeye fu grontapu tiri wi?
9 Meki wi poti prakseri baka na den wrokoman na ini a mijn. Den man disi ben e gebroiki kanari fu kon sabi efu wan gas di ben kan kiri den, ben panya na ini a mijn. Efu wan fu den wrokoman ben si taki wan fowru ben fadon komoto fu a tiki fu en, dan a ben sabi taki a ben musu komoto drape esi-esi, noso a ben o dede. Fa a de nanga a bribi fu wi? Sortu sani kan sori wi frukufruku kaba efu a yeye fu grontapu abi krakti na wi tapu?
10 Di wi bigin leri den tru tori na ini Gado Wortu, dan wi gi wisrefi abra na Yehovah. Kande wi ben e leisi Bijbel fayafaya na a pisi ten dati. A ben musu de so taki wi ben e begi Gado fayafaya, èn kande wi ben e du dati doronomo tu. Kande wi ben lobi fu go na den gemeente konmakandra. Kande wi ben feni taki den konmakandra disi ben e gi wi krakti baka, neleki fa wan sma di ben e waka na ini a faya son e kisi krakti baka te a e dringi kowru watra. Den gwenti dati ben yepi wi fu fri wisrefi fu a yeye fu grontapu, èn den yepi wi tu fu tan kakafutu gi a yeye dati.
11 Wi e pruberi ete fu leisi Bijbel ibri dei? (Ps. 1:2) Wi e begi Gado doronomo? Wi e du dati nanga wi heri ati? Wi lobi den gemeente konmakandra? Wi e go na alamala, ibri wiki? (Ps. 84:10) Noso wi kon lasi wan tu fu den bun gwenti disi? A tru taki wi kan abi furu frantwortu di e teki furu fu wi ten nanga wi krakti. Èn kande a no makriki gi wi fu du ala san Gado e aksi fu wi. Ma kon meki wi taki dati wi kon lasi wan tu fu den bun gwenti di wi ben abi. Kande dati pasa fu di wi e gi pasi taki a yeye fu grontapu tiri wi, a no so? Wi sa du ala san wi man fu kon abi den bun gwenti disi baka?
’Noiti no meki yu ati kon hebi’
12. Fu san ede Yesus ben warskow den disipel fu en fu „poti prakseri” na densrefi?
12 Sortu tra sani wi kan du fu kakafutu gi a yeye fu grontapu? Fosi Yesus gi den disipel fu en a rai fu „tan na ai”, dan a ben warskow den gi wan tu spesrutu sani. A ben taki: „Poti prakseri na unsrefi taki noiti un ati e kon hebi fu di unu e nyan pasa marki, noso fu di unu e dringi tumusi furu, noso fu di unu e broko un ede nanga den sorgu fu na aladei libi, so taki a dei dati no e kon na un tapu wantronso leki wan trapu.”—Luk. 21:34, 35.
13, 14. Sortu sani wi musu aksi wisrefi te a abi fu du nanga nyanyan nanga dringi?
13 Prakseri san a warskow dati wani taki. A de so taki Yesus ben wani leri wi taki a no bun fu lobi nyan nanga dringi? Nôno! A ben sabi den wortu fu Salomo heri bun. Salomo ben taki: „Mi kon sabi taki no wan sani moro bun gi [libisma] leki fu prisiri èn fu du bun na ini a libi fu den; èn mi kon sabi tu taki ibri sma musu nyan èn dringi èn si a bun fu ala en tranga wroko. Disi na a presenti fu Gado” (Preik. 3:12, 13). Ma Yesus ben sabi taki a yeye fu grontapu e gi sma deki-ati fu nyan èn fu dringi pasa marki.
14 Fa wi kan kon sabi efu a yeye fu grontapu breni wi, so taki wi no e si moro efu wi e nyan èn e dringi pasa marki? Wi ben kan aksi wisrefi: ’Mi e gi yesi na den rai di skrifi na ini Bijbel noso na ini den publikâsi fu wi te a abi fu du nanga a tori disi? Mi feni taki den rai disi no de gi mi, èn mi e taki bun fu den takru gwenti di mi abi? * Fa mi e denki fu a rai di Bijbel e gi wi fu no dringi sopi pasa marki, èn fu no „kon drungu”? A de so taki mi no wani teki den rai dati, fu di mi feni taki den no de gi mi? Te tra sma e taigi mi taki mi e dringi tumusi furu sopi, dan mi e strei nanga den, noso mi e atibron? Mi e gi trawan deki-ati fu no broko den ede nanga den Bijbel rai disi?’ Iya, na a denki fu wan sma e sori efu a e meki a yeye fu grontapu tiri en.—Luku Romesma 13:11-14.
No broko yu ede tumusi
15. Gi sortu sani Yesus ben warskow wi?
15 Wan tra prenspari fasi fa wi kan kakafutu gi a yeye fu grontapu, na taki wi no musu broko wi ede tumusi. Yesus ben sabi taki fu di wi na sondusma, meki makriki wi kan broko wi ede nanga grontapu sani. Na wan lobi-ati fasi a ben taigi den disipel fu en: „No broko un ede moro” (Mat. 6:25). A no de fu taki dati wi wani du ala san wi man fu plisi Gado. Boiti dati, wi wani tyari den Kresten frantwortu fu wi, èn wi wani sorgu gi wi osofamiri. Den sani disi prenspari gi wi (1 Kor. 7:32-34). We dan, san wi kan leri fu a warskow fu Yesus?
16. Fa a yeye fu grontapu abi krakti tapu furu sma?
16 A yeye fu grontapu di e gi sma deki-ati fu prodo nanga den sani di den abi, e meki taki furu sma na ini a ten disi e broko den ede tumusi. A grontapu disi wani meki wi bribi taki te wi abi moni, dan sani sa waka bun nanga wi. Grontapu wani meki wi bribi tu taki a no te wan sma abi Kresten fasi, dan trawan sa teri en, ma na te a abi gudu. Den sma di e bribi den sani dati, sa du ala muiti fu kon abi gudu, èn den sa feti doronomo fu kon abi den moro nyun èn den moro bigi sani (Odo 18:11). Te wan sma e kon abi a fowtu denki disi, dan a sa bigin broko en ede, èn a no o man go na fesi leki Kresten.—Leisi Mateyus 13:18, 22.
17. Fa wi kan sorgu taki wi no e broko wi ede tumusi nanga sani?
17 Wan fasi fa wi kan sorgu taki wi no e broko wi ede tumusi, na te wi e gi yesi na a komando di Yesus ben gi. A ben taki: „Tan suku a kownukondre nanga [Gado] En regtfardikifasi fosi.” Yesus e gi wi a dyaranti taki te wi e gi yesi na a komando disi, dan wi sa kisi ala den sani di wi abi fanowdu trutru (Mat. 6:33). Fa wi kan sori taki wi e bribi a pramisi disi? Wan fasi fa wi e sori dati, na te wi e hori wisrefi na den markitiki fu Gado di e leri wi fu du san reti na ini bisnis afersi. Fu eksempre, wi no sa lei gi lanti te wi musu pai belasting moni, èn wi no sa fruteri awansi wan pikin lei nomo te wi e du bisnis. Wi e du ala san wi man fu pai den paiman fu wi, èn ’te wi e taki Iya, dan a e tan Iya’ (Mat. 5:37; Ps. 37:21). Kande wan sma di e tyari ensrefi na a fasi disi no sa kon gudu, ma Gado sa feni en bun. Boiti dati, a sa abi wan krin konsensi, èn a no sa broko en ede tumusi nanga sani.
18. Sortu moi eksempre Yesus ben gi wi, èn fa wi kan kisi wini te wi e teki na eksempre fu en?
18 Fu man poti a Kownukondre na a fosi presi na ini wi libi, dan wi musu sabi san na den moro prenspari sani. Luku na eksempre fu Yesus. Son leisi a ben e weri wan moi diri krosi (Yoh. 19:23). A ben lobi fu nyan èn fu dringi win makandra nanga den bun mati fu en (Mat. 11:18, 19). Ma neleki fa sma no e poti tumusi furu spesrei na ini a nyanyan fu den, na so Yesus no ben e poti tumusi furu prakseri na gudu èn na prisiriten. A sani di Yesus ben si leki en nyanyan, na taki a ben musu du a wani fu Yehovah (Yoh. 4:34-36). Wi sa kisi furu blesi te wi e teki na eksempre fu Yesus! Wi abi a grani fu gebroiki Bijbel fu trowstu den wan di lasi-ati. Den brada nanga sisa na ini a gemeente e sori lobi gi wi, èn den e yepi wi. Èn wi e meki Yehovah prisiri. Te wi sabi san na den moro prenspari sani, dan wi no sa meki gudu noso prisiri basi wi. Na presi fu dati, den sani disi kan yepi wi fu anbegi Yehovah. Èn o moro wi e horibaka gi a Kownukondre fu Gado, o moro wi sa man kakafutu gi a yeye fu grontapu.
„Tan poti prakseri na sani di abi fu du nanga a yeye”
19-21. Fa wi kan tan „poti prakseri na sani di abi fu du nanga a yeye”, èn fu san ede wi musu du dati?
19 A denki fu wi sa meki taki wi handri na wan spesrutu fasi. Nofo tron te wi no e handri nanga koni, dan dati e kon fu di wi e meki den sondu firi fu wi basi wi. Fu dati ede, na apostel Paulus e memre wi taki wi musu luku bun nanga sani di kan pori a denki fu wi. A ben skrifi: „Den sma di e du san a sondu skin wani, e prakseri soso den sani di abi fu du nanga a sondu skin, ma den sma di e du san a yeye wani, e prakseri soso den sani di abi fu du nanga a yeye.”—Rom. 8:5.
20 Fa wi kan sorgu taki a yeye fu grontapu no abi krakti tapu a denki fu wi èn tapu a fasi fa wi e handri? Wi musu du ala san wi man fu sorgu taki a denki fu grontapu no e kon abi krakti na wi tapu. Fu eksempre, wi no sa luku programa di e gi sma deki-ati fu du hurudu noso fu du ogri nanga tranga, fu di den programa dati kan pori wi frustan. Wi sabi taki a santa yeye fu Gado no sa abi krakti tapu wan frustan di doti (Ps. 11:5; 2 Kor. 6:15-18). Boiti dati, te wi abi a gwenti fu leisi Bijbel, fu begi, fu denki dipi fu den sani di wi e leri, èn fu go na den konmakandra, dan wi e gi pasi taki a yeye fu Gado abi krakti tapu wi frustan. Èn te wi e teki prati doronomo na a Kresten preikiwroko, dan wi e wroko makandra nanga a yeye dati.
21 A no de fu taki dati wi musu kakafutu gi a yeye fu grontapu èn gi den sondu firi di a e wiki na ini sma. Ma te wi e du dati, dan wi sa kisi furu wini, fu di Paulus ben taki: „Te wan sma e tan poti prakseri na sani di a sondu skin wani, dan a bakapisi fu dati na dede, ma te wan sma e tan poti prakseri na sani di abi fu du nanga a yeye, dan a bakapisi fu dati na libi nanga vrede.”—Rom. 8:6.
[Futuwortu]
^ paragraaf 14 Te wan sma e nyan pasa marki, dan dati abi fu du nanga a denki fu a sma disi. A sma disi gridi. Sobun, a no a fatu di wan sma fatu e sori efu a e nyan pasa marki. Na a fasi fa a sma e denki fu nyanyan e sori dati. Awansi wan sma no fatu, noso awansi a mangri srefi, toku a kan de wan sma di e nyan pasa marki. Ma son leisi, wan sma fatu fu di a siki, noso fu di a teki en fu en famiri. Wan prenspari sani di e sori efu wan sma e nyan pasa marki, na te a sma gridi tumusi gi nyanyan. Luku „Aksi fu leisiman” na ini A Waktitoren fu 1 november 2004.
Yu e memre disi ete?
• San wi musu du fu man kisi santa yeye?
• San na wan tu fasi fa a yeye fu grontapu kan abi krakti na wi tapu?
• Fa wi kan kakafutu gi a yeye fu grontapu?
[Aksi fu a tori disi]
[Prenki na tapu bladzijde 21]
Fosi yu go na wroko noso na skoro, begi Gado fu gi yu en santa yeye
[Prenki na tapu bladzijde 23]
Wi musu sorgu taki wi frustan no e kon doti, wi musu du san reti na ini bisnis afersi, èn wi no musu abi takru gwenti